جستجو در تالارهای گفتگو

گزارش از کتاب جامعه شناسی سیاسی معاصر کتاب حاضر حاوی یک مقدمه از دکتر بشیریه ، پیشگفتاری از مترجم و پنج فصل از نویسنده می باشد که جمعا با منابع و نمایه ۳۶۸صفحه را شامل می شود. دکتر بشیریه در مقدمه کتاب می گوید که جامعه شناسی سیاسی در مفهوم رایج و کلاسیک آن روابط حکومت و جامعه را در محدوده دولت ملی بررسی می کند. همه مکاتب ونظریه های عمده در جامعه شناسی سیاسی کلاسیک بر روابط متقابل حکومت و جامعه و بویژه تاثیرات تبیین کننده نیروها و ساختار اجتماعی بر قدرت سیاسی در چارچوب دولت ملی تمرکز داشته اند اما اینک با توجه به گسترش فرایندهای جهانی شدن در عرصه های مختلف و در نتیجه تضعیف دولت ملی به نظر می رسد که دامنه و عرصه موضوعات و در نتیجه نگرش های مسلط در جامعه شناسی سیاسی دستخوش تحولات عمده شده باشند. به نظر می رسد که پارادایم اصلی جامعه شناسی سیاسی در حال تغییر باشد. در پارادایم کلاسیک مفاهیمی چون دولت ملی، رابطه حکومت و جامعه، طبقه حاکمه و نخبگان سیاسی، احزاب و پایگاه اجتماعی رژیم های سیاسی غلبه داشته اند در حالی که در پارادایم جدید ساختارهای اقتدار در سطح جهانی ، رابطه میان حکومت ها و فرایندهای جهانی شدن در عرصه اقتصاد، سیاست، فرهنگ، ارتباطات، هویت های فراملی وطبقاتی و ........ اولویت یافته اند. وی در ادامه فرایند جهانی شدن را در چهار حوزه فنی، اقتصادی، سیاسی، و فرهنگی بررسی می کند و می گوید که در نتیجه فرایندهای جهانی شدن ویژگی های اصلی دولت ملی در حال زوال است. و از لحاظ دانش جامعه شناسی سیاسی نکته مهم این است که بر اثر فرایند جهانی شدن حاکمیت ملی دولت ها عملا دچار محدودیت هائی می شود به نحوی که حکومت های ملی دیگر نمی توانند همچون گذشته از خود مختاری لازم برخوردار باشند. و در ادامه آقای دلفروز مترجم کتاب در پیشگفتار خود می گوید که جامعه شناسی سیاسی به طور سنتی بر رابطه دولت و جامعه تمرکز داشته است، اما تغییرات نظری و تجربی که در عرصه روابط بین الملل اتفاق افتاده باعث شده که جایگاه دولت ملت به عنوان مرکز فعالیت های سیاسی جابجا شود. کتاب حاضر تحولاتی را بررسی می کند که در رشته جامعه شناسی سیاسی در رابطه با این تحولات به وقوع پیوسته است. در همین راستا توجه فزاینده ای به مطالعه سیاسی شدن حیات اجتماعی، از جمله فعالیت جنبش های اجتماعی، به چالش کشیده شدن حقوق کلاسیک شهروندی و طراحی اقدامات و نهادهای سیاسی فراملی و بین المللی مبذول شده است. کتاب جامعه شناسی سیاسی معاصر نوشته کیت نش تلاشی است برای فهم تحولات اخیر در جامعه شناسی سیاسی در چارچوب تحولات اجتماعی و ساسی و گفتمانی و هم خود نمونه ای از چرخش اخیر در جامعه شناسی سیاسی محسوب می شود. کیت نش در این کتاب بر آن است که که نشان دهد تغییری پارادایمی در جامعه شناسی سیاسی رخ داده است. که این تغییر همراه با جلب توجه به عرصه سیاست فرهنگی، به معنای عرصه تعارضات و دگرگونیهای هویت ها و ساختارهای اجتماعی است. تغییری که هم با عنوان تغییر چرخش پسامدرن و هم چرخش فرهنگی از آن یاد می شود اگر نسبتا جامعه شناسی سیاسی بیش از هر چیز تحت تاثیر دو جریان فکری اصلی مارکسیستی و وبری با همه جریانهای فرعی درونی آنها بوده در دو دهه اخیر بیشتر تحت تاثیر جریانهای فکری پساساختارگرا و گفتمانی قرار داشته است. جامعه شناسی سیاسی مارکسیستی و وبری به رغم همه تفاوتهای زیادی که دارند از نظر فرض سامان یافتگی جامعه حول محور دولت محور، تلقی از دولت به عنوان عرصه اصلی سیاست و تعاریف نسبتا محدود از قدرت و سیاست اشتراک دارند.