جستجو در تالارهای گفتگو
در حال نمایش نتایج برای برچسب های 'گیاهان'.
13 نتیجه پیدا شد
-
تیره بارهنگ Plantaginaceae تیره بارهنگ که گیاهان آن وضع پراکنده در نقاط مختلف کره زمین دارند از 3 جنس و متجاوز از 200 گونه تشکیل مییابد. تعداد بیشتر گونه های آن نیز به جنس Plantago تعلق دارد. گیاهان عموماً علفی و بندرت دارای اعضای کم و بیش چوبی شده میباشند. در بین آنها انواعی که تعلق به جنس Plantago دارند. از آنها نیز کم و بیش استفاده های درمانی بعمل می آید به دو صورت کاملاً متمایز از یکدیگر دیده می شوند مانند آنکه گونه های متعلق به محیط مرطوب عموماً برگهای پهن و گسترده بر روی زمین ولی انواع متعلق به نواحی گرم و خشک برگهائی با بریدگیهای عمیق یا منقسم واقع در طول ساقه دارند. گلهای آنها منظم مرکب از قطعات 4 تایی نر - ماده یا دارای یکی از اجزای اصلی گل (پرچم یا مادگی) پلی گام ، به رنگهای مختلف مجتمع به صورت سنبله های فشرده یا استوانه ای شکل است. در هر گل آنها کاسبرگ یا 4 گلبرگ پیوسته به هم و 4 پرچم (بندرت 1و2) دیده میشود. مادگی آنها از 2 برچه (بندرت یک برچه) تشکیل می یابد که مجموعاً تخمدانی 2 خانه یا یک خانه و محتوی یک یا تعداد زیادی تخمک نیمه واژگون با تمکن محوری بوجود می آورند در بعضی از این گیاهان نیز پیدایش جدارهای فرعی در داخل تخمدان سبب ازدیاد خانه های آن می شود. میوه این گیاهان به اشکال مختلف مجری یا فندقه و محتوی دانه های آلبومن دار متعدد است. تیره بارهنگ دارای جنس های زیر است: Plantago Psyllium (اسفرزه):گیاهی علفی ، یکساله به ارتفاع 10تا35 سانتیمتر که به حالت وحشی در نواحی مختلف مختلف مدینترانه ،شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا منجمله ایران می روید.از مشخصات آن این است که برگ هایی باریک ،دراز ، نوک تیز و مجتمع به وضع متقابل یا سه تایی بر روی ساقه دارد.گل های آن به صورت سنبله هاییبر روی پایه بلند ظاهر می گردد، دارای براکته های باریک در قاعده گل آذین اند.میوه اش پوشینه شکوفا دو خانه است. این گیاه و دو گونه دیگر آن به نام های P.cynops L. P.indica L. , P.ramosa از نظر درمانی به مصارف مشابه می رسند. مخلوط دانه این گیاهان ،در بازرکانی تحت عنوان اسفرزه در معرض استفاده قرار می گیرد. خواص درمانی :از دانه گیاهان مذکور در رفع یبوست های مقاوم ،اسهال های ساده ، درد های ناشی از التهاب کلیه و مثانه و همچنین در خون آمدن از ریه استفاده به عمل می آید. Plantago coronopus L.: گیاهی است یکساله یا دو ساله که اغلب در ماسه زار ها ودشت های سواحل دریاها ،اراضی دارای شوره و نواحی گرم می روید.از مشخصات آن این است که برگ های آن در قاعده ساقه واقع است و پهنک آن نیز عموما باریک ،دراز و منقسم به تقسیمات عمیق یا دندانه دار می باشد.گل های آن مجموعا سنبله های باریک ودرازی به وجود می آورند که هر یک بر روی پایه بلندی منتهی به ناحیه یقه، واقع است.میوه آن کوچک ، محتوی 3تا5 دانه قهوه ای است. خواص درمانی : کلیه قسمت های گیاه اثر مدر دارد . از دانه اش نوعی کولیر ،جهت رفع ورم چشم تهیه می شود. Plantago major L.: نامهاي رايج: بارتنگ، بارهنگ كبير، لسان الحمل، لسان الحملكبير، رماجولك، چرغول. بارهنگ گیاهی است پایا، ظاهراً بی کرک یا کمی کرکپوش با بن و ریشهای کوتاه است. سابقه آن به طول ۷۰-۱۰ سانتی متر، متعدد ایستاده یا خیزان، فاقد شیار، مساوی یا کمی بلندتر از برگها است. برگهای آن تماماً طوقهای، تخم مرغی پهن با ۹-۳ رگبرگ قوی و برجسته، کامل یا در حاشیه سینوسی، بی کرک یا کرکپوش، دارای دمبرگ نسبتاً بلند. گلها سبز متمایل به قهوهای، کوچک مجتمع در خوشههای دراز استوانهای. موسم گلدهی گیاه اردیبهشت تا شهریورماه است. دانههای این گیاه تیره رنگ، کوچک و تخم مرغی شکل و در میوهای پوستینه که به صورت کپسول تخم مرغی بوده و دارای ۲ خانه و محتوی ۸-۴ دانهاست قرار دارند. دانهها را از اواسط فصل بهار به بعد جمع آوری مینمایند ترکیبات شیمیایی: برگ و ريشه بارهنگ كبير داراي موسيلاژ، صمغ، اسيدهاي آلي، تانن، انورتين،امولسيون و گلوكوزيدي بهنام اوكوبين، دياستاز، هتروزيد، مواد رنگي، ساكارز (درتخم)، پكتين، اسيد سيتريك، ساپوزيد (در برگ) و در خاكستر آن املاح مختلفسديم، منيزيم، پتاسيم بهطور فراوان موجود است.دانه بارهنگ دارای چربی، صمغ، موسیلاژ، ترکیبات گلوکزیدی است. قسمت مورد استفاده بارهنگ برگهاي خشك شده و بندرت تازه، دانه و ريشهآن است. برگهاي آن در بهار تا پيش از زمان گل دادن جمعآوري ميشود و بهسرعتدر آفتاب در 40 تا 50 درجه سانتيگراد بايد خشكانده شود. محل رویش گیاه بارهنگ در منطقه وسیعی از دو قاره اروپا و آسیا و همچنین شمال آفریقا و آمریکای شمالی میروید. در ایران تقریباً در تمام نقاط میروید. خواص درمانی : طبع بارهنگ سرد و خشك است. بارهنگ كبير داراي خواص قابض، تببر، تونيك، نرمكننده، تصفيهكنندهخون، ضد اسهال، محرك، معرق، مدر، ضد رماتيسم و ضد اسهال خوني، ضدالتهاب كليه و مثانه، و ضد باكتري است. بارهنگ كبير در موارد خونرويهاي ريوي، وجود خون در اخلاط، عفونتهايمجاري تنفسي، التهابات چشمي، بيماريهاي كبدي، زردي، استفراغ، رفعناراحتيهاي آسم مرطوب و برونشيتي، اسهالهاي ساده و خوني، ورم مخاطدهان، درد دندان، التيام زخم، كوليك، مالاريا، سوزاك، احساس سوزش در لولهمري، نزله مجاري ادرار و دستگاه هضم، رفع تحريكات در نزلههاي مزمن برونشها استفاده ميگردد. در استعمال خارجي بكار بردن كِرِم بارهنگ در معالجه جوشهاي صورت،جوش غرور، جوش ناحيه بيني، زنخدان و گونهها و زخمهاي جلدي توصيه شدهاست. جوشانده 10 گرم ريشه يا برگ بارهنگ در 150 گرم آب بهصورت حمام چشمدر رفع ورم پلك و ورم ملتحمه مفيد است. برگ تازه و له شده بارهنگ اثر خنثيكنندگي سم حشرات و گزيدگي زنبور داردو جهت رفع خارش و تحريكات پوستي استفاده ميشود. از جوشانده 100 گرم ريشة بارهنگ در يك ليتر آب بهصورت غرغره برايدرمان گرفتگي صدا و تورم خرخره استفاده ميشود. جوشانده برگ تازه بارهنگ چند ساعت در آب زخمها را از آلودگي حفظميكند و باعث سرعت التيام و بهبود زخم ميگردد. جوشانده مقداري برگ بارهنگ (بهمدت 5 دقيقه) در شير پس از صاف كردن وسرد شدن به پوست صورت ماليده ميشود. كه باعث نرم و شاداب شدن پوست وجلوگيري از بروز ناراحتيهاي ناشي از گرما و اشعه خورشيد ميگردد. جوشانده برگ بارهنگ در استعمال داخلي براي جلوگيري از خونريزي بواسيرو زيادي خون عادت ماهيانه زنان مفيد است. جوشانده دانه بارهنگ در استعمال داخلي در رفع اسهال، رفع بيماريهايالتهاب كليه و مثانه استفاده ميگردد. دم كرده يا جوشانده ملايم 2 تا 4 گرم برگ بارهنگ بهعنوان تب بر و دارو جهترفع نزلههاي ششي مصرف ميشود. از دم كرده يا جوشانده 2 تا 4 گرم برگ بارهنگ بهعنوان داروي رفع درد دندانو رفع درد گوش و رفع سردرد ميتوان استفاده نمود. از دم كرده 2 تا 4 گرم از دانه بارهنگ بهعنوان داروي ضد تشنج مصرفمينمايند. ضماد حاصل از برگ بارهنگ بهصورت موضعي بهعنوان داروي ضدبواسيراستفاده ميشود. دو مشت برگ بارهنگ را در يك ليتر آب جوش دم كنيد. از اين دمكرده برايدرمان اسهال و اسهال خوني، ورم امعاء روزانه 5 تا 6 فنجان بنوشيد. از دم كردهفوقالذكر در موارد برونشيت و تنگي نفس نيز بهكار ميرود. جوشانيده 25 تا 50 گرم ريشه يا برگ بارهنگ در دو ليوان آب پس از هرغذايك استكان با كمي شكر براي درمان آسم، برونشيت مزمن، خونريزي ريه(هموپتيزي) تناول نماييد. دم كرده يا جوشانده 50 گرم برگ بارهنگ در يك ليتر آب براي درمان اسهال ويا در موارد تنگي نفس و التهابات ريوي بهكار ميرود. تأثيرگياه بارهنگ در درمان بيماري ها : فيبرهاي نوعي گياه دارويي به نام بارهنگ از قرار گرفتن باکتريها در مجاورت سلولهاي روده جلوگيري مي کند . فيبرهاي گياه بارهنگ که گياهي شبيه موز است و در مناطق حاره اي يافت مي شود از قرار گرفتن باکتريها در مجاورت سلول هاي روده جلوگيري کرده و مانع از بروز بيماري هاي ا لتهابي روده مي شود . براي اثر بخش بودن اين شيوه درمان ، مي بايست بارهنگ به ميزان زياد مصرف شود . حدود 95 هزار نفر در انگليس به بيماري التهاب روده مبتلا هستند . منبع:1)کتاب گیاهان داروئی 2) [Hidden Content] 3)Wikipedia [Hidden Content](4 [Hidden Content](5 [Hidden Content](6 [Hidden Content](7 [Hidden Content](8 [Hidden Content](9 سایت مقالات علمی ایران .::. بانک مقالات علمی به زبان فارسی
- 194 پاسخ
-
- 5
-
- 9خاصیت دارویی گیاه گزنه
- مقالات مهندسی کشاورزی
-
(و 41 مورد دیگر)
برچسب زده شده با :
- 9خاصیت دارویی گیاه گزنه
- مقالات مهندسی کشاورزی
- مهندسی کشاورزی
- کاسنی در طب سنتی
- کشاورزی
- کشاورزی وگیاه پزشکی درایران
- گیاه وج و تقویت حافظه
- گیاه پزشکی
- گیاه دارویی پنج انگشت خزنده
- گیاه درمانی
- گیاهان
- گیاهان دارویی
- پرسیاوشان ؛ گیاه دارویی
- آثار
- آشنایی با خواص گیاه دارویی اسطوخودوس
- آشنایی با خواص درمانی زرشک
- آشنایی با خواص سبوس جو دوسر
- اکلیل کوهی{درمان غشی}
- اشنایی با گیاهان دارویی
- بابونه رومی
- بادرنجبویه
- تفاوت گل گاوزبان اصلى با گياه گاوزبان در چيست؟
- تازیانهای بر بیماریها
- خواص
- خواص مریم گلی
- خواص گیاه بادرنجبویه
- خواص گیاهان دارویی
- خواص پاپایا(انبه هندی)
- خواص برگ انجیر
- خواص خاكشیر و نحوهی مصرف آن
- خواص دارویی ریحان در طب سنتی
- خواص دارویی عناب
- خواص درمانی پونه و پونه کوهی
- خواص درمانی دارواش
- خواصِ چشمگیــرِ گیــاهِ كَوَر
- خرفه
- خرفه (فرفخ) وخواص دارویی آن
- دارویی
- درمان تشنگي با خرفه
- رازیانه
- زردچوبه
- شناخت گیاهان دارویی
- ضد آماس و غیر استروئیدی
-
