با خوردن مواد غذایی، بدن انسان از دو منظر دچار تغییراتی میگردد. منظر اول سردی و گرمی بدن است. بعضی از مواد غذایی، گرما بخش جسم آدمی هستند و برخی سرد کننده (سست کننده). منظر دوم تری و خشکی یعنی میزان آب بدن. بعضی از مواد غذایی رطوبت بخش هستند و باعث زیاد شدن مایعات بدن می گردند و برخی خشکی دهنده هستند و باعث زیاد شدن املاح بدن می گردند. لازم به ذکر است میزان تاثیر مواد غذایی از لحاظ هر یک از دو منظر فوق الذکر، خود دارای درجه و مرتبه می باشد به طور مثال امکان دارد یک مواد غذایی از لحاظ گرمی دارای درجه بسیار بالا و از لجاظ تری در درجه پایینی باشد. ضمناً برای تعدیل طبع یک ماده غذایی می توان از ترکیب آن با مواد غذایی دیگر که دارای طبع مختلفی با آن هست به عنوان مصلح استفاده نمود به طور مثال برای تعدیل سردی ماست می توان آنرا با موسیر میل نمود. غیر از مواد غذایی رفتارها، محیط و احساسهای مختلف همچون شادی، ترس و … نیز اثرات گرما یا سردی بخش و تر و خشک کننده دارند. خورش های ایرانی نیز با توجه به ترکیبات و ادویه مورد استفاده، دارای طبع متعادل هستند. در ذیل لیست مواد غذایی به تفکیک طبع آنها تقدیم می گردد:
مواد غذایی گرم و تر (دموی) – بهاری :
لبنیات : کره، ماست چکیده، شیر محلی تازه گاو و شیر گوسفند صیفی جات: خربزه، خیار چنبر، طالبی و گرمک میوه ها:آناناس، انجیر تازه و خشک، انگور، خرما، سیب شیرین، قیسی، گیلاس، گلابی، موز، مویز، بالنگو، اقسام توت و کشمش ریشه ها: انوع ترب، زردک، سیب زمینی ترش، شلغم و هویج سبزی ها: شبدر، تربچه و ترب حبوبات: گندم و اقسام لوبیا گوشتها: جگر سیاه و سفید، پاچه، گوشت گوسفند (بره)، بوقلمون، مرغ محلی، میگو، زبان و چشم مغزهای گیاهی: بادام درختی شیرین، بادام زمینی، تخم طالبی، تخم خربزه و کنجد متفرقه: شیره انگور، روغن کنجد، روغن گاو، دنبه، روغن بادام تلخ، ارده، سمنو و خاکشیر