معرفی خانه فروغ الملک شیراز (موزه هنر مشکین فام)

[Afsaneh.M 19632]

خانه فروغ الملک ( موزه هنر مشکین فام )

 

عمارت فروغ الملك در سال 1310 (اواخر دوره قاجار و اوايل دوره پهلوي اول) توسط فروغ الملك قوامي (داماد قوام بزرگ) در زميني به مساحت 1020 متر مربع در محور سنگ سياه و در جوار بقعه بي بي دختران احداث گرديد.اين بنا جهت استفاده مسكوني ساخته شده و شامل پاسدارخانه،آشپزخانه ،‌اسطبل ، حمام و دو باب منزل مسكوني (مهمان سراي فدك فعلي و خانه فروغ الملك )‌مي باشد كه خانه فروغ الملك در سه طبقه و شامل زیر زمین طبقه همکف و طبقه اول است که دارای دو بخش بیرونی و اندرونی با دو حیاط جداگانه، عمارت شاه نشین ، حوضخانه ، حمام ، آشپزخانه و ... است . در دو قسمت شمال و جنوب دو اتاق پنج دری دارد . در ضلع شمال غربی سالن اصلی ساختمان به نام شاه نشین قرار دارد که دارای پنجره های گره کاری است . این شاه نشین به وسیله حوضخانه ای هشت ضلعی به قسمت اندرونی متصل میشود.هنر نقاشی روی سقفها یادآور هنر دوره زندیه است.

 

[Afsaneh.M 19632]

ساختار و تزيينات بنا

اسكلت و ساختار اصلي بنا در پي سنگ با ملات گچ ، ديوارها آجر با ملات گچ و خاك و در سقف تيرهاي چوبي با پوشش گل و خاك و كاه گل مي باشد.

تزيينات اين بنا شامل تزيينات آجري ، تزيينات كاشي كاري ، نقاشي هاي سقف و نقوش بر روي سنگ ها به صورت حجاري شده مي باشد.

 

مرمت اين بنا در سال 1379 توسط سازمان عمران و بهسازي شهري شروع شد كه شامل تعويض سقف ها ، مرمت كليه آجركاري هاي نما ، تعويض در و پنجره هاي چوبي ، كاشي كاري حوض ها و مرمت سقف حوض خانه مي باشد.از سال 1327 تا اواسط دهه 50 با نام دبستان فروغ الملک مورد مورد استفاده آموزش وپرورش قرار گرفته است . این بنا از سال 1381 پس از مرمت و بازسازی در اختیار آقای حسن مشکین فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر یافت.

 

 

اشیاء موجود در موزه شامل صدها قطعه از هنری است که طی بیش از نیم قرن توسط ایشان تهیه و گردآوری شد و شامل دو بخش عمده آثار هنری خانواده مشکین فام و آثار هنرمندان معاصر فارس می باشد که بر حسب نوع اثرهنری و یا تکنیک و دوره آفرینش در قالب بخش هایی با آثار حجاری و نقش برجسته ، خوشنویسی ، نقاشی ، عکاسی ، هنرهای تجسمی و ... تقسیم بندی گردید و به نمایش گذاشته شده است.

آثار هنرى موزه:

اشياى موجود در موزه شامل صدها قطعه اثر هنرى است كه طى بيش از نيم قرن با تلاش و سرمايه خانواده مشكينفام با عشق و علاقه تهيه و گردآورى شده و شامل دو بخش عمده:

الف) آثار هنرى خانواده مشكينفام،

ب) آثار هنرمندان معاصر فارس است. آثار موجود برحسب نوع اثر، تكنيك يا زمان خلق اثر در قالب بخشهاى مجزا تقسيم شده و در معرض نمايش قرار گرفته است.

 

بخش آثار حجارى و نقش برجسته:

در اين بخش كارهاى استاد حاج حبيب مشكينفام (۱۳۸۰ _ ۱۲۹۴) بر روى سنگهاى مختلف از جمله مرمر قرار دارد كه شامل نقوش گل، حيوان، متون اسلامى ازجمله آيات قرآن است كه به دو شيوه «گود» و «برجسته» طراحى، خوشنويسى و كندهكارى شده است.

