جستجو در تالارهای گفتگو

◄ موارد استفاده از گل حفاري براي انجام مراحل مختلف اکتشاف مواد معدني فلزي و غير فلزي ، نفت ، گاز و آب و همچنين به منظور بررسي و مطالعه خصوصيات سنگ شناسي ، آلتراسيون و کاني سازي لايه‌هاي زيرزميني يک منطقه به حفاري مي‌پردازند. انواع مهم حفاري عبارتند از : نوع مغزه گير ، نوع روتاري و نوع ضربه‌اي. مواردي که براي حفاري استفاده مي‌شود تابع روش حفاري ، مقاومت سنگها ، ميزان شکستگي ، عمق ، مواد گازي و ترکيب کاني شناسي سنگ است. گل حفاري غير از بالا آوردن تراشه هاي زمين كاربردهاي ديگري نيز در ته چاه انجام مي دهند كه عبارتند از خنك كردن و روان كردن مته . علت اينكه بجاي آب از گل حفاري استفاده مي شود اين است كه خرده سنگهاي حفاري شده داراي وزن مخصوص زيادي هستند و با اينكه گل بعلت سرعت زياد آنها را با خود بالا مي آورد معهذا بايد گرانروي گل بحدي باشد كه بتواند خرده سنگها را با سهولت وبه سرعت از چاه خارج كند . گلي كه بدين ترتيب خرده سنگها را از چاه بيرون مي كشد و بدرون صافي مخصوصي كه شبيه غربال است هدايت مي شود در آنجا خود گل از صافي عبور كرده اما خرده سنگها روي صافي باقي مي مانند و گل پس از عبور از صافي در مخزني جمع آوري و از آنجا مجددا بداخل رشته حفاري تلمبه مي شود . بدين ترتيب جريان دائمي گل از درون كاسه گردان به داخل رشته حفاري و سرمته و از آنجا به فضاي بين رشته حفاري و چاه و تا صافي مخزن ادامه پيدا مي كند . گل حفاري باعث مي شود ستون گل حفاري به ديوار چاه فشار آورد و مانع ريزش آن شود . به علاوه بدنه چاه را اندود كرده و منافذ آنرا مي گيرد و ديگر آنكه در مواقعي كه مته در اعماق زياد به لايه گاز يا نفت ( در حفاري هاي نفت و گاز ) مي رسد ستون گل مانع مي شود كه گاز يا نفت از منافذ لايه مذكور كه ممكن است فشار زياد هم داشته باشد بروي چاه را يابد . به همين جهت غلظت و وزن گل حفاري بايد بيش از وزن آب و بحدي باشد كه بتواند فشار لايه متخلخل مذكور را خنثي كند .

