جستجو در تالارهای گفتگو

لعاب استعمال شده بر روي بدنه ها مطابق با مراحل ذيل تبديلات فازي خود را در خلال سيكل پخت طي مينمايد : - تشكيل سيليكاتها - تشكيل فاز شيشه اي - فاز تصفيه فلدسپارها در تركيب لعاب ، قليائيها را بعنوان تغيير دهنده هاي شبكه ، آلومين را بعنوان واسطه تثبيت سازي ، و SiO2 را بعنوان شيشه ساز و به شكلي نامحلول وارد سيستم مي نمايند . در طي اولين فاز ، يعني تشكيل سيليكاتها ، آنچه بوقوع مي پيوندد واكنشهاي فاز جامد است . اولين واكنش فاز جامد موديفيكاسيون بتا كوارتز به آلفا كوارتز در 573 درجه سانتيگراد است كه بصورت خودبخودي انجام مي پذيرد . ديگر مؤلفه مهم مصرفي در بچ لعاب CaCO3 است كه تجزيه آن مطابق واكنش زير بوقوع مي پيوندد : CaCO3 à CaO + CO2 متعاقب واكنشهاي بالا ، فاز تشكيل سيليكاتها با تشكيل كلسيم سيليكات آغاز مي گردد : 2CaO + SiO2 à 2CaO.SiO2 CaO + SiO2 à CaO.SiO2 فاز تشكيل سيليكاتها حول و حوش 900 درجه سانتيگراد و در حالي كه لعاب همچنان حاوي كوارتز باقيمانده در ساختار خود مي باشد ، به اتمام ميرسد . مذابه هاي اويتكتيك اولين فازهاي مذابي هستند كه در خلال افزايش درجه حرارت و در بازه حرارتي 700 تا 900 درجه سانتيگراد تشكيل مي گردند . در فاز دوم ، واكنشهاي تشكيل شيشه بوقوع مي پيوندد . بخش عمده كوارتز آزاد باقيمانده ، در طي اين مرحله از فرآيند پخت وارد فاز مذاب مي گردد . در پيك حرارتي پخت لعاب ، مؤلفه هاي اكسيدي استاندارد مورد استفاده در لعابها ، يعني CaO ، MgO، k2O، Na2O، ZnO ،Al2O3 و SiO2 همگي در فاز مذاب حضور دارند . لعابها در حالي كه در موقعيت فاز شيشه أي و يا بعضاً مرحله بعدي تصفيه قرار دارند ، با طي مرحله سرمايش سخت مي شوند . به هر ترتيب فرآيند ذوب كامل شيشه أي در طي سيكلهاي پخت استاندارد محصولات سراميكي همواره صورت قطعيت به خود نمي گيرد . بنابراين شاهد حضور حفره هاي سوزني در سرتاسر ساختار برخي از لعابها هستيم كه حكايت از حضور ذرات حل نشده در مذابه (SiO2) لعاب مي نمايد . يك ناحيه انتقالي بين لعاب و بدنه تشكيل مي شود كه اصطلاحاً بدان لايه مياني يا لايه بافر اطلاق مي شود و در مقايسه با بدنه هاي سراميكي از محتواي فاز شيشه أي بالاتري برخوردار است . بسته به تركيب خاص شيميائي لايه بافر بعضاً ممكن است با تشكيل فازهاي كريستالين نيز مواجه گرديم . در لعابهاي غني از CaO ، كريستاليزاسيون آنورتيت و حضور كريستوباليت را مي توان به كمك آناليز ميكروسكوپ الكتروني روبشي ثابت نمود . اثر فلدسپارهاي قليائي (ترجيحا فلدسپارهاي غني از آلوبايت ) در طي مراحل تشكيل لعاب عمدتاً در مرحله دوم يعني تشكيل فاز شيشه نمود مي يابد . اين فلدسپارها در 1120 درجه سانتيگراد شروع به ذوب شدن نموده و در پيوند با ساير اكسيدها،ساختار شيشه أي لعاب را گسترش ميدهند . در ساده ترين شكل اين ساختار شامل شيشه هاي آلومينوسيليكات قليائي ـ قليائي خاكي است . افزودن Al2O3 به كمك فلدسپارها اين مزيت را دارد كه انحلال و ورود آن به فاز مذاب تقريبا بدون