جستجو در تالارهای گفتگو

نقش تكنولوژی در آموزش مقدمه: آموزش وپرورش به عنوان يكي از نهادهاي اجتماعي،خود تحت تاثيرتغييرو تحولات تكنولوژيكي و اجتماعي بوده است.با وجود انواع مسائل و مشكلات جديد در زندگي روز مرّه انسانها،بار سنگين نظام هاي آموزشي سنگين تر شده است.بحرانهاي جهاني از قبيل انفجار جمعيت، انفجار دانش و آلودگي محيط زيست،مشكلات جديدي است كه بر مشكلات گذشته،افزوده شده وپيشرفت هاي انسان در علوم انساني مانند روان شناسي تعليم و تربيت و… نقاط ضعف و كمبود هاي آموزشي را بيشتر آشكار كرده و راه را براي ايجاد تغيرات سود مند جديد باز كرده اند.يكي از عواملي كه براي مقابله با مشكلات آموزشي در كشورها مورد توجه قرار گرفته است، تكنولوژي آموزشي است . تكنولوژي آموزشي ابزار و روش هاي در اختيار صاحب نظران و دست اندركاران تربيتي قرار مي دهد كه آنها را براي غلبه بر مسائل و مشكلاتي كه ذكر شد تجهيز مي كند . تكنو لوژی چيست؟ تكنولوژي به معني هر گونه مهارت عملي است كه درآن از نتايج و يافته هاي عملي استفاده اساسي شود.ابزار در تكنولوژي آموزشي عبارتند از:و سايل سمعي وبصري طراحي نرم افزارهاي آموزشي و وسايل آزمايشگاهي. بدون ترديد، هيچ برنامه آموزشي نمي‌تواند همه مباحث و مفاهيم علمي دوره‌هاي تحصيلي را به دانش‌آموزان بياموزد. از اين رو، بايد اين آمادگي را در آنها ايجاد كرد تا پس از به پايان رسيدن كلاس يا دوره تحصيلي به يادگيري خود ادامه دهند. بسياري از متون علمي مدارس تلاش مي‌كنند تا همه موضوع‌ها و مباحث علمي را پوشش دهند. در برخي موارد بيش از چهل موضوع مانند مكانيك، ژنتيك، الكتريسته، فتوسنتز، نور، جدول تناوبي و... در طول يك سال تحصيلي و به صورت هر هفته يك موضوع در برنامه درسي گنجانده مي‌شود. اين پوشش زودگذر و ناپايدار مباحث در واقع به معناي آن است كه بسياري از دانش‌آموزان بايد آنها را به خاطر سپرده، تفكيك كرده و در نهايت فراموش كنند. با وجود اين، گروه‌ها و شوراهايي كه استانداردهاي آموزشي را تعيين مي‌كنند به دشواري حاضرند برخي از اين مباحث را حذف كنند. بنابراين، 1) چگونه مي‌توان دانش‌آموزان را قادر ساخت مباحث علمي اضافي را تنها زماني كه به آن نياز دارند، بياموزند. 2) چگونه مي‌توان مفاهيم و موضوعات را به گونه‌اي آموخت كه موجب يادگيري معنادار و مستمر شود. نتايج نگرش‌سنجي و مصاحبه با دانش‌آموزان نشان مي‌دهد كه آنها اغلب از اين مطلب شكايت دارند كه مفاهيم و مباحثي كه در مدرسه مي‌آموزند بسيار ناپايدار، ناملموس و تقريباً با زندگي آنان بي‌ارتباط است. به اعتقاد آنان آنچه در مدرسه داراي حركت و پويايي به نظر مي‌رسد، به محض رسيدن به خانه خسته‌كننده، ناپايدار و نامربوط مي‌شود. هر چند براي بهبود وضعيت آموزش راه‌هاي گوناگوني مانند يادگيري گروهي، يادگيري اكتشافي، مديريت هدفمند، فرآيندهاي كيفي، كلاس‌هاي كوچك‌تر، ارزيابي‌هاي دوره‌اي و نظاير آن ارائه و اجرا مي‌شود، اما هيچ كدام از اين رويكردها نمي‌تواند به تنهايي موفقيت‌آميز باشد. واقعيت آن است كه مشكلات پيچيده نياز به راه‌حل‌هاي چندگانه (چند وجهي) دارد. تجربه‌هاي پژوهشي و آموزشي در دو دهه گذشته نشان مي‌دهد كه كارگاه هاي كامپيوترو آزمايشگاه ها مي‌توانند در اين زمينه نقش اساسي ايفا كنند. زماني كه كامپيوتر تنها يك كالاي لوكس در مدارس به حساب مي‌آمد گذشته است. بدون ترديد، دوره اطلاعات فرا رسيده و كاربرد آموزشي تكنولوژي كامپيوتر به عنوان يك ضرورت انكار‌ناپذير جلوه‌گر شده است. معلمان معمولاً براي كساني كه بايد مواد درسي را ياد بگيرند، از ابزارهاي مختلفي استفاده مي‌كنند. اين ابزارها را مي‌توان به دو طبقه 1) با فن‌‌آوري پايين مانند گچ، تخته