جستجو در تالارهای گفتگو

اسید اولئیک یکی از اسیدهای چرب اشباع شده است که در بیشتر دانه های روغنی وجود دارد، ولی میزان آن در روغن گیاهان مختلف ، متفاوت است. مزیت روغنهای دارای اسید اولئیک بالا، بالاتر بودن پایداری اکسیداتیوی این نوع روغن نسبت به روغنهای معمول و مناسب بودن برای سرخ کردن مواد غذایی و انبار کردن است. از نظر تغذیه ای نیز یک رژیم غنی از اسید چرب تک اشباع است که میزان کلسترول را در پلاسمای خون پایین می آورد. در این میان با توجه به این که بالا بودن کلسترول خون ، یکی از دلایل تصلب شرایین در قلب و در نتیجه سکته قلبی است ، هم اکنون سطح زیر کشت ارقام هیبرید آفتابگردان که دارای اسید اولئیک بالا هستند، در برخی از کشورهای جهان گسترش یافته است. در کشور ما هم اجرای طرح تحقیقاتی تهیه شده و ارزیابی هیبریدهای دارای اسید اولئیک بالا در آفتابگردان امسال به تصویب رسیده و پیش بینی می شود ظرف چند سال آینده ، جزو کشورهای تولیدکننده هیبریدهای آفتابگردان با اسیداولئیک بالا باشیم. کلسترول ، ماده ای از جنس چربی است که در تمام سلولهای بدن وجود دارد و در ساخت دیواره سلولی و برخی هورمون ها نقش مهمی را ایفا می کند. مولکول های چربی پس از جذب از روده در سیستم گردش خون با کلسترول حمل می شوند. قسمت اعظم کلسترول داخل بدن و از طریق کبد ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای پر کلسترول و پر چرب وارد بدن می شود. البته کلسترول انواع مختلفی دارد که یکی از معروف ترین و بدترین نوع آن ldl است. این نوع کلسترول خاصیت چسبندگی دارد و براحتی به جداره داخلی دیواره رگها می چسبد و باعث باریک شدن و در نهایت انسداد مجرای داخلی رگها می شود. همچنین کلسترول vldl هم مولکول های چربی را از کبد به دیگر قسمتهای بدن حمل می کند و پس از انتقال چربی به بافتها تبدیل به کلسترول ldl می شود. در مقابل کلسترول hdl ، کلسترول های ldl موجود در طول دیواره رگها را پیدا می کند و به آنها می چسبد و آنها را از جداره رگها پاک می کند و از باریک شدن و انسداد رگها جلوگیری می کند. به همین دلیل به کلسترول خوب معروف است. اگر کلسترول خون شخص کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، نشانه بسیار خوبی برای سلامت یک قلب سالم است. اما اگر کلسترول خون بین 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، شخص در مرز خطر بالا رفتن کلسترول و خطر ابتلا به حمله قلبی قرار دارد و زمانی که کلسترول خون بالاتر از 240 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، خطر حمله قلبی را باید جدی گرفت و حتما میزان آن را با دارو و رژیم غذایی یا هر دو کاهش داد. در این میان ، اگر فردی همراه با کلسترول بالا مبتلا به فشار خون بالا نیز باشد، احتمال خطر حمله قلبی به 6 برابر می رسد و اگر این فرد سیگاری هم باشد، احتمال خطر به 20 برابر یا بیشتر خواهد رسید. اما آنچه مهم است ؛ این نکته است که خطر ابتلا به بیماری قلب و عروق و بروز حمله قلبی را می توان با بوجود آوردن تغییراتی که بتوانند میزان کلسترول را پایین بیاورد، کاهش داد. توجه به این نکته ، ضروری است که به ازای کاهش در مقدار کلسترول خون درصد خطر نیزکاهش می یابد. برای مثال پایین آوردن کلسترول خون به میزان 2 تا 5 درصد می تواند خطر حمله قلبی را 30 درصد کاهش دهد. البته بیشتر افراد می توانند مقدار کلسترول خون خود را تا میزان مطلوب پایین بیاورند. مقدار کلسترول خون اساسا تحت تاثیر مواد غذایی مصرفی و زمینه ارثی مقدار کلسترول خون است ، در این میان خوردن غذاهایی که چربیهای اشباع شده زیادی دارند، بیش از هر چیز، فرد را در معرض خطر بالا رفتن کلسترول خون قرار می دهند. بنابراین کاهش کلسترول خون با کاهش دریافت کلسترول و چربی ، رژیم (بخصوص چربی اشباع شده)، افزایش مصرف فیبرهای غذایی محلول و ثابت نگه داشتن وزن در حد ایده آلا مکان پذیراست.

