جستجو در تالارهای گفتگو

مرکز تخصصی مقالات کشاورزی گیاه بن ساي: www.tehranparks.org « بن ساي» مجموعهاي از باغباني و هنر است كه به واسطه آن گياه با يك تغيير شكل تحميل شده به يك مجسمه زنده تبديل ميشود. هنرمند با استفاده از مفاد زيبايي، وهمي از طبيعت را در غالب شكل مينياتوري پديد ميآورد. بنساي يك آرايش غيرطبيعي نيست بلكه در قالب يك تغيير شكل ساده، طبيعت اصلي را ذهن آدمي تداعي ميكند. « بن ساي » در اصل واژهاي ژاپني و به معني كاشت گياهان در گلدانهاي كمعمق است . به اين ترتيب كه گياه در گلدانهايي كمعمق با خاك كم و در شرايط محدودكننده از نظر رشد قرار ميگيرد و با آرايش زيبا وتربيت صحيح به درختي مسن ولي كوچك تبديل ميشود. براي تحقق اين هدف تمام قسمتهاي گياه اعم از ريشهها، تنه، شاخهها، ميوهها و گلها حايز اهميت هستند. ريشهها ريشههاي گياه بنساي شده، در عين استحكام، سلامت و گستردگي، بايد ظاهري كهن به درخت ببخشند. درروشهاي متقارن، نامتقارن و اريب، ريشهها در تمام جهات گسترده شدهاند. اما در روشهاي بادزده، صخره،رويشي و .... ريشهها غالباً در جهت خلاف انحناي تنه گسترده شدهاند. تا بدين ترتيب به گياه ظاهري متقارن ببخشند. تعدادي ازريشهها روي خاك قرار داده ميشوند تا قدمت درخت را از نظر ظاهري افزايش دهند و تصور فرسايش خاك را در سالهاي گذشته در ذهن القا كنند. براي تحقق اين مهم، در زمان انتقال گياه به گلدان بزرگتر، تعدادي از ريشهها را روي خاك قرار ميدهند و روي آنها را با خزه اسفاگنوم و مقدار كمي خاك ميپوشانند. در طي آبياريهاي مكرر، اين پوشش نازك، از بين ميرود و پوست ريشه در معرض نور خورشيد، سخت ميشود و بدين ترتيب هدف ما در القاي تصور كهن بودن گياه تحقق مييابد. براي تشكيل ريشه هاي جديد در جهت مناسب، ميتوان ريشه را تا لايه كامبيوم خراش داد و روي آن را با خاك و خزه پوشاند. بعد از چند هفته، در محل زخم ريشههاي جديدي ايجاد ميشود. تنه گرچه همه قسمت هاي گياه بن ساي شده مهم است ، اما تنه گياه اولين قسمتي است كه توجه ناظر را به خود جلب ميكند .تنه بن ساي بايد پوستي ضخيم ، يك پارچه و تودرتو داشته باشد . تنه بايد به گونه اي باشد كه هرچه به راس نزديك ميشود ضخامت آن كمتر شود . روي يك تنه خوب نتايد آثار زخم ناشي از سيم پيچي ديده شود . شاخه ها گياهان در طبيعت ممكن است شاخه هاي در هم پيچيده داشته باشند . ولي در بن ساي با سيم پيچي ، شاخه ها را به گونه اي تربيت ميكنند ، كه گياه زيبا جلوه كند . معمولاً شاخه ها از نظر قطر و طول تفاوت دارند . شاخه هاي پايين تر ضخيم تر و بلندتر هستند و بخوبي در همه جهات گسترده مي شوند . شكل هر شاخه به تنهايي نيز مد نظر است . در هنر بن ساي بسياري از شاخه هاي گياه مطلوب به نظر نمي رسد . از اين رو اين شاخه ها را قطع مي كنند . برگها در يك بن ساي خوب برگ ها سبز ، متراكم و كوچك است . گياهاني كه برگهاي بزرگ دارند يا تعداد برگ آنها كم است ،براي بن ساي مناسب نيستند . گياهاني كه برگ هاي كمي دارند ،درختي خزان كرده راتداعي مي كنند . برگ هاي بزرگ نيز نسبت به اندازه كلي درخت بن ساي شده، نامتناسب به نظر ميرسند، براي آن كه اندازه برگها كوچك شود ، از روش بيبرگي يا هرس برگ استفاده ميكنند. اين روش در كاهش اندازه برگ موثر است ولي در تغيير اندازه گلها و ميوهها زياد مورد توجه نيست. راس ساقه تنه به تدريج باريك ميشود ، تا در انتها به راس منتهي شود. هرگاه به ارتفا‎ع كمتري نياز باشد، ميتوان راس آن را قطع كرد و شاخه پايينتر از راس را كه در راستاي تنه است يا زاويه كمي با راستاي تنه دارد ،به عنوان راس انتخاب و باپيچيدن سيم آن را تربيت كرد. در هر حال درخت بنساي شده بايد داراي راس باشد. پشت و روي يك بنساي بنساي را نبايد به صورت يك گياه طبيعي در گلدان رها كرد. بلكه بايد آن را طبق طرح مورد نظر كاشت و تربيت كرد. بنساي بايد در نظر يك ناظر به خوبي جلوهگري كرده و قسمت جلو و پشت آن با هم فرق كند. كاملترين قسمت، قسمت جلو است . برآمدگي تنه نبايد در جلو قرار گيرد.انتهاي تنه بايد قابل رويت بوده و تنه در يك طرف انحنا داشته باشد. نوك ساقه يا راس در قسمت جلو بايد به طرف ناظر باشد.در قسمت جلو نبايد شاخهها درهم پيچيده باشند. همچنين نبايد به طرف جلو رشد كنند و بايد تمام شاخهها به وضوح قابل ديد باشند. قسمت پشت ، عمق مشخص و ديدگاه سه بعدي به گياه ميدهد، لذا يك يا دو شاخه در اين قسمت تعبيه ميگردد. 1