جستجو در تالارهای گفتگو

پتانسیل گرافیک ایران 50 درصد از پتانسيل گرافيك ايران را خط فارسي تشكيل مي‌دهد به گزارش خبرنگار هنرهاي تجسمي فارس، مراسم رونمايي كتاب «دبيره» با حضور رضا عابديني هنرمند طراح گرافيك و جمع كثيري از دانشجويان، هنرمندان و علاقه‌مندان به گرافيك در تالار ناصري خانه هنرمندان ايران برگزار شد. رضا عابديني در آغاز اين مراسم ابتدا به موضوع بحث‌برانگيز «تايپوگرافي» پرداخت و گفت: بحث تايپوگرافي و تايپ ديزاين آنقدر فراگير شده است كه بسياري از استادان قديمي و جوان‌ترها انواع واقسام نقدهاي مختلف را به آن وارد كرده‌اند و فكر مي‌كنند كه اشكالاتي در اين جريان به وجود آمده است. من نيز طي 10 سال اخير به همه اين نقدها توجه داشته و دارم و معتقدم كه بسياري از هنرمندان بدون هدف در اين زمينه جلو رفته‌اند كه البته من همه اين اتفاقات را در هنر تايپوگرافي مثبت مي‌دانم. هر چند كه صد درصد اين اتفاقات غلط باشد. چرا كه ناگزيريم اين اتفاقات را پشت سر بگذاريم تا به مرحله درستي در اين هنر برسيم. وي در ادامه به انتقاداتي كه هنرمندان پيشكسوت به هنر تايپوگرافي هنرمندان جوان‌تر از خود دارند اشاره داشت وافزود: فعاليت‌هاي هنرمندان امروز در زمينه تايپوگرافي مستقيماً بر اساس آثار و فعاليت‌هاي هنرمندان نسل گذشته خودشان بوده است. حال چه اين استادان قديم خوششان بيايد و چه خوششان نيايد. جريان هنر تايپوگرافي پروسه پيوسته‌اي را طي مي‌كند كه هنرمندان از يكديگر به طور مستقيم تأثير مي‌پذيرند. وي همچنين با بيان اين كه آن چه من مي‌گويم تنها تجربيات من است و قانون و حكم كلي نيست تصريح كرد: به اعتقاد من 50 درصد پتانسيل گرافيك ايران را خط فارسي تشكيل مي‌دهد و به گرافيكي كه در ايران ساخته مي‌شود و به عبارتي ايراني است اما تايپ در آن نقشي ندارد معتقد نيستم. اين طراح گرافيك همچنين گفت: برخي‌ها گفته‌اند كه هنرمندان امروز از تايپوگرافي سوءاستفاده مي‌كنند و من اين جا رسماً اعلام مي‌كنم كه از تايپوگرافي سوءاستفاده مي‌كنم چرا كه تايپ فارسي گنجينه‌اي در اختيار من است و اين سهم ماست كه از آن استفاده كنيم. رضا عابديني در ادامه سخنانش به بحث گرافيك ديزاين اشاره كرد و گفت: تكليف ما هنوز با گرافيك ديزاين مشخص نيست. گرافيك ديزاين يك پديده غربي است و در اثر مدرنيزم هم به وجود آمده است، بنابراين تا زماني كه اين پديده را خوب ياد نگرفته‌ايم و ماهيت آن را خوب نشناخته‌ايم، نمي‌توانيم در آن تغيير ايجاد كنيم و به نوعي آن را ايراني كنيم. وي تصريح كرد: زماني كه به مفهوم گرافيك ديزاين چيزي را اضافه كنيم، مي‌توانيم مدعي باشيم كه اثري ايراني خلق كرده‌ايم. اين طراح گرافيك با بيان اين كه گرافيك در ايران رشد خوبي يافته و سابقه درخشاني را در گرافيك ديزاين داريم افزود: مشكل گرافيك ما اين است كه ارتباطش با تاريخ گرافيك قطع شده است. چرا كه اطلاعات