Dreamy Girl 6672 اشتراک گذاری ارسال شده در 1 تیر، ۱۳۹۴ روش هاي پرسيدن در مصاحبه برای طرح پرسش از مصاحبه‌شونده، روش‌های گوناگونی وجود دارد. نوع پرسشی كه مطرح می‌شود باید با موضوع بحث ارتباط داشته باشد. در اینجا چند روش برای طرح پرسش بیان می‌شود كه تقریبا همه این روش‌ها را می‌توان در زمان معینی به‌كار برد. اما روان‌شناس باید بتواند به درستی قضاوت كند كه هر یك از این روش‌ها را در چه موقعیتی می‌تواند به‌كار برد.1 - روش محدود كردن در این روش، روان‌شناس پرسشی را نزدیك به آنچه كه قصد پرسش آن را داشته است، مطرح می‌كند. سپس به‌تدریج سعی می‌كند به پرسش مورد نظر بپردازد. در این روش، هدف این است كه از كلیات به جزئیات مطلب دست یابد. از این طریق روان‌شناس می‌تواند از موضوعی معمولی به مطلب خصوصی و محرمانه‌ای برسد كه مطرح كردن ناگهانی و یكدفعه آن ممكن است شخص را مضطرب سازد و از دادن جواب صحیح خودداری كند. روش لفافه این روش همان‌گونه كه از نامش معلوم است، برای آن است كه مقصود روان‌شناس از نظر مصاحبه‌شونده پنهان بماند. در این شیوه از مصاحبه‌شونده چندین سؤال پرسیده می‌شود كه پرسش مورد نظر روان‌شناس یكی از آنها است. این پرسش‌ها به نحوی مرتب شده است كه اهمیت همه آنها از نظر مصاحبه‌شونده یكسان به نظر می‌آید و مصاحبه‌شونده نمی‌تواند بفهمد كه كدام پرسش بیشتر مورد توجه روان‌شناس است. از همین‌رو تمام پرسش‌ها برای او معمولی جلوه می‌كند و بدون اضطراب و دلهره می‌تواند به درستی به آنها پاسخ دهد.2 پرسش‌های هدایت‌كننده گاهی روان‌شناس به جای طرح پرسش به طور مستقیم، سعی می‌كند از مصاحبه‌شونده مطلبی بپرسد كه او را در جواب دادن به آن راهنمایی كند. مثلا برای پی‌بردن به اینكه آیا مصاحبه‌شونده مشروبات الكلی مصرف می‌كند یا نه، می‌تواند بپرسد كه دوست دارند در مهمانی‌ها چه نوع مشروبی بنوشند؟ یا اینكه شما معمولا چقدر مشروب می‌خورید؟ با این نوع سؤال‌ها روان‌شناس نشان می‌دهد كه نوشیدن مشروبات الكلی را مجاز می‌داند و با تظاهر به این مطلب، مصاحبه‌شونده حتی می‌تواند حقیقت را بیان كند. البته این پرسش‌ها باید با دقت و احتیاط پرسیده شود و احتیاج به قضاوت صحیح روان‌شناس دارد. پرسش‌های به تاخیر افتاده گاه در جریان مصاحبه در ذهن روان‌شناس سؤال‌هایی مطرح می‌شود كه میل دارد از مصاحبه‌شونده بپرسد؛ اما متوجه می‌شود كه مصاحبه‌شونده درباره مطلب مورد نظر توضیحات كافی را نمی‌دهد و یا از بیان توضیحات بیشتر خودداری می‌كند. در این صورت، روان‌شناس پرسش‌های خود را برای موقعیت مناسب‌تری به تاخیر می‌اندازد. مثلا زمانی كه مصاحبه‌شونده درباره خانواده‌اش صحبت می‌كند روان‌شناس می‌پرسد: شما قبلا گفته بودید كه چون در مدرسه مشكل داشتید ترك تحصیل كردید، پدر و مادر شما در این مورد چه نظری داشتند؟ با این سؤال روان‌شناس می‌تواند توضیحات بیشتری از مصاحبه‌شونده بخواهد. اگر مصاحبه‌شونده، جزئیات مشكل خود را بیان نكرد روان‌شناس می‌تواند به طور مستقیم از او توضیح بخواهد3 پرسش‌های برون‌فكنی گاهی مصاحبه‌شونده درباره رفتارهای خود و اطرافیانش نظراتی بیان می‌كند، ولی روان‌شناس می‌خواهد به روشنی نظر مصاحبه‌شونده را درباره شخصیت خود و افراد جامعه بداند. مثلا روان‌شناس می‌خواهد بداند كه نظر او در مورد مسائلی نظیر وظایف زن و مرد، جاه‌طلبی، ثروت، پیشرفت و امثال آن چیست؟ ساده‌ترین نوع پرسش برون‌فكنی در این موارد آن است كه از شخص بخواهیم تا بعضی از افراد مانند رئیس خوب و دوست خوب را توصیف كند. سپس از او بپرسیم چه خصوصیاتی را در آنها می‌پسندد و مورد قبول اوست. پرسش دیگری كه می‌توان از شخص پرسید آن است كه از او بخواهیم نقاط مثبت و منفی خود را بدون رودربایستی و خجالت بیان كند. این نوع سؤالات معمولا فرد را دچار تعارض و كشمكش می‌كند. برخی ممكن است قسمت اول سؤال را پاسخ ندهند و برخی نیز بخش دوم را بی‌جواب می‌گذارند. عده‌ای هم ممكن است به روان‌شناس اعتراض كنند كه شناخت این نقاط مثبت و منفی شخصیت آنها وظیفه شماست. در مجموع پاسخ‌های آنها به این سؤال مكمل پاسخ‌های قبلی آنها درباره بستگان، دوستان و سایر افراد خواهد بود.4 - نويسنده: منيره دانايي 1. روزنهان، دیویدال و سلیگمن، سارتین ای.پی؛ آسیب‌شناسی روانی، یحیی سیدمحمدی، تهران، ساوالان، 1387، چاپ نهم، ص 247. 2.شاملو، سعید؛ روان‌شناسی بالینی، تهران، رشد، 1386، چاپ دهم، ص 147 و 148. 3. . فیرس،ای. جری و تیموتی جی.ترال؛ روان‌شناسی بالینی، سیف‌الله بهاری، تهران، رشد، 1387، چاپ چهارم، ص 225 و 226. 4 . شاملو، سعید؛ روان‌شناسی بالینی، ص 149. لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده