بخش1
هنر و معماري ايران از ديرباز داراي چند اصل بوده كه به خوبي در نمونههاي اين هنر نمايان شده است. اين اصول عبارتند از: مردم واري، پرهيز از بيهودگي، نيارش، خودبسندگي، و درونگرايي. در مجموعه بخش هاي اصول و معماري ايراني سعي در توضيح جزئي هر يك از آنها داريم.
مردم واري
مردم واري به معناي رعايت تناسب ميان اندامهاي ساختمان با اندامهاي انساني و توجه به نيازهاي او در كار ساختمانسازي است. معماري هميشه و همهجا هنري وابسته به زندگي بوده و در ايران بيش از هر جاي ديگر اين موضوع مورد توجه قرار داشته است.
مردم واري در اندام (فضا) ساختمان و اجراي آن چنين نمايان ميشود كه براي نمونه اتاق سه دري كه بيشتر براي خوابيدن بكار ميرود به اندازهاي است كه نياز يك خانواده را برآورده كند. اجزايي چون در و پنجره، تاقچه، رف و نيز پستويي كه براي انبار رختخواب به كار ميرفته نيز اندازههاي مناسب داشتند.
معماري ايراني بلندي درگاه را به اندازه قد و قامت افراد در نظر ميگرفته و پنجرهها را نيز چنان ميساخته كه نور خورشيد و پرتو ماه را به اندازه دلخواه به درون راه دهد.
پهناي اتاق خواب به اندازه يك بستر بوده و افراز تاقچه و رف به اندازهاي بوده كه نشسته و ايستاده به آساني در دسترس باشد. روزن بالاي پنجره يا گلجام معمولا داراي شيشههاي رنگي به رنگهاي زرد ليمويي و آبي بوده كه اين شيشهها را از غرابههاي شكسته بدست ميآوردند. براي جلوگيري از ورود گرما به داخل خانه از ارسي بهره ميبردند يا ديوار و آسمانه (سقف) را دو پوسته ميساختند تا لايه پنام (عايق) جلوگير گرما باشد.
منبع