مدوني درباره تاريخ گرافيك ايران وجود ندارد و اين در حالي است كه همه لحظات تاريخ گرافيك غرب با هم در ارتباط است. وي همچنين وظيفه يك طراح گرافيك را خوب ياد گرفتن گرافيك ديزاين دانست وگفت: ابتدا بايد گرافيك ديزاين را خوب ياد بگيريم و اين جايي است كه كار طراح غربي تمام مي‌شود و تازه كار طراح ايراني شروع مي‌شود كه بايد به سنت‌هاي تصويري خودمان بازگردد و سپس سنت‌هاي تصويري خودمان را با گرافيك ديزاين به گونه‌اي تلفيق كند كه شكل توريستي و غير قابل قبول نداشته باشد. وي همچنين به هدف اصلي از گردآوري كتاب «دبيره» اشاره كرد وگفت: اصلي دليلي كه حدود 5 سال پيش من و جمعي از دوستان بر‌ آن شديم تا كار دقيق، مكتوب و طولاني مدت درباره گرافيك ايراني گردآوري كنيم، اين بود كه اطلاعات دقيق و مكتوبي درباره خط فارسي، تايپوگرافي و‌ نوشتار فارسي به صورت مكتوب نداشتيم. در حالي كه در غرب به موازات تاريخ گرافيك ديزاين، تاريخ تايپوگرافي وجود دارد و ما چنين منبعي را در اختيار نداريم. وي افزود: اصلي‌ترين مشكل ما در زمينه تايپوگرافي تعابير و تعريف‌هاي مختلف از اين هنر است. چرا كه اطلاعات مكتوب درباره آن نيست و ما عادت داريم كه به طور سليقه‌اي با آن رفتار كنيم. عابديني نقد را يكي از اصلي‌ترين لوازم هنر غرب دانست وگفت: اگر بپذيريم كه گرافيك ديزاين هنري غربي است پس بايد توابع آن را هم كه تايپوگرافي است بپذيريم. وي همچنين تأكيد كرد: ما نه تنها در هنر بلكه در علوم انساني هم توليد علم نمي كنيم بلكه آن‌ها را ترجمه مي‌كنيم. اين طراح گرافيك همچنين تصريح كرد: نظرات مختلف درباره تايپوگرافي چاره كار نيست، بايد با پرداختن به جزئيات يك موضوع و زواياي مختلف آن به صورت علمي با آن برخورد كنيم كه مبناي توليد علم باشد، علمي كه با انتشار آن در حال آدم‌هاي بعدي تغيير ايجاد كند و سعي ما نيز در كتاب دبيره نوشتن نوشتاري بود كه حتي براي يك طراح غربي نيز قابل فهم باشد. عابديني همچنين معتقد است كه سيستم آموزش تايپوگرافي در ايران غلط است و اگر نه بايد در طول 30 سال گذشته اتفاق درستي در اين زمينه مي‌افتاد. وي مفهوم تايپوگرافي در ايران را مثل فيل در اتاق تاريك دانست وگفت: هر كدام از ما به نسبت شناختي كه از مفهوم تايپوگرافي به دست آورده‌ايم، تعابير گوناگوني درباره آن داريم كه گر چه اين تعابير ايرادي ندارند اما بايد آن را تبديل به قانون كنيم. وي درباره كتاب دبيره در خاتمه توضيح داد: همه دغدغه‌هاي ما در حوزه مشكلات طراحي گرافيك ايران منجر به طرح برخي سؤالات در اين زمينه شد كه سعي كرديم در اين كتاب به آن‌ها پاسخ بدهيم. عابديني استفاده از تجربيات غرب را بسيار مثمر ثمر دانست وگفت:‌اگر به تجربيات غرب توجه كنيم ما را از وقت تلف كردن نجات مي‌دهد چرا كه اين هنر در غرب بيش از 60 سال قدمت دارد بنابراين ما خلائي 200 ساله را در اين زمينه بايد پر كنيم. منبع