جستجو در تالارهای گفتگو

تاريخچه هواشناسي كشاورزي: پیش خوانش:با ورود به ماه مهر علاوه به فضای حاکم شروع سال تحصیلی،سال زراعی نیز آغازی دوباره دارد برای اوج فعالیت کشاورزی و کشاورزان که امیدوارند بهترین سال را پیش رو داشته باشند و با کمترین صدمات بهترین برداشت محصول خود را داشته باشند. از همین رو با توجه به اهمیت هواشناسی کشاورزی در رابطه با کاهش ریسک محصول دهی در این پست به طور کوتاه به تاریخچه هواشناسی کشاورزی می پردازیم امید که هواشناسی کشاورزی روز به روز جایگاه واقعی خود را یافته و اهمیت آن بیشتر احساس شود تا به این واسطه پیشرفت های علم هواشناسی کشاورزی نیز در میهن مان سرعت بیشتر به خود گیرد... مروري به مصوبه هاي fao ( سازمان جهاني خواروبار وكشاورزي ) در نوزدهمين اجلاس آن در رم وتوجه به مصوبات اجلاسيه 1970 wmo ( سازمان جهاني هواشناسي ) مشخص مي نمايد كه كشور ايران بعنوان يكي از اعضاي هر دو سازمان جهاني متعهد گرديده است كه در جهت ايجاد بخش هواشناسي كشاورزي و سازماندهي فعاليتهاي آن اقدام نمايد . پس از ايجاد اين تعهد بين المللي است كه ايران بر اساس نيازمنديهاي ملي و پيروي از مصوبه ها ودستورالعملهاي جهاني ، در دهه پنجاه يعني سال 1354 به ايجاد واحد هواشناسي كشاورزي در سازمان هواشناسي كشور مبادرت نموده و براي نخستين بار در تاريخ تشكل سازماني خود اقدام به برگزاري دوره هاي آموزشي هواشناسي كشاورزي مي نمايد و بموازات آن تمامي مناطق كشور را بمنظور شناسائي قطبهاي كشاورزي جهت احداث شبكه ايستگاههاي هواشناسي كشاورزي مورد مطالعه كارشناسي قرار ميدهد و به دنبال آن برنامه آموزش نيروي انساني اين واحد تدارك شده و برنامه هاي زمان بندي شده آموزش پرسنل كارشناس و كمك كارشناس به تعداد نياز 18 ايستگاه هواشناسي كشاورزي و بخش ستادي آن در سازمان ، تحت نظر اساتيد خارجي و ايراني ( عنوان طرح كوانتا ) عملي مي گردد . عليرغم عملي شدن آموزش نيروي انساني واحد هواشناسي كشاورزي ، برنامه هاي پيش بيني شده جهت تامين و تجهيز ايستگاهها و ايجاد مناطق مسكوني به دليل عدم اجراي صحيح برنامه ، بموقع انجام نمي گيرد و طرح مذكور در نيمه راه خود با مشكلات و بن بست هاي اداري و اجرائي مواجه مي گردد و حدود 60% از پرسنل 18 ايستگاه كه برابر 18 كارشناس و 36 نفر كمك كارشناس بوده اند به يكباره به جاي ايستگاهها به سوي اداره مركزي گسيل مي شوند . مسئولين و اولياي امورسازمان هواشناسي و هسته مركزي باني طرح كوانتا ، پي گيري مسائل را به كندي دنبال نموده و از اعمال مديريت بر اجراي برنامه و سازماندهي نيروهاي آموزش ديده عاجز مي مانند . در اين راستا ادامه فعاليت مهندسين مشاور كوانتا و شركت مهندسين مشاور رم كنسولت در روماني نيز معوق مانده و پس از چندي نيز متوقف مي گردد و در اين ارتباط آموزش عملي پرسنل آموزش ديده هواشناسي كشاورزي در ايستگاهها ، مطلقا“ صورت نمي پذيرد و فعاليت تعريف شده آموزش عملي در امتداد آموزشهاي تئوري انجام نمي گيرد . در اين هنگام مديريت شبكه كه تنها عهده دار مسئوليت اداره ايستگاههاي اقليم شناسي وباران سنجي بوده است ، از سازماندهي 18 ايستگاه تحقيقات هواشناسي كشاورزي كه تنها نقشه هاي ساختماني ونيروهاي آموزش يافته آن را در اختيار داشته است باز ميماند . و از ارائه برنامه اي در سطح مناسب كارشناسي در ايستگاهها ناتوان مي شود .