جستجو در تالارهای گفتگو

آرامگاه جاماسب حکیم این اثر باستانی با ارزش در حدود ۸۵ کیلومتری جنوب شرقی شیراز که در مسیر جاده شیراز جهرم در سمت راست جاده و نرسیده به شهر خفر قرار گرفته است که پس از ورود به جاده فرعی به روستای کراده منتهی میشود و پس از آن در شرق کراده روستای گاره واقع شده که آرامگاه جاماسب حکیم در بیرون این روستا قرار دارد . فاصله روستای کراده تا روستای گاره دو کیلومتر است که از میان کوچه باغهای سرسبز راهی باریک و خاکی ناهموار را به طرف آرامگاه طی میکند . نام اصلی این روستا گاره یا کاره میباشد که اهالی منطقه بهآن جومه بزرگی می گویند که مخفف جاماسب بزرگ است . اهالی منطقه جاماسب را به کسر «س» تلفظ میکنند . پیرمردان و پیرزنان این منطقه جاماسب را خانباز هم میخوانند و درباره جاماسب یا خانبازخان داستانها و اشعار بسیاری در منطقه استان فارس گفته شده است . از جمله میگویند که خداوند به جاماسب گفت : که در روزی معین عمرت به پایان میرسد و جاماسب در روز موعود به این منطقه وارد شده و در همان جا جانبه جان آفرین تسلیم کرد و اهالی گاره برایش مقبرهای ساختند . حال باید تحقیق شود که آیا این آرامگاه جاماسب همان داماد زرتشت است ؟ یا اینکه جاماسب دیگری است ؟ این بنای باستانی در بیرون و در جنوب شرقی روستای گاره بر فراز تپه ای قرار گرفته است که مشرف بر شهر خفر و باغها و روستاهای اطراف است . ساختمان آرامگاه به صورت مکعب شکل است که برروی تپه ای کوتاه احداث گردیده و از سنگهای تراش خورده بدون ملات ساخته شدهاست . آرامگاه تشابه فراوانی با کعبه زرتشت در نقش رستم دارد . به علت تراش خوردن سنگهای آرامگاه میتوان آنرا به دوران هخامنشی و دورانی که شهر خفر دارای اهمیت بوده نسبت داد . ضلع شمالی که خوشبختانه سالمترین بخش این ساختمان میباشد کوتاهتر از دیگر دیواره های آرامگاه است و برروی یک صخره بناشده است و علت سالم ماندنش نیز دسترسی نداشتن به این دیوارهاست . در ارتفاع ۴ متری این دیواره یک ردیف سنگ کاری برجسته نمایان است . ضلع جنوبی که در دوران گذشته بلندترین دیواره آن بوده و بر اثر هجوم سودجویان آثار عتیقه قسمت اعظم دیوار ویران شده است . ضلع شرقی که این دیواره هم براثر غارتگری سودجویان از دو موضع حفاری غیر مجاز شده و آسیب جبران ناپذیری را بر پیکره این اثر وارد کرده اند . ضلع غربی که بلندترین دیواره این بنا را تشکیل میدهد ، نسبتا سالم مانده و تنها ردیف سنگکاری بالای آن خراب شده . گویا در دوران گذشته سازمان میراث فرهنگی داربست فلزی را در کنار این دیوار برپا کرده که بدون تعمیر و مرمت آن ، سالهاست که رها شده است . در میانه و گرداگرد آرامگاه درهر یک متر یک سوراخ مربع شکل تعبیه شده که احتمالا برای این ساخته شده است که اگر باران وارد بنا شد بتواند به راحتی از این سوراخ ها خارج شود . در محفظه داخلی آرامگاه از کف تا سقف از سنگ و ساروج فشرده پرشده که بسیار سخت و محکم میباشد . روی سقف آن یک سنگ ۸ ضلعی موجود بوده که به وسیله سنگ های تراش خورده به صورت یک مقبره درآمده بوده است که متاسفانه بر اثر چپاول سودجویان تنها ۳ الی ۴ ضلع آن باقی مانده است . چپاولگران در زیر همین سنگ مقبره از ۲ طرف بالا و پایین بهصورت تونلی حفر کرده اند و از ظواهر امر پیدا است که سودجویان چیزی پیدا نکردهاند . زیرا درون چهاردیواری آرامگاه تماما از سنگ و ساروج پرشده است . طول و عرض هر دیوار از هر طرف ۵ متر و ۸۰ سانتیمتر است که به صورت مربع و بسیار استادانه و با اصول معماری ساخته شدهاست . ارتفاع این آرامگاه مربع شکل در هرطرف ضلع متفاوت است . به دلیل اینکه بر روی تپه که دارای شیب و سنگهای صخرهای است ایجاد شده است ارتفاع تغییر میکند . اما در ضلع غربی ارتفاع آن نزدیک به ۷ متر میرسد که احتمالا ارتفاع این آرامگاه بیشتر از این بوده است که به تدریج ویران شده است . ابعاد سنگهای تراش خورده آرامگاه با یکدیگر تفاوت دارند . احتمالا بر بالای مقبره ۸ ضلعی اتاقی بوده است که به صورت ۴ اتاقی بازساخته شده بود که شاید برروی همین مقبره آتشدانی برپا بوده است و از فواصل دور دیده میشده . برخی میگویند که این ساختمان آتشکده ای بوده که در جشنها و مراسم ویژه از آن استفاده میشده است . در حقیقت این آرامگاه در بین دیگر آثار باستانی ایران مظلوم واقع شده است و حتی نامی از آن برده نمیشود و تنها در کتاب اقلیم پارس نوشته آقای مصطفوی چند سطر جزئی درباره اش نوشته شده و دیگرکتابها تنها به نام قبر جاماسب اکتفا کرده اند . در پایین و گرداگرد تپه قبرهای دوران پس از اسلام به چشم میخورد . سنگ قبرهایی که تاریخ هجری قمری آن در حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ پیش میباشد و بر روی اکثر سنگ قبرها درخت سرو حک شده است و میتوان حدس زد که پس از ورود اسلام اهالی روستای گاره مرده های خودرا در پایین آرامگاه جاماسب حکیم دفن میکرده اند اما پس از سالهای ۱۱۵۰ هجری قمری قبرستان این روستا به جای دیگری انتقال داده شده است . برای مثال برروی سنگ قبری تاریخ ۱۱۱۶ حک شده است . روی برخی سنگ قبرها اشکال و خطوط عربی و کوفی و اشعار فارسی از شاعران نامی و گمنام به چشم میخورد که متاسفانه این قبرها هم از دستبرد دزدان آثار باستانی در امان نبوده اند . چندین سنگ نوشته بزرگ به صورت کتیبه به انواع خطوط کوفی ، عربی در پایین آرامگاه به صورت نامنظم برروی هم انباشته شده . در پایین تپه جوی آب پاک و زلالی جاری است که باغها و روستای گاره را مشروب میسازد . این آب از کاریز «قنات» گاره سرچشمه میگیرد .