مشكل انجام ميپذيرد . فرضيه هايي كه در تبيين ساختار شيشه هاي سيليكاته مورد استفاده قرار مي گيرند، در توصيف فرآيندهاي واقع شده در طي تشكيل فاز شيشه أي لعاب نيز معتبرند ، و نتايج حاصل از آنها ضرورت حضور قليائيها و قليائيهاي خاكي ، Al2O3 و SiO2 را در نسخه فرمولاسيون بچ لعاب نشان مي دهد . شيشه هاي آلومينوسيليكاته قليائي ـ قليائي خاكي كه در خلال تشكيل فاز شيشه أي توسعه مي يابند،شامل اتصالات نامنظم تتراهدرونهاي [siO4]- هستند كه كه اساسا 60 درصد پيوندها را شامل مي شود . Al2O3 اين قابليت را دارد كه در شبكه جايگزين SiO2 شده و بنابر اين در صورت حضور اكسيدهاي قليائي، به فرم كئوردينيت هاي تتراهدرالي چون تتراهدرون [AlO4]- ظاهر گردد . افزودن فلدسپار به نسخه بچ لعاب ضامن تامين هر سه مؤلفه اكسيدي مورد اشاره است . يونهاي قليائي و قليائي خاكي هر دو بعنوان تغيير دهنده هاي شبكه عمل مي نمايند . اگرچه Al2O3 مي تواند هم به شكل يك تشكيل دهنده و هم به شكل يك تغيير دهنده شبكه عمل نمايد ، معهذا رفتار آن بستگي به ميزان اسيديته يا قليائيت فاز شيشه أي دارد . با افزايش درجه حرارت ، قليائيها [Na2O,K2O] و قليائيهاي خاكي [CaO,MgO] بيشتري وارد فاز شيشه مي شوند ، كه به نوبه خود موجب افزايش قليائيت فاز شيشه أي گرديده و بنابراين تشكيل تتراهدرونهاي [AlO4]- را امكانپذير مي سازند . تتراهدرونهاي [siO4]- و [AlO4]- ساختار شيشه أي را تشكيل مي دهند كه بر اساس مدل اشاره شده ، شبكه شيشه أي لعاب محسوب مي گردد . يونهاي قليائي و قليائي خاكي ـ بعنوان تغيير دهنده هاي شبكه ـ از طريق اكسيژن به تتراهدرونها متصل ميگردند .اين مكانيسم موجب شكست پلها و تخريب ساختار شبكه مي گردد . افزايش محتواي اكسيدهاي قليائي و قليائي خاكي تعداد شكستهاي حادث شده را افزايش مي دهد . تتراهدرونهاي [AlO4]- موجب كاهش اين شكستها مي گردند . اين اثر Al2O3 مادامي كه يونهاي قليائي و قليائي خاكي كافي جهت بالانس كردن ظرفيت يونهاي آلومينيوم سه بار مثبت[Al3+] در تتراهدرونهاي [AlO4]- ، در دسترس باشند ، ادامه مي يابد . با اين توصيف نتيجه ميگيريم كه يك بچ لعاب هنگامي تنظيم مي شود كه حاوي كميت مناسبي از مؤلفه هاي تشكيل دهنده و تغيير دهنده شبكه به منظور تشكيل ساختار شيشه أي باشد . استفاده از فلدسپارها در نسخه فرمولاسيون بچ لعاب بدين جهت ضروري است كه Al2O3 را به شكل محلول و عاري از ذرات حل نشده به مذابه لعاب وارد ميسازد . در چنين شرايطي آلومين به طور همزمان نقش تثبيت كنندگي و تغيير دهندگي شبكه [Na2O,K2O] و نيز شيشه ساز[siO2] را ايفا مي نمايد . در توليد لعابها و فريتهاي ترانسپارنت ، رعايت اين نكته ضروري است كه فلدسپارها مي بايست از حداقل ممكن اكسيدهاي رنگي كننده برخوردار باشند . فلدسپارهاي غني از Na2O با محتواي Fe2O3 كمتر از 08/0 درصد وزني و TiO2 كمتر از 02/0 درصد وزني جهت تامين اين منظور مناسبند . در لعابهاي رنگي ، مصرف فلدسپارهايي با محتواي اكسيدهاي رنگي بالا [Fe2O3>0.15%] و [TiO2>0.05%] مجاز ميباشد .

