جستجو در تالارهای گفتگو

كلستريديوم بوتولينوم عامل بيماري بوتوليسم بوده و گسترش جهاني دارد اين بيماري در اثر تاثير زهرابه باكتري بر انتهاي اعصاب حركتي ايجاد مي شود و به مرگ در اثر نارسايي تنفسي منجر ميگردد (لغت بوتوليسم از كلمه يوناني botulus به معني سوسيس گرفته شده است. اولين همه گيرهاي مسموميت در ارتباط با سوسيس و ساير غذاهاي آماده در قرن 19 ميلادي به وقوع پيوست). بوتوليسم را مدتهاست به عنوان بيماري انساني مي شناسند. مولر (Muller ) در سال 1870 اين سم را براي اين بيماري بكار برد ولي عامل بيماري در سال 1897بوسيله وان ارمنگم (Van Ermengem ) شناخته شد.او در بررسي اين بيماري در بلژيك كه عده اي در اثر خوردن گوشت خوك دودي مبتلا و تلف شده بودند عامل بيماري را از گوشت خوك و از بافتهاي افراد تلف شده جدا ساخت و تاثير زهرابه ميكروب را بر رشته هاي عصبي نشان داد.بوتوليسم به عنوان بيماري دامها در اوايل قرن 20 بتدريج شناخته شده است. خصوصيات و مورفولوژي باكتري: اين باكتري ميله اي شكل گرم مثبت (همانند ساير كلستريديومها در كشتهاي تازه و جوان گرم مثبت است ولي در اثر كهنه شدن به تدريج گرم منفي مي شود) و اسپورزا مي باشد. حدود 3 تا 6 ميكرون طول و 0.6 تا 0.8 ميكرون عرض دارد.در خاك لاشه مرده مهره داران و بي مهرگان و دستگاه گوارش و گاهي مدفوع حيوانات حضور دارد. فرم رويشي باكتري قادر نيست با فلور روده رقابت كند.در كشتهاي تازه و جوان بدليل دارا بودن تاژكهاي جانبي داراي حركت بوده اما به زودي در نتيجه توليد اسپور فراوان بي حركت مي شود. اسپور مركزي يا نزديك به انتهايي دارد (در مركز و يا نزديك به انتهاي باكتري ايجاد مي شود) بيضي شكل و درشت تر از عرض باتري است و باعث تورم باكتري مي شود.اسپور اين باكتري شديدا به حرارت مقاوم بوده و حرارت 100 درجه سانتيگراد را حداقل 3 تا 5 ساعت تحمل مي كند خاصيت مقاومت به حرارت در pH اسيدي يا غلظت بالاي نمك كاهش مي يابد. خصوصيات كشت و بيوشيميايي: اين باكتري بيهوازي مطلق بوده در دماي 25 تا 30 درجه به خوبي رشد مي كند در دماي 37 درجه سرعت رشدي كمتر از 30 درجه دارد. محيطهاي اندكي قليايي براي رشد ميكروب مناسب تر است.باكتري در محيطهاي مايع به ويژه آبگوشت حاوي قطعات كبد به فراواني رشد مي كند و اگر مقدار 5% گلوكز و 5% فسفات دي پتاسيك به محيط كشت افزوده شود رشد فراوانتر خواهد بود. كلوني هاي باكتري در سطح محيط آگار و در شرايط بيهوازي كوچك نامنظم نيمه شفاف به رنگ سفيد مايل به خاكستري تا قهوه اي متمايل به زرد و داراي سطحي گرانولار (دان دان) ديده مي شود. كلوني در عمق محيط كرك دار است. كلستريديوم بوتولينوم ژلاتين را ذوب مي كند(در سويه هاي مختلف متغير است). گلوكز را بطور كامل و فروكتوز ساكاروز مالتوز و ساليسين را بطور متغير( بسته به سويه هاي مختلف مثبت يا منفي بودن آن متفاوت است) تخمير مي كند اما قادر به تخمير لاكتوز و زايلوز نيستند. تخمير با توليد گاز همراه است و مواد حاصل از تخمير مقدار زيادي