جستجو در تالارهای گفتگو

امروز با گذشت يك قرن از شكل گيري نهاد "بلديه" كه نماد شهرنشيني مدرن و نوسازي و تجددخواهي منبعث از نهضت آرمان خواهانه و بالنده مشروطيت در ايران است، مداقه در ماهيت و فرآيند برگزاري نشست كميسيون شماره پنج انجمن شهرهاي كلان مهم جهان (Metropolis) با موضوع ارزيابي عملكرد شهري كلان (Metropolition Performance Measurement) كه شعار "حكمراني خوب و محيط زيست شهري (Environment And Good Urban Governance) " را سرلوحه فعاليت هاي خود قرار داده است : حاكي از واقعيت هاي نهفته در تحولات يكصد ساله اخير در تاريخ مدنيت معاصر ايران به ويژه پايتخت آن، تهران است. با نگاهي گذرا به عنوان، محتوي و محل برگزاري اين نشست به سادگي مي توان دريافت كه طي اين يكصد سال، تهران تبديل به شهري كلان در حد و اندازه ساير شهرهاي كلان مهم جهان گرديده و ابعاد مديريت آن از مرزهاي ملي فراتر رفته، آثار بين المللي پيدا كرده و در اين راه نيازمند همفكري، تعامل و همكاري با ديگر شهرهاي مانند خود و نيز نهادها و سازمان هاي بين المللي شده است. شيوه هاي سنتي مديريت ديگر پاسخ گوي چالش ها و نيازهاي شديدا" فزاينده و پوياي تهران نيست. امروز اداره شهر كلان جهاني شدة تهران، شيوه ها و سازو كارهاي مدرني را طلب مي كند. انجمن شهرهاي كلان مهم جهان ( متروپليس ) يك موسسه غيردولتي بين المللي است كه با اهداف غيرانتفاعي و بدون وابستگي سياسي كارمي كند و حوزه فعاليتش مديريت شهري كلان است. اين انجمن درسال 1984 به ابتكارشهرداري پاريس و باحضور14 شهرمهم از سراسر جهان ؛بنيان گذاري شد و در سال 1985 درشهرمونترال كانادا رسما آغاز به كاركرد. متروپليس تشكلي مابين شهرهاي كلان مهم جهان است كه درحال حاضر و بيش از 90 عضو فعال دارد و ازكشور ايران، شهرداري تهران و مشهد و تبريز عضو اين انجمن هستند. v اهداف متروپليس ......... هدف اصلي متروپليس عبارت است از ارتقاي توسعه شهري پايداردر شهرهاي بزرگ به منظور بهبود كيفيت زندگي شهروندان ازطريق هدايت شبكه جهان شهرها كلان و نظارت برفرآيند توسعه مناطق شهرهاي كلان مهم درجهان و مسائلي نظير شهرسازي و توسعه، اقتصاد، بهداشت و سلامت محيط زيست ، حمل ونقل و ارتباطات . v ماموريت ماموريت هاي عمده متروپليس عبارتند از : ايجاد همكاري ميان شهرها درخصوص مشكلاتي كه كلان شهرها با آن مواجه هستند، معرفي و نمايندگان كلان شهرهاي مهم جهان و همكاري با سازمان هاي بين المللي سازمان هاي شهري ديگر و جامعه شهري، تسهيل مبادله دانش و ارتقاي همكاري درميان شبكه اعضاء، پيش بيني تحولات آتي درروند توسعه كلان شهرها، ارائه كمك فني و مشاوره اي به اعضاء توسعه ايده بانك شهرها، توسعه شبكه همكاري ميان زنان درمديريت شهري. v كميسيون هاي دائمي انجمن متروپليس، شش كميسيون دائمي با عناوين زيردارد كه كاركرد آنها بررسي و ارزيابي اقدامات كلانشهرها درجهت تحقق اهداف متروپليس بوده و هركدام موضوع خاصي را تعقيب مي نمايد: 1- مناطق زيست بومي 2- تامين منابع مالي و خدمات زيرساخت هاي شهري 3- احياي محلات و مناطق شهري 4- حمل ونقل شهري 5- ارزيابي عملكرد كلان شهري 6- مديريت منابع آب در هر دوره سه ساله از عناوين كميسيون هاي دائمي بر اساس جهت گيري هاي كلي متروپليس تغيير مي كند. v روابط تهران و متروپليس شهرداري تهران ازسال 1992 به عضويت انجمن شهرهاي كلان مهم جهان ( متروپليس ) درآمد. هرچند تا سال 2002 عملا به دليل مشكلات و تغييرات مديريتي متناوب امكان حضور فعال تهران دراجلاس مجمع عمومي هيئت مديره اين انجمن در سئول، روابط تهران و متروپليس وارد