جستجو در تالارهای گفتگو

پريناز دست مشت شده‌اش را در هوا مي‌چرخاند و با تحكم و خشم بر سر برادر بزرگ‌ترش فرياد مي‌كشد:‌ گوشو، بي‌شور ، اخمخ، پدر سوخت و... . نادر كه برادر 12 ساله اوست قاه‌قاه مي‌خندد و از فحش‌هاي آب نكشيده و نصفه و نيمه او خنده‌اش مي‌گيرد. به همين خاطر عروسك كوچك او را برمي‌دارد و موهايش را مي‌كشد و به پريناز مي‌گويد: الان مي‌كشمش . پريناز دوباره خشمگين فرياد مي‌زند و چند فحش براي برادر مهربانش رديف مي‌كند. اين‌كه نادر مي‌بيند پريناز كه هنوز 2 سالش است اينقدر بامزه به او فحش مي‌دهد برايش خنده‌دار است و براي اين‌كه صداي او را در بياورد و جلوي بزرگ‌تر‌ها شيرين‌كاري كند وقتي همه جمع هستند، سر به سر خواهر 2 ساله‌اش مي‌گذارد تا كمي ‌فحش بشنود و ديگران هم تفريح كنند . بله. همه مي‌دانيم خنديدن به كار بد بچه‌ها از آن كار بد هم بدتر است، اما بسختي مي‌شود فحش‌هاي عجيب و غريب كوچولويي مثل پريناز را شنيد و هيچ عكس‌العملي نشان نداد . اما والدين بسياري از بددهني بچه‌هايشان شكايت دارند و آنها ديگر از فحش‌هاي ممنوع و خجالت باري كه بچه‌ها گاهي هرگز معني آن هم به ذهنشان خطور نمي‌كند، نمي‌خندند. آنها تاسف مي‌خوردند،‌ زيرا با خود مي‌گويند اگر كسي ببيند اين بچه چنين فحش‌هايي مي‌دهد خدا مي‌داند در مورد تربيت خانوادگي ما چه فكر مي‌كنند . واقعيت اين است كه اغلب كودكان خردسال هم‌سن و سال پريناز خود نمي‌دانند چه مي‌گويند و الگوي تكرار حرف‌هايشان عكس‌العمل اطرافيان است . ساجده نيك‌نيا، مادر 25 ساله يك كودك 3 ساله است. او مي‌گويد وقتي اولين كلمات ناپخته از زبان پسرم جاري شد او تنها 18 ماه از سنش مي‌گذشت. ما به هر كلمه او مي‌خنديديم. حتي اگر فحش مي‌داد. وقتي متوجه شديم او همه حرف‌هاي ما را تقليد مي‌كند سعي كرديم مودبانه صحبت كنيم و هرگز الفاظ بد در خانه رد و بدل نشود، اما او برخي حرف‌ها را از مردم كوچه و خيابان مي‌شنيد . ما نمي‌توانستيم به او حالي كنيم كه اين حرف را نبايد بزني و نمي‌دانستيم در مقابل حرف‌هاي او چه عكس‌العملي نشان بدهيم . روان‌شناسان معتقدند بچه‌ها در 5/2 تا 3 سالگي بيشترين تقليدپذيري را دارند و اغلب ناسزاگويي‌ها در همين سن اتفاق مي‌افتد. اگر فرهنگ ناسزاگويي هنگام خشم و عصبانيت يا پشت فرمان اتومبيل در خانواده شما رواج دارد منتظر باشيد كه همان حرف‌ها را از بچه هم بشنويد . از ديگر علت‌هاي‌ يادگيري‌ كلام‌ زشت، ارتباط‌ كودكان‌ با دوستان‌ و بچه‌هاي‌ ديگر است. بسياري‌ اوقات،‌ كودكان‌ عامل‌ بدزباني‌ يكديگرند. در مهد کودک، مدرسه، كوچه‌ و هر جاي‌ ديگري‌ كه‌ بچه‌‌ها فرصت‌ بازی و بخصوص‌ درگيري‌ با هم‌ را پيدا كنند، ممكن‌ است‌ اين‌ بدآموزي‌ صورت‌ بگيرد. همچنين اگر شما از آن آدم‌هايي هستيد كه به فحش‌هاي بچه‌هاي دو سه ساله مي‌خنديد منتظر باشيد از ناسزاگويي‌هاي آنان در پنج، شش سالگي عصباني شويد. در آن سن ديگر بچه بسختي عادت‌هايش را ترك مي‌كند؛ عادت‌هايي كه با خنده‌هاي شما تثبيت شده است . اگر مي‌خواهيد فرزندي مودب داشته باشيد در مقابل او حرف‌هاي زشت نزنيد و به رفتارهاي بد او نخنديد. در عوض نارضایتی خود را به او نشان دهيد . از ديگر عوامل‌ بروز بدزباني‌ در بچه‌ها، به‌كارگيري‌ كلام‌ زشت‌ به‌ عنوان‌ اعتراض‌ است. كودك‌ با به زبان ‌آوردن‌ اين‌ گونه‌ حرف‌ها اعتراض‌ خود را نشان‌ مي‌دهد. اين‌ نوعي‌ رفتار تلافي‌‌جويانه‌ است‌ كه‌ بعضي‌ كودكان‌ در پيش‌ مي‌گيرند. آنها احساس‌ مي‌كنند فقط‌ با اداي‌ اين‌‌گونه‌ كلمات‌ است‌ كه‌ تخليه‌ مي‌شوند و مي‌‌توانند نارضايتي‌ خود را نشان‌ دهند. فراموش نكنيد توجه نشان دادن به رفتار کودک، به هر نحوي که باشد، بيش از بي‌توجهي به آن باعث تشويق رفتار مي‌شود. بدآموزی به وسیله فیلم و كارتون، رسيدن‌ به‌ خواسته‌‌ها و اهداف‌ و ناکامی‌ و افسردگی ديگر علل بدزباني كودكان به شمار مي‌رود. راهكارها ـ سعي كنيد جلوی بچه‌ها مودب باشيد، اما اگر كلمه‌اي ناخوشايند گفتيد به اشتباه خود در مقابل بچه اعتراف و از او معذرت‌خواهي كنيد . ـ مراقب نوع تربيت دوستان فرزند خود باشيد . ـ فيلم‌هاي كودك را با احتياط و دقت انتخاب كنيد . ـ‌ به اعتراض كودك توجه كنيد . ـ با فحاشي كودك او را به خواسته‌اش نرسانيد. ـ با شنيدن حرف‌هاي زشت از كودك، از او دور شويد . ـ زمينه شادماني كودك افسرده خود را فراهم كنيد. ـ والدين بايد از شوکه به نظر رسيدن اجتناب کنند. اگر کودکان بتوانند با به کار بردن کلمات زشت جلب توجه کرده و والدين خود را شوکه کنند، باز هم از اين زبان استفاده خواهند کرد. ـ‌ والدين بايد به فرزندانشان تفهيم کنند که آنها و ديگر پدر و مادرها اين زبان را تاييد نمي‌کنند. زهره زیارتی