روند تاریخی پیشرفت مخابرات <مخابرات الکتریکیو مخابرات نوری>

[مجید بهره مند 43,111]

[h=2][/h]

 

به نام خدا

در زیر تاریخچه‌ی مختصری از مخابرات الکتریکی از جمله اختراعات کلیدی، کشفیات علمی، مقاله‌های مهم و نام‌های مرتبط آورده شده است.

تاریخچه‌ای از مخابرات الکتریکی و الکترونیکی

[h=2]ونوری[/h][h=2][/h]

1837-1800 تحولات اولیه، ولتا باتری را کشف کرد. رساله‌های ریاضی فوریه، کوشی و لاپلاس. تجربیات الکتریکی و مغناطیسی اورستد، آمپر، فارادی، هنری، قانون اهم (1844). سیستم‌های تلگراف اولیه توسط گاوس، وبر و وتستون.

1838-1866 تلگراف، مورس سیستم خود را تکمیل کرد. هال فهمید که می‌توان زمین را به عنوان مسیر جریان بکار برد. شروع خدمات تجاری (1855) .کابل بین قاره‌ای توسط سایروس فیلد و شرکاء نصب شد.

1845 اعلام قانون ولتاژ کیرشهف

1864 معادلات ماکسول تابش الکترومغناطیسی را پیش‌بینی کرد.

1899- 1876 تلفن، الکساندر گراهام بل مبدل اکوستیکی را پس از کوشش‌های اولیه رایس تکمیل کرد. اولین مبادله‌ی تلفنی در نیوهیون با هشت خط (1878). مبدل کربنی ادیسون. عرضه مدارهای کابلی. استروجر سوییچینگ خودکار پله به پله را ابداع کرد (1887). نظریه‌ی پر شدن کابل توسط هویساید، پاپن و کمپل.

1907- 1887 تلگراف بیسیم، هاینریش هرتز درستی نظریه ماکسول را نشان داد. نمایش مارکونی و پوپوف. مارکونی یک سیستم کاملاً بی‌سیم را به ثبت رساند (1897). نظریه مدارهای تنظیم شده توسط سرالیورلاج. شروع بکارگیری تجاری، شامل سیستم‌های کشتی به خشکی و میان قاره‌ای.

1899- 1892 نشر کتاب‌های الیور هویساید در مورد حساب عملیاتی، مدار و الکترومغناطیس.

1920- 1904 مخابرات الکترونیک، لی دو فارست تریود را بر اساس دیود فلمینگ اختراع کرد؛ فیلترهای پایه توسط کمپل و دیگران ابداع شد؛ آزمایش با پخش رادیو AM؛ خطوط تلفن میان قاره‌ای با تکرار کننده‌های الکترونیکی توسط شرکت بل تکمیل شد (1915)؛ تلفن با حامل مالتی پلکس شده بکار گرفته شد؛ آرمسترانگ گیرنده رادیویی سوپرهتروداین را کامل کرد (1918)؛ اولین ایستگاه پخش خصوصی.

1928- 1920 نظریه انتقال، مقاله‌های بنیادی نظریه مخابرات، سیگنال و نویز توسط کارسون، نایکوییست، جانسون و هارتلی.

1938- 1923 تلویزیون سیستم مکانیکی تشکیل تصویر توسط جنکینس نمایش داده شد؛ تحلیل نظری پهنای باند لازم؛ فارنسورث و زوریکین سیستم‌های الکترونیکی را پیشنهاد دادند؛ لامپ اشعه‌ی کاتودی توسط دومون و دیگران کامل شد؛ آزمایش‌های میدانی و پخش تجربی آغاز شد.

1927 کمیسیون فدرال مخابرات ایجاد شد.

1931 سرویس تله تایپ آغاز بکار کرد.

1934 هارولد بلک تقویت کننده با فیدبک منفی را کامل کرد.

1936 مقاله‌ی آرمسترانگ رادیویی FM را پیشنهاد کرد.

1937 الک ریوس مدولاسیون کد پالسی PCM را پیشنهاد کرد.

1945- 1938 جنگ جهانی دوم گسترش سیستم‌های رادار و مایکروویو؛ FM اختصاصاً برای مخابرات نظامی بکار رفت؛ گسترش الکترونیک، سخت افزار و نظریه‌ها در تمام زمینه‌ها.

1947- 1944 نظریه آماری مخابرات، رایس نمایش ریاضی نویز را تکمیل کرد؛ وینر، کولموگروف و کوتلنیکف روش‌های آماری را برای تشخیص سیگنال را بکار بردند.

