آفات بهداشتی:

[masi eng 47,044]

مورچه‌های گونه‌های

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

ظاهرا چربی دوست بوده و در نتیجه ممکن است به پوست سر نسبتا چرب جلب شده باشند. از خوزستان و کرمان نمونه‌هایی گزارش شده است. دلیل این حمله بر روی مو ناشناخته است. موها ی بریده شده توسط مورچه ها ممکن است برای تغذیه، لانه سازی، و یا اهداف دیگر استفاده شوند.

ممکن است خارش خفیفی داشته باشد.

برای کاهش خارش از آنتی هیستامین استفاده میشود.

پزشکان لویسون کالامین (Calamin) را جهت مصرف موضعی نیز پیشنهاد میکنند.

با توجه به احتمال آلودگی انگلی و میکربی توصیه میکنم حتما به پزشک مراجعه کنید. در ضمن از خوابیدن در محل فعالیت مورچه های فوق خودداری کنید. در پایان بهتر است محل‌های فعالیت مورچه های فوق را با یک حشره کش سمپاشی کنید.

[masi eng 47,044]

شاید برای شما پیش آمده باشد که در اتاقی با دوستتان نشسته باشید و در این حین مدام مورد گزش پشه‌ها قرار گرفته باشید و مجبور باشید آنها را با دست و حرکت دادن سرتان، دور کنید، در حالی که دوستتان مشکل خاصی ندارد. آیا واقعا پشه‌ها دوست دارند، برخی‌ها را بیشتر نیش بزنند؟ آیا این افراد خون مغذی‌تری دارند؟! یا موضوع چیز دیگری است. از لحاظ علمی ثابت شده که ۲۰ درصد مردم، بیشتر مورد توجه پشه‌ها قرار می‌گیرند، فعلا راه حلی برای مشکل این افراد پیدا نشده است، به جز اینکه از داروهای دافع حشرات استفاده کنند که این هم البته همیشه پاسخگو نیست و برخی از پشه‌ها به تدریج نسبت به ایمن می‌شوند. اما دلیل جذاب بودن این افراد برای پشه‌ها چیست؟ گروه خونی پشه‌ها کسانی را که گروه خونی O دارند، دو برابر افراد با گروه خونی A نیش می‌زنند. گروه خونی B در میانه طیف علاقه پشه‌ها قرار دارد. علاوه بر این جالب است بدانید که ۸۵ درصد افراد، ماده‌ای از پوست خود ترشح می‌کنند که نشاندهنده گروه خونی آنهاست، ولی ۱۵ درصد مردم این ماده را ترشح نمی‌کنند، دسته اول برای پشه‌ها جاذب‌ترند. دی اکسید کربن پشه‌ها با دقت متوجه دی اکسید کربن بازدم افراد می‌شوند و با موقعیت‌یابی آن متوجه حضور افراد می‌شوند. پشه‌ها برای این کار یک عضو تخصصی به نام پالپ آرواره‌ای دارند. حساسیت پشه‌ها آنقدر زیاد است که می‌توانند از پنجاه متری هم متوجه متصاعد شدن دی اکسید کربن شوند. پس افرادی که دی اکسید کربن بیشتر بیرون می‌دهند، بیشتر پشه‌ها را متوجه خود می‌کنند. بنابراین به طور کلی افراد که جثه بزرگ‌تری دارند، بیشتر هدف پشه‌های قرار می‌گیرند. یک دلیل اینکه گاهی کودکان کمتر مورد گزش قرار می‌گیرند، میزان کلی دی اکسید کربن بازدمی کمتر آنهاست. ورزش و سوخت و ساز پشه‌ها اسید لاکتیک، اسید اوریک، آمونیاک و سایر موادی را که در عرق ترشح می‌شوند، بو می‌کشند. دمای بیشتر بدن، جذب‌کننده پشه‌هاست. پس ورزش و فعالیت بدنی زیاد با توجه به ترشح این مواد و تولید گرمای بیشتر، باعث جذب پشه‌ها می‌شود. البته عوامل ژنتیکی هم روی میزان ترشح اسید اوریک مؤثر هستند. باکتری‌های پوست در یک پژوهش که در سال ۲۰۱۱ انجام شد، مشخص شد که سطوح بالای نوعی از باکتری، جاذب پشه‌هاست. جالب است که اگر کسی باکتری زیادی در پوست داشته باشد، اما این باکتری‌ها از انواع مختلف باشند و نوع خاصی از باکتری در پوست، غالب نباشد، پشه‌ها کمتر جذب می‌شوند. همین موضوع می‌تواند توجیه‌کننده گزش بیشتر ما در ناجیه کف پا و مچ پا باشد، چون در این نواحی باکتری بیشتری در پوست وجود دارد. نوشیدنی‌های الکلی هم باعث نیش‌خوردگی بیشتر افراد می‌شوند. حاملگی زنان حامله بیشتر مورد گزش قرار می‌گیرند، چون ۲۱ درصد دی اکسید کربن بیشتر تولید می‌کنند و دمای بدنشان به طور متوسط ۱٫۲۶ درجه فارنهایت بیشتر است. رنگ لباس رنگ‌های تیره، بیشتر پشه‌ها را جذب می‌کنند. ژنتیک به طوری که پیشتر توضیح دادیم ۸۵ درصد مردم برای پشه جذاب‌تر هستند. مواد دفع‌کننده حشرات طبیعی با کروماتوگرافی ترشحات پوست بدن بعضی از افراد مشخص شده است که آنها مواد دافع حشرات طبیعی از خود تشرح می‌کنند. دانشمندان امیدوارند بتوانند از مولکول‌های این مواد در اسپری‌ها استفاده کنند.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