بخش خوشنويسى:

اين بخش شامل سه قسمت متفاوت اما بههم پيوسته است:

- آثار خوشنويسى استاد حبيب مشكينفام.

- آثار خوشنويسى محفل هنرى حاج حبيب مشكينفام.

- آثار اساتيد بزرگ خوشنويسى فارس و ايران.

بخش نقاشى:

نقاشىهاى موزه هنر مشكينفام شامل مجموعه بسيار نفيس و متنوعى از آثار هنرمندان معاصر فارس است. در اين بخش آثار ۳۰ هنرمند كه معرف سه نسل از نقاشان معاصر فارس هستند، به نمايش درآمده است. اين هنرمندان عبارتند از: حسام ابريشمى، بيژن بهادرى كشكولى، علىاصغر تجويدى، خليل توللى، قاسم حقيقى، بهرام خائف، بهنام خاوران، بهرام دبيرى، عباس دريسى، مهدى رضاييان، كاظم رضاييان، قاسم روزخوش، حسن زارع، غلامحسين صابر، عليرضا ظريف، عليرضا عطروش، احمد علامه دهر، سعيد غلامى، جمشيد كريمى، شهرام كريمى، محمدرضا كشاورزى، اميد مشكسار، حسن مشكينفام، منوچهر معتبر، حسين ميرزايى، مهرزاد نژند، حميدرضا هيربد و غلام يونسى.

آثار حجمى و مجسمههاى هدايتالله يوسفى نيز در اين بخش قرار دارند.

 

كتابخانه:

كتابخانه موزه شامل صدها جلد كتاب و مجلههاى تخصصى است. بريده جرايد در زمينه فعاليتهاى هنرى، صدها كارت، بروشور، پوستر و كاتالوگ مربوط به رويدادهاى هنرى، آرشيو نوار، فيلم و سىدى شامل مصاحبههايى با هنرمندان برجسته فارس و ايران. فيلم گزارش نمايشگاهها و رويدادهاى هنرى، نشستها و جلسات هنرى و ادبى، فيلم زندگى و آثار هنرمندان بزرگ جهان، موزهها و مراكز مهم هنرى جهان.

دفتر مطالعات هنرهاى تجسمى:

شامل شناخت هرچه بيشتر هنرمندان و آثار هنرى گذشته و حال، تهيه گزارش، تهيه عكس، فيلم و نوار از هنرمندان و آثار آنها، تهيه جزوه و كاتالوگ براى استفاده علاقهمندان و هنرمندان، چاپ و انتشار آثار هنرمندان فارس بهصورت كاتالوگ، كارت، بروشور، آلبوم و پوستر، ايجاد ارتباط با مراكز هنرى داخل و خارج از كشور.

اتاق قديمى:

در اين بخش فضاى يك اتاق قديمى همراه با مبلها، ميز، بخارى، صندوقچه، ويترين، بشقابهاى چينى قديمى، جعبههاى منبتكارى شده گلدانها و…مربوط به خانواده مشكينفام.

فروشگاه:

در اين بخش، توليدات هنرى موزه شامل آثار هنرمندان فارس، ازجمله تابلو، كتاب، آلبوم، نوار، كارتپستال، پوستر، آثار حجمى و ساير تأليفات به فروش مىرسد.

> گردآورى چنين مجموعه نفيس و كميابى طى بيش از پنجاه سال بيانگر چيزى جز عشق به يادگارها، شخصيتها و آثار فرهنگى و هنرى اين سرزمين نيست. مجموعه حاضر، از نظر تعدد و تنوع بخشهاى مربوط به يك دوره از تاريخ هنر معاصر بخشى از سرزمين ما، كمنظير و حتى بىنظير است. اين موزه و محتويات آن بىشك مىتواند پايه و اساس يك موزه واقعى، كمنظير و درخور براى شهر شيراز و استان فارس باشد. اين يك سرمايه ملى است. آرشيو ماندگار و ارزشمند موزه مشكينفام براى نسلهاى آينده به وديعه خواهد ماند.

