جستجو در تالارهای گفتگو

در دوران قبل از انقلاب اسلامي ، با پيدايش مشكل مسكن در تهران و شهرهاي ديگر، توجه دولت به مسأله جلب و سياستهاي پيش‌بيني شده، در قالب برنامه‌هاي پنج ساله متجلي شد. در برنامه‌هاي اول و دوم عمراني كشور، اصولاً فصل و اعتبار مشخصي براي فعاليت خانه سازي و تأمين مسكن در نظر گرفته نشده است و از برنامه هاي سوم عمراني به بعد، طرحها و برنامه هاي مربوط به بخش مسكن در برنامه‌هاي پنج ساله ديده ميشود. در برنامه هاي سوم عمراني قبل از انقلاب (1346-1342) ، سياستها و خط مشي‌هاي دولت در امر مسكن عبارت بودند از : نظارت بر كليه فعاليتهاي مربوط به تهيه مسكن ، تعيين و برآورد نيازها در اين زمينه ، تهيه برنامه‌هاي مالي به منظور اعطاي وامهاي درازمدت و گسترش اقدامهاي خودياري در تهيه مسكن با كمك و راهنمايي دولت (سازمان برنامه و بودجه ، گزارش برنامه عمراني سوم (1346-1342)) . در اين برنامه مشكلات متعددي مانع اجراي صحيح برنامه گرديد. سياستها و خط مشي هاي بخش مسكن در برنامه چهارم عمراني (1351-1347) در قالب ايجاد صندوقهاي پس انداز، بررسي سبك معماري و نوع مصالح ساختماني ، نظارت بر صدور پروانه‌هاي ساختماني ، تأمين موجبات خانه سازي به وسيله صاحبان صنايع ، نوسازي محله‌هاي قديمي در قالب طرحهاي جامع شهري، توجه به ايجاد ارتباط بين مسكن و شهرسازي ، و در نهايت تشويق آپارتمان‌سازي و احداث مجتمع هاي مسكوني ، دنبال شد. در مجموع ، علي رغم اجراي نسبي اهداف برنامه ، عدم تناسبها و عدم هماهنگيها در اجراي برنامه‌، مانع حل قطعي مشكل مسكن گرديد. در برنامه عمراني پنجم قبل از انقلاب اسلامي (1356-1352) ، سياستهاي دولت تحت عنوان سياستهاي اجرايي برنامه ، مواردي چون سياستهاي اعتباري ، سياستهاي مستقيم دولت مانند ايجاد تعادل در عرضه و تقاضاي مسكن ، سياستهاي تأمين زمين مانند تخصيص اراضي دولت به شهرداريها با قيمت مناسب و سياستهاي مربوط به روشهاي ساختماني مانند بررسي مصالح ساختماني و با توجه به شرايط اقليمي را شامل مي شده است. در اين برنامه ، هم دولت و هم بخش خصوصي بيش از پيش فعال شدند. به ويژه اينكه به گروههاي كم درآمد توجه خاصي مبذول شد و دولت در طي برنامه 28 هزار واحد مسكوني براي آنان احداث كرد. در اين برنامه تنها اهداف كمي برنامه محقق شد و اهداف كيفي آن همچنان لاينحل باقي ماند (اهري، 1375) . سالهاي اوليه پس از انقلاب ، با توجه به شرايط اجتماعي و اقتصادي موجود ، اصولاً تفكر برنامه‌ريزي به ويژه در زمينه مسكن دنبال نشد. در برنامه اول توسعه اقتصادي – اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران (1372-1368) ، توسعه و ترويج سازه‌هاي بتني در شهرهاي بزرگ و متوسط و ايجاد صنايع پيش ساخته در شهرهاي بزرگ براي تشويق توليد انبوه مسكن و استفاده از مصالح ساختماني، به خصوص صنايع پتروشيمي به منظور جايگزيني مصالح وارداتي در دستور كار قرار گرفت. در برنامه دوم توسعه اقتصادي – اجتماعي و فرهنگي كشور (1378-1374) سياستها و خط مشي‌هايي از جمله استفاده بهينه از زمين، كمك به احداث مسكن براي متقاضيان كم درآمد، تقليل متوسط سطح زيربناي مسكوني، آموزش فنون ساخت و ساز نوين، تقويت منابع مالي بانك مسكن و امثال آن به تصويب رسيده است. ارزيابي برنامه‌هاي بعد از انقلاب نشان ميدهد كه اولاً سهم بخش دولتي در آنها ناچيز است و ثانياً‌، سهم تأمين مسكن گروههاي كم درآمد بسيار پايين است. منبع: [Hidden Content]