ویژگی ها و تعاریف
تاريخچه روانکاري
روانکاري يا " Tribology " به عنوان علم تسهيل حرکت نسبي سطوح در تماس با يکديگر تعريف شده است و سابقه آن به زمان پيش از پيدايش چرخ و استفاده از گردش آن به دور محور به منظور ايجاد حرکتي روان ، بر مي گردد.در هر کجا که سطوح در جوار و در تماس با يکديگر دارا ي حرکتي نسبي هستند ، روانکاري نقش مهمي در انجام حرکت به نحو صحيح ، مداوم و اقتصادي ، ايفا مي کند عدم روانکاري صحيح ماشين آلات علاوه بر آن که باعث تقليل راندمان مکانيکي و پايين آمدن بازده زماني ماشين مي شود ، منتج به فرسايش بيش از حد ، فرسودگي و از کار افتادگي زودرس نيز مي گردد.
اهم وظايف روغن هاي روانساز عبارتند از :
1-روانکاري : به حداقل رساندن اصطکاک و ساييدگي قطعات در حين کار با تشکيل لايه روغن با ضخامت مناسب بين قطعات متحرک.
2-انتقال حرارت : انتقال حرارت ايجاد شده از سطوح مورد نظر و خنک کردن قطعات متحرک.
3-ضربه گيري: يکي از ويژگي هاي مهم روغن گرفتن ضربات در حين انجام اعمال مکانيکي بر روي قطعات است ، بدين معني که روغن از تاثير ضربه هاي قطعات بر يکديگر جلوگيري مي نمايد.
4-حفاظت از سطوح : روغن هاي روانساز بايد بتوانند سطوح قطعات فلزي را در مقابل زنگ زدگي و خورندگي شيميايي محافظت کنند .
5-آب بندي ( Sealing ) : آب بندي قطعات از ويژگي هاي مهم روغن است . براي مثال روغن موتور با تشکيل لايه اي از روغن بين پيستون و سيلندر در موتورهاي احتراق داخلي را از فرار گازهاي متراکم شده جلوگيري مي نمايد.
6-انقال مواد ( حمل ذرات ) : روغن هاي روانساز بايد بتوانند ذرات ناشي از ساييدگي قطعات و مواد ناشي از تجزيه روغن و سوخت را به صورت معلق نگه دارند و با خود حمل کنند .
7-انتقال نيرو : روغن هاي روانساز در بعضي موارد نقش انتقال نيرو را به عهده دارند .
ويژگي هاي روغن هاي روانساز
1-بايد داراي گرانروي مناسب و ضريب اصطکاک بسيار کم باشند. قابليت روانکاري قسمت هاي مختلف دستگاه را به خوبي داشته باشند.
2-در مقابل حرارت مقاوم باشند و اکسيده نشوند.
3-خاصيت پاک کنندگي مناسب داشته باشند و پس از کار مداوم و حرارت زياد مواد لجني و رسوبات در لابه لاي قطعات تشکيل ندهند.
4-داراي شاخص گرانروي بالا باشند .
5-با ايجاد لايه نازکي در روي سطوح متحرک که با يکديگر درتماس هستند ، از ساييدگي و فرسودگي آنها جلوگيري نمايد .
6-در حين عمليات ايجاد کف ننمايند.
7-زنگ زدگي و خوردگي مواد شيميايي بر روي قطعات را کنترل نمايند .
8-با قطعات لاستيکي و پلاستيکي سازگاري کامل داشته باشند .
ادامه مطلب....