زیره سبز زیره سبز با نام علمی L. Cuminum cyminum گیاهی است از خانواده apiaceae ، یکساله ، معطر ، بدون کرک (جز میوه) ساقه علفی با انشعابات دو تایی و گاهی سه تایی می باشد. ساقه گیاه شیار دار بوده و دارا ی بافت کلانشیم محیطی است .همچنین گیاهی است یکساله کوچک و علفی که ارتفاع آن ۶۰ سانتیمتر است ریشه آن دراز و باریک برنگ سفید ، ساقه آن راست و برگهایش به شکل نوار باریک و نخی شکل و برنگ سبز می باشد گل آذین از نوع چتر مرکب می باشد و هر چتر مرکب به سه تا شش چترک ختم می شود. و هر چترک دارای سه تا چهار گل می باشد. براکته های گشیده و خطی در زیر چتر مرکب به صورت حلقه ای مجتمع شده و گریبان نامیده می شود. براکته های قاعده هر گل نیز در قاعده چترک ها به صورت حلقوی وجود داشته و گریبانک نامیده می شود. میوه دوکی شکل بوده و در دو سر باریک می باشد و از نوع دو فندقه شیزوکارپ است که شامل دو مریکارپ میباشد . جنین دانه کوچک بوده و در البومین محصور است و به شدت به جدار مریکارپ فشرده است.خش شکمی جدار مریکارپ مسطح و بخش پشتی آن محدب است و دارای ۵ ضلع برجسته یا خطوط پره مانند طولی است که این پره ها یکی در پشت ، دو تا در طرفین و دو تا در حاشیه مریکارپ قرار دارند. از هر پره یک دسته آوندی عبور می کند که آوند های چوبی در داخل و آوند های آبکش در داخل قرار دارند.گرده افشانی در این گیاه توسط باد و به ندرت حشرات انجام می گیرد . چتر ها از پائین بو ته به سمت بالا و از اطراف به مر کز تولید بذر می کنند که نشان دهنده گل اذین نامحدود آن است. شرح گیاه گیاهی کوچک، علفی به ارتفاع ۱۵ تا ۵۰ سانتی متر و دارای ریشه دراز باریک به رنگ سفید و ساقه ای راست و منشعب به تقسیمات دو تایی است منشأ اولیه آن ناحیه علیای مصر و سواحل نیل بوده است ولی امروزه به حالت نیمه وحشی در منطقه وسیعی از مدیترانه ، عربستان ، ایران، و نواحی مختلف می روید و یا در این نواحی پرورش می یابد. برگهای آن متناوب، شفاف، بی کرک، منقسم به بریدگیهای بسیار نازک و ظریف ولی دراز و نخی شکل است. گلهائی کوچک ، سفید یا صورتی رنگ و مجتمع به صورت چتر مرکب دارد. میوه آن بیضوی کشیده، باریک در دو انتها، بسیار معطر ، به طول ۶ میلی متر، به قطر ۵/۱ میلی متر و پوشیده از تارهای خشن است.بعضی از واریته های این گیاه میوه های عاری از تار دارند.رنگ میوه بر حسب واریته های مختلف گیاه ممکن است زرد تیره یا خرمائی مایل به سبز و یا خاکستری باشد. نیاز اکولوژیکی چون زیره سبز گیاهی مدیترانه ای است، لذا در طول رویش به حرارت مناسب و نور کافی نیاز دارد مقدار اسانس گیاهان که در مناطق گرم با نور فراوان می رویند بیش از مناطق دیگر است. این گیاه در مرحله گل دهی و تشکیل میوه به رطوبت کمتری نیاز دارد. خاکهای با بافت متوسط و خاکهای لوم شنی، خاکهای مناسبی برای تولید زیره سبز هستند. کشت در خاکهای سبک شنی و تهی از مواد و عناصر غذایی مناسب نیست چون این خاکها شرایط را برای ابتلای گیاهان به بیماریهای قارچی آماده می کنند. PH خاک برای کشت زیره سبز ۵/۴ تا ۲/۸ مناسب است آماده سازی خاک در اوایل پائیز ۱۵ تا ۲۰ تن در هکتار کودهای حیوانی کاملاً پوسیده به زمین اضافه نموده و سپس شخم زده می شود و در ادامه زمین را باید تسطیح نمود. خاک باید نرم باشد وسله تولید نکند قبل از کشت زمین را آماده و آنرا کرت بندی می کنند تاریخ و فواصل کاشت از تناوب کاشت زیره با گیاهان تیره جعفری باید خوداری نمود. زیرا زیره سبز به بیماریهای قارچی بسیار حساس بوده و بیماریهای گیاهان تیره جعفری کم و بیش مشابه هستند. تکثیر گیاه توسط بذر صورت می گیرد. تاریخ کشت به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد. بطوریکه در مناطق معتدل یک محصول پائیزه در مناطق سرد به صورت یک محصول بهاره کشت می شود اواسط پائیز (آبان ماه) زمان مناسبی برای کشت پائیزه است. در حالیکه کشت بهاره در اسفند انجام می گیرد. اگر زیره سبز ردیفی کشت شود،فاصله ردیف ها ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر مناسب است.هر هکتار زمین به ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم بذر با کیفیت نیاز دارد. عمق بذر به تناسب بافت خاک بین ۵/۱ تا ۲ سانتی متر مناسب است. پس از کشت از انجام هر گونه عملی که سبب جابجائی بذر شود باید خودداری نمود. منبع : [Hidden Content] کشت زیره سبز توسط بذر و مستقیماً در زمین اصلی صورت می گیرد. مدتی قبل از کاشت زمین را باید آبیاری نمود. بذرها را می توان پس از مخلوط کردن با ماسه نرم به صورت دست پاش در سطح زمین پاشید در بعضی نقاط زیره سبز را به صورت ردیفی کشت می کنند.برای افزایش قوه رویشی بذرها را باید به مدت ۲۴ تا ۳۶ ساعت در آب خیس نمود. پس از کاشت بلافاصله باید زمین را آبیاری کرد. آبیاری نباید شدید باشد تا بذرها شسته شود و در مرکز کرتها متراکم شود.دومین آبیاری باید ۸ تا ۱۰ روز پس از اولین آبیاری انجام گیرد. رویش بذرها پس از دومین آبیاری آغاز می شود. چنانچه منطقه کشت از دمای بالایی برخوردار باشد باید ۵ تا ۶ روز پس از دومین آبیاری مجدداً گیاهان را آبیاری نمود. این آبیاری سبب می شود تا رویش بذرها تکمیل شود گیاهان را باید هر ۱۲ تا ۲۰ روز (بسته به شرایط آب و هوائی) آبیاری کرد. اضافه کردن ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم در هکتار ازت ۴۰ تا ۵۰ روز پس از کشت به همراه آبیاری سبب افزایش عملکرد می شود (۲) . ● داشت چون زیره سبز ارتفاع کمی دارد و اگر امکان رویش به علفهای هرز داده شود،نه تنها می تواند بر زیره سبز غلبه کند و جذب آب و کسب نور را دچار اشکال سازند، بلکه سبب انتشار و گسترش آفتها و بیماریها نیز می شوند لذا وجین علف های هرز ضروری است. هنگامیکه ارتفاع بوته ها به پنج سانتی متر رسید باید وجین علف های هرز را آغاز و در طول رویش زیره سبز علفهای هرز را باید دو تا سه مرتبه وجین کرد. برگرداندن خاک بین ردیفها نیز نقش عمده ای در افزایش عملکرد دارد. آبیاری باید با دقت انجام گیرد. هنگام گل دهی و تشکیل میوه، گیاهان به حداقل آبیاری نیاز دارند. آبیاری زیاد نه تنها سبب کاهش عملکرد می شود بلکه شرایط را برای ابتلاء به بیماریهای قارچی آماده می کند. بیماریهای قارچی زیره سبز یکی سفیدک سطحی است که برای مبارزه با آن باید از قارچ کش های سولفوره و تابل به مقدار یک کیلوگرم در هکتار یا از کاراتان به مقدار ۵/۰ لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده کرد.از دیگر بیماری قارچی بلایت زیره است که در مرحله گل دهی به گیاهان آسیب می رساند.وجود لکه های قهوه ای رنگ بر روی ساقه،برگها از علائم این بیماری است برای مبارزه با آن از قارچ کش های حاوی ترکیبات مس نظیر دیتان، بلیتوکس (Blitox ۵۰)، کوپرومار (Cupromar) به مقدار ۶/۰ تا ۱ کیلوگرم در هکتار می توان استفاده نمود پوسیدگی ریشه نیز از بیماریهای دیگر زیره است که در تمام مراحل رویش زیره سبز را تهدید می کند که جهت کنترل از مخلوط کاراتان و دیتان می توان استفاده نمود (۲). ● برداشت محصول معمولاً ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز پس از کشت آماده برداشت میشود از اردیبهشت تا اوایل خرداد می توان زیره سبز را برداشت نمود. عمل برداشت معمولاً با دست انجام می گیرد. گیاهان را با دست از ریشه بیرون کشیده یا با داس برداشت می کنند. سپس آنها را باید خشک نمود. پس از بوجاری باید بذرها را از سایر اندام ها جدا و با استفاده از جریان هوا آنها را تمیز و بسته بندی کرد. عملکرد بذر بسیار متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد. از هر هکتار ۸/۰ تا ۱ تن بذر تولید می شود (۲). ● دامنه انتشار ▪ خراسان: سبزوار ، علی آباد، مشهد ،صالح آباد تهران ، بین تهران و سمنان در ناحیه ای بنام کیش لک در ارتفاعات ۹۰۰ متری به حالت خودرو و نیمه خودرو سمنان ، دامغان ، سرخه در ۱۱۰۰ متری پرورش آن در غالب نواحی مساعد صورت می گیرد. ● ترکیبات شیمیایی زیره دارای تانن ، روغن زرین و اسانس است . اسانس زیره را از تقطیر میوه له شده تحت اثر بخار آب بدست می آورند . این اسانس مایعی است بیرنگ که در اثر ماندن ابتدا برنگ زرد و سپس قهو ه ای رنگ می شود . بوی زیره مربوط به آلدئیدی بنام کومینول است . مقدر کومینول در زیره بسته به محل کشت آن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است . ضد تشنج است . برای برطرف کردن بیماری صرع مفید است. در دفع گاز معده موثر است . قاعده آور است . عرق آور است. برای رفع برونشیت از دم کرده زیره استفاده کنید . برای برطرف کردن سوءهاضمه مفید است. ترشحات زنانگی را برطرف می کند. برای تحریک اشتها زیره سبزه را با سرکه و آب مخلوط کرده و قبل از غذا بخورید . برای برطرف کردن قطره قطره ادرار کردن زیره را تفت داده و سرخ کنید سپس با آب بخورید . برای رفع نفخ روده و معده می توانید دم کرده زیره را تنقیه کنید . برای التیام زخم چشم ، دانه های له شده زیره سبز را در آب برنج خام خیس کرده و سپس مایع بدست آمده را قطره قطره روی زخم چشم بریزید. هنگامیکه اطفال شیر خوار دل درد دارند و نفخ در شکم شان پیچیده چند قطره اسانس زیره را با روغن بادام مخلوط کرده و با آن شکم آنها را ماساژ دهید . و بالاخره زیره را در غذاهایی که نفاخ هستند مخصوصا حبوبات استفاده کنید(۱). ● سرما و مقاومت به آن در گیاهان: ▪ تنش دمای پایین یکی از مهمترین عوامل محیطی محدود کننده رشد گیاهان، دمای پایین می باشد. گونه های مختلف گیاهی از نظر قابلیت تحمل به تنش دمای پایین، بسیار متفاوتند. گیاهان گرمسیری حساس به سرما، حتی در دمای بالاتر از دمای انجماد بافتها، بطور جبران ناپذیری آسیب می بینند. گیاه بواسطه اختلال در فرآیندهای متابولیکی، تغییر در خواص غشاءهای سلولی و اندامکی، تغییر در ساختمان پروتیینها و اثرات متقابل میان ماکروملکولها، و نیز توقف واکنشهای آنزیمی دچار صدمه میگردد. گیاهانی که به یخبندان حساس ولی به سرما متحمل هستند، در دمای اندکی زیر صفر قادر به ادامه حیات بوده، ولی بمحض تشکیل کریستالهای یخ در بافتها، بشدت آسیب می بینند(۵و۳). این در حالی است که گیاهان متحمل به یخبندان قادر به ادامه حیات در سطوح متفاوتی از دماهای یخبندان هستند، البته درجه واقعی تحمل بستگی به گونه گیاهی، مرحله نمو گیاه و مدت زمان تنش دارد(۳). قرار گرفتن گیاهان در معرض دمای زیر صفر منتج به تشکیل کریستالهای یخ در فضای بین سلولی، خروج آب از سلولها و از دست رفتن آب سلول (پسابیدگی) میگردد. بنابراین، تحمل به یخبندان با تحمل به پسابیدگی (که در اثر خشکی یا شوری زیاد بوجود می آید)، همبستگی شدیدی دارد(۵). پسابیدگی ناشی از یخبندان سبب اختلالات گوناگونی در ساختمانهای غشایی از جمله بهم چسبیدن غشاءها میگردد. اگرچه پسابیدگی سلولی ناشی از یخبندان، علت اصلی صدمات ایجاد شده در اثر یخبندان می باشد، ولی عوامل دیگری هم در این امر دخالت دارند. کریستالهای در حال رشد یخ سبب وارد آمدن خسارات مکانیکی به سلولها و بافتها میشود. دمای بسیار پایین حاکم در شرایط وقوع یخبندان فی نفسه و پسابیدگی ناشی از آن سبب واسرشتگی پروتیینها و تخریب کمپلکس های ماکروملکول میگردد. وجه مشترک همه تنشهای پیچیده ای نظیر دمای پایین، تولید گونه های اکسیژن فعال (ROS) می باشد، که میتواند سبب صدمه دیدن ماکروملکولهای مختلف درون سلول گردد(۵). دمای پایین بخصوص وقتی با یخبندان همراه باشد، با سیستمهای موثر جلوگیری کننده از تولید اکسیژن فعال که عامل وقوع تنش اکسیداتیو است، همبستگی دارد(۵و۳). گیاهان نواحی معتدله با فعال نمودن مکانیزم سازگاری به سرما که منتج به افزایش تحمل به یخبندان میگردد، به دمای پایین واکنش نشان میدهند. این فرآیند سازگاری با تغییر نحوه ابراز برخی ژنهای مسوول واکنش به تنش همراه است. این ژنها تولید پروتیینها و متابولیتهای نگهدارنده ساختمانهای سلولی و حافظ نقش آنها در مقابل اثرات منفی یخبندان و پسابیدگی ناشی از آن را کنترل می نمایند. تغییر در ابراز ژتهای عامل واکنش به سرما توسط مجموعه ای از فاکتورهای رونوشت برداری که به محرکهای دمایی واکنش نشان میدهند، کنترل میگردد(۳). در اثر سرما تغییرات وسیعی در رفتار غشاها ، چربی ها آنزیم ها رنگیزه ها و اسکلت سلولی گیاهان گرمسیری بوجود می آید. برخی از این تغییرات می توانند به عنوان اثرات اولیه ای تلقی شوند که منجر به عدم تعادل متابولیکی ، تلفات آب نشت یون ، از دست رفتن جایگزینی سلولی و نهایتا مرگ سلول می شوند(۳و۵). مکانیزم هایی که گیاهان مقاوم به سرما بدان وسیله از تغییرات جلوگیری می کنند به خوب شناخته نشده است و تحقیقات بسیار زیادی برای درک اینکه چگونه غشاها و پروتئین ها به نحوی تغییر می یابند که می توانند در مقابل سرما پایدار بمانند ، لازم است. مقاومت به سرمازدگی یک صفت چند ژنی است و بنا بر این اصلاح گران در اتقال صفت مقاومت به سرما به گیاهان حساس به سرما با مساله پیچیده ای روبرو هستند(۵). سرما و یخ زدگی همه ساله خسارات قابل توجهی را به اقتصاد وچرخه تولید کشورتحمیل می کند. بنابر این برای مقاومت گیاهان به سرماویخ زدگی لازم است تا مدیریت تنش رعایت شود. به گزارش خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) سعید ترکش اصفهانی_کارشناس ارشد اصلاح نباتات در مقاله ای به بررسی اثرات سرما بر گیاهان پرداخته است. در این مقاله آمده است: سرما و یخ زدگی ازمهمترین عوامل قهری خسارتزا درمحصولات کشاورزی است وهمه ساله خسارات قابل توجهی را به اقتصاد وچرخه تولیدکشور تحمیل می کند. سهم عامل تنش سرما و یخبندان نسبت به سایر عوامل تهدید کننده در زیربخشهای زراعی و باغی از وزن بسیار بالایی برخوردار است و پهنه وسیعی از حاصلخیزترین مناطق تولیدی کشور ما و قسمت عمده محصولات اقتصادی مهم کشورهمه ساله در معرض تهدید تنش سرما و یخزدگی قرار دارند. این مقاله در خصوص تعریف تنش و عوامل تنش زا می افزاید: تنش عبارت است از هر گونه انحراف معنی دار از شرایط بهینه برای زندگی موجود زنده، و عوامل تنش زا باعث تغییر و اختلال در فرایندهای فیزیولوژیکی گیاهی می شوند واز این طریق تولید گیاهان زراعی را تحت تاثیر قرار می دهند(۵) . تنش*های محیطی عبارتند از:عوامل بیماری*زا،علف*های هرز،آفات ،آسیب هایمکانیکی،درجه حرارت،آب،خاک و ... همچنین انواع یخبندانها که باعث خسارتهای زیادی می شوند عبارتند از: یخبندانهای تشعشعی و یخبندانهای انتقالی. این مقاله در خصوص روشهای مقابله با خسارتهای ناشی از سرما و یخبندان می افزاید: روشهای فعال (کوتاه مدت) و روشهای غیرفعال (درازمدت) برخی از این روشها هستند. همچنین آنچه که معمولا در جهت مقابله با سرما و یخبندان انجام می شود, حفاظت در برابر یخبندانهای تشعشعی است و روشهای حفاظتی نقش چندان موثری برای مقابله با یخبندانهای انتقالی ندارد. بخاریها- سیستمهای آبیاری و ماشینهای باد از مهمترین روشهای حفاظتی کوتاه مدت هستند. خصوصیات استفاده از بخاریها عبارتند از: بالا بودن هزینه سوخت ،کارآیی بیشتر در باغهای میوه نسبت به مزارع ، حداکثر کارآیی در شرایط وارونگی دمایی، مزیت تعداد زیاد بخاریهای کوچک بر تعداد اندک بخاریهای بزرگ. همچنین اساس استفاده از سیستمهای آبیاری، افزایش ظرفیت و هدایت گرمایی خاک و آزادسازی گرمای نهان آب در هنگام یخ زدن را باعث می شود،که انواع ان عبارت است از: ▪ آبیاری سطحی (غرقابی و شیاری)، آبیاری بارانی ، سیستمهای آبپاش(رودرختی و زیردرختی) و آبیاری قطره ای. ▪ استفاده از روش ماشینهای بادنیز، تنها در صورت وجود وارونگی دمایی کارآیی استفاده دارند تا به صورت ترکیبی با سایر سیستمهای حفاظتی مورد استفاده قرار گیرند و میزان کارآیی انها به شدت وارونگی دما بستگی دارد . سایر روشهای حفاظتی فعال نیزعبارت است از: ـ استفاده از بالگرد، ـ دستگاههای مولد مه، ـ پوشاندن گیاه با پوششهای مخصوص، ـ مالچ پاشی، ـ استفاده ازپوشش کف یا فوم، ـ استفاده از سیستم ) SIS Inverted Sink (Selected ، ـ استفاده از سیستمهای تلفیقی، ـ استفاده از بالگرد سبک در نقاط تجمع هوای سرد در سطح مزارع، پرواز بالگرد در ارتفاع پایین جهت بر هم زدن لایه های وارونگی و پوشش خاک با استفاده از مالچ جهت جلوگیری از هدر رفت گرمای خاک(۳). انواع سیستم های SIS نیز عبارتند از: ▪ دستگاه HEAT DRAGON جهت گرم کردن هوای سرد مجاور سطح زمین، ▪ دستگاه HEAT DRAGON جهت گرم کردن هوای سرد مجاور سطح زمین. مهمترین روشهای حفاظتی غیرفعال نیز عبارتند از: انتخاب مکان مناسب، انتخاب محصول، انتخاب واریته، پوشش زمین، عملیات به زراعی(کوددهی, هرس, شخم,آبیاری, تاریخ کاشت, عمق کاشت, و....)، به کارگیری سیتمهای نظارتی جامع مجهز به حسگرهای دمایی و زنگ اخبار(Monitoring)و استفاده از مواد شیمیایی است. بنابراین: اصلاح* برای* مقاومت* به* سرما و اصلاح* برای* مقاومت* به* یخ*زدگی* (از نظر تئوری*، عملی* و مفهومی)از یکدیگر متفاوت است، منظور ازسرما، کاهش دما به حدود صفر درجه سانتیگراد ویا چند درجه بالاتراست که می تواند برحسب نوع گیاه ودرجه مقاومت آن، به اندامهای مختلف(گل، برگ، میوه، جوانه وشاخه) خسارت وارد کند(۵). این مقاله گیاهان را از نظر طبقه*بندی انها* براساس* واکنش* آنها به* دماهای* پایین* ، به گیاهان: حساس* به* سرما، حساس* به* دماهای* سرد بالای* صفر، حساس*، حساس* به* درجه* حرارتهای* یخبندان* کم* یا دماهای* نزدیک* به* صفر درجه* سانتی*گراد، کمی* مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد تا -۵ درجه* سانتی*گراد، نیمه*مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد در محدوده* -۵ تا -۱۰ درجه* سانتی*گراد، بسیار مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد در محدوده* -۱۰ تا -۲۰ درجه* سانتی*گراد، خیلی* زیاد مقاوم*، گونه*های* با حداکثر مقاومت* به* یخ*زدگی* که* توانایی* تحمل* سرماهای* بسیار شدید(فراسردی*) را دارند. *اساس ژنتیکی تحمل به* سرما عبارت است از: پلی ژن بودن وراثت اکثر صفات مهم اقتصادی از جمله مقاومت به سرما و یخبندان، تحت تاثیر محیط بودن این صفات و دشواری اندازه گیری آنها، متکی بودن مطالعه این صفات بر روشهای آماری پیچیده و شاخصهای آماری مانند میانگین, واریانس, کوواریانس, شاخصهای چندمتغیره و..... استراتژی های بهنژادی برای* افزایش* مقاومت* گیاهان* به* سرمانیز عبارتند از: اصلاح تدریجی گیاهان برای مقاومت به سرما و یخبندان از طریق کاربرد روشهای مرسوم اصلاحی و انتخاب، انجام هیبریداسیون بین گیاهان زراعی و خویشاوندان وحشی آنها که دارای صفت مقاومت به سرما و یخبندان هستند، اهلی*کردن* گونه* های* وحشی* که* در محیطهای* سرد به* خوبی* رشد می*کنند از طریق* اصلاح* و انتخاب* برای* بهبود صفات *زراعی* آنها، شناسایی* ژن*های* مقاومت* به* سرما و یخ*زدگی*، کلون*کردن* آنها و دست*ورزی* ژنتیکی* آنها با استفاده* از روش*های* بیولوژی* مولکولی، معرفی* ژنی* خالص و نو به* محیطهای* سرد به* منظور وسعت* بخشیدن* به* منابع* پایه* ژنی، مثال*های* کمی* در مورد هیبریداسیون* بین*گونه*ای* شامل* گوجه*فرنگی* و گندم* وجود دارد(۳و۵). در جمعیتهای* اصلاح* شده* و سازگار گیاهان* مختلفی* مانند ذرت*، تنوع* ژنتیکی* فراوانی* برای* مقاومت* به* تنش* سرما دیده* شده* است اما استفاده* از نژادهای* خارجی* مقاوم* نیز موقعیتهای* مناسبی* را جهت* اصلاح* مقاومت* به*تنش* سرما