منگنز از کلمه لاتين Magnes (Magnet)گرفته شده است که به خواص مغناطيسي پيرولوزيت (کانه اصلي منگنز) اشاره مي کند.
منگنز فلزي است خاکستري مايل به صورتي كه در گروه هفتم جدول تناوبي عناصر قرار گرفته و با عدد اتمي 25 داراي وزن اتمي برابر با 94/54 است.
نماد اين عنصر Mn و وزن مخصوص آن 4/7 مي باشدودماي ذوب آن به 1245 درجه سانتي گراد مي رسد .اين عنصر در طبيعت به صورت خالص تشکيل نمي شود و بيشتر به صورت اکسيد ، کربنات و سيليکات وجود دارد.
منگنز با فلز كرم در گروه ششم و با فلز آهن در گروه هشتم همسايه بوده و از نقطه نظر شيميايي شباهتهاي زيادي به آن دارد. با اين وجود، از نظر خواص متالورژيكي منگنز تفاوتهايي با آهن و فلزات نزديك به آن دارد. چرا كه آهن، كبالت و نيكل خواص مفيد فيزيكي خودرا به عنوان يك فلز حفظ كرده و در اكثر آلياژها به عنوان عنصر پايه عمل ميكنند،در حاليكه منگنز چنين نيست. توضيح علت اين عملكرد منگنز اين ميتواند باشد كه در شرايط عادي ترتيب قرار گيري اتمهاي منگنز در ساختمان بلورين آن به گونه اي است كه منگنز معمولاً فلزي شكننده و غير قابل انعطاف و شكل گيري ميباشد. اما وقتي كه منگنز با آهن ( و همچنين با فولاد )، آلومينيوم و ساير فلزات غير آهني تشكيل آلياژ ميدهد، باعث بهبود خواص فيزيكي آلياژ ميشود. به خاطر همين خواص منگنز است كه اصلي ترين كاربرد منگنز به عنوان يك عنصر آلياژي است.