جستجو در تالارهای گفتگو

میانسالی عموما همراه با ثبات نسبی در ایفای نقشهای جدید خانوادگی ، شغلی ، اجتماعی و فرهنگی و دستیابی به سطح بالاتری از رشد یافتگی مداوم است و هر دوره از رشد سرآغاز رشد بعدی است و کمال رشد در طول عمر همیشه نسبی است، آنچه مطلق است جریان مداوم رشد است یعنی ما همیشه در حال رشد و تغییر هستیم ولی هر مرحله با ویژگیهای خاص خود همراه است وجه اصلی رشد در دوره بزرگسالی بیشتر جنبه اجتماعی و فرهنگی جنبه آن است یعنی در این دوره فرد مسئولیت در مقابل قانون و رفتار متناسب فرهنگی را می پذیرد . 30 تا 60 سالگی که دوره خلاقیت واقعی ، غنای رشد و تجدید سازمان رشد است ، پدیده های روانی مانند روابط عاطفی ، احساسی ، خودشناسی و مرور مسائل از آغاز پرورش فرزند ومسائل بازنشستگی است. تاثیرات خود را بر جریان رشد فرد به جای میگذارد . پاپالیا و الدز در نتایج پژوهش خود نشان دادند که هفت عادت عمومی در سنین میانسالی مستقیما با سلامتی فرد ارتباط دارد وسالمترین افراد کسانی هستند که از این هفت عادت برخوردار باشند . هفت عادت سلامتی : ردیف رفتارهای عادی که با سلامتی ارتباط دارد 1 صرف صبحانه وصرف منظم غذا و اجتناب ار ریزه خواری 2 مصرف به اندازه غذا برای حفظ وزن طبیعی 3 ورزش به اندازه کافی 4 خوابیدن منظم شبانه 7 تا 8 ساعت 5 اجتناب از مصرف الکل و سیگار 6 روابط سالم بین فردی با اعضاء خانواده 7 نگرش مثبت و سالم نسبت به خود و اطرافیان علاوه بر موارد ذکر شده بالا سطح تحصیلات و جنسیت در سلامتی فرد موثر است . بعنوان مثال توانائی و قدرت حل مشکلات واعتماد به نفس بیشترو درآمد بیشتر ، تغذیه بهتر و سبک زندگی مناسبتر باعث سلامت و طول عمر بیشتر میشود . از لحاظ جنسیت قدرت مقاومت بدنی و روحی زنان در برابر بیماریها و مشکلات قدری بیشتر از مردان است ، طول عمرزنان به ویژه در کشورهای پیشرفته بیش از مردان است اما فوت ناشی از حمله قلبی و تصادفات و کشته شدن در جنگ و نزاع در میان زنان کمتر است در عین حال زنان بیش از مردان از خدمات پزشکی و روانشناسی استفاده می کنند . مرحله بعدی مشکلات دوره میانسالی است : مشکلات میانسالی از نظر صاحبنظران مختلف این گونه تحلیل گردیده است بعنوان مثال : تاکید یونگ بر جستجوی معنای زندگی و فرایند رشد مادام العمر شخصیت است و انتقال به میان سالی را تا چهلمین سال زندگی یک پدیده مهم روان شناسی می داند که محور اصلی آن مسائل زندگی خانوادگی و اجتماعی است . جورج ویلانت روانشناس معتقد است که بزرگسالان در جریان سازگاری با زندگی، خود و محیط اطراف خویش را تغییر میدهند و چگونگی سازگاریهای فرد با محیط کیفیت زندگی او را معین می کند . از نظر این روانشناس زندگی از سنین 18 تا 60 سالگی به این قرار است : 1- ما، در تمام عمر تغییر می کنیم . 2- زندگی ما از طریق کیفیت مناسبات تقویت کننده با افراد مهم صورت می گیرد . 3- مکانیسمهای مورد استفاده در سازگاری با موقعیتها به سطح سلامت عقلانی ما بستگی دارد . چهار خصوصیت مختلف در برخورد با واقعیت ها از نظر ویلانت عبارتند از : اول : خصوصیت رشد یافتگی ( مانند همراه بودن با سایر افراد و کمک به آنها ، لذت بردن از واقعیتهای موجود زندگی، مثبت اندیشی . دوم : خصوصیت رشد نایافتگی مانند بروز رنج و دردهایی که احساس جسمی ندارد .