1944- 1948 نظریه اطلاعات و کدگذاری؛ شانون مقاله بنیادی نظریه اطلاعات را منتشر کرد؛ همینگ و گولی کدهای تصحیح خطا را ابداع کردند.

1951- 1948 ترانزیستور توسط باردین، براتن و شوکلی اختراع شد.

1950 مالتی پلکس زمانی برای تلفن بکار گرفته شد.

1953 استانداردهای تلویزیون رنگی در ایالات متحده ایجاد شد.

1955 پایرس سیستم‌های مخابراتی ماهواره‌ای را پیشنهاد داد.

1956 اولین کابل تلفن بین قاره‌ای (36 کانال صدا)

1958 سیستم انتقال داده دوربرد برای کاربردهای نظامی ساخته شد.

1960 میمن اولین لیزر را به نمایش گذاشت.

1962 مخابرات ماهواره‌ای با تلستار 1 آغاز شد.

1966 – 1962 مخابرات دیجیتال سریع سرویس انتقال داده تجاری، شروع تلفن Touch-Tone؛ کانال‌های پهن‌باند برای سیگنال‌های دیجیتال طراحی شد؛ امکان ساخت PCM برای انتقال صدا و تلویزیون ثابت شد؛ پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه نظریه و ساخت مخابرات دیجیتال شامل روش‌های کدگذاری کنترل کننده خط توسط ویتربی و دیگران؛ و توسعه‌ی متعادل کننده‌های افقی توسط لاکی و همکاران.

1963 نوسان‌ساز حالت جامد مایکروویو توسط گان تکمیل شد.

1964 سیستم سوییچینگ تلفن کاملاً الکترونیک بکار گرفته شد.

1965 مارینر4 از مریخ به زمین تصویر مخابره کرد.

1975- 1966 سیستم‌های مخابرات پهن‌باند سیستم تلویزیون کابلی؛ سرویس رله ماهواره‌ای در دسترس قرار گرفت؛ رابط‌های نوری با استفاده از لیزر و تار نوری.

1969 آپارنت (جد اینترنت) ایجاد شد.

1971 اینتل اولین آی سی میکروپروسسور خود را ساخت.

1972 موتورولا تلفن همراه ساخت، اولین پخش زنده تلویزیونی از یک طرف اقیانوس اطلس به طرف دیگر با ماهواره.

1980 ابداع دیسک فشرده CD توسط فیلیپس و سونی.

1981 FCC قوانین سرویس‌دهی تلفن همراه را پذیرفت؛ IBM PC عرضه شد.

1982 AT&T موافقت کرد 22 شرکت تلفن محلی را خصوصی کند؛ هفت شرکت محلی بل تاسیس شد.

1985 فکس به صورت گسترده در دفاتر بکار گرفته شد.

1989- 1988 نصب کابل‌های نوری در اقیانوس آرام و اطلس برای مخابرات نوری.

2000- 1990 سیستم‌های مخابرات دیجیتال پردازش سیگنال‌های دیجیتال و سیستم‌های مخابراتی در وسایل خانگی بکار گرفته شد؛ گیرنده‌های با تنظیم دیجیتال. سیستم‌های طیف گسترده، شبکه‌های ISDN، ایجاد استاندارد تلویزیون دیجیتال دقیق HDTV؛ فراخوان دیجیتال؛ کامپیوترهای دیتی؛ تلفن‌های همراه دیجیتال.

1995- 1994 FCC

1998 سرویس‌های تلویزیون دیجیتال در آمریکا شروع بکار کرد.

ادامه مطلب : تاریخچه مخابرات در ایران

تاریخچه مخابرات الکتریکال در ایران :

الف) تلگراف :

اگر فن تلگراف را مبادله اخبار و اطلاعات بوسیله علایم قرار دادی سمعی ، بصری و یا الکتریکی و غیره از محلی به محل دیگر تعریف کنیم که به طور کلی تعریفی جز این ندارد ، در این صورت تاریخ مخابرات تلگرافی از چند هزار سال قبل شروع می گردد و تا آنجا که شواهد و قراین تاریخی حکایت دارد ایرانیان نخستین ملتی بوده اند که در این مرحله گام برداشته اند .

تلگراف مورس :

نخستین خط تلگراف مورس در ایران در 19 تیر 1238 شمسی بین کاخ سلطنتی در تهران و اردوگاه تابستانی شاه در چمن سلطانیه آماده گردید و مورد بهره برداری قرار گرفت .

از توسعه و رونق کار شبکه های تلگرافی، اداره مستقل تلگراف در سال 1255 شمسی به وزارت تلگراف تبدیل و علیخان مخبر الدوله که رئیس اداره تلگراف بود خود به عنوان نخستین وزیر تلگراف منصوب گردید . بیشترین خطوط تلگرافی ایران زیر نظر مأموران انگلیس اداره می شد تا اینکه در سال 1310 شمسی به موجب قرار دادی کلیه خطوط تلگرافی به ایران واگذار گردید .

