جستجو در تالارهای گفتگو

جداسازی مخلوط ها جداسازي اجزاي يك مخلوط همواره بحث مهمي براي دانشمندان بوده است. جداسازي اجزاي مخلوط ها از جهات بسياري اهميت دارد. مثلاً اگر دارويي كه مصرف مي كنيم ، ناخالصي هاي خطرناكي داشته باشد بايد حتما جداسازي شود. مسأله ديگر، بعد اقتصادي قضيه است ، مثلاً نمك طعام با ارزش هر كيلو گرم 40 تومان در صورت خالص سازي ( جداسازي ناخالصي ها ) ارزشي معادل 250 برابر پيدا مي كند. آشنايي با روشهاي جدا سازي اجزاي محلولها الف: روش تبخير حلال: از اين روش براي جداسازي اجزاي محلولهاي جامد در مايع استفاده مي شود. با تبخير حلال مي توان ماده جامد حل شده را از حلال جدا نمود مانند جداساز نمك از آب دريا. نكته 1: اين روش هنگامي استفاده مي شود كه حلال براي ما مهم نباشد. ب: روش تبلور: به جداسازي ماده جامد از حلال آن ، به روش سركردن حلال تبلور مي گويند . در اين روش با سرد كردن حلال قابليت انحلال ماده ل شونده كاهش مي يابد و رسوب مي كند، سپس با صاف كردن ، آنهااز هم جدا مي شوند. مانند: جداسازي مس سولفات يا سديم كلريد از آب. نكته2: كاربرد اين روش هنگامي است كه بخواهيم از حلال چند بار استفاده كنيم. ج: روش تقطير: از اين روش براي جداسازي اجزاي محلولهاي مايع در مايع مانند الكل و آب يا محلولهاي جامد در مايع مانند نمك در آب كه از نظر نقطه جوش تفاوت دارند استفاده مي شود ، در اين روش ابتدا مايعي كه نقطه جوش كمتري دارد بخار مي شود و بخارات وارد دستگاه مبرد(سرد كننده) يا كندانسور يا چگالنده ( فشرده مي كننده) مي شود و به مايع تبديل مي شود. نكته3: چگالنده از دو لوله كه داخل يكديگر مي باشند تشكيل شده است و با يكديگر هيچ رابطه اي ندارند، بخار از لوله مياني مي گذرد و آب سرد از قسمت پايين لوله بيروين وارد چگالنده مي شود و پس از سرد كردن بخار از طريق لوله بالايي وارد فاضلاب مي شود. نكته 4: حلالي كه از مبرد بيرون مي آيد را مقطر مي نامند. و اگر حلال آب باشد، آن را آب مقطر مي نامند. د: روش جدا سازي اجزاي يك محلول گاز در مايع قابليت انحلال گاز ها در مايع با افزايش دما و كاهش فشار كاهش مي يابد بنابراين به اين روش يعني كاهش فشار و افزايش دما مي توان گاز را به راحتي از مايع جدا كرد. ز: روش جداسازي يك محلول گاز در گاز: ابتدا گازها را تحت فشار قرار مي دهند و با سرد كردن فوق العاده زياد آنها را به مايع تبديل مي كنند و به عنوان مثال گاز اكسيژن در دماي 183-درجه سانتي گراد و گاز نيتروژن در دماي 196 – درجه سانتي گراد به مايع تبديل مي شوند، سپس با استفاده از عمل تقطير آنها از يكديگر جدا مي كنند. ر- كروماتو گرافي: روش ساده اي است براي جدا كردن مواد حل شده در يك حلال ، از اين روش براي شناسايي مواد نيز مي توان استفاده نمود و انواع مختلف دارد كروماتوگرافي كاغذي ، ستوني ، گازي و مايع. در اين روش فاز متحرك مانند آب از فاز ساكن(ثابت) مانند كاغذي يا گچ عبور مي كند و به سمت بالا مي رود. هنگامي كه به لكه رنگين مانند جوهر مي رسد، هر جزء از جوهر را كه جاذبه كمتري با كاغذ (فاز ساكن) دارد كه از جزئي كه جاذبه قوي تري دارد جدا مي كند و با سرعت بيشتري به جاي بالاتر مي برد و بدين ترتيب اجزاي مخلوط از هم جدا مي شوند. مثال : جدا سازي مواد موجود در يك قطره خون.