جستجو در تالارهای گفتگو

کدام جانور مي تواند روي آب راه برود؟ حشرات ريزي مثل عنکبوت آبي که بي نهايت سبک هستند، مي توانند روي آب راه بروند. اين حشرات ريز به دليل وجود نيرويي به نام کشش سطحي است که مي توانند روي آب بمانند. اين نيرو سطح آب را مي کشد و روي آب چيزي شبيه پوسته تشکيل مي دهد. قطره هاي باران کاملا گرد نيستند. بلکه قسمت زير آنها مسطح است. چرا قطره هاي آب گرد هستند؟ قطره هاي آب تقريبا گرد هستند. زيرا نيروي کشش سطحي، شکل آنها را مي سازد. قطره ها وقتي بزرگ مي شوند، پهن هم مي شوند و شکل دايره اي خود را از دست مي دهند. زيرا سنگين تر از آن مي شوند که کشش سطحي بتواند روي آنها تاثير بگذارد. بعضي از مارمولک ها به قدري تند مي دوند که بدون رفتن به زير آب. مي توانند از رودخانه عبور کنند. اين قدرت آن ها براي فرار از خطر بسيار خوب است. با يک ني که سر ان صابوني است. به آرامي روي يک قطره آب فشار بياوريد. قطره آب پهن مي شود.چون صابون نيروي کشش سطحي آب را از بين مي برد. به همين دليل قطره آب شکل گرد خود را از دست مي دهد. چرا صابون کف مي کند؟ با اضافه کردن صابون به آب، نيروي کشش سطحي کاهش مي يابد و پوسته سطح آب منبسط مي شود. وقتي داخل حلقه هوا مي دميم تا حباب بسازيم، اين پوسته به راحتي کشيده و حباب تشکيل مي شود. چرا بازوبندهاي لاستيکي شنا، ما را روي آب نگه مي دارند؟ وقتي بازو بندهاي لاستيکي شنا را باد مي کنيم، در واقع آن را پر از هوا مي کنيم.هوا بسيار سبک تر از آب است. به همين دليل روي سطح آب مي مانيم. اما خود آب هم به ما کمک مي کند تا روي آب شناور بمانيم. هر چيزي که وارد آب شود، آب آن را به طرف سطح مي کشاند. شناور شدن در آب شور بسيار آسان تر از شناور شدن در آب شيرين است. در بحرالميت واقع در خاورميانه آب به قدري شور است که شناگران اگر شنا هم بلد نباشند. غرق نمي شوند و روي سطح آب مي مانند. به کمک بازو بندهاي لاستيکي شنا مي توانيم روي آب شناور بمانيم و شنا کردن را ياد بگيريم. هواي داخل بازوبند مانع از فرو رفتن و غرق شدن ما در آب مي شود. خودتان آزمايش کنيد ! پنج شي بسيار سنگين و پنج شي سبک پيدا کنيد و آنها را روي آب قرار دهيد. حال نتيجه را مشاهد کنيد. غواص ها بايد به زير آب بروند. آنها براي انجام اين کار کمربندهاي سنگيني به خود مي بندند که به آنها وزنه هايي آويزان است. اما شما اين کار را نکنيد. بيش تر ماهي ها کيسه اي به نام کيسه هوا دارند. کار اين کيسه شبيه بازوبندها ي شناست. وقتي ماهي اين کيسه را پر مي کند. بالا مي آيد و وقتي آن را خالي مي کند. پايين مي رود. چرا کوسه ماهي دائم شنا مي کند؟ وقتي کوسه ماهي شنا نمي کند و بي حرکت مي ماند، مثل يک سنگ پايين مي رود. اين حيوان در مقايسه با اندازه و جثه اش، تقريبا سنگين است و کيسه هوا ندارد. کوسه ها هم مثل ما بايد دائم شنا کنند تا بتوانند خود را در آب نگه دارند. چرا بدن انسان انرژي مصرف مي کند؟ انرژي ذخيره شده در بدن ما، از غذاها به دست مي آيد. ما براي انجام هر فعاليتي به انرژي نياز داريم از جمله راه رفتن، دويدن، پريدن و حتي حرف زدن يا نوشتن، وقتي گرسنه هستيم، بدن به ما علامت مي دهد تا انرژي مصرف شده را جايگزين کنيم. وقتي مي دويم. انرژيِ ذخيره شده در بدن ما به حرکت تبديل مي شود. انرژي که از يک سيب به دست مي آوريم به ما امکان مي دهد تا نيم ساعت بخوابيم. انرژي هيچ وقت ايجاد نمي شوند و از دست هم نمي رود. بلکه در هر لحظه تبديل مي شود. وقتي کمان را مي کشيم. بازوي ما انرژي را به کمان منتقل مي کند. وقتي تير را رها مي کنيم. اين انرژي به حرکت تبديل مي شود. انرژي چيست ؟ بدون انرژي هيچ چيز در دنيا به وجود نمي آيد. انرژي را نمي توانيم ببينيم, اما اثر آن را روي چيزها مشاهده مي کنيم. به واسطه انرژي است که اتومبيل حرکت مي کند هواپيما پرواز مي کند لامپ روشن مي شود و ... در زير با چند مثال از انواع مختلف انرژي آشنا مي شويم. بخاري = انرژي گرمايي دوچرخه = انرژي حرکتي طبل = انرژي صوتي غذا = انرژي شيميايي قطار = انرژي الکتريکي ( برق ) چراغ قوه = انرژي نوراني چرا در هنگام به هم زدن ليوان پر از شير کاکائو داغ، قاشق گرم مي شود؟ گرما از يک جسم به جسم ديگر منتقل مي شود. قاشق چون با شير کاکائو داغ در تماس است, گرم مي شود. اجسامي که گرما را به خوبي منتقل مي کنند. هادي نام دارند. فلزها, هادي هاي خوبي هستند. بدن انسان در هر لحظه گرما از دست مي دهد. بعضي از آژيرهاي خطر, گرماي بدن دزدان را تشخيص مي دهند و بلافاصله به صدا در مي آيند. چرا خورشيد ما را گرم مي کند؟ خورشيد, هم روشنايي دارد و هم گرما توليد مي کند. اين گرما به صورت پرتوهايي از فضا عبور مي کند و به ما مي رسد. در يک روز تابستاني, آفتابي, مي توانيم گرماي خورشيد را به خوبي روي بدن خود احساس کنيم. در يک اتاق سرد اگر با پاي برهنه روي موازيک راه برويم. سرما را در پاهاي خود احساس مي کنيم. اما اگر با پاي برهنه روي موکت راه برويم سرما را احساس نمي کنيم. موزايک يک جسم هادي است و سرما را منتقل مي کند. اما موکت عايق است و مانع از عبور سرما مي شود. کايت چگونه پرواز مي کند؟ برخي قسمت هاي زمين گرماي خورشيد را به خوبي جذب مي کنند. وقتي گرما در اين قسمت ها به اندازه کافي ذخيره شد, هواي بالاي آن ها هم گرم مي شود. هواي گرم بالا مي رود و جريان هاي گرمايي به وجود مي آورد. کايت ها با استفاده از اين جريان هوا بالا مي روند. چرا غواص ها سرماي زير آب را احساس نمي کنند؟ گاهي نگه داشتن گرما مشکل است. غواص ها, لباس هايي از جنس کائوچو به تن مي کنند تا بدن خود را در زير آب گرم نگه دارند. کائوچو با ايجاد مانع در مقابل آب سرد, از هدر رفتن گرماي بدن جلوگيري مي کند. جليقه هاي کرکي, از بدن ما در برابر سرما محافظت مي کنند. هوايي که بين پرزهاي جليقه محبوس است يک عايق حفاظتي خوب است. در زير پوست فک ها يک لايه ضخيم چربي قرار دارد. اين چربي, عايق خوبي براي حفظ بدن آنها در برابر آب يخ زده است. همواره بين بدن غواص ها و لباس نازک مخصوص غواصي, يک لايه نازک از آب تشکيل مي شود. اين لايه آب با گرماي بدن غواص گرم مي شود و در واقع عايقي بين آب سرد و لباس غواص است. سفينه هاي فضايي بايد در برابر گرما محافظت شوند. به اين علت روکش اين سفينه ها از نوعي عايق ساخته مي شود. دستگيره قابلمه ها و ماهيتابه ها از مواد عايق پوشانده مي شوند. چون بدون اين مواد, دست هاي ما حتما مي سوزند. چرا فضانوردان احساس گرما نمي کنند؟ در خارج از جو زمين, پرتوهاي نور خورشيد بسيار قوي هستند و گرماي زيادي دارند. فضانوردان در زير لباس فضانوردي خود, پوششي به تن مي کنند که از لابه لاي آن, لوله هاي بسيار ظريفي مي گذرد. در اين لوله ها آب جريان دارد و دماي بدن آنها را در بهترين وضعيت حفظ مي کند. چرا بعد از حمام کردن, احساس سرما مي کنيم؟ بدن ما در هر لحظه گرما از دست مي دهد. وقتي بدن ما خيس باشد, گرماي بيش تري از دست مي دهيم, چون آبي که روي بدن قرار دارد, تبخير مي شود. اين تبخير, انرژِي زيادي را صرف مي کند. وقتي موهايمان را با خشک کن برقي خشک مي کنيم, در واقع آبي را که روي موهايمان قرار دارد. گرم مي کنيم تا بخار شود. چرا روي آينه حمام, بخار مي نشيند؟ پس از حمام کردن, هواي داخل حمام بسيار گرم و پر از بخار آب مي شود. وقتي که بخار آب با سطح سردي مثل آينه برخورد مي کند, سرد مي شود و به صورت قطره هاي بسيار ريز روي اينه مي نشيند. به اين نوع تبديل يعني تبديل بخار به مايع, تقطير مي گويند. پس از يک شب خنک, قطره هاي شبنم را روي تارهاي عنکبوت ها يا علف ها مي بينيم. در واقع هنگام شب. هوا به حدي خنک بوده که بخار آب موجود درهوا متراکم و به قطره هاي آب تبديل شده است. عمل تقطير, کار دندانپزشکان را مشکل مي کند زيرا نفس ما باعث مي شود که روي آينه دندانپزشک بخار بنشيند و او نتواند دندان هاي ما را به خوبي ببيند. صوت چيست ؟ صوت يکي از انواع انرژي است. وقتي حرکات بسيار سريع هوا, يعني ارتعاش ها به گوش ما مي رسند, صدا را مي شنويم. وقتي دو سنج را به هم مي زنيد. آنها را به لرزه در مي آوريد و صوت ايجاد مي کنيد. با اين آزمايش مي توانيد ارتعاش صوت را ببينيد : به يک نخ. يک تکه کاغذ کوچک وصل کنيد. سپس آن را جلو يک بلندگو قرار دهيد. حالا صداي موسيقي را زياد کنيد. مي بينيد که تکه کاغذ چه طور تکان مي خورد. صداي بعضي از خواننده ها آن قدر بلند است که حتي مي تواند يک ليوان را بشکند. صوت در خلاء منتشر نمي شود. به همين علت فضانوردان براي صحبت با يکديگر, از امواج راديويي استفاده مي کنند. چرا شيپور زن ها در هنگام نواختن شيپور, لپ هايشان را پر از هوا مي کنند؟ وقتي لپ هايمان را پر از هوا مي کنيم, در واقع هوا را در آن حبس مي کنيم و بعد از بين لب ها بيرون مي دهيم تا به لرزش در آيند. اين ارتعاش با لرزش لب ها هواي داخل شيپور را به ارتعاش در مي آورد و تقويت مي شود. به اين ترتيب, صوت به صورت نت هاي موسيقي از راه لوله شيپور خارج مي شود. صوت با سرعت 340 متر در ثانيه در هوا حرکت مي کند. اين مسافت چهار برابر طول زمين فوتبال است. آيا صوت مي تواند از آب عبور کند؟ بله در آب صوت, چهار برابر سريع تر جابه جا مي شود تا در هوا. به همين علت است که بالن ها صداي يکديگر را از فاصله بيش از صد کيلومتري هم مي شنوند. سايه چيست ؟ نور در خط مستقيم, به شکل پرتو ( يا شعاع نوري ) جابه جا مي شود. وقتي اين پرتوها با مانعي روبه رو مي شوند, نمي توانند از آن عبور کنند و متوقف مي شوند. در نتيجه, سايه اي پشت آن مانع تشکيل مي شود. نور نمي تواند از بعضي اجسام مثل ديوار, مبل و بدن انسان عبور کند. اين ها اجسام تار يا غيره شفاف نام دارند. نور, يکي از شکل هاي انرژي است. گياهان از اين انرژي به عنوان غذا در برگ هاي خود استفاده مي کنند. گل آفتاب گردان در طول روز, روبه خورشيد مي چرخد تا هميشه در مقابل آفتاب باشد. آيا مي دانيد که از سايه مي توان براي دانستن وقت و ساعت استفاده کرد؟ از يک قرقره مدادي عبور دهيد و آن را در مقابل آفتاب بگذاريد. در هر ساعت, در برابر سايه مداد يک خط روي کاغذ بکشيد. به اين ترتيب, يک ساعت آفتابي خواهيد داشت. چرا مي توانيم اشياء را از آن سوي شيشه ببينيم؟ اشياء از پشت شيشه ديده مي شوند, چون شيشه جسمي شفاف است, يعني پرتوهاي نور خورشيد از آن عبور مي کنند. روشنايي نور خورشيد از شيشه ها عبور مي کند و وارد خانه ها مي شود. به اين ترتيب ما مي توانيم آنچه را بيرون اتفاق مي افتد, ببينيم ! معمولا شيشه پنجره حمام يا استخرها تار و کدر است. اين شيشه ها نور را از خود عبور مي دهند. ولي ما نمي توانيم بيرون را ببينيم. آيا نور منعکس مي شود؟ وقتي پرتوهاي نور خورشيد نمي توانند از جسمي عبور کنند, بر مي گردند يا به اصطلاح منعکس مي شوند, مثل توپي که روي زمين مي خورد و بر مي گردد. ما اجسام را مي بينيم چون نور روي آنها باز مي تابد و به چشم هاي ما منعکس مي شود. ما مي توانيم عکس خود را در آب ببينيم, چون آب نور را به طرف چشم هاي ما مي فرستد. افرادي که در زير دريايي ها هستند. سطح آب را به وسيله دوربين هايي مي بينند. آينه هايي که در اين دوربين ها کار گذاشته مي شوند. نور را به طرف چشم هاي ما منعکس مي کنند. ماه نور خورشيد را منعکس مي کند و خودش به تنهايي نوري ندارد. يک ماهي در زير آب بزرگ تر از اندازه واقعي اش به نظر مي رسد. در واقع او در آن جايي که تصور مي کنيم. قرار نگرفته است و به همين دليل در هنگام ماهيگيري دچار مشکل مي شويم. سوراخي در يک مقوا ايجاد کنيد. آن را با يک چسب نواري شفاف بپوشانيد. به آرامي يک قطره آب روي سوراخ قرار دهيد. سعي کنيد از آن سوراخ به جسم کوچکي, براي مثال يک کفش دوزک نگاه کنيد. اندازه کفش دوزک از اندازه معمول آن بزرگتر به نظر مي رسد. قطره آب در اين جا نقش يک ذره بين را دارد. چرا وقتي پاهاي خود را در آب فرو مي بريم, کوتاه تر به نظر مي رسند؟ پرتوهاي نور خورشيد در آب کندتر جابه جا مي شوند تا در هوا و ديد ما نيز در اين دو محيط متفاوت است, به همين دليل وقتي پاهايمان را در آب قرار مي دهيم, کوتاه تر و چاق تر به نظر مي رسند. رنگين کمان چگونه تشکيل مي شود؟ نور خورشيد به نظر سفيد رنگ مي آيد, در صورتي که از رنگ هاي بسياري تشکيل شده است وقتي باران مي بارد و همزمان هوا آفتابي مي شود, نور از ميان قطره هاي باران عبور مي کند و به چند رنگ تجزيه مي شود. اين رنگ ها همواره طبق نظم خاصي ( از قرمز تا بنفش ) قرار مي گيرند که رنگين کماژن نام دارد. چگونه مي توانيد يک رنگين کمان کوچک بسازيد؟ آينه اي را درون يک ظرف آب قرار دهيد. در مقابل آن, يک مقواي سفيد بگذاريد. اکنون نور شديدي را به آينه بتابانيد. به اين ترتيب رنگ هاي رنگين کمان را روي مقوا خواهيد ديد. براي ديدن رنگين کمان لازم نيست که منتظر باران باشيد. اگر در يک روز آفتابي باغچه خانه را آب بدهيد. مي توانيد رنگين کمان را ببينيد. چرا گياهان سبز هستند؟ فقط چيزهايي ديده مي شوند که نور را منعکس مي کنند. البته همه اجسام تمام رنگ ها را منعکس نمي کنند, زيرا بعضي از رنگ ها را جذب مي کنند. گياهان سبز رنگند, چون تمام رنگ ها به جز رنگ سبز را جذب مي کنند. رنگ هاي زنده بعضي از جانوران مثل زنگ خطر هستند. براي مثال خط هاي زرد و سياه روي بدن زنبورها, به ما درباره نيش زنبور هشدار مي دهند. بسياري از جانوران به ديدن رنگ ها نيازي ندارند, چون بيش تر به حس شنوايي و بويايي خود متکي هستند. آيا گربه ها رنگ ها را تشخيص مي دهند؟ بله اما نه همه رنگ ها را, گربه ها در شب فعاليت زيادي دارند. ديدن رنگ هاي روشن براي آنها مثل ما انسان ها چندان فايده اي ندارد. هوا از چه چيزهايي تشکيل شده است؟ هوا مخلوطي از گازهاي گوناگون است, يعني گازهاي ازت, اکسيژن, کربن, دي اکسيد و بخار آب. در هوا نمک, گرد و غبار و متاسفانه آلودگي هاي مختلف هم وجود دارد. هوا بو ندارد و ديده هم نمي شود, فقط هنگامي که باد مي وزد, ما آن را احساس مي کنيم. وقتي شمع هاي روي کيک تولدمان را فوت مي کنيم. در واقع هوا را جابه جا مي کنيم. هوا وزن دارد. براي مثال هواي موجود در يک اتاق متوسط, برابر با 70 جعبه کنسرو وزن دارد. چرا در نوشابه ها, حباب ديده مي شود؟ حباب هايي که در نوشابه ها مي بينيم, از کربن دي اکسيد ساخته شده اند. اين گاز تحت فشار وارد بطري ها و با مايع داخل بطري مخلوط مي شود. وقتي در بطري را باز مي کنيم, اين گاز از بطري خارج مي شود, چون ديگر تحت فشار نيست. خودتان حباب بسازيد! يک قاشق جوش شيرين روي مقداري سرکه يا آب ليمو در يک ليوان پر از آب بريزيد. اين مخلوط گازدار مي شود و حباب هايي در آن خواهيد ديد. چرا شيريني ها پف مي کنند؟ وقتي مايه شيريني يا کيک را در فر قرار مي دهيم خمير گرم مي شود و حباب هاي کربن دي اکسيد از آن بيرون مي آيد. اين گاز باعث افزايش حجم شيريني مي شود. شيريني هايي که بيش تر پف مي کنند. راحت تر هضم مي شوند. چرا دوچرخه ها, چرخ دارند؟ با چرخيدن چرخ هاي دوچرخه روي زمين, دوچرخه به حرکت در مي آيد. اگر از نزديک به يکي از اين چرخ ها نگاه کنيد. برجستگي هايي روي آنها مي بينيد. اين برجستگي ها باعث مي شوند که آب از روي چرخ ها تخليه شود و دوچرخه سر نخورد. وقتي دوچرخه سواري مي کنيم. چرخ هاي دوچرخه با زمين تماس مي يابند و اصطکاک ايجاد مي کنند. اين اصطکاک باعث چسبيدن چرخ به زمين و سائيدگي آن مي شود چرا چرخ پر از هواست؟ وقتي لاستيکي توپي دوچرخه را پر از هوا مي کنيم در واقع آن را سفت و محکم مي کنيم. تويي بين دوچرخه و جاده, حالت بالشتک پيدا مي کند و شدت ضربه ها را کاهش مي دهد. ترمز دوچرخه چگونه کار مي کند؟ وقتي روي اهرم ترمز فشار مي آوريم, يک طناب يا سيم, لقمه هاي ترمز را فعال مي کند. لقمه ها با چرخ ها تماس پيدا کرده و آنها را متوقف مي کنند. اگر نيروي اصطکاک نبود. هنگام راه رفتن ليز مي خورديم. درست مثل اين که روي پوست موز راه برويم. باد کردن چرخ هاي دوچرخه, نيروي فراواني مي طلبد. زيرا بايد هواي زيادي را در فضا محدودي وارد کينم. تمام موجودات زنده براي نفس کشيدن به اکسيژن موجود در هوا نياز دارند. بدن ما به کمک اکسيژن انرژي مورد نيازش را تامين مي کند. تمام گياهان هم مثل انسان هاي روي زمين براي زنده ماندن, به هوا , نور و آب نياز دارد. با وجودي که نهنگ ها در آب زندگي مي کنند. اما براي نفس کشيدن به سطح آب مي آيند. آنها بايد هر دو ساعت يک بار نفس بکشند. چرا به نور احتياج داريم؟ اگر نور خورشيد وجود نداشت, هيچ چيز هم براي خوردن وجود نداشت. گياهان به کمک نور خورشيد غذا مي سازند. ما از گياهان يا جانوران تغذيه مي کنيم. جانوران هم از گياهان تغذيه مي کنند. بنابراين, انسان بدون وجود گياه, نمي تواند زنده بماند. اگر در محلي سر سبز چادر بزنيم. پس از مدتي مي بينيم که گياهان زير چادر, کم رنگ و زرد شده اند. اين گياهان به دليل کمبود نور کم کم از بين مي روند . اما جمع شدن چادر و قرار گرفتن در زير نور به سرعت رشد مي کنند چرا به آب نياز داريم؟ آيا مي دانيد که نزديک به يک سوم بدن ما از آب تشکيل شده است؟ تقريبا تمام موجودات زنده هم همين طور هستند. همه ما براي زنده ماندن, به آب نياز داريم. ما مي توانيم بدون غذا چند هفته دوام بياوريم. اما بدون آب, فقط چند روز زنده مي مانيم.