جستجو در تالارهای گفتگو

[h=2][/h] سنبل یک گیاه گلدار چند ساله پیازی در خانواده Asparagaceae، بومی جنوب غربی آسیا، جنوب و مرکز ترکیه، شمال غرب سوریه، لبنان است. این گیاه در قرن ۱۶ به اروپا وارد شده است. حدود ۹۵% از نیاز جهانی سنبل، در کشور هلند تولید می‌شود. از این رو به این گل، سنبل هلند نیز گفته می‌شود. این گیاه، علفی و پیازدار می‌باشد که با تولید گلچه‌های زنگوله‌ای شکل، گل آذین خوشه‌ای ایجاد می‌کند. رنگ گل‌ها، سفید، زرد، صورتی، قرمز، بنفش و ... می‌باشد که معمولا رنگ غالب، بنفش است. لازم به ذکر است سنبل وحشی یا سنبل ایرانی که به صورت خودرو دیده می‌شود، کلاغک یا موسکاری می‌باشد که از انواع سنبل نبوده و فقط با سنبل هم‌خانواده است. این گیاه می‌تواند به بلندی ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر برسد و گل‌های زودرس آن به شکل خوشه انتهای ساقه گوشتی معمولا از نیمه اسفند تا فروردین باز می‌شود و به رنگ‌های سفید، قرمز، آبی، بنفش، صورتی، زرد و غیره است. سنبل انواع کم پر و پر پر دارد که در ارقام پرپر حالت استوانه‌ای شکل گل آذین مشخص‌تر می‌باشد. (سنبل‌های موجود در ایران اغلب کم پر هستند.) تعداد گلبرگ‌ها در انواع کم پر و پر پر فرق نمی‌کند، بلکه تعداد گلچه‌ها متفاوت می‌باشد. با توجه به اینکه منشا سنبل نواحی مدیترانه‌ای می باشد، مناطقی که زمستان و بهار سرد و مرطوب و تابستان گرم و خشک دارند، برای سنبل‌کاری مناسب‌ترین می‌باشند. (سنبل گرما را برای انگیزش گل و سرما را برای تکمیل اندام‌های خود نیاز دارد.) برای نگهداری سنبل در منزل پیازهای پرورش یافته مخصوص موردنیاز است که معمولا پس از یک‌بار گل دادن غیر قابل استفاده می‌شوند مگر اینکه در خاک مناسبی رشد کرده باشند که در این صورت هم ممکن است پیازچه‌ها دو سال طول بکشد تا گل بدهند. در واقع سنبل یک گیاه آپارتمانی نیست ولی هنگام شکفتن گل‌هایش در آنجا ارج می‌یابد. معمولا برای این منظور بیشتر به سراغ سنبل‌های هلندی می‌روند، یعنی نژادی که خوشه‌ی متراکمی از گل‌های معطر و به رنگ‌های مختلف (سفید، زرد روشن، سرخ، قرمز، بنفش و یا آبی) می‌دهد. کشت مصنوعی سنبل‌ها برای استفاده از آن‌ها در آپارتمان با انتخاب پیازی درشت که پیرامون آن دست کم ۱۶ سانتیمتر باشد آغاز می‌شود. آن‌گاه چنین پیازی را در گلدانی کوچک و در خاکی سبک و سالم که حاوی خاک شن‌دار و خاک‌برگ باشد می‌کارند به صورتی که بیش از دو سوم پیاز داخل خاک نشود. آنگاه آن را در محلی خنک و یا داخل یک شاسی شیشه‌ای قرار می‌دهند و روی پیاز را با خاک سبکی می‌پوشانند و مدت شش هفته در این شرایط نگهداری می‌کنند و بالاخره گلدان را به محلی که حرارتی معتدل دارد می‌آورند و در اینجاست که به زودی شروع به گل دادن می‌کند. این گیاه را در آپارتمان می‌توان درون پیت، ماسه و یا آب پرورش داد. برای نگهداری آن در آب به گلدان‌های مخصوصی نیاز دارد که دارای دهانه‌ای گشاد و گلوگاهی باریک باشند، به قسمی که آب ریشه‌ها را فرا گرفته و مماس با انتهای پیاز گل باشد. سنبل، در تاریکی مطلق ریشه تولید می‌کند. بنابراین بهتر است بدین منظور پیاز را در قفسه آشپزخانه گذارده و حرارتی معادل ۹ – ۱۱ درجه سانتیگراد برای آن فراهم نمود. پیازهایی که در شن خوابانده شده‌اند را لازم است با گلدان در نقطه‌ای از باغچه که از خطر یخبندان محفوظ باشد دفن نمود . برای اینکه بیرون آوردن گلدان از خاک در زمستان آسان شود می‌توان قبلا پوششی اطراف گلدان قرار داد. هیچ‌گاه گیاه را در مکانی که خیلی گرم باشد قرار ندهید. هر چه می‌توانید بر روی برگ‌ها آب بپاشید تا شادابی خود را حفظ کنند. برای کاشتن آن‌ها در تُنگ‌های بلورین نیز همین شیوه به کار می‌رود. بدین