[setare.blue 23086]

موزه هنر مشکین فام

 

 

 

موزه‌ی هنر مشکین‌فام را خیلی از شیرازی‌ها هم ندیده‌اند! حتی خیلی از راننده تاکسی‌های شیراز هم نمی‌دانند که شیراز چنین موزه‌ای هم دارد. این بنا در نقشه‌های گردشگری شیراز فهرست شده و از ارگ کریمخانی تا این موزه تقریبا ده دقیقه پیاده راه است.

بنای موزه یک خانه قدیمی است ته یک کوچه‌ی بن‌بست در بافت تاریخی شیراز. خانه معروف است به خانه‌ی فروغ‌الملک (قوامی) و زمانی توسط «اسماعیل قوامی» به آموزش و پرورش شیراز هدیه شده است. کاشی سردر موزه هنوز هم عنوان «دبستان فروغ الملک» دارد. انگار از موزه شدن این دبستان سابق، چند سالی بیشتر نمی‌گذرد چون پارچه‌نویسی سر در آن کهنه است ولی هنوز دوام دارد.

 

 

 

فضای داخلی موزه، مثل همه‌ی خانه‌های اعیانی قدیمی زیبا است، با همان پنجره‌های مشبک و کاشی کاری و حیاط‌های اندرونی و بیرونی و هشتی و یک اتاق هم با مبلمان قدیمی خانه، از جمله مبل‌های آینه‌کاری شده.

داخل اتاق‌های خانه، فضاهایی برای نمایش آثار هنری سه نسل از خانواده‌ی «مشکین فام» در نظر گرفته و در کنار این آثار، اثرهایی از دیگر هنرمندان فارس هم هست که برخی توسط صاحب اثر و بعضی توسط مجموعه‌داران به موزه هدیه شده‌اند.

لزوما همه‌ی آثاری که در موزه به نمایش گذاشته شده‌اند، آثار هنری چشمگیر و قابل توجهی نیستند ولی موزه در مجموع فضای دلپذیر و چیدمان جذابی دارد و برای کسی که فارس را دوست دارد و می‌خواهد در مورد آن بیشتر بداند، جزء فهرست «حتما ببینم» به حساب می‌آید. یکی از اتاق‌های موزه اختصاص دارد به عکس‌های مشاهیر فارس در زمینه‌های مختلف، از پزشکی گرفته تا تئاتر و شعر و مهندسی و ترجمه. به علاوه مجموعه‌ی مفصلی از عکس بزرگان فارسی (از جمله عکس‌هایی از سران عشایر فارس) از طرف یکی از مجموعه‌داران به این موزه هدیه شده است.

 

ظاهرا اداره‌ی موزه در دست خانواده‌ی مشکین‌فام (یا نهاد غیردولتی دیگری) است و میراث فرهنگی (یا اصلا یک سازمان دولتی) آن را اداره نمی‌کند. این را هم از روی بلیط موزه می‌توان حدس زد، هم از اینکه برخورد موزه با مشاهیر «ایدئولوژیک» نیست و عکس کسانی مثل «شهیار قنبری» یا «فریدون توللی» را هم می‌توان در میان عکس‌های دیگران دید.

 

ضعف بزرگ موزه نورپردازی آن است. وسط اتاق‌ها لامپ‌های کم مصرف سفید رنگ بسیار قوی‌ای نصب شده که هم با فضای موزه همخوانی ندارد و هم عکاسی را خیلی سخت می‌کند. تقریبا نمی‌شود عکسی از فضای داخلی موزه انداخت که در آن ردی از این «نورافکن»ها نباشد.

 

 

بخش نقاشی

 

 

 

دفتر مطالعات هنرهاى تجسمى

 

 

اتاق قدیمى

 

منابع : ganjei.com و goglet.ir

[setare.blue 23086]

نمای ۳۶۰ درجه اطاق قدیمی خانه فروغ الملک را

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

ویدئویی زیبا از خانه فروغ الملک

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

سایر عکس ها:

 

 

1.

 

 

2.

 

 

3.

 

 

 

4.

 

 

 

5.

 

 

 

 

 

 

[setare.blue 23086]

6.

 

 

7.

 

 

8.

 

 

 

9.

 

 

 

 

10.

[setare.blue 23086]

11.

 

 

 

12.

 

 

 

 

13.

 

 

14.

 

 

15.

 

 

 

منبع: goglet.ir