به اين سبب نابسامانيهاي بسيار و تصميم گيريهاي شتاب زده فراوان براي رفع عاجل دشواري ها پديد مي آيد . و نيروهاي كارشناسي وكمك كارشناسي بسياري ناگزير از اعزام به ايستگاههاي سينوپتيك مي شوند كه هيچگونه زمينه مناسب كاري در آنها مهيا نشده بود و كارشناسان هواشناسي كشاورزي ناچار به ديده بانيهاي بسيار معمولي مي گردند كه اساسا“ براي آن تربيت نشده بودند . در چنين شرايطي است كه با وجود فقدان مديريت و عدم پذيرش مسئوليت از ناحيه سازمان براي واحد هواشناسي كشاورزي وتوقف آموزشهاي عملي توسط مشاور در ايستگاهها كه در واقع كليه حركتهاي حقيقي و عملي كارشناسي در اين رشته محسوب مي شود و پراكنده شدن اولياي اجرائي اين طرح و عزيمت كارشناسان خارجي و از دست رفتن اختيار امور از تمام جوانب ، حركتهاي اوليه توسط خود كارشناسان و بصورت غير سازماندهي شده ، بلكه ابتكاري و خودجوش از شهرستانها آغاز مي گردد و به همت كارشناسان هواشناسي كشاورزي ، ايستگاههاي اوليه نظير اكباتان صرفا؛ بر حسب علائق كارشناسي وتعهدات فردي و وجداني ساخته مي شود و ابزار وادواتي تهيه و فعاليتهاي تحقيقاتي آغاز مي گردد . و بدين سان ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي اوليه تاسيس گرديده و پا مي گيرند . و در اين راه انرژي وتوان بسياري از پرسنل اين واحد صرف توجيه و ايجاد انگيزه در مسئولين و مديران ناآشنا به اين واحد گرديد . از سال 1362 وورود رياست جديد سازمان ، نقطه عطفي در حيات اجتماعي واحد هواشناسي كشاورزي محسوب مي گردد و پس از آن است كه شرايط نابسامان اين واحد بر اثر درك و دريافت صحيح ايشان وحمايت اميدوار كننده ايشان از حركتهاي علمي و فني آن ، خون تازه اي را در شريان هاي اين بخش به جريان مي اندازد . افرادي از اين بخش جهت دوره هاي كوتاه مدت و ميان مدت آموزشي به كشورهاي ديگر اعزام مي شوند و نمايندگاني از آنها در كنفرانس ها و مجامع بين المللي حضور مي يابند وگروهها وكميته هاي كار بوجود مي آيد و برنامه فعاليتهاي ايستگاهها تحت سازمان دهي نسبتا“ منظمي از سوي بخش مركزي آن هدايت مي گردد وواحد هواشناسي كشاورزي سازمان هويت مي يابد . ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي هر چند كند ، يكي پس از ديگري احداث مي گردند . در تيرماه 1367 سمينار “ نقش هواشناسي در افزايش توليدات كشاورزي “ در دانشگاه ساري برگزار مي گردد و بيش از 20 مقاله از سوي كارشناسان هواشناسي كشاورزي وكارشناسان ساير رشته هاي سازمان واساتيد دانشگاه مشهد در اين سمينار ارائه مي گردد كه از لحاظ محتوا و تنوع وتعدد در نوع خودكم نظير بوده و پس از آن از پروژه مشترك هواشناسي كشاورزي وجهادسازندگي در ارتباط با مطالعه و تحقيق پيرامون تاثير متغيرهاي جوي بر ارقام مختلف گندم در بجنورد بازديد به عمل مي آيد واين اوج فعاليتهاي واحد هواشناسي كشاورزي سازمان تا آن مقطع زماني است . در سال 1370 موافقت نامه اي مابين وزارت كشاورزي ( جهاد كشاورزي فعلي ) و سازمان هواشناسي منعقد مي گردد كه بر اساس آن علاوه بر 18 ايستگاه طرح اوليه كوانتا ، 13 ايستگاه هواشناسي كشاورزي در نقاط مختلف كشور ايجاد شود ، بدين ترتيب تعداد ايستگاههاي هواشناسي كشاورزي تا پايان برنامه توسعه پنج ساله سوم كشور به 31 ايستگاه خواهد رسيد . در شهريور ماه 1380 اولين كارگاه آموزشي هواشناسي كشاورزي در شهر همدان تشكيل گرديد وطي آن مقالات متعددي در باب هواشناسي كشاورزي و ديگر مسائل مرتبط به صورت كاربردي ارائه گرديد . در حال حاضر ( سال 1381 ) 28 ايستگاه فعال هواشناسي كشاورزي در ايران مشغول به كار و برخي از آنها بر روي محصولات جديد بررسي و مطالعه مي كنند به عنوان مثال ايستگاه شهركرد بر روي كلزا و ايستگاه گناباد بر روي زعفران .