معنی که ابتدا آنها را در محلی تاریک و در حرارتی بین ۸ تا ۱۰ درجه‌ی سانتیگراد نگهداری می‌کنند تا ریشه‌ها به حد کافی رشد نمایند و سپس آن‌ها را به آپارتمان‌های نسبتا گرم با حرارت ملایم می‌برند تا به گل بنشینند. گل سنبل در گلدان، جام یا تُنگ بلورین بین ماه‌های دی و فروردین به دست می‌آید. • ارقامی که پیش از دی ماه گل می دهند: سوخ در تیر برداشت شده و در انبار ۲۹ درجه سانتیگراد انبار می‌شود. در طول ۵-۴ هفته اول انبارداری ، دما به تدریج به ۲۷ ، ۲۳ ، ۲۰ درجه سانتیگراد رسانیده می‌شود زمانی که گل داخل سوخ تشکیل شد، دما را به ۱۷ درجه سانتیگراد می رسانند. • ارقامی که دی ماه گل می‌دهند: سوخ در تیر برداشت شده و در انبار ۲۶ درجه سانتیگراد انبار می‌شود. برخی ارقام برای تشکیل گل به بیش از یک تا دو هفته در انبار ۲۶ درجه می‌مانند. پس از آن، سوخ‌ها تا زمان کاشت در دمای ۱۷ درجه سانتیگراد نگاه داشته می‌شوند. • در مورد سایر ارقام، باید سوخ‌ها را پس از برداشت تا اواسط مهر در دمای ۲۶ درجه سانتیگراد نگهداری کرد. سپس تا زمان کاشت دمای انبار، ۱۷ درجه سانتیگراد باشد. زمان کاشت سنبل اوایل تا اواسط پاییز (حدودا آبان، آذر) می‌باشد. در کشت سوخ‌ها باید دقت شود که نوک پیازها چند سانتیمتر بالاتر از سطح خاک قرار گیرند. بعد از کاشت پیازها باید آنها را آبیاری کرد و گلدان‌ها را به محلی سرد انتقال داد تا ریشه‌ها تکامل یابند. بعد به تدریج آنها را به محل گرمتری منتقل می‌کنیم تا برگ‌ها ظاهر شوند و در گلخانه‌های سرد به گل روند. در زمان حمل گلدان‌های سنبل، با قرار دادن دو قیم در دو طرف پیاز گل و بستن خوشه گل به این قیم‌ها از شکستن آنها جلوگیری می‌کنیم. برداشت سنبل‌ها زمانی که رنگ گلچه‌های پایینی مشخص شدند، سنبل‌های گلدانی را می‌توان برای فروش بسته‌بندی کرد. پس از ۴ -۲ روز گل‌ها کاملا باز می‌شوند. می‌توان آنها را به مدت ۴ هفته در دمای (۰-۲–) نگهداری کرد. گل بریدنی سنبل به همراه صفحه پایگاهی به فروش می‌رسد و نیاز به ریکات کردن (زدن پایین ساقه) نیست. زمان برداشت گل بریدنی سنبل نیز مانند گل گلدانی آن است. روش‌های تکثیر سنبل: - بذر (برای به نژادی) - کشت بافت - ته‌برداری (Scooping) - ته‌شکافی (Scoring) بذر سنبل حالت کاغذی دارد و افزایش به روش بذری ۶-۴ سال زمان نیاز دارد (تا گیاه گل دهد.) سوخ سنبل یکساله است و کیفیت گل‌ها در سال دوم مطلوب نمی‌باشد. (از برخی سوخ‌ها نظیر سوخ نرگس، می‌توان چند سال گل با کیفیت خوب به دست آورد). سنبل به طور طبیعی سوخک کمی تولید می‌کند ؛ به منظور تولید سوخک بیشتر، بکارگیری دو روش ته‌شکافی و ته‌برداری مرسوم است. ته‌برداری (Scooping): در این روش با چاقوی انحنادار، صفحه پایگاهی سوخ به صورت افقی، برداشته می‌شود. در قسمت‌های برش داده شده تعداد زیادی سوخک تولید می‌شود که می‌توانیم آنها را کشت کنیم. اجرای این روش مهارت خاصی می‌طلبد. ته‌شکافی (Scoring): در این روش نیز به منظور تولید سوخک بیشتر، با استفاده از چاقو برش‌هایی در صفحه پایگاهی سوخ ایجاد می‌شود. بعد از برداشت گل‌ها، باید برگ‌ها را به منظور تغذیه سوخ، روی گیاه نگه داشت. سنبل گلی نوروزی می‌باشد. در تیر و مرداد که گل‌دهی تمام شده است، سوخ‌های سنبل را در می‌آوریم. (در بهار، وقتی سنبل گل دارد ، مواد ذخیره‌ای از سوخ خارج شده و سوخ چروکیده است. اما در تابستان که سوخ‌های بدون گل را از خاک خارج می‌کنیم می‌بینیم که سوخ‌ها شاداب هستند.) پس از خارج نمودن سوخ از خاک (در تابستان) می‌توان از تیمارهایی نظیر تیمار دمایی برای زود گل‌دهی استفاده کرد. Hyacinthus Orientalis حاوی آلکالوئید سمی است و اگر در مقادیر زیاد مصرف شود خطرناک است. منبع: [Hidden Content]