جستجو در تالارهای گفتگو

شرکت ها و کارخانجات تولید مواد غذایی بی صبرانه خواهان بکارگیری گسترده فن آوری نانو در تهیه فراورده های خوراکی هستند. پس انقلاب صنعتی و به کنار نهادن شیوه های سنتی تولید مواد غذایی استفاده از این فن آوری در کشاورزی و صنایع غذایی به مثابه جهشی بزرگ قلمداد می شود. اما سازمان های محیط زیست هشدار می دهند که ذرات کوچک و میکروسکوپی سبب بیماری شده و خواهان ممنوعیت استفاده آن در محصولات غذایی می باشند. ● مشکل کنترل ذرات نانویی مواد و ذراتی که در فن آوری نانو (به معنای کنترل ماده در ابعاد مولکولی) بکار گرفته می شود، از آنجاییکه بسیار کوچک اند به سختی نیز قابل رویت اند و به کارگیری و کنترل آنان نیز با موانع زیادی همراه است. یک نانو یک هزارم میلی متر است. ذرات نانویی حتا کوچکتر از باکتری ها می باشند. میکروسکوپ های نوری متداول قادر به رویت این ذرات نیستند و تنها به کمک میکروسکوپ های الکترونیکی و آنهم با مهارت زیاد می توان این ذرات را دید. رولف هرتل از انستیتوی آلمانی پژوهش پیرامون خطرات ( BfR ) اعتراف می کند که "مشاهده ذرات نانویی به کمک میکروسکوپ امری تصادفی است و پژوهشگر در این مورد نیازمند بخت واقبال فراوان است." اما تشخیص ذرات نانویی، حداقل در صنایع غذایی، به دلیل دیگری نیز مشکل و پیچیده است. هیچکس به درستی نمی داند که ذرات نانویی در چه مواردی و یا در چه محصولاتی تاکنون به کار گرفته شده اند. بنا به برخی گمانه زنی ها تاکنون به طور تقریبی ??? فراورده غذایی در سراسر جهان همراه با ذرات نانویی به بازار عرضه شده است. یکی از سازمان های محیط زیست در آلمان (BUND ) دلیل این گمانه زنی ها را ناشی از آن می داند که شرکت های مواد غذایی از مشخص کردن محصولاتی که با فناوری نانو تهیه شده اند، سرباز می زنند. ● واکنش منفی نسبت فنآوری نانو در صنایع غذایی "ویلفرید کولینگ" رئیس سازمان محیط زیست "بوند" در گزارشی تخصصی در برلین به برخی از خطرات موجود در این زمینه اشاره کرد. این گزارش بر اساس و با بررسی مقالات و نوشته ها علمی تهیه شده و نتایج آزمایشگاهی را در بر نمی گیرد. کار علمی در اینباره به خاطر امتناع صنایع غذایی از دادن اطلاعات مشخص، بسیار مشکل می باشد. صاحبان صنایع غذایی بیم از این دارند که موج نارضایتی میان مصرف کنندگان سبب خودداری آنان از خرید محصولات شود. این اعتراضات در مورد بکارگیری علم ژنتیک در تهیه محصولات غذایی پیش از این نیز دیده شده بود. بنا به آمار موجود (از سوی انستیتوی علمی BfR ) ?? درصد از مصرف کنندگان استفاده از ذرات نانویی در محصولات غذایی را رد می کنند. یکی از کاربردهای ذرات نانویی تازه نگاه داشتن فراورده های غذایی است. ● خطرات احتمالی خصوصیات استثنایی و ویژه ذرات نانویی سبب کاربرد گسترده آنان در این زمینه می باشد. مواد موثر، نظیر هورمون ها، ویتامین ها و آنزیم ها، در ابعاد نانویی بسیار سریع تر و آسان تر در واکنش های شیمیایی و بیولوژیک شرکت می جویند. دلیل این امر سطح خارجی گسترده این ذرات نسبت به حجم کوچک آنان می باشد. به نظر کارشناسان، به خاطر همین شرکت گسترده در فعل و انفعلات، ذرات نانویی به راحتی جذب بدن شده و انباشته می شوند. یکی از خطرات ذرات نانویی تولید عفونت و آسیب رسانی به سلول ها در بدن می باشد. به علت محدودیت اطلاعات، بررسی خطرات احتمالی دیگر تاکنون با مشکلات فراوانی مواجهه بوده است. به نظر "رولف هرتل" کارشنان مواد سمی و مضر (از انستیتوی BfR ) ابعاد اینگونه خطرات بدرستی روشن نیست وبرغم مشاهده برخی از این موارد ناخوشایند در شرایط آزمایشگاهی هنوز نمی توان با قطعیت امکان ورود این ذرات را به سلول های بدن اثبات کرد. صنایع غذایی نیز به نوبه خود وجود خطرات جدی را منتفی دانسته و استفاده از ذرات نانویی در فراورده های غذایی را بسیار اندک ذکر می کنند. ● موارد مصرف ذرات نانویی به لحاظ نظری فنآوری نانو امکانات وسیع و چشمگیری را در زمینه تولید، نگهداری و مصرف مواد غذایی عرضه می کند. بطور مثال نانو کپسول ها در حفظ طعم، رنگ و تازگی مواد غذایی بسیار کارآ هستند. از گندیدگی و فساد مواد گوشتی و دیگر مواد غذایی به کمک فناوری نانو می توان جلوگیری کرد. تهیه نوشابه های ورزشی با انواع مختلف ویتامین ها و مواد معدنی یکی دیگر از موارد استفاده از این فناوری است. با استفاده از ذرات نانو می توان تمام مواد غذایی را ، که در شکل پودر عرضه می شوند، آسانتر نگهداری و مصرف کرد. حتا برای خروج راحتر کچاپ (و دیگر انواع سس ها) فنآوری نانو به کار گرفته می شود. گرچه در این زمینه هنوز داده و اطلاعات اندک است، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که ذرات مصنوعی نانو در تغذیه روزانه راه یافته است. و بدین خاطر برای مصرف کنندگان نیز آگاهی از بکارگیری فنآوری نانو در فراورده های غذایی باید بطور قانونی فراهم شود. در حالیکه بسیاری از سازمان های محیط زیست خواستار برچسب "مواد غذایی نانو" بر محصولاتی هستند، که با این روش تولید شده اند، صنایع غذایی این کار غیر ضروری و بی نیتجه می دانند. شبکه خبری صنایع غذایی ایران __________________