متخصص مواد و سرامیک گفت: لعاب‌ها و کاشی‌های خود تمیز شونده ساخته شده است که این کاشی‌ها از خاصیت فوتوکاتالیستی و آب‌دوستی برخوردارند. به گزارش سرویس علم و فن آوری پایگاه اطلاع رسانی سرامیران به نقل از خبرگزاری فارس، شیرین نقوی با بیان اینکه خاصیت خود تمیز شوندگی، یک اثر دو جانبه شامل فعالیت فوتوکاتالیستی و آب‌دوستی است، اظهار داشت: بر اساس خاصیت فوتوکاتالیستی سطوحی که توسط این مواد پوشانده می‌‌شود، در اثر تابش نور فرابنفش خورشید، رادیکال‌های هیدروکسیل تولید می‌‌شوند. وی با اشاره به اینکه این رادیکال‌های هیدروکسیل با مواد مختلف از جمله مواد نامطلوب و آلوده واکنش می‌دهند، تصریح کرد: در نتیجه با این کار و سست شدن پیوند مواد آلوده، تجزیه آسان این ترکیبات صورت می‌پذیرد. متخصص مواد و سرامیک دانشگاه علوم و تحقیقات تهران با بیان اینکه با انجام این واکنش چنین سطوحی همواره از آلودگی پاک ‌می‌مانند، بیان داشت: با توجه به کاربردهای فوتوکاتالیستی این کاشی‌ها برای از بین بردن آلودگی‌ها، میکروب‌ها و باکتری‌ها، ضدعفونی و استریلیزه کردن، تصفیه آب و هوا در این سطوح لعاب‌دار به‌‌کار می‌روند. وی ادامه داد: پوشش‌های فوتوکاتالیستی روی سطح کاشی لعاب‌دار به منظور کاربرد در نمای ساختمان‌ها، دیوار بزرگراه‌ها، استخرها، سرویس بهداشتی و حمام‌ها، بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و... اعمال می‌شود. نقوی در مورد مزایا و ویژگی‌های این پوشش‌ها عنوان داشت: خاصیت فوق آب‌دوستی در مدت زمان کوتاه پس از تابش، فعالیت فوتوکاتالیستی قوی تحت تابش نور مرئی برای کاربرد در محیط داخلی ساختمان‌ها، توانایی تجزیه چربی‌ها، توانایی ضدعفونی کردن آب و قابلیت استفاده در دیواره استخرها به منظور پاکسازی، از ویژگی‌های این کاشی‌ها است. وی خاطرنشان کرد: توانایی از بین بردن آلودگی‌های موجود در هوا تا فاصله‌ای از سطح پوشش و استفاده از این کاشی‌ها در بزرگراه‌ها که علاوه بر پاکسازی سطح خود تا حدی در تصفیه هوا موثر است، قابلیت از بین بردن باکتری‌ها به منظور کاربرد در آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها به ویژه صنایع غذایی و بهداشتی و حمام‌ها، دوام و حفظ توانایی فوتوکاتالیستی پس از استفاده مداوم از دیگر مزایای استفاده از این کاشی‌ها به حساب می‌آید. خبرگزاری فارس