مرحله تازه اي شد ودرحال حاضر تهران يكي از اعضاي فعال و اثرگذار اين انجمن جهاني است. ازسوي ديگر شهرتهران به عنوان نماينده متروپليس دربخش آسياي غربي و خاورميانه سازمان جهان شهرها و دولت هاي محلي UCLG انتخاب شده است. v تهران دركميسيون پنج شهرداري تهران از سال 2002 ( آغاز فعاليت كميسيون هاي كاري متروپليس ) دراجلاس هاي ساليانه كميسيون مزبور حضور فعال داشته ودرسال 2004 نيز با همكاري اين كميسيون، كارگاه آموزشي شاخص هاي شهري را براي تعدادي از مديران و كارشناسان ارشد حوزه هاي مختلف شهرداري تهران برگزار نموده است. تهران درنشست استانبول 2003 ، برنامه اقدام براي طراحي و سيستم ارزيابي عملكرد و رصد خانه شهري خود را ارائه نمود . دراجلاس ونكوور كانادا نيز گزارشي از سياست ها و برنامه هاي مديريت شهري تهران براي تحقق توسعه پايدار، حكمراني خوب و نيز اهداف توسعه هزاره ارائه شده و در همان مقطع، متروپليس با برگزاري نشست سال 2007 در تهران و كارگاه آموزشي مربوطه در مشهد موافقت كرد. تاسيس مركز نظارت همگاني 1888 را مي توان به عنوان گامي به سوي ايجاد رصد خانه شهري محلي تلقي نمود . هدف اين سامانه تضمين دقت سياستگذاري و برنامه هاي مديريت شهري و كيفيت و كميت مناسب خدمات ارائه شده به شهروندان است . v كميسيون شماره پنج متروپليس كميسيون شماره پنج متروپليس با عنوان ارزيابي عملكرد كلان شهري، كه از سال 2002 فعاليت خود را آغاز نموده است، يك پروژه مشترك ميان متروپليس و مركز اسكان بشرسازمان ملل است كه جهت حمايت از تشكيل سيستم هاي ارزيابي عملكرد شهرها كلان، مكانيزم هاي نظارت، ظرفيت سازي رصدخانه هاي محلي شهري، مستند سازي اطلاعات مبتني بر فرآيندهاي برنامه ريزي در شهر طراحي و ايجاد شده است . از سوي ديگر همه ما به خوبي آگاهيم، كلان شهرها در حال حاضر با تغييراتي كه در نقش آنها به وجود آمده؛ تأثيراتي فراتر از برخي از كشورها در اقتصاد جهاني دارد. در بسياري از نقاط دنيا، شهرهاي بزرگ، همچنان محرك اقتصاد كشورها به عمل مي آيند و نقش مؤثري را در توسعه اقتصادي و همكاري هاي منطقه اي ايفا مي كنند به علاوه شهرها كلان در آينده اي نه چندان دور بايد به مكان هايي براي توسعه و رفاه انسان ها تبديل شوند. فضايي مناسب براي كسب و كار زندگي با كيفيت، امنيت بيشتر، ارتقاء معنويت و در نهايت برخورداري از اوقات فراغت بيشتر، از ويژگي هاي زندگي در كلان شهرها خواهد بود. اين دستاوردها به خصوص در سايه به كار گيري تكنيك هاي پيشرفته و در نهايت فراهم كردن فضاهاي مجازي ارتباطي ميسر خواهد بود تا شهروند آينده بتواند به جايگاه راستين خود در جامعه آينده دست پيدا كند. از حدود سه قرن پيش تا كنون، تهران از يك روستاي حاشيه اي در كنار تمدن باستاني "ري" به يك كلان شهر مهم منطقه و جهان تبديل شده است. تهران به عنوان مركزيت سياسي، فرهنگي و اقتصادي ايران، دربردارنده شهرونداني از همه اقوام، اديان، زبان ها و فرهنگ هايي است كه خود را "ايراني" مي نامند. تلاش و برنامه شهرداري تهران، تقويت هويت و انسجام فرهنگي تهران براي نقش آفريني موثر در مناسبات جهاني است. شهرداري تهران با درك آرمان ها و خواسته هاي شهروندان و شرايط جهاني شدن در تلاش است از يك نهاد خدماتي صرف به يك نهاد پوياي اجتماعي تبديل شود و در اين مسير برنامه ريزي هاي متعددي را جهت تقويت هويت ملي و نقش آفريني در فضاي جهاني انجام داده است. ما با درك جهاني شدن، مي خواهيم موانع گفتگو تبادل ميان فرهنگ ها، تمدن ها را برداريم و داشته هاي خود را در سطح جهاني عرضه كنيم و در مقابل از تجربيات ديگر فرهنگ ها، تمدن ها و شهرها بهره مند شويم. ما در تهران، مصمم به توانمندسازي مردم براي مشاركت در زندگي عمومي خود از طريق تقويت نهادهايي چون شوراها، شوراياري ها و كانون هاي گفتگو و مشاركت محله اي هستيم. اميد است طي سال هاي آينده، تهران با اتكا به فرهنگ غني خود و بر مبناي ايده حكمراني خوب شهري كه در حقيقت تسريع كننده مفاهيم شايستگي مديريت و ارتقاي كيفيت زندگي شهروندان است، نقش شايسته اي در عرصه جهاني ايفا نمايد. سخنران بعدي ژوزف روج (دبير كل انجمن متروپليس) بود. او مي گويد: در كلان شهرهاي دنيا چيزي حدود 100 شهر، عضويت دارند و هدف ما اين است كه يكي از بازيگران اصلي صحنه جهاني شدن باشد و ما در خصوص موضوعات سياسي و اقتصادي و اجتماعي فعاليت مي كنيم و متروپليس يك تلاش كليدي انجام مي دهد و جهاني شدن حركت بازيگران مختلف را طلب مي كند و همچنين طرفين ذي­نفع مختلفي دارد. ما مي خواهيم درك بهتري داشته باشيم از وضعيت اخير جهان و بدانيم كه اين تغييرات چه هستند؛ ما سعي مي كنيم راه حل مناسبي براي آن پيدا كنيم. البته بعضي از فرآيندها را نمي توانيم كنترل كنيم. اما مي خواهيم راه حل هايي براي پيامدهاي محلي اين تحولات بين المللي پيدا كنيد و با طرح آنها راه حل محلي و بازيگران محلي بودند كه فرآيند جهاني شدن را در ابتداي امر راه اندازي كردند. اميدواريم كه به سراغ بقيه بازيگران جهاني هم رفته و بتوانيم آرزوها و اميال شهروندان ديگر كشورهاي جهان را هم تأمين كنيم، در مورد كميسيون و شاخص هاي اداره خوب شهري در اين كنفرانس صحبت خواهيم كرد و مي خواهيم تأثير بگذاريم بر روي اين شاخص ها و چارچوبي مشخص كنيم براي اين شاخص ها تا ببينيم كه چه كارهايي را بايد انجام دهيم. ما چهار قدم اصلي را بايد برداريم كه بارها تكرار شود و البته اهداف مشخص داريم كه در كشورهاي عضو به صورت كمي و كيفي بايد مطرح و پيگيري شود و ما بررسي مي كنيم تا ببينيم آيا به اهداف خود دست پيدا كرده ايم و در اين جلسه هم به دنبال موضوع هستيم تا اگر راه كج مي رويم، آن را اصلاح كنيم اگر درست مي رويم آن را ادامه دهيم و ما نه تنها موضوعات محلي بلكه موضوعات كلان شهري كه مرتبط مي شود به جهاني شدن را نيز بررسي مي كنيم. در همايش كميسيون پنج متروپليس كه با موضوع حكمراني خوب و محيط زيست شهري در 29 خرداد 1386 در هتل استقلال تهران برگزار شد، شهرهاي آستانه (قزاقستان)، ابيجان (ساحل عاج)، استانبول (تركيه)، اصفهان (ايران)، ايروان (ارمنستان)، بارسلون (اسپانيا) بيروت (لبنان)، پاريس (فرانسه)، تاييز (يمن)، تبريز (ايران)، رياض (عربستان صعودي)، شيراز (ايران)، قم (ايران)، كابل (افغانستان)، كرج (ايران)، كوتونو (بنين)، مايتل (فيليپين)، مدينه (عربستان سعودي)، مسكو (روسيه)، مشهد (ايران)، ملبورن (استراليا)، منامه (بحرين)، مونروويا (ليبريا)، ونكوور (كانادا) دعوت داشتند كه برخي از آنها موفق به حضور در نشست نشدند. در اين نشست، استادان دانشگاه، نمايندگان مراكز علمي، پژوهشي، نمايندگان سفارت خانه و سازمان هاي بين المللي در تهران، مقامات دولتي و محلي و كارشناسان و صاحب نظران مديريت شهري حضور داشتند. اعضاي هيئت رئيسه اين جلسه عبارت بودند از ژوزف روج دبير كل انجمن كلان شهرهاي جهان (متروپليس)، دكتر مسعود كرباسيان معاون خدمات شهري شهرداري تهران، خانم ماري لوين هماهنگ كننده كميسيون شماره پنج متروپليس، دكتر پورموسوي مشاور شهردار تهران و رئيس مركز مطالعات راهبردي، پروفسور ديويد ويلموث، دكتر صديقه ببران به عنوان مدريتور. منبع: برگرفته از "همگامان" هفته نامه داخلي شهرداري تهران