زمانی بود که تصور میرفت هر موجود زندهای پس از مرگ بطور کامل به عناصر تشکیل دهندهاش تجزیه شده، به طبیعت باز میگردد. گرچه این مطلب تا حدود زیادی درست است، اما از چند دهه قبل دانشمندان متوجه شدند که تجزیه بافتهای مرده همیشه بطور کامل انجام نمیشود. لااقل در مورد مواد خاص و در شرایط ویژهای میکروارگانیسمهای تجزیه کننده مواد آلی، پلیمرهای ویژهای را میسازند که به تشکیل نفت، زغالسنگ و یا مواد هیومیکی (Humic Substsnce) منجر میشود. آنچه در این مبحث مورد نظر ماست چگونگی تشکیل مواد هیومیکی میباشد.
اگر یکصد کیلوگرم بافت گیاهی، مثلاً برگ خشک را در زیر لایه نازکی از خاک قرار دهید و گرما، رطوبت و اکسیژن کافی برای آن تأمین کنید ظرف مدت چند ماه که در بهترین شرایط کمتر از یک فصل نیست، پسماندههای گیاهی به 15 کیوگرم کمپوست تبدیل میشوند. کمپوست در واقع ماده ارگانیک نیمه تجزیه شده است و با چشم غیر مسلح میتوان بافتهای گیاهی را در آن تشخیص داد.
چنانچه روند تجزیه ادامه یابد میکرو ارگانیسمهای تجزیه کننده موجود در خاک که عمدتاً از قارچهای میکروسکوپی میباشند سرانجام درمدت زمانی که هیچگاه کمتر از یکسال نخواهد بود از 15 کیلوگرم کمپوست چیزی حدود 3 کیلوگرم ماده نرم قهوهای رنگ به جای میگذارند که به آن هوموس گفته میشود. در هوموس با چشم غیرمسلح شما آثاری از بافت گیاهی مشاهده نمیکنید. اما در زیر میکروسکوپ سلولهای گیاهی قابل شناسایی هستند.
بنابراین هوموس نیز مراحل میانی تجزیه را طی میکند. اگر مجدداً شرایط مناسب برای فعالیت میکروارگانیسمها یعنی گرما، رطوبت، اکسیژن و مواد معدنی فراهم باشد، از 3 کیلوگرم هوموس در دورهای که ممکن است به دهها و یا صدها سال نیز برسد، سرانجام چیزی حدود 1 کیلوگرم ماده سیاه رنگ مایل به قهوهای به نام هیومیک اسید تشکیل خواهد شد.