در این* گیاهان* فراهم* می کند . *به عنوان مثال در اصلاح* سیب* زمینی* می*توان* از منابع* ژنتیکی* وحشی* مانند گونه*های* وحشی* سیب* زمینی* مقاوم *به* یخ*زدگی* به* عنوان* والد در تلاقی*ها استفاده* کرد. این مقاله در پایان می افزاید: در هر گیاه* زراعی* عملکرد نتیجه* نهایی* تمامی* فرآیندهای* بیوشیمیایی* و فیزیولوژیکی*، از زمان* سبزشدن* تا بلوغ* فیزیولوژیکی* و تأثیرات* متقابل* این* فرایندها با محیط است، اختلاف* بین* عملکرد ثبت* شده* و میانگین* عملکردها، به* عواملی* که* از بروز کامل* پتانسیل* ژنتیکی* گیاهان* جلوگیری* می*کنند مربوط می*شود، برای* تعدادی* از مؤلفه* های* صفات* مقاومت* به* سرما، تنوع* ژنتیکی* وجود دارد. ترکیبی* از مقادیر کمی* از این* تنوع*، با برخی* ازتکنولوژی*های* دقیق* اصلاحی* که* در اینجا بحث* شد، می*تواند زمینه* را برای* دستکاری* ژنهایی* در زمینه*های* ژنتیکی* خالص* فراهم* سازد. در مناطقی* که* گیاهان* حساس* به* سرما کشت* می*شود، هر جا که* دماهای* سرد درطول* فصل* رویش* غالب* است*، اصلاح* مقاومت* به* سرما که* منجر به* تولید بهتر در مزرعه* می*شود، می*تواند قسمتی* از تفاوت* بین*عملکردهای* بهینه* و عملکرد واقعی* را کاهش* دهد. اصلاح* یک* صفت* مقاومت* به* سرما به* صورت* منفرد نمی*تواند در یک* محیط دارای* محدویت* از نظر دما، اثری* روی* عملکردیک* ژنوتیپ* خاص* داشته* باشد، بلکه* راه* بهتر این* است* که* چندین* صفت* مقاومت* را در زمینه* ژنتیکی* مناسب* جمع*آوری* کنیم* تاژنوتیپ*هایی* به* دست* آیند که* توانایی* تولید را در شرایط دمایی* سرد طی* فصل* رشد داشته* باشند(۵). ● مواد و روش ها به منظور بررسی تحمل گیاه زیره به سرما آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل خو سرمایی (خوسرمایی و عدم خوسرمایی ) به عنوان پلات اصلی و ترکیب اکوتیپ (تربت ، قوچان، سبزوار، خواف،قائن)در دما(۰ ،۳-، ۶-،۹-،۱۲-،۱۵- درجه سانتیگراد) به صورت فاکتوریل در پلات فرعی در نظر گرفته شده بود. تحمل به سرما و بازیافت گیاه از طریق اندازه گیری صفاتی مانند درصد بقا و دمای کشنده برای ۵۰% از نمونه ها (LT ۵۰ ) سه هفته پس از اعمال تیمار یخ زدگی و ارتفاع گیاه تعداد گره در ساقه اصلی ، وزن خشک گیاه ، دمای کاهنده ۵۰% وزن خشک گیاه ( DMT۵۰ ) در پایان اندازه گیری مورد نظر بود که به دلایلی آزمایش ادامه نیافت. بذور پنج اکوتیپ زیره با دقت به صورت منوکارپ در آمد. سپس با قارچ کش کربوکسی تیرام به مدت ۲۴ ساعت آغشته شد. این عمل بواسطه قرار دادن بذور در دستمال های پارچه ای و خیساندن آنها توسط آب شهری بود.به گونه ای که آب از شیر با دبی تقریبی ۱ قطره در ثانیه بر دستمال های حاوی بذر و قارچ کش ریخته و از سمت دیگر اضافی اب از دستمال ها خارج می شد. سپس بذور ضد عفونی شده را در پتری دیش کشت کرده و بیش از ۵۰% از بذور تمام اکوتیپهای مورد نظر پس از ۷۲ ساعت جوانه زدند، که این زمان به عنوان زمان جوانه زنی ثبت شد. سه روز پس از جوانه زنی بذور مذکور توسط پنس آغشته به وایتکس رقیق شده در لیوان های پلاستیکی ( با قطر ۸ cm) که از قبل در زیر آنها زهکش تعبیه شده بود قرار داده شد. خاک مورد استفاده مخلوطی از ماسه و خاک برگ ضد عفونی شده بود که با آون استریل شد. بستر کشت متشکل از این دو ماده به نسبت مساوی بود. خاک پیش از کشت خیس شده روی بذور کشت شده در لیوان ها ماسه ای به ضخامت ۳ تا ۴ میلیمتر پوشانده شد. لیوان ها هر یک روز در میان آبیاری شده و در شرایط دما و رطوبتی گاخانه های تحقیقاتی نگهداری شدند. پس از حدود ۴ روز گلدانها به مرحله سبز شدن رسیدند. در ابتدای کار تمامی اکوتیپهای مورد آزمایش به خوبی سبز شدند و مشکلی نیز در مورد بوته میری مشاهده نشد . ولی باگذشت حدود یک هفته از زمان سبز شدگی ، در تمامی اکوتیپ ها کمابیش علائم بوته میری مشاهده شد. پس از حدود پانزده روز(مرحله دو برگ حقیقی) عوارض بوته میری به گونه بود که ادامه آزمایش غیر ممکن نمود. ● دلایل پیشنهادی برای توقف آزمایش و از بین رفتن گیاهچه ها ● پیشنهادات جهت کاهش بوته میری و کاهش خطا در آزمایش استفاده از ماده سدیم متیل دی تیو کاربامات. این ماده بر روی جوانه زنی ، رشد گیاه ، و عدم ابتلای زیره سبز به بوته میری اثر مطلوبی نشان می دهد. استفاده از کود ها ی آلی ، نیتروژنه ، فسفره و پتاسه در کاهش شدت بیماری بوته میری موثر است. استفاده از قارچکش های خاک مصرف مانند اگروزان که پایداری زیادی در خاک داشته در صورت انتقال عامل بیماری ، از ابتلای گیاهچه ها جلوگیری می کنند. استفاده از مدیریت های زراعی از جمله افزایش فواصل آبیاری ، کاهش تراکم بوته ای، تنظیم دما و رطوبت نسبی گلخانه و استفاده از وسایل و خاک استریل و جلوگیری از انتقال بیماری از مناطق مجاور نیز می توانند ابتلای گیاهچه ها به بوته میری را کاهش دهند ۱) وجود عامل بیماری ( احتمالا قارچ Fusarium oxysporum) در داخل یا سطح خارجی بذر ها(۷) ۲) وجود عامل بیماری در بستر کشت ( آلودگی خاک یا لیوان ها) ۳) انتقال عامل بیماری توسط ابزار مورد استفاده برای کشت ۴) انتقال عامل بیماری از گلدان ها و طرح های مجاور و حتی از خارج گلخانه ۵) دما و رطوبت نسبی بالای هوا( شرایط گلخانه ای) ۶) آبیاری بیش از حد ۷) تیره بودن خاک بستر به گونه ای که دمای خاک در روز به بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد هم می رسید ۸) تراکم بالای کشت (بیش از ۱۰ گیاهچه در هر لیوان) ۹) حساسیت بیش از حد گیاهچه های زیره سبز به شرایط فوق الذکر
-
سلسله مباحث گياهان در معماري منظر
Mohammad Aref پاسخی ارسال کرد برای یک موضوع در گیاه شناسی و طراحی کاشت
گام نخست: طبقه بندي گياهان سرگذشت انسان از سرآغاز زندگي اش بر روي زمين همواره با گياهان پيوندي ناگسستني داشته است. از گياه ممنوعه خورد و بر زمين آواره و سرگشته گشت. پس از آن گياه در لحظه لحظه ي زندگي اش جاري بوده و هست. نقوش گياهي در آثار گوناگون از نقاشيهاي ديواري بر غارها گرفته تا مفرغها و سفالينه ها و نقش برجسته ها و ... همه و همه نشانگر نقش گياهان در زندگي ، اعتقادات و باورهاي انسان از آغاز تا به امروز مي باشد . گياهان را از جنبه هاي گوناگون مي توان مورد بررسي قرار داد ، از سمبل شناسي گرفته تا رده شناسي ( Taxonomy) . آنچه در اين بخش بيشتر مورد نظر است بررسي گياهان از نظر كاربرد آنها در معماري منظر مي باشد كه علاوه بر پرداختن به جنبه هاي عيني ، ويژگي هاي ذهني آنها را نيز هم در نظر مي آورد . براي گشايش اين مهم نياز به دانستن اطلاعات پايه در مورد گياهان است. به همين دليل در اين مقاله به طبقه بندي گياهان پرداخته مي شود. طبقه بندي گياهان از يك جنبه گياهان به دو گروه تقسيم مي شوند : 1- گياهان ميكروسكوپي 2- گياهان ماكروسكوپي گياهان ميكروسكوپي : آن دسته از گياهان را شامل مي شوند كه با چشم غير مسلح قابل رؤيت نيستند . گياهان ماكروسكوپي : آن دسته از گياهان را شامل مي شوند كه با چشم غير مسلح قابل رؤيت هستند. در طراحي معماري منظر تنها گياهان ماكروسكوپي مورد توجه قرار مي گيرند. طبقه بندي گياهان بر اساس اندازه : اساس طبقه بندي باغباني گياهان خصوصيات ظاهري آنهاست نه ويژگي هاي وراثتي . 1- درختان 2- درختچه ها 3- بوته ها درختان (Trees) 1- گياهان چوبي (Woody plants)(منظور از گياهاني است كه پوسته خارجي ساقه ي آنها خشك است و معمولا در زمستان از بين نمي روند و هر سال به قطر ساقه ي آنها افزوده مي شود. مانند نارون و افرا و ...) 2- داراي تاج و تنه ي مشخص هستند. 3- حداقل ارتفاع آنها به هنگام بلوغ 4.5 متر است. تقسيم بندي ارتفاعي درختان: 1- كوچك 4.5 تا 9 متر 2- متوسط 9 تا 18 متر 3- بزرگ بيش از 18 متر درختچه ها (Shrubs) 1- چوبي 2- غالبا داراي تنه ي غير مشخص 3- حداكثر ارتفاع 6 متر تقسيم بندي ارتفاعي درختچه ها: 1- كوچك حداكثر 1.5 متر 2- متوسط 1.5 تا 3 متر 3-بزرگ 3 تا 6 متر بوته ها اين اين گياهان به چند دسته تقسيم مي شوند: 1- گياهان پوششي 2- گياهان زينتي و پيازي 3- بالا رونده ها تقسيم بندي گياهان بر اساس فصل سرسبزي 1- گياهان هميشه سبز 2- گياهان برگ ريز خزان پذير گياهان هميشه سبز: اين گياهان در 4 فصل سال برگ دارند. برگ هاي آنها تك تك مي ريزند و برگهاي ديگر جايشان را مي گيرند. اين برگ ها در سراسر سال همواره سبزند. مانند :انواع مركبات، كاج، سرو و ... نكته: سبز بودن در اين تعريف درمقابل خزان يافته قرار مي گيرد و جنبه هاي رنگ شناسي آن مد نظر نيست. گياهان برگ ريز خزان دار: برگ هاي اين گياهان مي ريزند و هر سال يك دوره ركود را از سر مي گذرانند. مانند: زبان گنجشك، عرعر، صنوبر و ...- 1 پاسخ
-
- 2
-
- مصالح منظر
- معماری منظر
- (و 12 مورد دیگر)
-
جانوران وگیاهانی در مخاطره قلمداد می شوند که به علت کاهش جمعیت یا محدودیت شدید زیستگاه ، ادامه حیات انها غیر محتمل به حساب اید . تعیین ای که یک گونه جانوری یا گیاهی در حال انقراض است ، عملا کار دشوار است و با شمارش جمیت قابل انجام نیست ، برای نمونه ، یک گونه با جمعیت ۵۰۰۰ در یک ناحیه کوچک با خطر جدی تری مواجه است تا همان جمعیت پراکنده در نواحی مختلف . برای مثال ،یک گونه کم جمعیت در یک جزیره ممکن است با یک فاجعه محلی نظیر سیل و زلزله به کلی نابود شود . با قانون گونه های در حال انقراض ، مصوب ۱۹۷۳ جهش بزرگی در فعالیت های هواداران حفاظت از محیط زیست به وقوع پیوست . این قانون برای حمایت از گونه های در حال انقراض «خطر نابودی » و در مخاطره «احتمال رسیدن به مرحله انقراض » به تصویب رسیده است . گروه بندی دقیق تری به وسیله کمیسیون خدمات نجات ، در اتحادیه جهانی حفظ طبیعت ارائه شده است .
