[h=2]درخت توس ( غان )[/h] «توس» یا «غان» درختی است با نام علمی Betula pendulaاز تیره ای به همین نام (Betulaceae) که در بالاترین ارتفاعات جنگل های شمال و در مرز جنگل و مرتع میروید.
درخت توس یا غان، درخت بزرگی است با شاخه هایی نسبتاً آویزان و قهوه ای رنگ. پوست تنه آن سفید رنگ و در قسمت پایین کرک دار است و در سن بیست سالگی ، به صورت نوارهایی شبیه کاغذ از تنه جدا می شود.
ارتفاع درخت توس اغلب بین ۱۴تا ۱۸متر است و قطر آن به ۸۰سانتی متر نیز میرسد و عمر آن دراز و نزدیک به صد سال است.
این درخت، بازمانده جنگل های اولیه خزری و در معرض انقراض است.
به طور طبیعی، این درخت در ارتفاعات بالای 1600 متری از سطح دریا تا ارتفاع ۳۰۰۰ در جنگل های شمال دیده میشود. درخت توس، گونهای نورپسند است و به طور متوسط، روزانه به ۱۰ تا ۱۳ ساعت روشنایی احتیاج دارد که اگر این عامل فراهم باشد، در همه جای شمال میروید.
چوب آن بلندترین الیاف را در بین پهنبرگان منطقه اروسیبری دارد و برای کاغذسازی مناسب است و چون رنگ روشن دارد، هزینه رنگبری نمیخواهد.
برگ های درخت توس، قلبی و لوزی شکل و ریزتر از صنوبر بوده که دم برگ های بلندی دارند که در آغاز چسبیده اند و روی شاخه ها به طور متناوب قرار گرفته اند.
برگ توس در پاییز، طلایی و زیبا میشود و با این که رنگارنگی گونه انجیلی ( آسوندار ) را ندارد، جلوه خوبی به محیط میدهد.
درخت توس یا غان، یک پایه است؛ به این معنا که گل های نر و ماده جدا از هم ولی روی یک پایه قرار دارند. توس، چوب سبکی دارد و و با بذر و قلمه تکثیر میشود.
میوه درخت توس یا غان، بالدار و به شکل شاه توت دراز است که نر آن در پاییز و ماده آن در بهار، پدیدار می گردد.