ب) تلفن :

نخستین تلفن از نوعی که اصول آن با تلفن های امروزی مشابه بود بوسیله الکساندر گراهام بل اسکاتلندی در امریکا ساخته شد و اولین مکالمه و دستیارش در روز 10 مارس 1876 ( 20 اسفند 1255) در شهر بوستون انجام گرفت .

ارتباط تلفنی در ایران بین سالهای 1264 و 1265 شمسی آغاز گردید . و در آن موقع صاحب امتیاز راه آهن تهران – ری برای ایجاد ارتباط بین دو دستگاه تهران و ری بین گاز شهری و واگن خانه سیم کشی هایی نمود و ارتباط تلفنی را برای نخستین بار درایران دایر نمود . صاحب امتیاز راه آهن تهران – ری در سال 1266 شمسی نیز بین کامرانیه شمیران و عمارت وزارت جنگ ارتباط تلفنی برقرار نمود .

نخستین اقدام جهت ارتباط تلفنی خارج از تهران در سال 1280 شمسی به شرکتی واگذار شد که در شهر تبریز به شعاع 24 کیلومتر اقدام به ایجاد ارتباط تلفنی بنماید ، که در این مسیر کم کارهایی صورت گرفت که باعث شد این صنعت در ایران به کندی رشد نماید .

تاریخچه مخابرات نوری در ایران:

در ایران در اوایل دهه ۶۰، فعالیت‌های پژوهشی در زمینه فیبر نوری در پژوهشگاه، برپایی مجتمع تولید فیبر نوری در پونک تهران را درپی داشت و در سال 1367، کارخانه تولید فیبر نوری در یزد به بهره برداری رسید. عملاً در سال ۱۳۷۳ تولید فیبر نوری با ظرفیت ۵۰٫۰۰۰ کیلومتر در سال در ایران آغاز شد. فعالیت استفاده از کابل‌های نوری در دیگر شهرهای بزرگ ایران آغاز شد تا در آینده نزدیک از طریق یک شبکه ملی مخابرات نوری به هم بپیوندند. در همان سال ۱۳۶۷ نخستین خط مخابراتی تار نوری بین تهران و کرج به کار افتاد.

اولین پروژه فیبرنوری با اجرای ۷۰۰ کیلومتر کابل با ۱۳ هزار کانال بین چندین مسیر با هزینه‌ای بالغ بر ۴۰ میلیارد ریال بین سالهای ۶۹ تا ۷۳ انجام شد. در برنامه دوم توسعه پروژه فیبرنوری با ۱۱۶۰۰ کیلومتر کابل با ۶۲۰ هزار کانال بین شهری با هزینه ۶۵۴ میلیارد ریال در سالهای ۷۴ تا ۷۸ به انجام رسید و نهایتا در برنامه سوم توسعه ۱۷۸۵۰ کیلومتر تا ۲ میلیون کانال با پروتکشن بین شهرهای کشور با هزینه‌ای بالغ بر ۱۰۳۵ میلیارد در سالهای ۷۹ تا ۸۳ اجرا شد.

مهمترین پروژه های فیبرنوری ایران :

مهمترین پروژه های فیبرنوری در كشور اعم از ارتباطات بین الملل و داخل كشور بشرح ذیل است:

1- پروژه TAE

پروژه مذكور یك شبكه مخابراتی فیبرنوری میان كشورهای اروپائی و آسیائی میباشد كه طراحی و اجرا گردیده است و از شانگهای چین شروع و در فرانكفورت آلمان خاتمه مییابد.این پروژه علاوه بر تامین ارتباط مخابرات داخل كشورهای عضو ، ارتباط بین المللی كشورهای عضو را نیز برقرار مینماید. مسیر اصلی كه پروژه در ایران طی كرده است 2130 كیلومتر میباشد كه ورودی آن از مرز بازرگان در آذربایجانغربی و خروجی آن باجگیران در استان خراسان میباشد و از شهرهای تبریز ، زنجان ،قزوین ، تهران ،سمنان ، شاهرود ، سبزوار و قوچان میگذرد.

2- پروژه جاسك - فجیره

این پروژه در سال 1370 به طول 160 كیلومتر فیبرنوری بین جاسك و فجیره در كشور امارات مورد بهره برداری قرار گرفت و باعث سهولت در امر ارتباطات بین المللی بین ایران و كشورهای حوزه خلیج فارس گردید.