جستجو در تالارهای گفتگو

چکیده: میدان نقش جهان از میدان های مهم و مشهور ایران است که تا به حال مطالعات مختلفی پیرامون آن صورت گرفته است. با وجود آنکه مقالات و کتاب های متعددی به ذکر تاریخچه این میدان کهن ایرانی و به ویژه در ارتباط با ابنیه تاریخی شکل دهنده آن پرداخته اند، اما در ارتباط با تحولات این میدان از بُعد شهری به ویژه در دوره معاصر شامل دوره پهلوی تاکنون کمتر نوشته مدونی به چشم می خورد. در این نوشتار شکل گیری و سیرتحول میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری و یک عنصر شهری از زمان شکل گیری تا زمان کنونی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این بررسی مستند سازی این تحولات و تجربه آموزی از مداخلاتی است که تاکنون در این میدان صورت گرفته است. روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی مبتنی بر منابع و متون تاریخی و در مواردی از طریق برداشت های میدانی در محل است. بررسی تحولات میدان از ابتدای شکل گیری تا کنون بیانگر این نکته است که میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری نسبت به وضعیت اولیه خود در دوره صفوی دچار تغییراتی شده که عمدتاً مربوط به فضای باز میدان است و این تغییرات در بسیاری موارد از ظرفیت ها و قابلیت های میدان به عنوان یک فضای شهری موفق کاسته و مشکلاتی را برای عملکرد بهینه میدان در دوره معاصر به وجود آورده است. مشخصات مقاله: مقاله در 20 صفحه به قلم علی شهابی نژاد (دانشجوی دکتری مرمت بافتهای تاریخی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان)،رضا ابوئی (استادیار دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان)،محمود قلعه نوئی (استادیار دانشکده شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان)،سید محمد امامی (دانشآموخته کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران).منبع:دانش مرمت و میراث فرهنگی دوره جدید سال دوم بهار و تابستان 1393 شماره 3,ensani.ir شکل گیری و دگرگونی تاریخی میدان نقش جهان اصفهان.pdf

اصول و مبانی و ویژگیهای معماری دوره قاجار ایران- باروک ایرانی معماري قاجار اصول، مباني و الگوهاي قديم معماري ايران را ارتقا بخشيده و نوآوري هايي از نظر فضا به وجود آورد. ليكن، به نظر مي رسد، قوت لازم خلق يك معماري نوين را نداشته است. · معماری دوره قاجار ادامه سبک آذری و اصفهانی و آمیختگی اصیل ایرانی با معماری مدرن است · تاثیر از هنر اروپائی ویژکی معماری قاجار: - استفاده از پنجره های عمودی مشبک رنگی به نام ارسی - استفاده از رنگ قرمز یا ارغوانی در کاشی های خشتی هفت رنگ - استفاده از نقش گل لندنی در کاشیکاری - استفاده از کنگره های کنار بام کاخها - استفاده از نقش ومتیف های تخت جمشید - عناصر تزئینی و نما کاری تحت تاثیر عناصر غربی - ایجاد ایوانهای عظیم ومرتفع در ورودیها - مرکزیت بنا با ستون و سرستونها - بنا ها به شکل مرتفع که حاکی از عظمت وقدرت - مصالح سنگ وسیمان وآهن - تشابه به بناهای دوران هیتلری - درونگرا - تزئینات داخل - معماری کارت پستالی - ایجاد پلکان در محور اصلی - رعایت سلسله مراتب - تبدیل سه دریها به دو دری - سقف شیروانی - ایجاد میادین - ارگ - سبزه میدان - توپخانه - میدان مشق تزئینات دوره قاجار : - کاشی کاری هفت رنگ و لعابهای رنگارنگ - نمای داخلی گچبری و کاشیکاری - اره بندی از کاشی - استفاده از آرایه های چوبی در تزئینات - شیشه های رنگی - نقاشی های لندن کاری - استفاده ازآجر تزئینی قالبی و تراش مخصوص دوره قاجار - استفاده از تزئینات آئینه کاری - استفاده از کاشی منقوش و نقش دار ( منقوش اساطیری کهن و درباری ) - استفاده از قواره آجر تراش در تزئینات مکانهای مذهبی - رسمی بندی وکاربندی رنگ مسلط به بنا در دوره قاجار: - رنگ زرد و نارنجی که گوشه ای از معماری قاجار را شکل میدهد. بناهای مسکونی دوره قاجار: - شامل اتاق مرکزی ؛ایوان با دو ستون در برابر آن؛اتاقهای کوچک واقع دراطراف اتاق مرکزی بصورت ساده ومفصل - پلانها کشیده در امتداد بنا - ایجاد چشم انداز