کسانی که خود بیمار پندار هستند و نگرش منفی به خود و زندگی دارند . سوم : خصوصیت روان پریشی مانند تحریف واقعیت و پنهانکاری . چهارم : خصوصیت روان نژندی مانند واپس زدن اضطراب ، ترسهای نامعقول ،بدبینی ، کم حوصلگی ، ناامیدی . افرادی که مکانیسمهای سازگاری رشد یافتگی را به کار میگیرند از جهات گوناگون موفقترند، سلامت جسمی و روانی بیشتری دارند،رضایت از کار خود دارند و قدرت سازگاری بیشتری دارند . نتایج مطالعات ویلانت از نظر تاریخ زندگی افراد تاییدی بر نظریه اریکسون است که فقط یک مرحله به آن افزوده است و آن هم تحکیم حرفه ای است . در این مرحله که در سنین 25 تا 35 سالگی صورت می گیرد و فرد در این مرحله پیشرفت های خود در حرفه معین را استوارتر می کند . عموما افراد این دوره را در حول و حوش 40 سالگی پشت سر می گذارد و به مسائل درونی خود توجه بیشتری میکنند . الگوهای زمینه ساز و طرحهای با اهمیت در زمان معین در این مرحله اهمیت خاص پیدا می کنند . نمونه الگوها عبارتند از مردم ، مکانها، وقایع ارزشها و آرزوهاست ویعنی ساختار زندگی بیشتر افراد متاثر از محیط کار- محیط مذهبی و سیاسی و اقتصادی و حتی نحوه مطالعه کتاب در آنها می باشد . بعضی از صاحبنظران سالهای بزرگسالی را به چهار دوره اصلی تقسیم کرده اند : 1- دوره بی تجربگی 17 تا 33 سالگی 2- دوره اوجگیری 33 تا 40 سالگی 3- دوره انتقال میانسالی 40 تا 50 سالگی 4- دوره آرامش پنجاه سالگی به بعد در دوره انتقال میان سالی یعنی فاصله سنی 40 تا 50 سالگی ممکن است فرد خود به تنهائی آرزوهای خود را بخواهد دنبال کند و یا این که با راهنمایی از افراد متخصص به این آرزوها دست یابد . بسیاری از روان شناسان دوره میان سالی را پرفشارترین دوره زندگی دانسته اند که دارای ویژگیهای زیر می باشد در این دوره مسائل زندگی خانوادگی ،پرورش فرزندان ، به دست آوردن و نگهداری و ارتقای شغل ،مشکلات تهیه مسکن فشارهای گوناگونی را بر فرد وارد می کند سنین میانسالی همراه با تغییرات مهم رشدی در زمینه های فکری ، عاطفی ، اجتماعی و حتی زیستی است . این سن مهمترین سالهای بارآوری و پرورش فرزند است و زندگی پدر و مادر واقعیت بسیار مهمی از زندگی بزرگسالی است . یکی دیگر از خصوصیات میان سالی این است که این دوره همراه باکاهش توانایی های بدنی و انرژی روانی فوق العاده فرد است . از سن 45 سالگی به بعد قد آدمی بتدریج کوتاهتر می شود .قدرت عضلانی بخصوص در ناحیه پشت و عضلات پا کاهش می یابد – از چابکی انگشتان و مهارتهای حرکتی دست بسرعت کاسته می شود – قدرت حواس و بینایی چشم کم می شود و با عارضه دوربینی نیاز به عینک برای مطالعه احساس می شود و اما به طور کلی اگر افراد از تعادل روانی برخوردار باشند مشکل جسمی قابل ذکری پیدا نمی کنند . در سالهای 35 تا 45 سالگی خطر بیماری های قلبی و سرطان تهدید بزرگی به شمار می آید و خطر مرگ در میانسالی برای مردان دو برابر زنان است و زندگی مردان را به طور عمده تصادف و سکته قلبی و درگیری های نظامی تهدید می کند زنان بیشتر به سرطان مبتلا می شوند . سازمان بهداشت جهانی سلامتی را این گونه تعریف نموده است : سلامتی نه تنها فقدان رنجوری و بیماری بلکه برخورداری از آسایش کامل جسمی، روانی( bio) ، ( psycho ) و اجتماعی ( social )و معنوی ( spiritual ) است . سلامتی جدا از تاثیر عوامل محیطی تا حد زیادی در اختیار خود فرد است و به عوامل روانی و اجتماعی فرد نیز بستگی دارد . بنابراین در میان سالی نیز اگر چنانچه رابطه سلامتی و تاثیر عوامل محیطی در نظر گرفته شود ، بحران