در مقابل نظریه پردازان پساساختارگرا وگفتمانی با نگاه جدید خود به قدرت، اولویت قائل شدن برای اخلاق (نه در معنای سنتی آن بلکه به معنای زمینه سازی مناسب برای خود آفرینی یا خودمختاری فردی و ......) برداشت فراگیرتری از عرصه سیاست، با توجه به روابط در جامعه مدنی ، تاکید بر نقش زبان و عناصر گفتمانی – ربانی در شکل دادن به رویه های قدرت ، مخالفت با جوهر گرائی و تاکید بر صداهای حاشیه ای و در نتیجه اهمیت عرصه سیاست هویت و تفاوت و شاید از نظر نویسند مهمتر از همه، اهمیت دادن به عرصه سیاست فرهنگی که خود به نوعی در ارتباط با همه تاکیدات و توجهات فوق است، زمینه را برای یک تغییر پارادایمی درجامعه شناسی سیاسی گشوده است. فرهنگ در این برداشت جدید در وسیع ترین معنای خود به عنوان یک نظام دلالت گر تلقی می شود که نظم جدید از طریق آن اداره و بازتولید ، تجربه و بررسی می شود. فرهنگ چه به عنوان شکل دهنده به واقعیت و چه به عنوان بخشی از حیات اجتماعی که اکنون همه ابعاد آن را در بر گرفته است ، اهمیت محوری درچرخش پسامدرن جامعه شناسی دارد. کیت نش تاکید می کند که نظریه پردازان در این چرخش پسامدرن لزوما کسانی نیستند که خود را پساساختارگرا می خوانند و گاه بالعکس کسانی مثل آنتونی گیدنز را از عوامل موثر در این چرخش نام می برد که از او به عنوان آخرین تجدد گرا یاد می کند. کیت نش در فصل دوم می گوید که جهانی شدن، جنبشهای اجتماعی، حقوق شهروندی، و فرایند ایجاد دموکراسی موضوعاتی هستند که در چارچوب مدل عرصه سیاست فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرند. مهمتری پیامد نظری و پژوهشی جهانی شدن برای جامعه شناسی سیاسی این است که تصور بنیادین جامعه شناسی در مورد جامعه را زیر سوال می برد و همچنین موجب جهانی شدن ارزشهای فرهنگی غرب ودر عین حال نسبی شدن می شوند. مروری بر نظریه های مختلف در باره جهانی شدن حاکی از تغییر در برداشت از دولت ، دگرگونی در عرصه سیاست، تکثر و گسستگی فزاینده فرهنگی در کنار جهانی شدن و در عین حال نسبی شدن فرهنگ غرب است. ناهمگونی ها، پیچیدگی ها، گسست ها، و در کل تکثر و تفاوت در جهان جهانی شده به ویژه در سطح فرهنگی که از چشم انداز نویسنده در تمامی عرصه های حیات اجتماعی وجود دارد و در واقع مفهوم عناصر مختلف اجتماعی است به این معناست که جهانی شدن نیز پدیده ای پسامدرن است، گریز از فراروایت ها امکان تفاسیر مختلف از پیامها و کالاهای فرهنگی درنقاط مختلف جهان ، جزئی شدن مفاهیم وگفتمانهای غربی، شکل گرفتن هویت های سیاسی و پاره پاره در عرصه سیاست فرهنگی جهانی دیده می شود. اما آنچه از دیدگاه انتقادی نویسنده اهمیت ویژه ای دارد این است که جامعه شناسان با تمرکز بر فرایند های جهانی شدن به عنوان فرایندهای پسامدرنیزه کننده از نظر غربی ، در خطر به حاشیه راندن و سرکوب تفاسیر غیرهای غیر غربی قرار دارند، چرا که ارزشهای غربی نسبی شده وتکثر تلقی شده اند. نتیجه این میشود که حتی در چارچوب این کثرت گرائی و احترام به تفاوت ها با همدیگر مثلا در قالب بنیادگرایان و جزم اندیشان و ........ شکل می گیرد و در همی فضای پسامدرن مخالف به حاشیه گذاری و هویت های مبتنی بر تضاد با دیگری ، این دیگری خلق شده سرکوب می شود. این تناقضی است که پساتجددگرایان و پساساختارگرایان و کل جریان انتقادی اجتماعی در غرب درمعرض آن هستند. کانون دیگر آقای کیت نش در همین فصل بررسی فرایندهای جهانی شدن، چگونگی مبارزه قدرت در عرصه سیاست فرهنگی جهانی است. شکل آینده چشم اندازهای جهانی ، ستیزهای مداوم مناسبات چشم اندازهای واقعی و ایده آل است. چگونه موضوعات مطرح می شوند و چه چیزی ممکن و ناممکن را ایجاد می کند؟ به چه کسی به عنوان بازیگر، قدرت و اختیار داده می شود و چه کسی فاقد آن است. پس نکته مهم آنست که در این عرصه برخی کنشگران از قدرت بیشتری برخوردارند و برخی دیگر از به رغم برخی از تحولات در جهت قدرت یابی، ضعیفترند و در نتیجه در برخی از چشم اندازها امکان تامین منافع گروههای محدودتر و انحصاری تر وجود داردو برخی دیگر ماهیتا تازه تر و فراگیرترند.