جستجو در تالارهای گفتگو

نخستین تصویر از قرص اطراف ستاره ای تحقیقات جدید، با استفاده از تلسکوپ های رصدخانه ی جنوبی اروپا (ESO) برای نخستین بار این امکان را فراهم کرد تا اخترشناسان به بازسازی تصویری دقیق و پرجزییات از قرص درونی مواد اطراف ستاره ای جوان بپردازند. استفانی رنار و همکارانش از آزمایشگاه اختر فیزیک گرنوبل با استفاده از تداخل سنج تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) رصد خانه ی جنوبی اروپا به بررسی اسرار ستاره ی 163296 HD پرداختند. ستارگان جوان با قرص هایی از غبار و گاز احاطه شده اند و دانشمندان بر این باورند که سیارات در این قرص ها متولد می شوند. ذرات غبار در قرص به یکدیگر می چسبند تا قطعات بزرگ تری ساخته شوند که آن ها به همین ترتیب روی یکدیگر انباشته می شوند و این روند تا تشکیل اجرام سنگی به اندازه ی زمین ادامه می یابد. به گفته ی رنار: «توان تداخل سنج VLT در بررسی بسیار دقیق جزییات این امکان را به ما می دهد تا نظاره گر ناحیه ی درونی و بسیار نزدیک این قرص به ستاره باشیم؛ جایی که انتظار نداریم هیچ غباری وجود داشته باشد تصاویر جدید ساختار حلقه ای- شکل از این ناحیه ی بسیار مبهم را آشکار می سازند». فعلاً هیچ تلسکوپ در حال کاری چنین دید دقیقی ندارد که به بررسی چنین اجرام ریز و دوری بپردازد. اندازه ی این منطقه از قرص مشاهده شده برابر با 150 میلیون کیلومتر است- تقریباً برابر با فاصله ی بین زمین و خورشید اما این منطقه در فاصله ی 360 سال نوری از زمین قرار دارد. جزییاتی که در این تصویر وجود دارند را به طور عادی از تلسکوپی با قطر آینه ی 130 متر انتظار داریم؛ بسیار بزرگ تر از هر تلسکوپی که در حال حاضر وجود دارد. اندازه ی زاویه ای این جزییات بسیار کوچک در حدود 10 میلی ثانیه ی قوس است - مثل این است که برای تشخیص عوارضی کوچک در نقشه ی راهی که 40 کیلومتر دورتر نگه داشته شده است تلاش کنیم! این زاویه های ریز آن قدر کوچک اند که هیچ کدام از تلسکوپ های در حال فعالیت نمی توانند آن ها را تفکیک کنند.این گروه برای تصویربرداری از بخش درونی قرص مواد نزدیک به ستاره از روشی به نام تداخل سنجی بهره برد. در روش تداخل سنجی ابزارهای پیچیده نوری چند تلسکوپ را، که به سوی یک جرم نشانه رفته اند، با هم ترکیب می کنند. البته این روش مشکلاتی هم در بردارد، اما مقدار جزییات در تصاویر به دست آمده به نحو چشم گیری افزایش می یابد. از آنجایی که در تداخل سنجی تصاویر واضحی به دست نمی آید در نتیجه تصاویر را باید با استفاده از الگوریتم های پیچیده ی ریاضی بازسازی کنیم. این کار سخت ارزشش را دارد چرا که جزییات در تصاویر به دست آمده کاملاً فراتر از توان تلسکوپ های رنگی است. جزییاتی که در این تصویر وجود دارند را به طور عادی از تلسکوپی با قطر آینه ی 130 متر انتظار داریم؛ بسیار بزرگ تر از هر تلسکوپی که در حال حاضر وجود دارد. تداخل سنج تلسکوپ بسیار بزرگ در رصدخانه ی پارانال رصدخانه ی جنوبی اروپا قرار دارد. این رصدخانه شامل 4 تلسکوپ 2/8 متری اصلی و 4 تلسکوپ 8/1 متری کمکی است که می توان آن ها را به چندین صورت مختلف برای رصدهای تداخل سنجی با هم ترکیب کرد. گروه برای به دست آوردن وضوح بیشتر، رصد های تداخل سنج VLT را با داده های تداخل سنج های چارا، کک و آیوتا ترکیب کردند.