حفاری (drilling) به معنی نفوذ در سنگ است . نفوذ در سنگ ها گاهی به منظور خرد کردن آنها صورت می گیرد.برای خرد کردن سنگ ها باید چالهای انفجاری حفر کرد و در داخل آنها مواد منفجره قرار داد . با منفجر کردن چالها سنگها خرد می شوند ،وبا خرد شدن سنگها،استخراج و برداشت آسانتر است،وبا هزینه ی کمتری انجام می گیرد .در استخراج کلیه معادن به استثنای موارد نادر ، مانند استخراج سنگهای ساختمانی یا برداشت بعضی از سنگ های سست ،حفاری جزء عملیات اجتناب ناپذیر محسوب می شود. این نوع حفاری را حفاری استخراجی (production drilling ) می گویند .حفاری در معادن تنها به منظور استخراج نیست ،بلکه قبل از استخراج یا به هنگام استخراج ،برای اکتشاف نیز انجام می پذیرد. حفاری اکتشافی ممکن است به منظور کشف و پی بردن به وجود کانی (mineral exploration ) یا ماده معدنی،و یا به منظور پی بردن به شرایط کیفی سنگها صورت گیرد. با توجه به بالا بودن هزینه های حفاری اکتشافی و بعضی از مشکلات فنی توصیه می شود که هر دو گروه متخصصانی که به دنبال کشف کانی یا در جستجوی کشف شرایط کیفی سنگها هستند ،مطالعات خود را همزمان شروع کنند .علاوه بر حفاری استخراجی و حفاری اکتشافی ، حفاری به منظور کارهای تکنیکی (technical drilling ) مانند حفاری جهت تزریق سیمان در داخل درزه ها ، حفاری جهت خارج کردن گازها از لایه زغال یا حفاری به منظور منجمد کردن آب در داخل طبقات نیز صورت می گیرد. لذا عملیات حفاری در زمینه های مختلف مهندسی و علوم کاربرد وسیعی دارد. امروزه پیش از 95 درصد حفاری ها به روش مکانیکی (mechanical drilling ) و یا ماشینهای ضربه ای (percussive drills ) ، چرخشی (rotary drills ) و ماشینهای ضربه ای- چرخشی انجام می گیرد. در روش مکانیکی نفوذ در سنگ با انرژی مکانیکی و از طریق اعمال ضربه های پی در پی،یا دراثر تماس انجام می گیرد. قطر چالهایی که با روش مکانیکی حفر می گردند.بین 2/1 اینچ تا 24 اینچ و عمق آنها از چند سانتیمتری تا چند هزار متر متغیر است . عمق غالب چالهای انفجاری کمتر از 20 متر و قطر آنها در معادن زیر زمینی کم است . اما امروزه در معادن روباز ، برای پایین نگه داشتن هزینه های حفاری وانفجار و نهایتا کاهش هزینه استخراج قطر چالهای انفجاری را زیاد می گیرند ،از این رو بین ماشینهایی که چالهای انفجاری در معادن روباز حفر می کنند ، و ماشینهای حفاری اکتشافی و ماشینهایی که به منظور استخراج نفت ،گاز و آب به کار می روند ،مشابهت زیادی وجود دارد. به طور مصطلع در حفریهایی که به منظور دسترسی و استخراج سیالاتی مانند نفت، گاز و آب انجام می گیرد ، و همچنین در حفاری اکتشافی به جای واژه ی چال (hole ) از واژه ی چاه (well ) استفاده می شود. دربه کار گیری واژه ی چال یا چاه صرفنظر از نقش سیال ،ژئومتری ،بویژه،عمق چال یا چاه نیز موثر است .چالها معمولا عمق کمی دارند . در حالی که عمق چاه بیشتر است . در هر صورت شکل چالها یا چاه ها سیلندری است و قطر آنها از عمق کمتر است . غیر از روش حفاری مکانیکی ، روش های دیگری نیز موجود است که در دست تحقیق و توسعه اند . مانند روشهای حفاری حرارتی و حفاری لیزری که نفوذ در سنگها تنها به کمک نیروی مکانیکی صورت نمی پذیرد ،بلکه ابتدا از طریق حرارت یا فعل و انفعالات شیمیایی ، سنگ را سست می کنند ، سپس به کمک ماشینهای حفاری عمدتا چرخشی ، در سنگ های سست نفوذ می کنند تا چال یا چاه ایجاد گردد . در این روشها که به آنها روشهای پیشرفته حفاری (advanced drilling techniques ) نیز می گویند ، هر چند سرعت حفاری 200 تا 400 درصد افزایش می یابد ، مشکلات فنی متعددی وجود دارد که تا رفع این عیوب به زودی قابل استفاده نخواهد بود.

کلیپ ها و فیلم آموزشی در زمینه حفاری اکتشافی به فرمت 3gp . Down The Hole Drilling Method - DTH Drilling Mud - Liquid polymer Drilling Rig Jet Drilling Oil Drill Animation Oil Drilling in West Texas Reverse Circulation Drilling Method Rotary Drilling Dewatering Wells at ASHTON STW Runing Casing The Air Rotary and Down The Hole Hammer Drilling System The Bucket Auger The Cable Tool منبع