براساس آمار موجود حدود 33هزار هکتار بافت فرسوده در کشور وجود دارد که نیازمند به ساماندهی و احیا می باشد. بیشترین سهم بافت های فرسوده نیز متعلق به شهر تهران است. وسعت و گستردگی مناطق فرسوده از یکسو و مشکلات فراوان کالبدی، اجتماعی، اقتصادی موجود در مناطق ذکر شده از سوی دیگر همواره مسئولین و کارشناسان عرصه شهرسازی و مسایل اجتماعی، اقتصادی را به فکر اندیشیدن راه چاره در این مورد انداخته است. در عرصه شهرسازی این اندیشه در قالب تهیه طرح های بهسازی، نوسازی و بازسازی و مرمت بافت های قدیمی و مسئله دار پدیدار می شود.
به نظر می رسد در طرح های ساماندهی بافت های فرسوده سعی بر آن شده است که با تأکید بر بازسازی و احیای کالبدی تجدید حیات دوباره ای در این مناطق به وجود آید، ولی شواهد موجود و ارزیابی طرح های ساماندهی، این طرح ها هم در برنامه ریزی و طراحی و هم در اجرا دارای مشکلاتی می باشند. شاید همین مشکلات مانع از اجرای کامل آنها شود. عدم توجه به ابعاد اجتماعی و اقتصادی که می توان از آنها به عنوان ابعاد پنهان در این طرح ها یاد کرد از جمله عوامل عدم تحقق کامل این طرح ها از مرحله برنامه ریزی طرح، اجرا تا تداوم زندگی قابل قبول و پایدار در این مناطق می باشد. این ابعاد به شکل حلقه های مفقوده در جریان برنامه ریزی، طراحی، اجرا و تداوم حیات مطلوب و پایدار در فرآیند طرح های ساماندهی به فراموشی سپرده شده و یا به شکلی صوری بدان پرداخته می شود. این خود به عنوان عاملی در کنار عوامل دیگر موجب عدم تحقق کامل این طرح ها گشته است.
کلمات کلیدی: ابعاد پنهان، طرح پیشنهادی، جنبه های اجتماعی - اقتصادی، احیا و بازسازی
نویسندگان: محمدرضا پورجعفر، سکینه معروفی
دانلود مقاله