- 27 پاسخ
-
- گونه های در مخاطره
- گیاهان
-
(و 2 مورد دیگر)
برچسب زده شده با :
-
گزارش کارگاه درس گیاهان آبزی - استاد: جناب آقای محمد رضائی تاریخچه تا سدههجدهم میلادی ، بیشترین توجه به شناخت و طبقه بندی گیاهان زراعی و دارویی معطوفمیگردید و طبعا سیستم ردهبندی مصنوعی ، که غالبا بر اساس مشخصات کاربردی گیاهاناستوار بود مورد استفاده قرار میگرفت از اواسط این سده سیستم نامگذاری و طبقه بندیپیشنهاد توسط لینه تحولی در علم طبقه بندی گیاهان پدید آورد. در اواخر سدههجدهم میلادی نظر غالب گیاه شناسان به سیستمهای طبقه بندی طبیعی که بر پایه صفاتریخت شناسی گیاهان استوار بود جلب گردید. در سده نوزدهم میلادی با ارائه نظریهتکاملی داروین و توجه به توالی تکاملی در طبقه بندی گیاهان ، مبنای طبقه بندیفیلوژنتیک پایه گذاری شد و در سده بیستم میلادی به سیستمهای فیلوژنتیک واقعی رسیدکه اساس رده بندی نوین معاصر را تشکیل میدهد. اهداف سیستماتیک گیاهی سیستماتیک گیاهی 4 هدفرا دنبال میکند. فهرست کردن فلور جهان ارائه راه به منظور شناسایی و ایجادارتباط بوجود آوردن یک سیستم ارتباطی مستقیم و جهانی نشان دادن مفاهیم تکاملیتنوع در عالم گیاهی سیستمهای طبقه بندی امروزی بر خلاف سیستمهای قدیمیتر، تنها بر پایه مشخصات مورفولوژیک استوار نبوده بلکه سایر اختصاصات بیولوژیک گیاهانرا در طبقه بندی بکار میگیرد و در این راستا ، توجه به جنبههای تکاملی ،وابستگیهای ژنتیکی و ساختار شیمیایی آنها از تاکید بیشتری برخورداراست. توجه به اصل عمومی تک نیایی تاکسونها در سیستماتیک گیاهی اهمیت شناختو کاربرد علم تکامل گیاهان را برای دستیابی به قرابتها و دودمانهای تکاملی در سطوحنظام سلسه نسب روشن میسازد. چون در سیستمهای طبقه بندی امروزی که بر پایه صفاتمتعددی استوارند ریخت شناسی به تنهایی اساس طبقه بندی را تشکیل نمیدهد، لذا لزوماتمام صفات مورفولوژیک دارای ارزش یکسانی در طبقه بندی و توصیف تاکسونها نبوده و درهر مورد دارای کاربرد خاص خواهند بود. مراحل سیستماتیک گیاهی سیاحت و اکتشاف و جمعآوری گیاهان پرس کردن و خشک کردن گیاهان و تهیه هرباریوم گیاهی دوره سنتزیا استفاده از ویژگیهای ریخت شناسی ، شکل و ساختار گیاهان به منظور طبقه بندیآنها مرحله تجربی که به تفسیر اطلاعات بدست آمده در قالب واژههای تکاملیوفیلوژنتیک مربوط میشود. شاخصهای ریخت شناسی فیلوژنی گیاهانآبزی صفات ابتدایی در طبقه بندی فلوژنی به مفهوم صفاتی است که مقدمتر ازصفات دیگر بوجود آمدهاند نه صفات سادهتر در قبال پیچیدهتر و این امر بخصوص درمورد گیاهان گلدار مشهورتر است برای مثال گیاهان یکساله پایا و دو ساله و اینگروهها از گیاهان چوبی اشتقاق یافتهاند و یا گلهای دو جنسی مقدم بر گلهایتکجنسیاند. میزان تکامل در تمام اندامهای گیاه همیشه یکسان نیست و ممکن است برخیاز اندامها تخصصیتر از سایر اندامها شده و بعضی از تاکسونها هر دو صفات پیشرفته وابتدایی را در خود داشته باشند. طبقه بندیسلسله گیاهان آبزی گیاهان خشکی اولیه در دوره دونین ظاهر شده و فاقد ریشهو ساقه و برگ بوده و ظاهری شبیه جلبکها داشتهاند. قدیمیترین سنگوارههای بدستآمده که به عنوان نیاکان گیاهان آوندی شناخته میشوند مربوط به دو گیاه منقرض شده Zosterophllumo و Phynia میباشد. به احتمال زیاد بریوفیتا قبل از شکل گیری و تمایزدستگاههای آوندی این گیاهان از مسیر تکاملی آنها منشعب شدهاند. در هر صورتسنگوارهای از بریوفیتهای اولیه در دست نیست. گیاهان نوعZosterphyllum منشالیکوپودیوفیتا میباشند. این گروه در اواخر دوارن پالئوزوئیک دارای پراکندگی وسیع وانواع متعددی بوده اند. لیکن امروزه فقط معدودی از جنسهای علفی به حیات خود ادامهمیدهند. گیاهان نوع Phynia به عنوان نیاکان سایر گیاهان آوندی به شمار میآیند کهبه نوبه خود در مسیرهای متفاوتی تکامل یافتهاند. سیستماتیک گیاهیان آبزی در دنیای امروز دانشمربوط به شناسایی ، نامگذاری و رده بندی گیاهان زمینه مطالعاتی مهیجی است. کاربردهای بالقوه اقتصادی گیاهان شاید بلافاصله مشهود نباشد، اما ناگزیریم گیاهانخویشاوند را بشناسیم. خویشاوندهای وحشی گیاهان زراعی معمولا حاوی ژنهایی هستندکهخصوصیت مطلوبی چون مقاومت در برابر بیماریها را که برای اصلاح محصولات زراعیموردنیاز متخصصین اصلاح نژاد است فراهم میکنند. طبقه بندي از لحاظ فيزيولوژي در گياهان مختلفسبزينه دار كه فتوسنتز انجام مي شود و در نتيجه مواد غذايي ساخته مي شود اولينمحصول پايدار بدست آمده در آنها متفاوت است . بدين معني كه اولين محصول پايدار دردسته اي از گياهان يك اسيد سه كربني به نام «3- فسفو گليسيريك اسيد» و دسته اي ديگريك اسيد چهار كربني به نام« دي كربوكسيليك اسيد » ( داراي دو عامل كربوكسيل COOH- ،مثل اسيد اگزالواستيك ،اسيد ماليك ، اسيد آسپارتيك ) مي باشد . گياهاني كه اولينمحصول پايدار حاصل از فتوسنتز آن ها يك اسيد سه كربنه است گياهان C3 و آندسته كهاولين محصول پايدار آن ها چهار كربني است گياهان C4 ناميده مي شوند . گياهان C4 درمقايسه با گياهان C3 از بازدهي فتوسنتزي بيشتري برخوردارند . بر همين پايه علف هايهرز C4 نسبت به علف هاي هرز C3 قدرت رقابت زيادتري دارند . در تعدادي از گياهانگوشتي فرآيند فتوسنتزي ديگري مشاهده شده كه در شرايط رطوبت كم روزنه ها در شب بازشده و Co2 جذب مي كنند و در روز بسته مي شوند لذا شدت تعرق گياه خيلي كم مي شود . به اين نوع مكانيسم ، متابوليسم كراسولايي (CAM) "Crassulation asid metabolism" ميگويند مانند آگاو ،آناناس ،كاكتوس . كليه ي گياهان (CAM) جزءگياهان گوشتي غيرنمكدوست هستند و عموما با محيط هاي خشك سازگارند . برخي از گياهان C3 عبارتند ازگندم ،جو ،سلمه ،ترشك ، توق ، تاتوره ،يولاف ،بارهنگ و پنيرك . ازگياهان C4 مانند ذرت ، نيشكر ، اويار سلام ، قياق ،سوروف ، پنجه مرغي ،تاج خروس،خرفه ،سورگوم ،علف شور ،خار خسك . طبقه بندي بر حسب زيستگاه بر اين اساس علفهاي هرز را به دو دسته خاكزي و آبزي تقسيم مي كنند . اين دو دسته از گياهان همانطوركه از نامشان پيداست به ترتيب در خاك و در داخل آب ، روي آب (مانند عدسك آبي ) يا حد فاصل بين آب و خشكي (مانند لويي ) زندگي مي كنند . در بعضي از اراضي كهنسبت به آب غير قابل نفوذ هستند پس از بارندگي ، آب ، زمين را فرا مي گيرد و درآن علف هاي هرزي كه قسمت عمده ي زندگي خود را در آب مي گذرانند ميرويند وليهنگاميكه آب فروكش مي كند يا تبخير مي شود ،علف هاي هرز نيز از بين مي روند . اينقبيل علف هاي هرز آبزي اغلب با علف هاي هرز مزارع برنج شباهت دارند و عبارتند ازقاشق واش ، ني ، ترشك ، تيركمان آبي و لويي .
-
کم آبی در گیاهان به صورت علایمی مانند توقف رشد , کوچکتر شدن برگ , کوتاه شدن فاصله میان گره ها , بد شکل شدن برگ ها , سوختگی حاشیه برگ ها و ریزش برگ در گیاهان حساس به ریزش برگ مشاهده می شود . علایم کمبود آب در گل داوودی شامل تیره شدن برگ ها و در بگونیا به صورت خاکستری شدن برگ ها دیده می شود.پر آبی به صورت علایمی مانند افزایش ارتفاع گیاه , آبدار شدن ساقه و نرم و شکننده شدن و گاهی پژمردگی و مرگ گیاه (در معرض نور ) , کاهش اکسیژن و صدمه به ریشه و عدم جذب آب و مواد غذایی و در نهایت پژمردگی و توقف رشد نمایان می شود . پر آبی به معنی مصرف بیش از حد آب در هر دور آبیاری نیست بلکه نشان دهنده تکرار دفعات استفاده از آب است . در زمستان گیاهان در مدت طولانی در معرض آب و هوای ابری هستند و معمولا یک یا دو روز در معرض هوای آفتابی قرار می گیرند . گیاهانی که به نور کم عادت کرده اند نمی توانند به سرعت به شدت نور زیاد پاسخ دهند در نتیجه مقدار آب کمی که از طریق ریشه ها جذب می شود نمی تواند مقدار آب از دست رفته از طریق تعرق را جبران نماید و پژمردگی اتفاق می افتد در این حالت ممکن است تصور شود که گیاه به آبیاری نیاز دارد ولی آبیاری مشکل را حادتر می کند . کندن خاک نشان می دهد که خاک مرطوب اما سرد است . پس سرما عامل اصلی است و ریشه ها نمی توانند آب جذب کنند . زمان آبیاری : مدیریت آبیاری عامل اصلی در موفقیت کشت است . نیاز های رطوبتی گیاه با مرحله رشد فرق می کند و داننهال نسبت به گیاه بالغ به آب کمتری نیاز دارد . فصل سال بر میزان آب مورد نیاز موثر است . میزان نیاز آبی در تابستان بیشتر از زمستان است . نوع بستر رشد به کار رفته , سیستم حرارتی , نوع گلدان و نوع محصول نیز بر میزان نیاز آبی موثر است . بهترین روش برای راهنمایی کشاورز برای آبیاری استفاده از تجربیات سال های گذشته است که چه مقدار آب مصرف شده و واکنش گیاه به آن چگونه بوده است . ساده ترین روش استفاده از تانسیومتر است . باید در زمان مناسب زمین یا گلدان را به خوبی آبیاری کرد . آبیاری ناقص (مثلا اگر نصف آب مورد نیاز داده شود) باعث می شود فقط نیمه بالایی سطح خاک خیس شده و نیمه دیگر آن خشگ باقی بماند و گیاه زود تر از موعد مقرر نیاز آبیاری مجدد پیدا می کند . و تکرار این عمل باعث صدمه به ریشه واز بین رفتن آن می شود . مقدار آب خارجی از گلدان باید حدود 15 – 10 درصد آب داده شده به گلدان باشد تا باعث شستشوی املاح از خاک و جلوگیری از تجمع آن شود . به طور کلی هر متر مربع بستر کشت به عمق 1 سانتی متر به 1/1 لیتر آب و هر متر مربع کاشت با 18 سانتی متر عمق به 20 لیتر آب نیاز دارد . PH آب آبیاری : بهترینPH بین 5/5 تا 7 متغیر است . خاک اره نرم و ظروف تورب یا پیت باعث کاهش PH آب و اسیدی شدن آن می شود . سیستم های آبیاری : در گلخانه ها روش های مختلفی جهت آبیاری گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد که مهمترین آن ها به اختصار شرح داده می شود . آبیاری دستی :آبیاری دستی ابتدایی ترین و متداول ترین روش است . از معایب آن می توان به زیاد شدن هزینه کارگری . اتلاف وقت , شسته شدن خاک و پاشیدن گل روی شاخساره گیاهان اشاره نمود . در این روش باید تمام گلخانه را لوله کشی کرد و شیر های آب در دو طرف سطح زمین انجام شود چون فشار آب موجب شسته شدن سطح خاک و فشردگی آن می شود . با استفاده از سر شیلنگ فشار آب کاهش می یابد . آبیاری قطره ای : در این روش آبیاری از لوله پلاستیکی و پلی وینیل کلرید استفاده می شود (لوله نوع دوم نیازی به قیم نداشته و لنگر نمی اندازد) . بسته به دما , نوع خاک و گیاه حدود یک لیتر آب در متر مربع لازم است . از مزایای این روش می توان به شسته شدن نمک خاک , صرفه جویی در آب از طریق پخش مستقیم آب در اطراف ریشه و تسهیل کوددهی اشاره کرد . آبیاری مه افشانی یا میست :در این روش پخش آب به صورت قطرات ریز در محیط کشت برخی از گیاهان زینتی و قلمه ها صورت می گیرد . پخش متناوب آب باعث کاهش دما و افزایش رطوبت در اطراف قلمه ها و در نهایت پایین آمدن تبخیر و تعرق می شود . آبیاری زیر زمینی : در این روش با خاصیت کاپیلاریته آب بیشتری در دسترس گیاهان قرار می گیرد . در روش کشت مستقیم گیاه , در قسمت تحتانی یک لوله سفال به شکل 8 قرار داده می شود . کف بستر مقداری سنگریزه ریخته و به آن خاک اضافه می کنند و سپس گیاهان را داخل آن می کارند . در بهار و تابستان و اوایل پاییز با غرقاب کردن بستر آبیاری انجام می گیرد و مازاد آب خارج می شود . روش های دیگر آبیاری بستر کشت گیاهان گلخانه ی از روش های ذیل نیز استفاده می شود : آبیاری بارانی , آبیاری ثقلی(میکرودریپ), آبیاری نورانی, مه پاشی دینامیکی
