گونههاي در معرض خطر انقراض نسل يكي از مهمترين دغدغههاي هميشگي دانشمندان بودهاند. اين گونهها عمدتا به واسطه پراكندگي و ناياب بودن بتدريج از روي زمين محو ميشوند و تلاش دانشمندان و كارشناسان براي نجات آنها كمتر با موفقيت همراه ميشود.
نگاهي به فاكتورهاي موثر در اين فرآيند نشان ميدهد گرمايش زمين كه در دهههاي اخير روند نگرانكنندهتري به خود گرفته، بر وخامت اوضاع افزوده است. در حقيقت با تداوم گرمايش جهاني زمين، گونههاي زيستي در معرض خطر انقراض نسل، در شرايطي به زندگي متزلزل خود ادامه ميدهند كه مملو از ناپايداري هستند. در اين شرايط ادامه زندگي و مهمتر از آن زاد و ولد اين گونهها با سختي بيشتري همراه ميشود. مهمترين خطري كه گرمايش جهاني زمين براي اين گونهها به همراه دارد چيزي نيست جز بر هم خوردن تعادل زندگي آنها. از زماني كه دماي كلي زمين افزايش غيرعادي داشته، رفتار غريزي و طبيعي بسياري از حيوانات نيز دستخوش تغييرات عجيبي شده است.
براساس گزارشات متعددي كه از سوي دانشمنداني كه زندگي گونههاي مختلف و بخصوص گونههاي زيستي در معرض خطر انقراض نسل را دنبال ميكنند، نشان ميدهند همزمان با گرمتر شدن زمين و بر هم خوردن تعادل حاكم بر مناطق مختلف جغرافيايي زمين، رفتار عادي و هميشگي بسياري از گونههاي زيستي دستخوش تغييرات عجيبي شده است.
اگر سري به نيوساوتولز استراليا بزنيد خواهيد ديد با افزايش دماي منطقه و رسيدن آن به 43 درجه سانتيگراد خفاشها رفتارهاي عجيبي از خود بروز ميدهند و اين تفاوت رفتار را براحتي ميتوان حتي از روي سر و صدايي كه از خود توليد ميكنند، مشاهده كرد. عقيده بر اين است كه در چنين شرايطي گونههاي زيستي در معرض استرسهاي غيرعادي قرار ميگيرند. روباههاي پرنده از جمله گونههاي نادر زيستي به شمار ميآيند كه شمار آنها نيز در سالهاي اخير بشدت كاهش يافته است.
دكتر ولبرنگ از دانشگاه كمبريج كه پاياننامه دكتري خود را به بررسي زندگي اين جانور اختصاص داده است، ميگويد: آنها رفتارهاي عجيبي از خود بروز ميدهند، به عنوان مثال خود را باد ميزنند در حالي كه نبايد اينگونه باشد. حتي برخي از آنها بازوي خود را ليس ميزنند تا بدنشان خنكتر شود. تمامي اين رفتارهاي عجيب نشان از اثرگذاري فرآيند گرمايش زمين بر زندگي گونههاي زيستي و بخصوص گونههاي در معرض خطر انقراض دارد.
ويليام لارنس
مقالهنويس نشريه New Scientise