بذر
بذر مهمترین و اساسیترین بخش گیاه است كه در بازسازی،حفظ و انتقال مواد ژنتیكی گیاه و همچنین مكانیزمهای پراكنش،تكثیر و بقای گیاه در شرایط بسیار سخت نقش اساسی دارد. قسمت اعظم غذای انسان( بیش از 50% انرژی تنها بوسیله غلات به عنوان منبع عمده هیدرات كربن و لگومها به عنوان منبع عمده پروتئین گیاهی)، حیوانات و پرندگان را بذر ها تشكیل می دهند . علاوه بر اینها بذور دارای مصارف متعدد داروئی ، صنعتی و تجاری می باشند. توسعه تمدن بشری با شناخت، جمع آوری و كاشت بذرآغازو همزمان كوچ نشینی به استقرار در مكانهایی كه استعداد كشاورزی داشتند تبدیل شد.
اگرچه روش مطلوب حفاظت گیاهان نگهداری در رویشگاه طبیعی آنها می باشد، ولی بنا بر دلایل متعدد ازجمله تغییرات عوامل اقلیمی،استفاده بی رویه ، چرای دام و همچنین وقوع حوادث طبیعی و مصنوعی، حفظ گیاه در رویشگاه اصلی را بامشكل مواجه می كند. یكی از مفیدترین روشهای حفاظت گیاهان در خارج از محل رویش طبیعی آنها، نگهداری ژرم پلاسم گیاهی در بانك ژن است. این روش به ویژه درمورد گیاهانی كه در معرض خطر انقراض قرار دارند اهمیت بیشتری دارد. بذر ها با توان زنده مانی در دمای انجماد (c ْ 20- ) و نیتروژن مایع (c ْ 196- ) عامل اصلی حفاظت ذخایر ژنتیكی به شمار می روند.
به گواه مدارك موجود، بخش بانك ژن منابع طبیعی از حدود 40 سال قبل فعالیت خود را جهت حفظ ذخایر توارثی كشور (عمدتاً مرتعی) آغاز نمود و تا سال 1377 به عنوان زیر مجموعه بخشهای تحقیقاتی مرتع و ژنتیك و فیزیولوژی فعالیت داشت. با توجه به اهمیت موضوع حفاظت ذخایر خدادادی ملی و وظیفه ای كه در این خصوص مؤسسه بر عهده داشت، مسئولان بیش از پیش به نقش بانك ژن واقف و همّ خود را در توسعه و تقویت آن به كار گرفتند. در این راستا در سال 1377 بانك ژن منابع طبیعی به عنوان بخش تحقیقاتی مستقلی وظیفه جمع آوری،حفاظت،ارزیابی و احیای گیاهان جنگلی،مرتعی و دارویی را به طور گسترده تری به عهده گرفت و چارت تشكیلاتی خود را تهیه و ارائه نمود.