جستجو در تالارهای گفتگو
در حال نمایش نتایج برای برچسب های 'انقلاب مشروطه'.
1 نتیجه پیدا شد
-
مصاحبه با دكتر كريم مجتهدي، استاد فلسفه دانشگاه تهران مفهوم «انقلاب مشروطه» چيست و از چه زماني در ادبيات سياسي ايران رواج يافته است.كلاً اصطلاح انقلاب، چه به لحاظ منطوِق و چه به لحاظ مفهوم و خاصّه به لحاظ مصاديق انضمامي واقعي كه در تاريخ داشته، قابل تامل و بررسي است. در زبان فارسي و عربي آن از ريشه «قَلَبَ» به معناي تغيير و تحول است و در زبانهاي اروپائي از ريشه لاتيني Revolutio گرفته شده كه دائره شمول بسيار وسيعي دارد كه از كاربرد سياسي و اجتماعي آن به مراتب تجاوز مي‌كند. اصطلاح در علوم مختلف اعم از هيات و جغرافيا و غيره به كار برده مي‌شود و حتي در مورد تغيير و تحول فصول و شرايط جوّي و يا در مورد طوفان‌ها و طغيان‌هاي طبيعي به كار مي‌رود. از لحاظ سياسي و اجتماعي نيز، اگرچه منطوقِ آن در هر زباني واحد باقي مي‌ماند، ولي باز عملاً مي‌تواند دلالت برطيف وسيعي از جريانات متفاوتي بكند كه در هر صورت اوصاف واقعي آنها نسبت به شرايط مشخص مكاني و زماني و مقدمات و نتايج آنها آنقدر با هم متفاوت باشند كه گوئي فقط مقدور است، يك رابطه اشتراك لفظي ميان آنها برقرار ساخت و بس. در هر صورت انقلاب‌ها از لحاظ تاريخي صور و مصاديق بسيار مختلف و متفاوتي داشته‌اند؛ حتي گاهي اين وجوه تفارق در يك كشور واحد ـ البته در دو مقطع زماني متفاوت ـ كاملاً قابل تشخيص بوده است. مثلاً در انگلستان، انقلاب سياسي 1648 توسط كرومول وانقلاب صنعتي در همان كشور در اواخر قرن هيجدهم به كلي از هم متفاوت بوده است. انقلاب كبير فرانسه (1789) و آنچه مثلاً در سال 1830 در همان كشور رخ داده و يا در سال 1848، هيچگاه كاملاً يك سان نبوده است. تفاوت اوصاف انقلاب كبير روسيه را در سال 1917 با تمام نهضت‌هائي كه قبلاً در همان كشور رخ داده نمي‌توان فراموش كرد. حتي در ايران ـ براي اينكه يك مثال غيرمتداول بزنيم ـ ما در تاريخ خود نزديك به سيصد سال پيش «فتنه افغان» را داشته‌ايم كه در منابع غربي همگان آن را تحت عنوان «انقلاب در ايران» در آخر سلسله صفوي گزارش كرده‌اند و همينطوري كه مي‌دانيم با كليه تحولات بعدي ايران متفاوت بوده است.