وسیع توسط پنجره ها - ایجاد زیرزمین با طرحهای زیبا و پوششهای ضربی آجری - تعبیه حوضخانه - رواج بادگیر برا ی خنک کردن فضا - ایجاد سرستونها وستونها در ورودیها - ایوانهای بلند - ایجاد پلکان دو طرفه در محور اصلی بنا - تبدیل سه دری به دو دری و وارد شدن نور مستقیما" به داخل بنا - تنوع وسبکی وگشا یش فضاها بیشتر - سقف شیب دار و شیروانی - آمیزه ای از معماری ایرانی و اروپائی - * از آثار بنا ؛ خانه بروجردی در کاشان - خانه آقای شیبانی در طبس * درونگرائی جای خود را به برونگرائی در شکلگیری خانه ها میدهد. تزئینات بکاررفته در خانه ها: - آیینه های قدیمی با گچبریهای پر کار وظریف - ستونها وسر ستونها ی مرمرین به سبک اروپائی - نقاشی دیواری با موضوعات مختلف - محوطه سازی انگلیسی و فرانسوی با سطوح وسیع چمن کاری - حوضچه ها وحوض های مربع مستطیل - آذین بندی فضاها ی داخل وخارج ویزگی باغهای قاجار: - ساختار فضایی - احداث در زمینهای شیب دار - تراس بندی با پله - محصور شدن با دیوارها - ایجاد ورودی طاقدار - ایجاد محور طولی( رابطه سر در با فضای اصلی ) - جریان آب در محور اصلی - تقسیم ساختار باغ به اندرونی وبیرونی - استفاده از نهر آب بعنوان محور - استخر - کاشت درختان تزئینی در حاشیه ها - ایجاد حس امنیت ومحرمیت - بر افراشتن چادر آفتابگردان بر فراز چمن معماری مکانهای مذهبی : - همان سبک گذشته ادامه پیدا کرد . پیروی از صفویه - مساجد کمتری نسبت به دوره های قبل ساخته شد. - متاسفانه نقاشی وارد مساجد شد . - استفاده از رنگ زرد – طرح گلپونه در مساجد آثار بناهای معماری قاجار: 1- مسجد امام سمنان یا مسجد سلطانی 2- مسجد امام تهران 3- بازار بزرگ تهران 4- مسجد رجبعلی در تهران 5- مسجد ومدرسه اقا بزرگ در کاشان 6- مسجد ومدرسه سپهسالار 7- شمس العماره 8- تکیه دولت 9- کاخ گلستان 10- قصر فیروزه و دوشان تپه 11- کاروانسرای امین الد.له 12- سردر باغ ملی 13- خانه لاریها در یزد 14- خانه وثوق الدوله و...

آموزش قدم به قدم شیوه خوشنویسی (قاجار) و شروع هفتمین دوره کارگاه خلاقیت زیر نظر استاد : استاد احسنت از پنج شنبه اول خرداد 93 ساعت 3 عصر 07112303301

دوره صفویه از سده پانزده میلادی به بعد با تثبیت و تحکیم قدرت های دولت مرکزی در کشور های اروپایی، طبقه فئودال حاکم بر جامعه برای جلو گیری از بحران های داخلی، متوجه سرزمین های خارج از اروپا شد و و وقتی دریانوردان اروپای غربی در خلال سده پانزده میلادی بر فن اقیانوس پیمایی مسلط شدند دوره اکتشاف جغرافیایی، به منظور دست یابی به منابع طبیعی و بازار در قاره های دیگر آغاز شد. ایرانیان برنج زیاد می خوردند ایرانی ها برنج را به هزار قسم درست می کنند، برنج غذایی است سالم و آن را عالی در یافته ام. در مهمانی ها برنج غذای اصلی است. دلاواله پیترو - روزنه ای به تاریخ ایران در سده های گذشته- قریب، دکتر ژان. صفحه 186 ایرانیان خیلی اختراع نمی کنند ولی خیلی خوب تقلید می کنند ایرانیان خیلی مخترع نیستند، لیکن چنان فهم و شعور دقیقی دارند که وقتی چیزی را بخواهند بی درنگ تقلید میکنند. به این ترتیب همه چیز دارند، چه مردان دانشمند و چه مردان اهل فن و همچنین می کوشند تا آنچه شما داری فراگیرند تا دیگر به مشا نیازی نداشته باشند. دو پرونس، پا سیفیک (1570 - 1653)- همان کتاب صفحه 154 ایرانیان به ستاره شناسی باور دارند ایرانیان بی اندازه مایل به دانستن آینده هستند و به این جهت ستاره شناسان و طالع بینان را شخصیت های خیلی مهم می دانند و با منجمین به منزله هاتفان غیب مشورت می کنند. تاورنیه، ژان باتیست. سفرنامه تاورنیه - صفحه 615 ایرانی ها بد دهان اند ایرانیان بسیار بد دهان هستند و حرف های رکیک و دشنام بسیار دارند. دو مرد هنگام گلاویز شدن، با زبان به جان هم می افتند. اما هرگز از دهانشان کلامی کفر آمیز علیه خدا مانند ما اروپاییان خارج نمی شود. همان، صفحه 616 ایرانیان تجمل گرا هستند در ایران هزینه زیادی صرف تجمل گرایی می شود. چنانکه در سفر نامه خود مکرر ذکر کرده ام بزرگان همه، دستگاه عریض و طویلی دارند. یراق اسب ها