چکیده:
مجموعه باغ های شمالی شیراز به همراه محوری که به تنگ الله اکبر منتهی می شود،بخش مهمی از هویت تاریخی و منظرین شهر را در طول تاریخ شکل داده اند. با وجود اطلاعاتی که در این زمینه توسط سیاحان خارجی و نویسندگان داخلی تهیه شده است،خلاهایی در دانسته های موجود وجود دارد که بیشتر ره زمان صفوی و آغاز قاجار باز می گردد.ویلیام اوزلی،ایرانشناس انگلیسی است که در اوایل سلطنت فتحعلی شاه قاجار به شیراز سفر کرده و نتایج آن را در سفرنامه ای منتشر نموده است.در این نوشتار توصیفات و تصاویر ترسیمی توسظ او مستقیما از منبع اصلی به فارسی برگردانده و با استفاده از راهبرد تفسیری - تاریخی با رویکردی انتقادی مورد تحلیل قرار گرفته است.اوزلی به توصی باغ جهان نما،حافظیه،سعدیه،مصلی،باغ دلگشا،باغ قصر قاجار و باغ مزارهای هفت تنان و چهل تنان پرداخته و در مجموع 5 تصویر از این بخش تهیه نموده است.بررسی ماهیت توصیفات و تحلیل تصاویر نشان می دهند که سیر تخریب و نابودی مجموع باغ های شمالی شیراز که قبل از روی کار آمدن زندیه آغاز و در زمان آنها متوقف شده بود،مجددا در اوایل دوره قاجاریه به شدت آغاز شده است.توصیفات او مختصر و بیشتر متوجه موقعیت مکانی و رویدادها است که ناشی از علایق ادبی و پیشینه نسخه شناسی او است.تصاویر ترسیمی نیز تحت تاثیر رسالت سیاسی اوزلی به موقعیت مکانی و توپولوژیک عناصر معطوف بوده و در مقایسه با سایر جهانگردان کلی تر و محدودتر است.
مشخصات مقاله:مقاله در هشت صفحه به قلم علی اسدپور (پژوهشگر دکتری معماری منظر دانشگاه علم و صنعت ایران)
لینک دانلود