راكتور بستر سيال (Fluidized Bed Reactor) نوع ديگري از راكتورهاي كاتاليزوري، راكتور بستر سيال مي باشد . در راكتور بستر سيال همانند راكتور مخلوط شونده، محتويات داخل راكتور اگرچه غير متجانس مي باشند ولي به خوبي با يكديگر مخلوط شده و باعث توزيع يكنواخت دما در تمام نقاط راكتور مي گردند. به دليل توزيع مناسب حرارت در داخل اين راكتورها مشكل نقاط داغ وجود ندارد. به دليل ظرفيت بالا و كنترل حرارت خوب ، اين نوع راكتورها، كاربرد صنعتي
شكل 17- راكتور بستر سيال Fluidized Bed Reactor
زيادي پيدا كرده اند. از امتيازات برجسته اين راكتورها سهولت احيا و جايگزين كردن كاتاليزور مي باشد(شكل 17).
مزايا و معايب بسترهاي سيال براي عمليات صنعتي
مزايا عبارتند از:
جريان ملايم و مايع مانند ذرات اجازه مي دهد كه عمليات به صورت اتوماتيك و به طور ساده كنترل شود.
مخلوط شدن سريع جامدات باعث ايجاد شرايط يكنواخت و جلوگيري از ايجاد نقاط داغ و سادگي و اطمينان كنترل مي شود.
در مقابل تغييرات سريع به آرامي عملكرد نشان مي دهد.
گردش ذرات جامد بين دو بستر سيال امكان برداشت(يا اضافه ) كردن مقدار زياد حرارت توليد شده)يا مورد نياز( راكتورهاي بزرگ را فراهم مي كند.
براي عمليات در مقياس بزرگ مناسب هستند.
در مقايسه با ساير روش هاي تماس، سرعت انتقال جرم و حرارت بالاست.
شدت انتقال حرارت بالا مي باشد، در نتيجه سطح انتقال حرارت نسبتاً كمتري نياز است.
معايبشان عبارتند از:
براي بسترهاي حبابي شامل ذرات ريز، نحوه جريان گاز و انحراف از حالت ايده آل باعث بهره پايين تماس مي گردد.
زمان اقامت دانه هاي جامد كاتاليست متفاوت است. اين موضوع به علت مخلوط شدن ذرات در بستر و خروج تصادفي آنها مي باشد . اين موضوع باعث فراوري غير يكنواخت كاتاليست در احياكننده مي شود كه نتيجه آن كم شدن بهره عملكرد است.
ذرات شكننده، خرد شده و توسط گاز به بيرون حمل مي شوند كه بايستي جايگزين شوند.
خوردگي لوله ها و ظروف به وسيله اصطكاك با ذرات مي تواند جدي باشد.
مزاياي اقتصادي قابل توجه بستر سيال عامل اصلي استفاده موفقيت آميزِ اين دستگاه در صنعت مي باشد . اما چنين موفقيتي بستگي به شناخت و فائق آمدن بر معايبشان دارد.