همه طلا و نقره و نوکر زیاد داشتن از ضروریات اشراف است. همان، صفحه 617 ایرانیان به دید بازدید اهمیت می دهند ایرانیان عادت دارند در تمام عید ها رسمی با هم دید و بازدید کنند. اول بزرگان در منزل می نشینند و زیر دستان به دیدن آنها می روند. سپس آنها سوار اسب شده به بازدید زیر دستان می روند. همان، صفحه 618 ایرانیان به راحتی دیگران را در غذای خود شریک میکنند ایرانیان مردمی شرافتمند و هرکس بر ایشان هنگام غذا وارد شود با خوش رویی به وی خوراک می دهند، بر عکس اخلاق فرانسویان که زمان خوردن در را به روی خود میبندند. روزنه ای به تاریخ ایران... . صفحه 188 ایرانیان بسیار به شعر اهمیت می دهند شعر آنچنان اهمیتی نزد ایرانیان دارد که می توانم بگویم هیچ ملتی از این جهت به پای آنان نمی رسد. سفرنامه الئاریوس (بخش اول)- صفحه 307 ایرانیان اهل تعارف اند هنگام گفتگو کلمات مودبانه و متواضعانه ای به کار می برند، برای مثال هنگامی که را به درون خانه خود دعوت می کنند میگویند : «خانه ما ار منور فرمودید»، «قربان شما»، «چشمم کف پایت» و ... . ایرانیان بیش از فرانسوی ها میدانند که چگونه الفاظ را بیارایند و خوش آمد گویند، ولی این تعارفات اکثرا توخالی و پوچ است!. سفرنامه الئاریوس، صفحه 189 ایرانیان آزادی دگر اندیشان و خارجیان را محترم می شمارند با ایرانیان بذله گو و خوش طبع که اصول فلسفی و ریاضی ما را دارند، نه علم و فلسفه دینی مارا، می توان در ملا عام و بدون حراس از قاضی راجع به دین و مذهب مباحثه کرد، ولی نمی توان اعتماد آنان را جلب کرد. مسیحیان و خارجیان علاوه بر آنکه آزادند تا درباره کیش و آیین صحبت کنند میتوانند لباس ایرانی بپوشند و شمشیر ببندند. روزنه ای به تاریخ ایران... . صفحه 30 ایرانیان با ادب و نزاکت سخن می گویند آیین سخن گفتن ایرانیان بسی دل نشین و مهر آمیز و مردمی است. در وقت پذیرایی به کسی که به دیدارش آمده با گشاده رویی و لبخندی نوازشگر خوشامد گویی هایی از این دست را بر زبان می آوردند: صفا آوردی، خوش آمدی، جای شما خالی بود و ... . یکی از نزاکت هایی که در زبانشان وجود دارد این است که همیشه در حرف زدن چه از دیگران باشد چه از خودشان، سوم شخص به کار می برند. باز هم تکرار می کنم، ایرانیان یقینا مهربان ترین مردم جهان هستند. گیرا ترین روش ها جذاب ترین هنجارها، لطیف ترین خلق و خوش ها را دارند. شاردن، ژان- سفرنامه شوالیه شاردن، ج 2، ص 771 ایرانیان تحمل مرارت برای پژوهش را درک نمی کنند ایرانی ها نمی توانند بپذیرند که کسی زحمت دو هزار فرسنگ را با آن همه خطرات و ناراحتی ها تحمل کند تنها برای آنکه ببیند مردم در ایران چگونه هستند و آنجا چه می گذرد. شارن، ژان - روزنه ای به تاریخ ایران... . صفحه 151 در ایران حکومت مطلقه با هیچ مانعی رو برو نیست شاه صفوی در اعمال قانون از حقوقی کاملا نا محدود و مستقل بر خوردار است. در اروپا قدرت دولت یا با توافق رسمی و شناخته شده یعنی توسط قانون اساسی محدود می شود یا با موانعی غیر متعارف و در عین حال غیر قابل غلبه بر سر راه آن وجود دارد. پادشاه صفوی به هر کاری مجاز است و هیچ مانعی بر سر راه سلطنت خود نمی شناسد. عقد قراردادها، اعلان جمگ و صلح، وضعیت مالیاتی و حتا اختیار جان و مال هر فرد همه در دست شاه کشور است. کمپفر انگلبرت - سفرنامه کمپفر به یاران، ص 13 ایرانیان برای رهبران خود تقدسی فطری قائل اند شاه صفوی قدرتی از نوع دیگر هم دارد که خاص خود اوست، یعنی نوعی تقدس آمیخته به احترام، نه از آن گونه که ما در اروپا برای شاهان قائلیم، بلکه تقدسی فطری است که از زمان تولد شاه همراه اوست. این تصور چنان در مردم رسوخ یافته که بسیاری از بیماران شفای خود را بیشتر در آب لگن دستشویی شاه می جویند تا در داروی دواخانه. همان، ص 14 و 15 در ایران تنها قانون اراده شاه است سلطنت مطلقه ایران، خودکامه ترین پادشاهی است که ممکن است وجود داشته باشد. مال و جان تمام اتباع در هر شرایط و در هر مقامی در اختیار اوست. لبرون، کورنی - روزنه ای به تاریخ ایران... . ص 73 منبع: باشگاه دانشجویان پیام نور.