اسیب های صنعتی حاصل از ارتعاش
ارتعاش Vibration:
نوسان یک جسم مرتعش را حول یک نقطه معین یا حرکت نوسانی یک جسم دور یک جسم مشخص را ارتعاش میگویند،که به عنوان یکی دیگر از عوامل فیزیکی زیان آور محیط های کاری مورد توجه واقع شده است.در واقع حالت رزونانس یا تشدید ارتعاش برای بافت های بدن زیان آور است. ارتعاش برای بدن از دوجهت ایجاد خطر میکند:
1 . ارتعاش کل بدن که تحت عنوانWhoile body vibration تمام بدن را درگیر کرده و بیشتر در راننده ها، لوکوموتیورانان،خلبانان، قایق رانان یا کسانی که با یک وسیله مرتعش کار می کنند دیده می شود.
2 . ارتعاش ناحیه ای که تحت عنوانSegmental یا Hand arm vibration قسمت هایی از بدن به خصوص دست و بازو را درگیر میکند.
در ارتعاش کل بدن ، ارتعاش از یک محل( نشیمنگاه یا قفسه سینه) وارد بدن شده و بر حسب فرکانس جسم مرتعش که بیشتر زیر 20 هرتز است باعث ایجاد رزونانس و درپی آن عارضه می شود. عوارض در این ارتعاش به صورت کاهش قدرت بینایی، تهوع، استفراغ، اختلال تعادل،اختلالات تولید مثل، بیماری قلبی وعروقی و غیره نمایان میشود.
ارتعاش ناحیه ای موقعی روی میدهد که فرد جسم مرتعش را در دست گرفته، و ارتعاش مستقیماً به دست و بازو و ساعد منتقل میشود که بیشتر فرکانس های 350-300 هرتز آسیب رسان هستند. مهم ترین عارضه در این ارتعاش بیماری فیبروز انگشتان یا سفید انگشتی است که باعث اختلال خونرسانی در عروق و اعصاب دست به خصوص انگشتان شده ، به صورت مورمور شدن، بی حسی، رنگ پریدگی نوک انگشتان، ودر پی آن سیانوز و کبودی آن شده ، بعد از مدتی حمله خاتمه یافته و به حالت طبیعی باز می گردد.( گفتنی است که تکرار این حالت به مرور زمان باعث زخمی شدن و نکروز پوست انگشتان می شود.)
ارتعاش در محیط های کاری با وسیله ای بانام ارتعاش سنجAccelerometer اندازه گیری می شود.
کنترل:
کنترل در منبع: ساخت وسایلی که ارتعاش آنها کم باشد.
کنترل در نقطه ورود به بدن:
- در ارتعاش کل بدن با نصب جاذب ارتعاش که به نشیمنگاه و پایه صندلی متصل می شود.
- در ارتعاش دست و بازو با نصب جاذب ارتعاش در دسته وسیله ای یا ابزاری که فرد در دست می گیرد.
کنترل فردی
1 - کاهش زمان کار و انجام ریتمیک (منقطع)
2 - استفاده از وسایل حفاظت فردی (دستکش و چکمه ضد ارتعاش)
3- گرم نگه داشتن دست ( عارضه سفید انگشتی)
4- انتخاب کارگر مناسب ( عوارض اسکلتی و عضلانی،گرفتگی عروق ، آرتروز