-
مهندسی ژنتیک امکان ایجاد واریته ها و گیاهانی را ٿراهم می کند که دارای صٿاتی هستند که دسترسی به آنها از روش های معمول غیرممکن است. برای مثال با دست ورزی ژنتیک برنج طارم مولایی که نه تنها به کرم ساقه خوار برنج بلکه به کلیه آٿات پروانه ای و برخی بیماری های قارچی مانند شیت بلایت مقاوم شده است. صٿت مقاومت مطلق به کرم ساقه خوار و بیماری شیت بلایت در هیچ یک از ۱۲۰۰۰۰ نمونه برنج نگهداری شده در مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج مشاهده نشده است. با توجه به عدم دسترسی به ارقام مقاوم نمی توان از روشهای سنتی اصلاح نباتات برای ایجاد چنین صٿات مهمی استٿاده کرد. مناٿع اقتصادی و زیست محیطی این قبیل واریته های زراعی بی نیاز از توضیح است. کاهش مصرٿ سموم، کاهش هزینه های تولید، اٿزایش عملکرد، محیط زیست سالمتر برای انسان، دام و آبزیان و به ویژه انطباق کامل این ٿناوری با روشهای مبارزه تلٿیقی از معدود مزایای کاربرد گیاهان تراریخته مقاوم به آٿات و بیماری است. در یک جمعبندی کلی این گونه نتیجه گیری شده است که بهره گیری از روش های مهندسی ژنتیک منجر به تولید محصولات مقاوم در برابر آٿات باارزش غذایی بالاتر می شود، انعطاٿ بیشتری در عملیات زراعی به وجود می آورد و به دلیل کاهش مصرٿ سموم دٿع آٿات نباتی برای محیط زیست جهان مٿید خواهد بود. سلامت انسان و دام به طور کلی سؤالاتی که در این زمینه وجود دارند به شرح زیر هستند: آیا گیاهان تراریخته و یا محصولات تولید شده از طریق مهندسی ژنتیک از نظر خوراکی «سالم» محسوب می شوند؟ و آیا به دلیل دستکاری های ژنتیکی نوعی سمیت با تغییر کیٿیت در آنها ایجاد نمی شود که موجب ناراحتی و مسمومیت در انسان و یا دام بشود؟ آیا پروتئین یا مواد جدیدی که در اثر دستکاری های ژنتیک در گیاهان تراریخته به وجود می آیند موجب ایجاد حساسیت (آلرژی) در برخی اٿراد نمی شوند؟ آیا ژن های ایجاد کننده مقاومت نسبت به آنتی بیوتیکها که در مسیر تولید گیاهان تراریخته به کار گرٿته شده اند و اکنون همراه با ژن(های) مطلوب در گیاهان تراریخته باقی مانده اند موجب توسعه و گسترش این گونه مقاومتها به عوامل بیماری زا مانند میکروب های بیماری زای انسانی و غیره نمی گردند و آیا در آن صورت بشر امکان استٿاده از داروهای آنتی بیوتیک علیه این عوامل بیماری زایی را از دست نخواهد داد؟ کابوس تولد ابرگیاهان * به نظر مواٿقان محصولات تغییر ژنتیک یاٿته با تولید غذای بیشتر از زمین کمتر، نیاز به تعرض به اراضی کم استعدادتر و تخریب بیشتر محیط زیست کاهش خواهد یاٿت * مخالٿان نگران آنند که تغییر ژنتیک موجب برآمدن ابرگیاهان هرز و بحران های جدی برای محیط زیست زمین شود سلامت محیط زیست طرٿداران محیط زیست نیز نگرانی هایی را در استٿاده از گیاهان تراریخته و رهاسازی GMO در محیط دارند که عبارتنداز: - امکان انتقال اٿقی ژن هایی که به گیاهان زراعی منتقل شده اند به گونه های مجاور که از علٿ های هرز محسوب می شوند و در نتیجه امکان برخورداری بهتر از محیط برای رشد و اٿزایش قدرت تهاجمی آنها را ٿراهم می کند. - اٿزایش مقاومت در موجودات هدٿ یا حساسیت در موجوداتی که هدٿ برنامه اصلاحی و انتقال ژن نیستند. - اٿزایش استٿاده از مواد شیمیایی (مانند سموم علٿ کش) در کشاورزی. - تظاهر غیرقابل پیش بینی (یا پیش بینی نشده) ژن های منتقل شده و یا پایداری و تظاهر ژن های منتقل شده. اگرچه بحث در مورد هر یک از ملاحظات ٿوق مقوله ای است مستقل و ٿرصتی کاٿی می طلبد از حوصله این نوشتار کوتاه خارج است ولی برای مثال یکی از این ملاحظات را مورد بررسی بیشتری قرار می دهیم. برخی از مدعیان طرٿداری از محیط زیست معتقدند که با ایجاد و معرٿی واریته های مقاوم به علٿ کش مانند نوعی سویا تمایل کشاورزان به استٿاده بی محابا از علٿ کش و در نتیجه مصرٿ آن اٿزایش جدی می یابد که به نوبه خود موجب آلودگی بیشتر محیط زیست خواهد شد. در پاسخ این دسته از طرٿداران محیط زیست می توان به موارد زیر اشاره کرد: - براساس آمار منتشره توسط مرکز ملی سیاستگذاری غذا و کشاورزی در آمریکا از سال ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ مصرٿ علٿ کش در سویا از میانگین ۲/۱ پوند در هرایکر به ۰۷/۱ پوند در هرایکر کاهش یاٿته است که در نتیجه معرٿی و کشت انبوه و گسترده سویای تراریخته مقاوم به رانداپ بوده است. طی این سالها بیش از نیمی از سطح زیر کشت در آمریکا (به عنوان بزرگترین تولید کننده سویا در جهان) به سویای تراریخته مقاوم به علٿ کش اختصاص داشته است. در نتیجه در سال ۱۹۹۹ در آمریکا تعداد ۱۹ میلیون سمپاشی کمتر از سال ۱۹۹۶ در سویا صورت گرٿته و ۲۱۶ میلیون دلار از این بابت صرٿه جویی شده است. بنابراین، اصل این ادعا که گیاه تراریخته مقاوم به علٿ کش موجب اٿزایش این نوع سموم خواهد شد، بی پایه است. - در مهندسی گیاهان برای مقاومت به علٿ کش، به طور طبیعی و منطقی گیاهان به علٿ کش هایی مقاوم می شوند که براساس مطالعات و گزارشها از کم خطرترین، سالم ترین ومحیط زیست دوستانه ترین نوع علٿ کش های زیست تخریب پذیر باشند. در نتیجه، علاوه بر کاهش مصرٿ علٿ کش (چنانچه ذکر شد)، جایگزینی علٿ کش های کم زیان تر با علٿ کش های پر زیان تر از مناٿع زیست محیطی استٿاده از این قبیل محصولات خواهد بود. - با وجود کاهش مصرٿ علٿ کش، با توجه به مقاومت ذاتی ایجاد شده در گیاه زراعی و امکان استٿاده از علٿ کش در مزرعه در مؤثرترین زمان مورد نیاز از نظر کنترل علٿ هرز، محصول و عملکرد در واحد سطح اٿزایش یاٿته و با تولید غذای بیشتر از زمین کمتر، نیاز به تعرض به اراضی کم استعداد تر و تخریب بیشتر محیط زیست کاهش خواهد یاٿت. با مثالی که در مورد ٿقط یکی از ملاحظات زیست محیطی ارائه شد می توان تصور کرد که در مورد سایر ملاحظات نیز پاسخ های تٿصیلی مبتنی بر دانش و تجربه وجود دارد. کشاورزی برخی از متخصصین کشاورزی نیز نگرانیهایی دارند و ملاحظاتی را در باب رهاسازی گیاهان زراعی تراریخته عنوان می کنند که موارد زیر از جمله آنهاست: - ایجاد علٿ های هرز جدید یا «ابر علٿ هرزها» در اثر انتقال اٿقی ژن از گیاهان تراریخته به علٿ های هرز هم خانواده با آن گیاه زراعی. - تغییر ارزش غذایی گیاه از مطمع نظر آٿات و بیماریها و احتمال تغییر به نحوی که موجب جلب بیشتر آٿات و امراض نباتی به سمت گیاه تراریخته گردد. - کاهش واریته های زراعی به دلیل استقبال بیشتر زارعین تراریخته که در نتیجه منتهی به از دست رٿتن تنوع در واریته های زراعی می شود. ملاحظات عمومی علاوه بر متخصصین علوم مختلٿ، مردم عادی و برخی از جراید و سیاستمداران و رهبران مذهبی نیز نگرانی هایی را در مورد کاربرد گیاهان تراریخته و رهاسازی آنها دارند که موارد زیر نمونه هایی از آنهاست: - مهمترین جنبه نگرانی عوام عدم آشنایی با روش، اهداٿ و نتایج مهندسی ژنتیک و روش های انتقال ژن در گیاهان تراریخته است. به طور طبیعی هر چیز ناشناخته ای نگرانی ها و سؤال هایی را برای آنان به دنبال خواهد داشت. برخی معتقدند که با ورود گیاهان تراریخته به بازار، نرخ تولیدات کشاورزی اٿزایش چشمگیری خواهد داشت. - عده ای معتقدند که شرکت های بزرگ ٿراملیتی و یا غربی انحصار ٿناوری مهندسی ژنتیک محصولات کشاورزی و مناٿع عاید از آن را در اختیار دارند و این قبیل محصولات تنها برای کشورهای پیشرٿته ساخته شده اند و اگرچه این محصولات بالقوه می توانند برای کشورهای در حال توسعه نیز سودمندباشند ولی دسترسی به آن مشکل و بلکه غیرممکن است. - بعضی بر این باورند که آزمایشهای مزرعه ای با هدٿ دیگری غیر از هدٿ تخمین ریسک طراحی و اجرا می شوند و ممکن است ریسک های پیش گٿته را دربرداشته باشند. - برخی از رهبران مذهبی در غرب و مردم عادی به جنبه های اخلاقی نظر دارند. - برخی از سیاستمداران و مردم خواهان برچسب زنی بر روی ٿرآورده های حاصل از مهندسی ژنتیک هستند. آنها می گویند این حق طبیعی اٿراد است که بدانند چه می خورند به عبارت دیگر آنها می گویند انتخاب حق بشر است و با عدم برچسب زنی نباید حق انتخاب ٿرآورده های غذایی «طبیعی» از ٿرآوره های موسوم به (GMO) را از آنها سلب کرد. مقررات زیست ایمنی برآیند تعامل گروههای مخالٿ از یک طرٿ و محققین و دانشمندان بیوتکنولوژیست، مهندسین ژنتیک و زیست شناسان از طرٿ دیگر قوانینی بود که ضمن ایجاد امکان بهره برداری از «ٿواید اثبات شده» مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی ریسک آثار سوء احتمالی مرتبط بر این ٿناوری را کاهش دهند. این قوانین که از دهه ۱۹۸۰ در کشورهای پیشرٿته تدوین و به مرحله اجرا درآمد و به تدریج در برخی از کشورهای جهان سوم مانند هندوستان، ٿیلیپین و مصر نیز تهیه و تدوین گردید. قوانین زیست ایمنی یا (Biosafety) نامیده شد. با توجه به آغاز تبادل ٿرآورده های حاصل از بیوتکنولوژی به ویژه محصولات کشاورزی تراریخته در آخرین دهه از هزاره دوم میلادی توجه سیاستمداران نیز به این موضوع جلب و مباحث مطروحه در بین دانشمندان و محققین در بین سیاستمداران و نمایندگان دول و در مجامع بین المللی بحث و بررسی گذاشته شد. ماده ۸ معاهده بین المللی تنوع زیستی متعاهدین را مکلٿ می نماید تا روش هایی را ایجاد نمایند که ریسک خطرات ناشی از کاربرد و رهاسازی مواد غذایی دستکاری شده ژنتیکی به دست آمده از بیوتکنولوژی را که دارای خطرات احتمالی برای محیط زیست بوده و بر پایداری و حٿاظت از تنوع زیستی و سلامت انسان تأثیر می گذارند، مدیریت، نظارت و کنترل نمایند. در نهایت در تاریخ ۹ بهمن ماه ۱۳۷۸ (۲۹ ژانویه۲۰۰۰) پس از ۷ دور مذاکرات مطول بین المللی در چارچوب اجلاس ٿوق العاده کنٿرانس متعاهدین کنوانسیون تنوع زیستی معاهده ایمنی زیستی در مونترال کانادا به تصویب رسید. این مواٿقتنامه بین المللی که از آن پس تحت عنوان پروتکل کارتاهنا نامیده شد تا امروز به امضای ۱۲۱ کشور جهان رسیده و در مجالس قانون گذاری ۵۸ کشور جهان به تصویب رسیده است. جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از امضاکنندگان این معاهده می باشد