میان سالی در افراد مختلف به شکلهای متفاوت بروز میکند و در برخی افراد شدیدتر و در برخی به قدری ضعیف است که گویی مسئله مهمی اتفاق نیفتاده است و بحران و شدت آن کاملا وابسته به سازمان شخصیت فرد و وقایع زندگی اوست . افراد در میان سالی عموما به تجدید نظر در ایفای نقش پدر و مادری خود می پردازند تا به نیازهای فرزندان نوجوان یا جوان خویش پاسخ دهند . مشکل دیگر که بزرگسالان با آن روبه رو هستند ازدواج فرزندان می باشد که والدین باید سالهای بعدی زندگی خود را به تنهایی ادامه دهند و زن و شوهری که در زندگی پیشین و گذشته خود مشکل داشته اند بعد از ازدواج فرزندان ممکن است اختلافاتی بروز بکند و دیگر وجه مشترکی برای تحمل یکدیگر نداشته باشد و برعکس وقتی که زندگی مشترک با همکاری و مشارکت فعال زوج حالت طبیعی و بدون تشنج داشته است زن و شوهر به خوبی و با رضایت زندگی خود را ادامه خواهند داد و از نظر اقتصادی و آرامش خانوادگی وضعیت بهتری پیدا می کنند . وجود اختلافات شدید بین زن و شوهر در دوره میانسالی جدایی از همسر را به وجود می آورد که تاثیرات عمیقی را برای هر دو به جای می گذارد و معمولا زنان به دلیل حساسیت عاطفی ، تامین درآمد و استقلال بیشتر پیشقدم میشوند ولی با این وجود بعضی از زنان که جدا شدن را دشوارتر می بینند ، با طرح قضیه « به خاطر بچه ها » از طلاق دوری می کنند و در مقابل مردان نیز « به خاطر حفظ آبرو » از طلاق همسران خود اجتناب می کنند . در هر صورت ،جدایی از همسر حتی پس از ازدواج ناموفق و زندگی پر مسئله همیشه و بخصوص با وجود فرزندان رنج آور است و عواقب جدایی از نظر روانی همراه با احساس شکست ، خجالت ، خصومت و افتراء و از نظر اجتماعی همراه با مشکلات قضایی ، اقتصادی و ارتباط انسانی بسیار سنگین است . مقابله با مشکلات جدایی کار هر کس نیست و همین مسئله نیز عامل مثبتی برای در حفظ و تداوم زندگی خانوادگی است به شمار می رود . ازدواج مجدد نیز مشکلات خاصی رابرای زن و شوهر و فرزندان به وجود می آورد و سازگاری با همسر جدید کارآسانی نیست مگر فرد ارتباط عاطفی نسبت به همسر قبلی خود را بطورکلی فراموش کرده و قطع نماید و همسر جدید از کفایت شخصیتی لازم برای پذیرش واقعیتهای مربوط به روحیات فرد و قدرت انطباق با فرزندان به جای مانده از همسر قبلی برخوردار باشد . ازدواج مجدد برای مردان بیشتر مهیا است تا زنان . یکی دیگر از مشکلات دوره میان سالی اختلاف نظرهای والدین با فرزندان نوجوان و جوانی است که مایل به انجام رهنمودها و خواسته های والیدن خود نیستند و راه متفاوتی را پیش می گیرند و بزرگسالان باید بدانند که خصوصیات ژنتیک ، محیط رشد و پرورش و عوامل بیشمار فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی موثر بر فرزندان ، هیچ یک به همان گونه ای نیست که در مورد خودشان بوده است . در محیطهای سنتی و بسته قرنهای گذشته امکان همانندی بیشتر بین والدین و فرزندان وجود داشت اما زندگی پیچیده کنونی و محیطهای باز و پیشرفته موجود چنان امکانی را بیش از پیش از میان برده است و دنیای والدین با فرزندان بطور اساسی جدا و متفاوت از یکدیگر است . بنابراین میانسالی به عنوان یک دوران خاص در زندگی انسان به شمار می آید و ضرورت دارد که در برنامه ریزیهای اجتماعی برنامه ها تنها متمرکز بر یک دوره خاص نظیر کودکی و یا جوانی صورت نگیرد بلکه تمامی دوران های زندگی از جمله میانسالی را مد نظر قرار دهد .