هدف این مطالعه بررسی تاثیرات روغن آفتابگردان، سلنیوم و ویتامین E بر جیره های غذایی گاو و تاثیر آن بر روی شیر گاو و پارامتر های خون افراد استفاده کننده بود.دلایل مطالعه: امروزه مردم به طور جدی از اثرات اکسیدان ها بر سلامتی ابراز نگرانی کرده و به دنبال راهی برای پیشگیری و غلبه بر پیری و بیماری هایی از قبیل سرطان و ناراحتی های قلبی اند. دو دسته آنتی اکسیدان مهم و طبیعی که در این مورد موثر شناخته شده اند، ویتامین E و سلنیوم اند. نقاط متعددی از جهان و از جمله برزیل با کمبود سلنیوم مواجه بوده و ضروری ست که این ماده به جیره غذایی افزوده شود. به دلیل بالا بودن ارزش غذایی شیر، با افزودن این ترکیبات به شیر میتوان مشکلات ناشی از این کمبود را مرتفع ساخت.شرح آزمایش: بیست و چهار گاو نژاد جرسی در چهار تیمار طبقه بندی شدند: تیمار 1) شاهد تیمار 2) افزودن روزانه 2.5 میلی گرم سلنیوم + 1000 واحد ویتامین E در روز به ماده خشک جیره تیمار 3) افزودن روزانه 3 درصد رو غن آفتابگردان به ماده خشک جیره تیمار 4) افزودن روزانه 2.5 میلی گرم سلنیوم + 1000 واحد ویتامین E در روز به ماده خشک جیره + افزودن 3 درصد روغن آفتابگردان به ماده خشک جیرهاین دوره تحقیقاتی دوازده هفته به طول انجامید (به علاوه چهارده روز جهت سازگاری یافتن با جیره) گاو ها دو بار در روز شیردوشی می شدند و هر هفته فاکتور های چربی، پروتئین، لاکتوز و کل ماده خشک محاسبه و آنالیز می شد. همچنین در هفته 0، 4 و 12 سرم خون گاوها از نظر سطح ویتامین E و سلنیوم بررسی گشت. شیر گاو های تحت تیمار و جمع آوری شده، مورد تغذیه کودکان یک مدرسه ابتدایی قرار گرفت (روزانه 500 میلی لیتر) و در طی این سه ماه از این کودکان نمونه خون گرفته و سطح سلنیوم و ویتامین E نمونه ها بررسی شد.بحث و بررسی: بر طبق نتایج آزمایش ها افزودن مکمل روغن باعث کاهش چربی شیر گردید و این تیمار تاثیری بر پروتئین شیر و لاکتوز و کل ماده خشک نداشت. سطح سلنیوم شیر در گاو هایی که مکمل سلنیوم دریافت کرده بودند بیشتر بود. (0.038 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد و 0.115 میلی گرم بر لیتر برای گروه دریافت کننده مکمل روغن و سلنیوم) ویتامین E در نمونه خون گروه دریافت کننده مکمل ویتامین E افزایش داشته است. برای گروه شاهد سطح آن 4.93 میلی گرم بر لیتر و برای گروه دریافت کننده مکمل روغن و آنتی اکسیدان 6.58 میلی گرم بر لیتر بود. سرم خون کودکانی که از شیر گاو های گیرنده مکمل سلنیوم تغذیه کرده بودند از سطح سلنیوم بیشتری تا 28 و 84 روزگی برخوردار بود. (0.045 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد و 0.118 میلی گرم بر لیتر پس از 24 روز) کودکانی که از شیر گاو های مکمل ویتامین E استفاده کرده بودند نیز در نمونه گیری سرم خون سطح ویتامین E بیشتری داشتند. (10.2 میلی گرم بر لیتر برای گروه دریافت کننده مکمل روغن + ویتامین E و 5.96 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد تا 28 روزگی)نتیجه گیری: بر طبق نتایج، روغن آفتابگردان در جیره گاو سبب کاهش چربی شیر گشته، سلنیوم و ویتامین E در جیره غذایی گاو سبب افزایش ویتامین E و سلنیوم در سرم خون گاو و سلنیوم شیر گردید. همچنین جیره های غنی شده با سلنیوم و ویتامین E سبب افزایش سطح مواد مغذی با اهمیت در بدن کودکان گردید.منابع 21st AnnualIFAMA World ForumandSymposium-Frankfurt 2011ES: LICHTENSTEIN, A.H. et al. Influence of hydrogenated fat and butter CVD risk factors: remnant-like particles, glucose and insulin, blood pressure and C-reactive protein. Atherosclerosis, Clare, v.171, n.1, p. 97-107, 2003. MAIHARA, V.A.; GONZAGA, I.B.; SILVA, V.L. Daily dietary selenium intake of selected populations group. Journal of radioanalyticaland nuclear chemistry, v. 259, p. 465-468, 2004. مترجم: میترا مزینانی – دانشجوی کارشناسی علوم دامی انتشار یافته در دو ماهنامه دام شیر – چاپ آذر و دی