-
نقش گیاهان در طراحی منظر * نوشتار زیر با عنوان منظر و پوشش گیاهی از دکتر علی خلد برین، عضو شورای عالی جنگل ها و مراتع در پایگاه اطلاع رسانی معماری و شهرسازی در 21 شهریور 1384 منتشر شد که به دلیل عدم فعالیت این پایگاه اطلاع رسانی بسیاری موفق به مطالعه آن نشدند. * * معماران و طراحان باید در شروع کار به نقش پوشش گیاهی موجود در طراحی محیط و منظرسازی توجه داشته باشند. طراح نباید کوشش خود را صرف ایجاد تغییرات صرفا فیزیکی و ساختمانی کند و موضوع کاربرد پوشش گیاهی را در طراحی، به عنوان یک کار پایانی و اصلاحی به عهده باغبان بگذارد. نباید فراموش کرد که مصالح ساختمانی و موادی که طراحی سازه بر اساس آنها صورت میگیرد، عناصری ایستا و ثابت هستند در حالی که گیاهانی که در طراحی منظر مورد استفاده قرار میگیرند که عناصری زنده و پویا هستند و به طور دایم در حال تغییر و تحولاند. * در چنین سیستمی، مصالح کف را پوشش علفی و گیاهان گسترش یافته بر زمین تشکیل میدهد، مصالح دیوارهها از تنه درختان، شاخ و برگ درختچهها و گیاهان روندهای که با آنها همراه هستند تشکیل میشود. بالاخره سقف را تاج پوشش درختان و شاخ و برگ به هم تنیده آنان یا روندههایی که روی داربست هدایت شدهاند به وجود میآورند. * زیبایی و منظرسازی و ایجاد سیمایی بدیع و چشمنواز، تنها بخشی از اهدافی است که از استفاده گیاهان در طراحی محیط مدنظر است. علاوه بر ایجاد زیبایی در منظر، گیاهان نقشهای اساسی دیگری نیز در ساختار یک منظر به عهده دارند که بعضی از مهمترین آنها عبارتند از: * 1. کنترل باد. * 2. کنترل فرسایش خاک * 3.حفاظت از انرژی * 4.محدود کردن دید * 5. تعدیل اثرات نامناسب محیطی * 6. تقلیل آلودگیهای صوتی * 7. ایجاد زیستگاههای حیاتوحش
-
هوش در گیاهان یکی از تفاوتهای آشکار بین ما جانوران و خویشاوندان سبز رنگ دورمان، یعنی گیاهان، میزان جنبش و جابهجایی ماست. ما پذیرفتهایم که هوش را از روی کارها بسنجیم، زیرا کارهایی که انجام میدهیم نشان میدهند که در مغز ما چه میگذرد. بنابراین، چون گیاهان خاموش و بی جنبش به چشم میآیند و در یک جا ریشه دواندهاند، زیاد تیز هوش و زرنگ به نظر نمیرسند. اما گیاهان نیز جنبش دارند و به برانگیزانندههای پیرامون خود پاسخ می دهند. گیاهان با حساسیت چشمگیری دست کم 15 متغیر محیطی گوناگون را پیوسته بررسی میکنند. آنها میتوانند این پیام های ورودی را پردازش کنند و با کمک دستهای از مولکولها و راههای پیام رسانی، خود را برای پاسخ درست آماده سازند. بنابراین، توان محاسبه گری گیاهان بیمغز شاید به اندازهی بسیاری از جانوران با مغزی باشد که میشناسسیم. ساقهی در حال رشد میتواند با کمک پرتوهای قرمز دور(مادن قرمز)، نزدیکترین همسایههای رقیب خود را حس کند و پیامد کارهای آنها را پیشبینی کند و اگر لازم باشد، به شیوهای از رخدادن آن پیامدها پیشگیری کند. برای مثال، هنگامی که همسایههای رقیب به نخل استیلت (Stilt) نزدیک می شوند همهی گیاه به سادگی جابهجا میشود. ریزوم برخی گیاهان علفی با رشد کردن به سوی بخش بدون رقیب و یا سرشار از مواد غذایی، جای زندگی خود را بر میگزیند. سس که نوعی گیاه انگل است، طی یک یا دو ساعت پس از نخستین برخوردش با گیاه میزبان، توانایی بهرهبرداری از آن را میسنجد. خلاصه، گیاهان میتوانند ببینند، بچشند، لمس کنند، بشنوند و ببویند. در این مقاله که در دو بخش تنظیم شده است، با گوشههایی از رفتارهای هوشمند گیاهان و سازوکار چگونگی رخ دادن آنها آشنا میشویم. دوری از سایه ساقهی در حال رشد میتواند با کمک نور قرمز دور، نزدیکترین همسایههای رقیب خود را حس کند و پیامد کارهای آنها را پیشبینی کند و اگر نیاز باشد، به شیوهای از رخدادن آن پیامدها پیشگیری کند. این فرایندها را مولکولهایی به نام فیتوکروم میانجیگری میکنند. فیتوکرومها، گیرندهها و حسگرهای نور در گیاهان هستند. هر فیتوکروم از یک بخش دریافتکنندهی نور و یک بخش دگرگونکنندی پیام تشکیل شده است. بخش دریافتکنندهی نور ساختمان تتراپیرولی دارد و از راه اسید آمینهی سیستئین به بخش دگرگونکننده که گونهای پروتئین است، پیوند میشود. فیتوکروم در پاسخ به طول موجهای گوناگون نور، به شکل کارا و ناکارا درمیآید. شکل ناکارا (Pr) پس از جذب فوتونهای قرمز به شکل کارا (Pfr) در میآید. Pfr که فوتونهای قرمز دور (مادون قرمز) را بهتر دریافت میکند، در پاسخ به این طول موجها به Pr دگرگونه میشود. ساز و کار فیتوکروم در نور خورشید، نسبت نور قرمز به قرمز دور نزدیک 2/1 است. اما در یک جامعهی گیاهی این اندازه کاهش مییابد، زیرا رنگیزههای فتوسنتزی، از جمله کلروفیل، نور قرمز را جذب میکنند. تغییر در نسبت نور قرمز به مادون قرمز شاخص قابل اطمینانی برای ارزیابی نزدیکی گیاهان رقیب است. در جامعههای فشرده پرتوهای قرمز دوری که از برگهای گیاهان بازتاب مییابند یا پراکنده میشوند، پیام روشن و منحصر به فردی است که از نزدیکی رقیبان آگاهی میدهد. پس از درک نسبت پا یینی از نور قرمز به قرمز دور، گیاهی که از سایه دوری میگزنید (گیاه آ فتاب پسند) بر رشد طولی خود میافزاید و اگر ترفنندهایش کارگر افتند، جنبههای دیگر پاسخ دوری از سایه باعث شتاب گرفتن گلدهی و تولید پیش از زمان دانه میشوند تا بخت ماندگاری افزایش یابد. دانشمندان در آزمایشی گروهی از گیاهان را زیر فیلتری پرورش دادند که نسبت نور قرمز به قرمز دور را کاهش میداد و بنابراین، پاسخ دوری از سایه را بر می انگیخت. این گیاهان نسبت به گیاهانی که زیر نور کامل خورشید میروییدند، رشد طولی بیشتری پیدا کردند. البته، اندازهی رشد طولی به اندازهی آفتابپسندی گیاه ارتباط دارد. گیاهان صحرایی نسبت به گیاهانی که به طور معمول در سایهی درختان چنگل میرونید، رشد طولی بیشتری پیدا کردند. فیتوکرومها اغلب فعالیت پروتئینکنیازی را از خو د نشان میدهند. این مولکولها با پیوند زدن گروههای فسفات به پروتئین ها، فعالیت آنها را تغییر میدهند. بر این اساس، آنها با تغییر فعالیت پروتئینهایی که در تنظیم ژنها دخالت دارند، بر فعالیت آنها تاثیر میگذارند. ژنهای زیادی در گیاهان شناخته شدهاند که از راه فیتوکروم در پاسخ به نور تنظیم میشوند. البته، فیتوکرومها بخشی از پاسخهای زیستی را از راه تغییرهایی در تعادل یونها در سلول پدید میآورند. به هر حال، تکامل فیتوکرومها توان درک نسبت نور قرمز به قرمز دور، در نهاندانگان رشد چشمگیری پیدا کرده است. سرخسها و خزندهها به طور معمول با واکنشهای بردباری به سایه، به انبوهی جامعه گیاهی پاسخ میدهند. بازدانگان تا اندازهای واکنشهای دوری از سایه را نشان میدهند. شاید تکامل توان شناسایی پیامهای نوری که از گیاهان پیرامون بازتاب مییابد، برای پیشرفت نهاندانگان تا وضعیت کنونی که در فرمانروی گیاهان حرف اول را میزنند، سرنو شتساز بوده است. اگر فیتوکروم ها نبودند هنوز هم گیاهان دوران کربونیفر ما را در بر گرفته بودند. فیتوکرومها در آغاز در نیاکان پروکاریوتی گیاهان امروزی به وجود آمدند. به نظر میرسد در آنها به صورت حسگرهای نور کار میکردند. شاید توانایی بینظیر فیتوکروم ها در دگرگونه شدن به شکلهای کارا و ناکارا در پاسخ به کیفیت نور، در پروکاریوتهای آغازین اهمیت کارکردی زیادی نداشته است، اما این ویژگی طی تکامل گیاهان خشکی، گزینش و اصلاح شده و به صورت حسگر پیچیدهای در آمده است که اهمیت آن با اهمیت بینایی در جانوران برابری می کند. به عبارت دیگر، شاید بتوان فیتوکرومها را چشمهای گیاهان به شمار آورد.
-
دید کلی هدف علم ازدیاد گیاهان ، افزودن به تعداد گیاهان با حفظ ویژگیهای ارزشمند آنها می*باشد. برای این منظور گیاهان به روشهای جنسی (Sexual) و یا غیر جنسی (Asexael) تکثیر می*شوند. اکثرا در طبیعت ، گیاهان از طریق بذر به ادامه نسل می*پردازند. هر کدام از بذرها از نظر ژنتیکی ساختار منحصر به فرد خود را دارند که ناشی از آمیختگی والدین می*باشد. برای تولید مثل موفق گیاهان توسط انسان سه جنبه مختلف مورد نظر می*باشد. داشتن اطلاعات عملی و مهارتهای لازم جهت ازدیاد گیاهان ، نظیر کشت بذر ، نهال و نشا ، پیوند زدن ، تهیه قلمه و ریشه*دار کردن آن هنر ازدیاد نباتات بشمار می*آید، داشتن اطلاعات لازم در مورد رشد و نمو ساختار گیاه و شرایط رشد که علم ازدیاد گیاهان محسوب می*شود. جنبه سوم ، داشتن اطلاعات کافی در مورد روشهای ازدیاد گونه*های مختلف گیاهی می*باشد. تکثیر جنسی گیاهان تکثیر جنسی گیاهان شامل ترکیب یاخته*های جنسی نر و ماده و تشکیل بذر می*باشد. تکثیر جنسی با نصف شدن و کاهش کروموزومی گامتهای نر و ماده ، آغاز می*شود و بعد از لقاح تعداد کروموزومها به تعداد اولیه افزایش می*یابد و با بوجود آمدن ژنوتیپهای جدید همراه است. شکل ظاهری (فنوتیپ) گیاه و انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر توسط ژنها تعیین می*شود. فرآیند زایشی گیاه فرآیند زایشی گیاه با تشکیل گل ، آغاز می*شود و این تغییرات شامل گل انگیزی ، گل آغازی ، اختصاصی شدن و تشکیل گل و شکوفایی است. از ترکیب گامتهای نر و ماده ابتدا تخم حاصل می*شود و تخمک تلقیح یافته به دانه تبدیل می*شود. تخم دارای خاصیت "خود تولیدی" بوده و حاوی اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز برای تولید یک گیاه کامل می*باشد. عواملی همچون دما ، طول روز ، هورمونهای گل انگیزی و تغذیه گیاه در تمایز و تشکیل گل ، دخالت دارند. تشکیل بذر دانه*های گرده بعد از جوانه زدن بر روی کلاله ، لوله گرده را حاصل می*کنند. لوله گرده پس از عبور خامه وارد تخمدان شده و در نهایت به کیسه جنینی رسیده و عمل لقاح صورت می*گیرد. لوله گرده حاوی دو هسته جنسی میباشد. یکی از هسته*ها با تخمزا ترکیب شده و تخم دیپلوئید حاصل می*شود. هسته دیگر با هسته ثانویه کیسه جنینی ترکیب شده و آندوسپرم ترپپلوئید را بوجود می*آورد. پوششهای تخمک بعد از لقاح و در حین رشد و نمو بذر ، تغییر حالت داده و پوسته بذر را حاصل می*کنند. بذر شامل جنین ، مواد غذایی و پوسته بذر می*باشد.
