گاهی با مراجعین دندانپزشکی مواجه میشویم که دندانپزشک به آنها به پیشنهاد درمان کانال ریشه (عصب کشی) دندان مولر سومشان (دندان عقل) را داده است. بسیاری از بیماران از این قضیه تعجب میکنند و حتی سوال میکنند که مگر دندان عقل قابل نگهداری و عصب کشی است؟
حقیقت این است که دندانهای عقل از نظر امکان انجام درمان عصب کشی، تفاوتی با سایر دندانها ندارند. آنچه که باعث میشود اغلب موارد این دندانها قابل نگهداری نباشند، به عوامل دیگری بر میگردد. دندانهای عقل معمولا بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی در دهان ظاهر میشوند. گفته میشود به علت نرمتر شدن رژیم تغذیهای بشر یا کوچکتر شدن تکاملی فک به دلیل جهش ژنتیکی یا اختلاط نژادی و… در جریان تکامل این دندانها در حال حذف شدن از گونه بشر هستند.
به هر دلیلی، در بسیاری از افراد دندانهای عقل رویش ناقصی دارند و حتی ممکن است کاملا نهفته باقی بمانند. فقط در برخی افراد، این دندانها به طور کامل رویش پیدا میکنند و در ردیف با سایر دندانها قرار میگیرند. در صورت رویش کامل است که در جویدن میتوانند نقش ایفا کنند، پوسیده شوند و حتی نیاز به عصب کشی پیدا کنند. اما به این علت که اغلب این دندانها محل رویش یا زاویه رویش مناسب ندارند، در جویدن نقشی ایفا نمیکنند و یا پشت آنها با تجمع مواد غذایی التهاب لثهای ایجاد میشود، ممکن است کشیدن آنها توصیه شود.
عصب کشی دندانهای عقل، امر ممکن و قابل انجامی است. ولی به چند علت دشوار است. اولین دلیل دسترسی دشوار به این دندانهاست. این دندانها در انتهای ردیف دندانی دهان شما هستند و دندانپزشک شما به راحتی نمیتواند ابزارهایش را به آنها برساند و آنها را عصب کشی کند. دومین دلیل این است که مورفولوژی و تعداد کانالهای این دندانها متغیر است و درمان عصب کشی آنها نیاز به تجربه و مهارت بیشتری دارد. اما مجموع این عوامل مانع عصب کشی دندان عقل شما نمیشوند. بسیاری از موارد یک متخصص درمان ریشه (اندودنتیست) میتواند با صرف وقت و مهارت بیشتر دندان عقل به درد بخور و قابل نگهداری شما را درمان ریشه (عصب کشی) کند.
دندانپزشک شما قبل از اینکه پیشنهاد عصب کشی دندان عقل شما را مطرح کنند، در مورد نقش آن در جویدن، امکان تجمع مواد غذایی در پشت دندان (اصطلاحا پاکت پریودنتال)، وجود دو دندان آسیاب دیگر و نیاز شما برای باقی ماندن این دندان، بررسیهای لازم را صورت میدهد و بعد نظر خود را در مورد کشیدن یا نگه داشتن این دندان با شما در میان میگذارد. بعد از تایید این موارد، دندان عقل شما میتواند مانند هر دندان دیگری عصب کشی شود، پر شود و در دهان شما باقی بماند.