سياه، ماژيك، وايت‌برد، پوستر و ... ، 2) با فن‌آوري بالا مانند ضبط صوت، پروژكتور، اسلايد، اورهد و مانند آن تقسيم كرد. اما به تازگي ابزارهاي آموزشي با فن‌آوري بالا شامل كامپيوتر و نرم‌افزارهاي پيشرفته نيز شده است. از ديدگاه تدريس، اين گونه ابزارها مي‌تواند به مديريت كلاس و نيز طرح، ارائه و ارزيابي درس، به گونه‌اي شايان كمك كند. نرم‌افزارهاي كامپيوتري معلم را قادر مي‌سازد تا تمامي موارد بالا را بسيار جذاب‌تر و در عين حال با صرف زمان كمتري نسبت به روش‌هاي سنتي انجام دهد. از سوي ديگر، استفاده از نرم‌افزارهاي متعدد به معلمان اين امكان را مي‌دهد تا دروس، بودجه كلاس، ارتباط با والدين،‌ نيمرخ‌هاي ارزيابي و ارزشيابي و نيز پرونده‌هاي شخصي خود را به گونه مناسبي سازماندهي كند. از آنجا كه تمامي اين تكاليف قابليت ذخيره در ديسكت و كامپيوتر را دارد، به راحتي قابل دسترسي است و مي‌توان آنها را بنابر نياز تبديل و يا به روز كرد. امام پيش از بحث درباره آموزش از طريق كامپيوتر و بررسي نتايج يافته‌هاي پژوهشي در زمينه فعاليت‌هاي يادگيري مشتمل بر كامپيوتر بايد اصطلاحات مختلف و رايج در اين حوزه تعريف شود: 1) آموزش مبتني بر كامپيوتر ( CBE )1 اصطلاح گسترده‌اي است كه به هر نوع كاربرد كامپيوتر در مجموعه‌هاي آموزشي شامل تمرين، تجربه، شبيه‌سازي، Computer- Based Education -1 مديريت آموزشي، حل مسأله، برنامه‌ريزي، توسعه اطلاعات،نوشتن و خواندن از طريق پردازش كلمات و ساير موارد اشاره دارد. علاوه بر اين، از اين اصطلاح براي فعاليت‌هاي يادگيري با كامپيوتر مستقل و فعاليت‌هاي كه مواد و مطالب آن از طريق معلمان و مربيان مطرح و ارائه مي‌گردد نيز استفاده مي‌شود. 2) آموزش با كمك كامپيوتر( CAI)1 اصطلاح اختصاصي‌تري است كه اغلب براي فعاليت‌هاي تمريني و شبيه‌سازي به كار مي‌رود، و از طريق سيستم و يا توسعه آموزش سنتي و معلم محور ارائه مي‌شود. 3) آموزش با مديريت كامپيوتر ( CMI )2 اين اصطلاح براي اشاره به كاربرد كامپيوتر توسط كاركنان مدارس به منظور سازمان دادن به داده‌هاي دانش‌آموزان و تصميم‌ها و فعاليت‌هاي آموزشي به كار مي‌رود كه در آن كامپيوتر عملكرد دانش‌آموزان را در آزمون‌ها ارزيابي كرده و آنها را به سوي منابع آموزشي مناسب‌تر هدايت مي‌‌كند. 4) آموزش پربار شده با كامپيوتر ( CEI )3 اشاره به آن دسته از فعاليت‌هاي يادگيري دارد كه كامپيوتر از طريق آن داده‌هاي مورد نياز دانش‌آموزان را به منظور نشان دادن روابط در مدل‌هاي مربوط به واقعيت‌هاي اجتماعي و فيزيكي توليد مي‌كند، برنامه‌هايي را كه توسط دانش‌آموزان توسعه داده شده، اجرا مي‌كند، و تمرين‌هاي بالنسبه بدون ساختار كه براي دانش‌آموزان با انگيزه و سرآمد طراحي مي‌شود، تحول كلي ايجاد مي‌كند. تكنولوژي نقش بسيار اساسي و اختصاصي براي آموزش و به ويژه معلمان ايفا مي‌كند به گونه‌اي كه نه تنها انجام كارهاي عادي تدريس را براي آنان آسان‌تر مي‌سازد، بلكه اين امكان را فراهم مي‌آورد تا فعاليت‌هاي يادگيري جديدي ايجاد كنند و محيط يادگيري را به گونه‌اي طرح‌ريزي نمايند كه حتي دانش‌آموزاني كه داراي ناتواني‌هاي گوناگون در يادگيري هستند، همراه با ساير دانش‌آموزان به فراگيري مطلب بپردازند. به گونه كلي اثرات مثبت Computer-Managed Instruction - 2 Computer-Assisted Instruction - 1 Computer-Enridhed Instruction - 3 يادگيري از طريق تكنولوژي كامپيوتر را مي‌توان در سه بخش تشريح كرد: 1) اثر تكنولوژي كامپيوتر بر پيشرفت دانش‌آموزان 2) اثر تكنولوژي كامپيوتر بر خود پنداره و نگرش دانش‌آموزان نسبت به يادگيري 3) اثر تكنولوژي كامپيوتر بر تعامل بين معلمان و دانش‌آموزان در محيط يادگيري