-
سفیدک کرکی (دروغین) آفتاب گردان sunflower downy mildew عامل بیماری قارچ p.helianth ) Plasmopra halstedii )می باشد که ازگروه Oomycetes است. یکی از بیماری های مهم آفتاب گردان است که از کشورهای زیادی از جمله ایران گزارش شده است. حدود سال 1343 برای اولین بار در آذربایجان دیده وگزارش گردید. در آذربایجان،گیلان و کردستان بیماری مهمی است. درفارس هم دیده شده است. این بیماری بذرزاد است. خسارت این بیماری خیلی زیاد است زیرا ممکن است اصلاً بذر تشکیل نشود. ویا اینکه میزان روغن آن پایین بیا ید و گاهی اوقات تا 50%محصول راازبین ببرد. قارچ عامل بیماری روی جوانه زنی بذر هم اثر دارد،چراکه بذرها کوچک مانده وقدرت جوانه زنی آنها کاهش می یابد ویا اینکه تولید گیاهان غیرنرمال(کوتوله) می کند . علائم بیماری: علائم بیماری بصورت کوتولگی با لکه های کلروتیک در اطراف رگبرگها وایجاد حالت موزائیکی می باشد(شبیه علائم بیماری های ویروسی ). این علائم هم دربرگهای اولیه ودر برگهای بزرگتر دیده می شود.درزیر برگ پوشش کرکی دیده می شود که به شناسایی سفیدک کرکی کمک می کند. اگردرگیاه آ لوده طبق تشکیل شود روبه بالا ست که علامت خوبی برای تشخیص بیماری است. این قا رچ درگیاه سیستمیک می شود بنابراین به اندام گل وارد شده و باعث تغییر شکل آن می گردد وحتی پوسته بذر هم سبز می شود. این بیماری تولید مرگ گیاهچه هم می کند. قارچ عامل بیماری یک Oomycetes است که اسپورانجیوفور و اسپورانجیومهای خود را درسطح زیرین برگ ودر شرایط مرطوب تشکیل می دهد.انشعابات اسپورانجیوفور دو شاخه وعمود بر هم هستند ودرانتها به استریگمای سه شاخه(صلیبی) ختم می شود ودرروی آنها اسپورانجیوم تولید می شود. این قارچ تولید Oospore می کند که می تواند جوانه زده و تولید ریسه یا زئوسپور نماید. Oospore عامل بقای قارچ می باشد و اگر وارد خاک شد ریشه کن کردن آن مشکل است. بیماری بیشترخاکزاد است تا هوا زاد واهمیتش بیشتر ازطریق آلودگی ریشه است تا اندامهای هوایی. اگراسپور درخاک باشد وتولید زئوسپور کند این زئوسپورها به راحتی جذب منطقه رشد طولی ریشه شده و وارد ریشه می شوند و آلودگی ایجاد می نمایند. قارچ درگیاه جوان (مرحله8-6 برگی) به راحتی ایجاد آلودگی سیستمیک کرده و وارد قسمتهای هوای میشود . برگهای جوان نیز ممکن است بصورت موضعی آلوده شوند و قارچ از طریق روزنه ها وارد برگ شود. برای ایجاد آلودگی اولیه از طریق خاک لازم است که رطوبت خاک اشباع وحساسیت گیاه بالا وحرارت خاک پایین(15 درجه سانتیگراد) باشد. اگر حرارت خاک بالا باشد(20درجه سانتیگراد وبالا تر) زئوسپور تولید نمی شود. قارچ عامل بیماری از طریق هیپوکوتیل هم وارد گیاهچه های اولیه می شود وبصورت ریسه درگیاه حرکت کرده و در نهایت داخل بذر شده وقسمتهای داخلی آن یعنی گیاهچه را آلوده می کند. دربرگ های ریخته شده اُاُسپور فراوان است. Over wintering دربذر و دربقایا بصورتOospre می باشد. کنترل بیماری: 1- تناوب طولانی 10-4ساله. 2- حذف گیاهان آلوده در اویل فصل وسوزاندن آنها. 3- ضد عفونی بذر با قارچ کشهای سیستمیک مثل متالاکسیل (ریدومیل). 4- ارقام مقاوم و بذر سالم استفاده شود (بهترین روشها).
-
گروهبندی گیاهان زراعی گياهان زراعي بسيار متنوع بوده ،به صورت هاي مختلفي مصرف گشته و در عمليات زراعي نيز تفاوت هاي زيادي با يكديگر دارند. با اين حال ،كياهان زراعي مختلف داراي وجوه اشتراك زيادي مي باشند. به طور كلي گياهان زراعي را مي توان به صورت هاي مختلفي از جمله بر اساس خصوصيات گياهشناسي و تكاملي ، هدف توليد و مورد مصرف ، طول عمر گياه ، نيازهاي محيطي و شرايط مطلوب رشد، عمليات زراعي و غيره گروه بندي نمود. محصولات زراعي به دليل دارا بودن خصوصيات مختلف و چند هدفي بودن توليد ممكن است در دو يا چند گروه مختلف قرار گيرند. طبقه بندي علمي گياهان نام گياهان مختلف از يك مكان به مكان ديگر متفاوت بوده و يا گاهي گياهان كاملا متفاوتي به يك اسم ناميده مي شوند. مثلا انواع گندم باي افراد غير متخصص مفهوم گندم را دارد، اما گندم معمولي كه براي تهيه نان استفاده مي شود از گندم دوروم كه براي تهيه ماكاروني مصرف مي شود تفاوت هاي ژنتيكي و همچنين مصرفي زادي دارد. توليد نان خوب از گندم دوروم و توليد ماكاروني خوب از گندم نان امكان پذير نيست. براي آن كه افراد متخصص يكديگر را درك نمايند و دقيقا بدانند در باره ي چه گياها صحبت مي كنند، گياهان را به روشي موسوم به سيستم طبقه بندي علمي نامگذاري كرده اند.اين روش كه دقيقترين روش ها است توسط لينه(Carolous Linnaeus) بنيان گذاري شده است و به همين نام هم معروف مي باشد.در اين روش موجودات را بر اساس خصوصيات ريخت شناسي ، تكاملي و ژنتيكي در هفت طبقه قرار مي دهند. ترتيب طبقات عبارتند از : 2- بخش(Division) 3- رده يا طبقه(Class) 4- راسته(Order) 5- تيره يا خانواده(Family) 6- جنس(Genus) 7- گونه(Species) گياهان زراعي به رده ي نهاندانگان تعلق دارند. هر گونه ي گياهي مجموعه اي از گياهان را در بر مي گيرد كه از نظر خصوصيات ظاهري شباهت هاي زيادي با يكديگر داشته و بتوانند به سهولت و بدون اتخاذ تكنيك هاي خاص مانند انتقال جنين و غيره با يكديگر لقاح يافته و توليد بذر نمايندع به طوري كه بذر حاصل بتواند سبز ليد مثل مجدد انجام پذير باشد. مجموعه اي از گونه هاي كه در بعضي خصوصيات مشنرك هستند يك جنس گياهي را تشكيل مي دهند. در طبقه بندي علمي ، هر گياه را با اسم گونه و جنس آن مشخص مي سازند.به همين جهت اين سيستم نامگذاري را دو اسمي نيز گويند. مثلا نام علمي گندم نان Triticum aestivum مي باشد. Triticum مشخص جنس و aestivum مشخص گونه گندم نان است. گروه بندي گياهان زراعي بر اساس هدف توليد و مورد مصرف: در اين گروه بندي نوع محصول توليد شده و نحوه ي مصرف آن مورد نظر است و چون يك محصول با اهداف مختلفي توليد ميشود ممكن است در چند گروه قرار گيرد. گروه بندي بر اساس مورد مصرف خاص: اين گروه بندي بر اساس اهداف توليدي و يا زراعي خاص انجام شده است: گروه بندي بر اساس عكس العمل به طول روز: در اين گروه بندي چگونگي عكس العگياه نسبت به طول روز(طول شب) در رابطه با تبديل مريستم رويشي به جوانه ي گل مورد نظر است. در اين گروه بندي گياهان را به دو گروه روز بلند و روز كوتاه تقسيم مي كنند و اگر نسبت به طول روز عكس ال عملي نداشته باشند بي تفاوت ناميده مي شوند. بسياري از ارقام اصلاح شده ي گياهان زراعي عكس العمل زيادي به طول روز ندارند و بي تاوت مي باشند. علاوه بر طول روز عواملي مانند بالايي حرار، كمبود ازت و رطوبت خاك، افزايش سن گياه و ذخيره ي غذايي آن در تسريع انتقال از مرحله ي رويشي به مرحله ي زايشي نقش دارد. گروه بندي بر اساس طول دوره ي رشد: هر گاه جمعيت بزرگي از ارقام يك گو نه مورد توجه قرار مي گيرد، مشاهده مي شود كه بعضي بسيار زود و بعضي بسيار دير به گل رفته و سيكل حياتي خود را تكميل مي كنند. لذا ارقام يك گياه ممكن است بر اسا س تعداد روز از سبز شدن تا رسيدگي به گروه هاي زودرس و ميان رس و ديررس تقسيم نمود. گروه بندي بر اساس حرارت مطلوب رشد: اين گروه بندي بر اساس شرايط حرارتي مناسب رشد محصول انجام شده و در نتيجه نشانگر بخشي از سال است كه محصول در آن رشد مطلوبي انجام مي دهد. اين قسمت بندي مطلق نبوده و و گياهان زيادي در حد فاصل دو گروه قرار مي گيرند. گروه بندي بر اساس طول عمر: اساس اين گروه بندي طول دوره ي معمول رشد محصول بر حسب سال زراعي و تاريخ كاشت معمول براي برداشت محصول اقتصادي مي باشد.در گروه بندي بر اساس طول عمر گياه كروه هاي يكساله،چندساله و دوساله قرار مي گيرند. حداكثر طول رشد گياهان يكساله كمتر از يك سال زراعي ، دوساله بيش از يك سال زراعي و معمولا سه فصل زراعي و چندساله بيش از دو وغالبا چند سال زراعي طول مي كشد. گروه بندي بر اساس عمليات زراعي: در اين گروه بندي امكان انجام عمليات وجين در بين رديف هاي كاشت مورد نظر است: 2- حبوبات: گياهاني از تيره ي بقولات هستند كه براي توليد دانه كشت مي شوند. دانه ي حاصله عمدتا به مصرف انسان مي رسد مثل لوبيا، نخود و .... دانه هاي حبوبات از نظر پرتئين غني مي باشند. 3- گياهان روغني: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه جهت روغن گيري از دانه ي توليدي كشت مي شوند مثل پنبه، كتان ، لوبياي روغني و .... 4- گياهاعلوفه اي: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه جهت استفاده از قسمت هاي هوايي ( به صورت تازه ،خشك و يا سيلو شده) در تغذيه ي دام كشت مي گردند. مانند ذرت علوفه اي ، علف سودان و.... 5- گياهان ريشه اي: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه براي استفاده از ريشه ي غده اي آنها كشت مي گردند، مانند چغندر، شلغم و .... 6- گياهان ليفي: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه براي استفاده از الياف آنها كشت مي گردند. اين الياف ممكن است از پوست دانه منشاء يافته (مانند پنبه) و يا از فيبرهاي مستجات آوند آبكشي اوليه تشكيل يلفته با شند (مانند كتان و كنف) 7- گياهان غذه اي : گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه براي استفاده از ساقه ضخيم شده و زيرزميني آنها كشت مي گردند مانند سيب زميني معمولي. 8- گياهان قندي: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه براي قندگيري از عصاره ي شيرين آنها كشت مي گردند مثل نيشكر و چغندر قند. 9- گياهان دارويي: گياهاني از تيره هاي مختلف هستند كه به منظور استفاده از مواد مخدر آنها و يا تهيه ادويه كشت مي شوند مانند توتون ، قهوه، چاي و ..... 2- گياهان جهت كشت جانش 3- گياهان با مصرف قصيلي( علوفه ي تر) 4- گياهان با مصرف سيلويي 5- گياهان همراه 6- گياهان مكمل 2- گياهان گرمادوست: اين گياهان بهترين رشد خود را در هواي نسبتا گرم (حدود 20 تا 30 درجه سانتي گراد) داشته و رشد آنها در هواي خنك بسيار كند مي باشد.اين گياهان روز كوتاه بوده و شامل گياهاني مثل لوبياي چشم بلبلي، ماش، ذرت و ..... 2-گياهان غير وجيني: حجم رويشي هر بوته كم است و در نتيجه گياه با تراكم زياد و به صورت پراكنده يا با فاصله ي رديفهاي كمتر از 40 سانتي متر كشت مي شوند مانند گندم ، جو و....... 1- گياهان با مصرف پوششي يا كود سبز 1- گياهان سرمادوست: اين گياهان بهترين رشد خود را در هواي خنك (حدود 15 تا 25 درجه سانتي گراد) انجام مي دهند در هواي گرم ( بيش از 30 درجه سانتي گراد) آسيب مي بينند و ماهيتا روز بلند مي باشند مانند گندم، جو، سيب زميني، نخود و............. 1-گياهان وجيني: حجم رويشي هر بوته زياد بوده و معمولا با فاصله رديف بيش از 40 سانتي متر كشت مي شوند مانند سيب زميني ، پنبه و.... 1