جستجو در تالارهای گفتگو

توجه : برداشت از مطالب این تاپیک تنها با ذکر منبع آن مجاز می باشد. ( [Hidden Content] ) مقدمه ترک ناشی از هیدروژن (Hydrogen Cracking) از جمله مشکلاتی است که در جوشکاری برخی از فولادها و تحت شرایط خاص بروز می کند. برای مثال فولاد ساده کربنی با بیش از 0.15 درصد کربن (اگرچه فولادهای با درصد کربن کمتر از این حد هم در مقابل این پدیده مصونیت ندارند)، فولادهای کرم – مولیبدنی، فولادهای کم آلیاژی عملیات حرارتی پذیر و فولادهای زنگ نزن مارتنزیتی و زنگ نزن دو فازی (در حضور ساختاری با بیش از 50 درصد فریت)، مستعد به بروز این پدید هستند. این پدیده به نام های دیگری همچون تردی هیدروژنی (Hydrogen Embrittlement) و ترک خوردن تاخیری (Delayed Cracking) نیز خوانده می شود. پدیده تردی هیدروژنی عموماً در محدوده دمایی متوسط شدت می گیرد و از این رو این پدیده اغلب در دماهای کمتر از 950 درجه سانتیگراد اتفاق می افتد. ترک هیدروژنی بلافاصله پس از سرد شدن جوش و یا پس از گذشت مدت زمانی که این زمان به جنس و ریزساختار فولاد، حالت و اندازه تنش های پسماند و میزان هیدروژن موجود در جوش بستگی دارد، بوجود می آید. مثلاً در فولادهای مارتنزیتی با استحکام بالا، تشکیل این پدیده توام با تاخیر می باشد و هر چقدر میزان هیدروژن موجود کمتر باشد، زمان بروز ترک طولانی تر خواهد بود. ترک هیدروژنی از نوع ترک سرد (Cold Crack) محسوب می شود که حاصل به تله افتادن اتمهای هیدروژن در محل عیوب کریستالی است. به طور کلی ترک سرد عنوانی است برای ترک هایی که پس از انجماد و سرد شدن جوش تشکیل می شوند. از طرفی چون این ترک ها معمولاً در شرایطی که جوش تحت قید و مهار (Restraint) قرار دارد بوجود می آیند، بنام ترک های مهاری و از طرفی هم چون چند ساعت و یا حتی چند روز پس از جوشکاری نیز ممکن است بوجود آیند به نام ترک های تاخیری هم خوانده می شوند. از لحاظ محل بروز ترک نیز ترک لبه جوش (Toe Crack) و ترک ریشه جوش (Root Crack) و ترک زیر گرده جوش (Under Bead Crack) به آن اطلاق می شود. در بیشتر موارد با نفوذ اتم های هیدروژن از فلز جوش به سمت نواحی متاثر از حرارت جوش (HAZ)، ترک در این نواحی به وجود می آید که ترک زیر گرده جوش مثالی از این مورد است. این نوع ترک در فولادهایی با ساختار مخلوط از فریت در زمینه مارتنزیت و یا بینیت تشکیل می شود و چنین ساختاری در بخشی از منطقه HAZ که در فاصله دورتری از خط ذوب (Fusion Line) قرار دارد، بوجود می آید و هرچه قدر سختی پذیری فولاد بیشتر باشد این فاصله بیشتر خواهد بود. اگرچه با نفوذ اتم های هیدروژن به نواحی مجاور جوش، و نیز اینکه در اغلب موارد از سیم های جوش کم کربن نسبت به فلز پایه برای جوشکاری استفاده می شود، احتمال تشکیل ترک هیدروژنی در جوش کاهش می یابد، ولی یک نوع از این ترک ها به نام چشم ماهی (Fish Eyes) نیز در فلز جوش بوجود می آید که به صورت نقاط کوچک و سفید در سطح شکست فلز جوش و عمدتاً در مجاورت ناپیوستگی های ساختاری همچون مک های گازی و آخال ها (Gas Holes & Inclusion) دیده می شود.