تحلیل جامعه شناختی از مسکن شهری در ایران:اسکان غیررسمی
پرویز پیران
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
نشریه: جامعه شناسی و علوم اجتماعی » جامعه شناسی ایران » بهار 1380 - شماره 6
(22 صفحه - از 27 تا 48)
مقدمه
داشتن مسکن یا سر پناهی مناسب که امروزه در چارچوب شهروندی اجتماعی تعریف میشود،از جمله حقوق بنیادین شهروندان هر سر زمینی به حساب میآید.چنین حقی در قوانین اساسی ملل عالم و از جمله ایران،به رسمیت شناخته شده است و دولتها موظف شدهاند شرایط دستیابی خانوادهها به مسکن متعارف را فراهم آورند.لیکن علیر غم پذیرش این حق،معضل سر پناه به عنوان یکی از حادترین و پیجیدهترین مسایل اجتماعی کشورهای جهان،همچنان مطرح است.اگر تا دههی 1970 میلادی،معضل مسکن عمدتا جهان سوّمی بود،امروزه،در جهان پیشرفته نیز به مشکلی اساسی تبدیل شده است.فقط کافی است که بهنگام غروب آفتاب،محققی علاقمند به خیابان لس آنجلس،در محدودهی مرکزی شهر لس آنجلس،یکی از ثروتمندترین شهرهای جهان،سری بزند تا مشاهده کند که چگونه کارتن خوابان،پیاده روهای دو سوی خیابان را اشغال کردهاند تا درون کارتنهای خود سر بر بالین نهند.
تخمین زده میشود که تنها در ایالات متحدهی امریکا،به سال 2000 میلادی،دو میلیون خیابان خواب وجود داشته است.رقمی که با ورود سرمایه داری به مرحلهی سرمایهداری قماری یا کازینویی،هر روز افزایش مییابد.مروری گذرا بر سایتهای اینترنتی،آماری هولناک در اختیار میگذارد.در لندن 173000 نفر فقط در محدودهی مرکزی شهر در خیابان میخوابند.بررسی انجام شده در سال 1997 نشان داده است که در هامبورگ 75000 نفر، شبانگاهان در زیر پل ها بیتوته میکنند.