جستجو در تالارهای گفتگو

اگرچه تولید و بهره وری برق از جمله مسایلی است که همه ساله با فرارسیدن تابستان و افزایش پیک مصرف در صدر موضوعات قرار می‌گیرد ولی توجه به مسایل زیست محیطی، احداث و راه اندازی نیروگاه‌ها از عمده مخاطراتی است که گریبانگیر انسان‌ها خواهد بود. به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، ایران یکی از کشورهای ثروتمند جهان است که از نظر حجم ذخایر نفتی در جهان رتبه سوم و از نظر حجم ذخایر گاز رتبه دوم را دارد و سالانه سهم زیادی از نفت و گاز تولیدی خود را به مصرف می‌رساند که این مساله نه تنها در ایران بلکه در دیگر کشورهای نفتخیز خاورمیانه نیز رایج است. از طرفی برق یکی از منابع اصلی تامین انرژی در جهان است که با توسعه فناوری و صنعتی جهان مصرف آن رشد زیادی پیدا کرده و طبق آمار‌ها وضعیت مصرف انرژی نشان می‌دهد که شاخص شدت مصرف انرژی در ایران ۳.۹ برابر میانگین جهانی است. همچنین براساس مطالعات انجام شده ایران چهاردهمین تولیدکننده در صنعت برق و نوزدهمین مصرف کننده برق در جهان است که سال گذشته حدود ۱۴۵ میلیارد کیلووات برق مصرف کرده که ایران در زمره بیست و پنج کشور پرمصرف برق در جهان قرار گرفته و همین مساله سبب شده تا سرانه مصرف برق در ایران بسیار بالا باشد. بالا بودن سرانه مصرف برق در ایران با توجه به بحران خشکسالی، رشد قیمت نفت و گاز طبیعی سبب افزایش هزینه تولید برق در کشور شده به طوری که اقتصاد این صنعت را با مشکلات بزرگی مواجه کرده است. به گفته هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی علاوه بر ظرفیت ۱۱ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر برق آبی که از طریق نیروگاه‌های آبی ظرفیت بزرگ، متوسط و کوچک تولید می‌شود، در حال حاضر ۷۲ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی برق در کشور فعال است که حدود ۲۲۰ مگاوات از این میزان، مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر بوده و از این مقدار نیز ۱۸۰ مگاوات انرژی از طریق باد و خورشید تولید می‌شود. وی با اشاره به رشد متوسط ۷.۵ درصدی مصرف برق طی ۳۰ سال گذشته، اظهار داشت که کشور سالانه به احداث پنج هزار مگاوات نیروگاه جدید نیازمند و این زنگ خطر بزرگی است. بنابراین با نگاهی به آمارهای ارائه شده چنین برداشت می‌شود، اگرچه مسؤولان دولتی موظف به پاسخگویی در برابر نیازهای مردم هستند، اما باید تلاش کرد تا نیروگاه‌های جدید بدون استفاده از سوخت‌های فسیلی و با بهره گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر احداث و به بهره برداری برسند. با توجه به مطالعات صورت گرفته توسط موسسه «دی. ال. آر» آلمان در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار مگاوات توان اقتصادی و افزون بر ۴۰ هزار مگاوات ظرفیت فنی در کشور در زمینه انرژی بادی شناسایی شده که در مساحتی بیش از ۲ هزار کیلومتر مربع، امکان نصب بیش از ۶۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی خورشیدی وجود دارد. از طرفی ایران دارای ۱۵ منطقه مستعد زمین گرمایی است و توان حداکثر تولید برق از انواع نیروگاه‌های زیست توده در سال ۸۶ برای شهرهای بالا‌تر از ۲۵۰ هزار نفر، بالغ بر ۸۰۰ مگاوات بوده است. در حال حاضر نیز نزدیک به ۳۰۰ مگاوات انواع نیروگاه‌های تجدیدپذیر بادی، خورشیدی، زمین گرمایی، زیست توده، آبی کوچک، هیدروژن و پیل سوختی در قالب پروژه‌های پایلوت یا با سرمایه گذاری بخش خصوصی در کشور اجرا شد و سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق از انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور تولید و به شبکه سراسری تزریق می‌شود. معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی همچنین با تاکید بر تغییر دیدگاه و نگرش مسؤولان نسبت به تولید انرژی برق در کشور، گفته است که برآورد‌ها تا سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که تا آن زمان ۴۷ هزار مگاوات نیروگاه جدید باید احداث شود. فلاحتیان اظهار داشت که در حال حاضر یک هزار و ۶۰۰ مگاوات قرارداد با بخش خصوصی برای تولید برق از طریق باد ایجاد شده است. بنابراین افزایش تقاضای انرژی در آینده یکی از مهم‌ترین بحث‌های قابل توجه در دنیا بشمار می‌آید که نه تنها برای تولیدکنندگان و سرمایه گذاران این عرصه بلکه برای مصرف کنندگان انرژی نیز حائز اهمیت است، چرا که جهانیان برای پاسخگویی به چالش‌های انرژی پیشروی خود نیازمند یک بازار انرژی با ثبات و قابل پیش بینی هستند. پس اظهارات همایون حائری مدیرعامل شرکت توانیر مبنی براینکه ظرفیت نیروگاه‌های انرژی خورشیدی و بادی در سال گذشته حدود ۲۰۰ مگاوات بود و تا پایان سال جاری با دو برابر شدن آن به ۴۰۰ مگاوات خواهد رسید، در راستای همین سیاستگذاری‌ها است. به گفته وی طبق هدف گذاری‌های صورت گرفته تا پایان سال ۹۶، ظرفیت این مجموعه‌ها به ترتیب هر سال ۸۰۰، ۱۶۰۰ و ۳۲۰۰ مگاوات خواهد رسید. بنابراین می‌توان درک کرد که افزایش سطح جایگاه استراتژیک ایران در دیپلماسی انرژی در محیط بین الملل، مشکلات انرژی‌های کنونی برای محیط زیست و جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای، محدودیت استفاده از منابع سوخت‌های فسیلی و صیانت از آن، تنوع در منابع انرژی، فرصت کسب و کار جدید، ایجاد شغل، توان بالای منابع تجدیدپذیر در کشور و کمک به پدافند غیرعامل به عنوان ضرورت‌های توسعه کاربرد انرژی‌های تجدید پذیر در کشور است. از طرفی چالش‌های پیش روی ایران پیرامون حفظ منابع انرژی و بهره برداری از این منابع در جهت توسعه پایدار بیانگر این واقعیت است که مهم‌ترین راه پیشگیری از انهدام محیط زیست استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی، باد، زیست توده و بیوگاز است. البته در کنار بهره‌مندی از تکنولوژی برای تولید و سیاستگذاری‌ها متنوع برای تولید برق در جهت ثبات نباید از نحوه مصرف غافل شویم چرا که بخش وسیعی از تولید کشور صرف مصرف می‌شود که رعایت الگوی مصرف سهم بسزایی در دستیابی به اهداف تعیین شده خواهد داشت.