اسيد استيك است اسيدهاي چرب ديگري نيز ايجاد مي شود كه مقدار و نوع آن بر حسب سويه باكتري متفاوت است و شامل اسيدهاي بوتيريك ايزوبوتيريك والريك و ايزوكاپروئيك است. تست ليپاز مثبت دارند اما تستهاي اندول و نيترات و اوره آنها منفي است از نظر تاثير بر مواد پروتئيني بعضي از سويه ها پروتئوليتيك و بعضي ديگر غير پروتئوليتيك هستند. سويه هاي پروتئوليتيك كلستريديوم بوتولينوم را پارابوتولينوم هم مي گويند كه اين سويه ها شير را به كندي منعقد و لخته حاصل را هضم مي كنند.سرم منعقد و سفيده تخم مرغ بسته شده را هضم و محيط را كدر و بوي بد و نامطبوعي توليد مي كنند. در محيطهاي حاوي تكه هاي مغز و گوشت نيز در اثر هضم اين بافتها بوي زننده اي ايجاد مي نمايند. زهرابه زايي: كلستريديوم بوتولينوم را بر اساس تفاوتهاي آنتي ژني و نوع توكسين و يا در اينجا بهتر بگوييم نوع نوروتوكسيني كه توليد مي كند به 8 تيپ مختلف تقسيم بندي مي كنند كه از A تا G نامگذاري شده اند و خود تيپ C در واقع دو تيپ C آلفا و C بتا مي باشد.لازم به ذكر است كه تيپ G از كلستريديوم بوتولينوم با نام ديگري هم گفته شده و در واقع خود يه گونه از كلستريديوم ها محسوب شده است با نام كلستريديوم آرژانتينس ( Cl.argantines ). هر كدام از اين تيپ ها زهرابه هايي با همنام تيپ خود توليد مي كنند اما بعضي از تيپ ها مقداري از توكسين تيپ ديگر را هم مي تواند توليد كند: تيپ A زهرابه A _ تيپ B زهرابه B _ تيپ C آلفا زهرابه C1 و مقدار كمي هم C2 _ تيپ C بتا زهرابه C2 و مقدار كمي زهرابه C1 _ تيپ D زهرابه D و همچنين C2 _تيپ E زهرابه E _تيپ F زهرابه F و تيپ G زهرابه G را توليد مي كند. اين زهرابه ها همانند ساير جنس هاي كلستريديومها نسبت به گرما حساس مي باشند تيپ هاي A- B- E- F و G در انسان ايجاد بيماري ميكنند و ساير تيپ ها يعني C و D در حيوانات موجب بيماری مي شوند. البته تيپ E به صورت يک ارگانيسم بومی در محوطه های آبزيان هم مطرح می باشد که بيماری از طريق استفاده اين محصولات ايجاد می شود. بطور كلي سم بوتوليسم يك زهرابه پروتئيني است با وزن مولكولي 150 هزار دالتون كه از دو زنجيره سنگين و سبك تشكيل شده و وزن مولكولي آنها به ترتيب 100 هزار و 50 هزار دالتون تخمين زده مي شود. سنتز اين سم پروتئيني توسط نوعي فاژ ليزوژني ( Lysogenic phage ) صورت مي گيرد. به مولكول زهرابه يك پروتئين با خاصيت هماگلوتينين ( Hemagglutinin ) يعني خاصيتي كه باعث جمع شدن گلبولهاي قرمز خون مي شوند متصل است كه زهرابه را در برابر آنزيمهاي دستگاه گوارش محفوظ مي دارد. سويه هاي غير پروتئوليتيك كلستريديوم بوتولينوم شامل C D E G و تعداد كمي از سويه هاي B و F هستند كه جهت بروز حداكثر قدرت زهرآگيني خود بايد در معرض آنزيمهاي پروتئوليتيك مانند تريپسين قرار گيرند. سم كلستريديم بوتولينوم كشنده ترين سمي است كه تا كنون شناخته شده. 1 ميلي گرم توكسين آن حاوي 120 ميليون دز كشنده براي موش است و 1 هزارم ميلي گرم آن براي انسان كشنده است.