جستجو در تالارهای گفتگو

شرح فرایندهای پتروشیمی و پالایشگاه صنايع پتروشيمي برحسب تعريف صنايع پتروشيمي به صنايعي اطلاق مي شود كه در آن هيدروكربنهاي موجود در نفت خام و يا موجود در گاز طبيعي به محصولات شيميايي تبديل شود. اين محصولات كه از هيدروكربنهاي موجود در نفت خام و يا موجود در گاز طبيعي طي يك سري عمليات شيميائي بوجود مي آيند اصطلاحاً بنام محصولات پتروشيمي معروفند. همانطوري كه در نمودار نشان داده شده صنايع پتروشيمي را مي توان به بخش هاي عمده: - واحدهاي بالادست (Upstream Units) - واحدهاي بنيادي (Basic/Core Unit ) - واحدهاي واسطه اي (Intermediate Unit ) - واحدهاي پائين دست (Downstream Unit) به شرح زير تقسيم بندي نمود: 2-1- واحدهاي بالادست: به واحدهائي واحدهاي بالادست گفته مي شود كه توسط آنها خوراك واحدهاي بنيادي(مواد اوليه صنايع پتروشيمي) تهيه مي شود. در اين واحدها هيدروكربنها سبك خطي – حلقوي اشباع و يا غيراشباع موجود در نفت خام و يا موجود در گاز طبيعي بصورت مخلوط هاي چندتائي از ساير هيدروكربنها جدا شده و به عنوان مواد اوليه براي واحدهاي بنيادي فرستاده مي شود واحدهاي بالادست مانند پالايشگاهها، كارخانجات تفكيك گاز از نفت خام و كارخانجات جداسازي مايعات سبك نفتي از گازهاي طبيعي و يا تركيـبي از آنها بر حسـب موقعـيت جغرافيائي/اقتصـادي ممـكن است كه دور از سـاير واحدهاي پتروشيمي و يا اينكه همواره با آنها ساخته شوند. در پالايشگاهها بخصوص در پالايشگاههاي مدرني كه مجهز به واحدهاي كراكينگ، آلكيلاسيون، ريفورمينگ، پليمريزاسيون و امثالهم هستند مقدار زيادي هيدروكربنهاي سبك خطي/ حلقوي اشباع و يا غيراشباع به دست مي آيدكه بنام ” گازهاي پالايشگاه“ معروف بوده و به عنوان مواداوليه واحدهاي بنيادي صنايع پتروشيمي بسيار مفيد و با ارزش هستند. همچنين در پالايشگاه ها مقادير زيادي نفت به دست مي آيد كه مانند ساير محصولات پالايشگاهي مصرف چنداني نداشته ولي يكي از بهترين مواد اوليه صنايع پتروشيمي مي باشد. مواد فوق الذكر در بعضي از پالايشگاهها كه فاقد برنامه ريزي صحيح فني/ اقتصادي هستند سوزانيده مي شود. در كشورهايي كه داراي منابع نفت خام هستند لازم است كه گاز همراه با نفت خام از آن جدا شود. اين گاز كه حاوي مقادير زيادي هيدروكربنهاي سبك است يكي از بهترين مواد اوليه صنايع پتروشيمي مي باشد ولي آمار و ارقام نشان مي دهد كه درصد عظيمي از اين گازها بعلت فقدان برنامه ريزي صحيح فني/ اقتصادي در بعضي از نقاط جهان به هدر مي رود. در مناطقي از جهان كه مخازن گاز طبيعي وجود دارد مقدار زيادي مايعات سبك نفتي همراه با اين گازها استخراج و سپس تفكيك مي گردد. اين مايعات كه از هيدروكربنهاي لازم براي صنايع پتروشيمي بسيار غني مي باشد به علل فقدان برنامه ريزي هاي صحيح فني / اقتصادي در برخي از نقاط جهان به هدر مي رود. 2-2- واحدهاي بنيادي واحدهاي ”بنيادي“ مانند كراكينگ، اولفين، آروماتيك، كلرآلكالي و گوگردسازي و امثالهم واحدهائي هستند كه در آنها مواد اوليه به مواد پايه مانند متان، گاز سنتز، اولفين ها، دي اولفين ها، حلقوي ها ، كلر و بالاخره گوگرد تبديل مي شوند، اين واحدها اولين واحدهايي هستند كه در صنايع پتروشيمي ديده مي شوند و بر حسب اينكه مجتمع هاي پتروشيمي تا چه حد پيچيده و محصولات آنها تا چه حد متنوع باشد ممكن است كه يك يا چند واحد بنيادي در يك مجتمع ساخته شود. 2-3- واحدهاي واسطه اي در صنايع پتروشيمي به واحدهائي ”واسطه اي“ گفته مي شود كه از نظر خط توليد و برحسب ضرورت در ميان واحدهاي بنيادي و واحدهاي نهائي قرار گرفته باشند و با توجه به اينكه مواد نهائي چگونه موادي باشند ممكن است يك و يا چند واحد واسطه اي در يك خط توليد به منظور توليد يك محصول نهائي وجود داشته باشد. مثلاً براي تهيه استوفنون(حلال، مواد اوليه براي صنايع عطر، دارو و رنگ سازي) فقط نياز به يك واحد واسطه اي جهت ساختن اتيل بنزن از اتيلن است در صورتي كه براي ساختن پي – وي- سي(پلاستيك) از اتيلن، نياز به دو واحد واسطه اي يكي جهت ساختن دي كلر واتيلن و ديگري جهت ساختن كلرور وينيل از آن مي باشند. 2-4- واحدهاي نهائي واحدهاي”نهائي” در صنايع پتروشيمي به واحدهايي گفته مي شود كه در آنها فرآورده نهائي پتروشيمي توليد و به بازار عرضه مي شود. به عنوان مثال واحد توليد تري نيتروتولوئن(TNT) را كه براي تهيه مواد منفجره به كار مي رود مي توان يك واحد نهائي در صنايع پتروشيمي قلمداد نمود. گاهي ممكن است كه يك واحد واسطه اي در عين حال يك واحد نهائي نيز باشد. در مثال فوق دي كلرواتيلن به عنوان ماده اوليه براي تهيه ضدآفات نباتي استفاده شود مي توان به آن يك واحد نهائي اطلاق نمود. 5-2- واحدهاي پائين دست واحدهاي ”پائين دست” صنايع پتروشيمي مانند واحدهاي توليدكننده دترجنتها، ضدآفات نباتي و غيره به واحدهائي گفته مي شود كه در آنها فرآورده هاي نهائي پتروشيمي به محصولات مصرفي تبديل مي شوند. اين واحدها گاهي در كنار صنايع پتروشيمي و اغلب دور از آنها ساخته مي شود. واحدهاي توليد الياف مصنوعي، قطعات پلاستيكي و لاستيك ها از مهمترين واحدهاي پائين دست صنايع پتروشيمي هستند كه معمولاً دور از مجتمع هاي پتروشيمي ساخته مي شوند. متن کامل جزوه 100 صفحه ای اشنایی با فرایندهای پتروشیمی و پالایشگاه را از فایل پیوست دریافت نمایید: Chemical process(www.noandishaan.com).pdf