+

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[masi eng 47,044]

مطالعه روی «مورچه‌های آتش Fire ants» نشان می‌دهد، این حشرات برای رسیدن به منبع غذایی در کوتاه ترین زمان، سریعترین مسیر را انتخاب می کنند که با اصل «فرما» در فیزیک نور مطابقت دارد.

در فیزیک نور، حرکت یک شعاع نور در بین دو نقطه در کوتاه ترین زمان پیموده می شود که به نام اصل «فرما» در حداقل زمان

(Fermat' & chr(39) & 's principle of last time) معروف است.

به عنوان مثال یک نجات غریق برای نجات دادن یک فرد در حال غرق شدن در قسمت پایین ساحل باید سریعترین مسیر را انتخاب کند. در این حالت ناجی برای به حداقل رساندن زمان شنا باید نخست تا قسمت انتهای ساحل را بدود.

محققان با بررسی مورچه های آتش (Wasmannia auropunctata) هنگام عبور از سطوح مختلف دریافته اند این حشرات مسیرهایی که کل زمان پیاده روی آن ها را به حداقل می رساند، انتخاب می کنند.

در این مطالعه محققان کلونی هایی از مورچه آتش، به عنوان یکی از 100 گونه مهاجم ترین حشرات را مورد بررسی قرار دادند. هر کلونی شامل چندین هزار مورچه کارگر و چند ملکه است. مورچه ها در یک گوشه از محفظه و سوسک ها به عنوان منبع غذایی در گوشه مخالف قرار داده شدند. مورچه ها برای رسیدن به منبع غذایی مجبور به طی کردن مسیر پوشیده از مواد مختلف از جمله سطوح صاف، زبر یا شیشه ای بودند.

محققان رفتار حرکتی مورچه ها را روی سطوحی متشکل از مواد مختلف در کنار یکدیگر (شیشه و سطح زبر، شیشه و سطح صاف، سطح صاف و زبر) مورد ارزیابی قرار دادند که نشان می دهد، سرعت حرکت مورچه ها روی شیشه سریعتر از سطح زبر و روی سطح صاف سریعتر از سطح زبر است. مورچه ها به جای انتخاب یک مسیر مستقیم، مسیرهای زاویه دار را برگزیده و با عبور از روی مواد نرم و صاف تر تلاش می کنند که در کوتاه ترین زمان به منبع غذایی دست پیدا کنند. بر این اساس اصل «فرما» در فیزیک نور در دنیای موجودات زنده نیز صدق می کند. انتخاب سریعترین مسیر توسط مورچه ها باعث به حداقل رساندن زمان سفر و صرفه جویی در مصرف انرژی می شود. این رفتار مورچه ها به محققان برای درک بهتر نحوه سازماندهی گروه های اجتماعی حشرات کمک می کند.

روزنامه ایران، شماره 5345 به تاریخ 1/2/92، صفحه 9 (دانش)

[masi eng 47,044]

سوسری یا همان حشره‌ای که اکثر مردم به غلط با نام سوسک آن را می‌شناسند دارای شکم بند بند و بیضی شکل، بالهایی که به طور متقاطع روی شکم قرار گرفته اند، رنگ قهوه ای بلوطی یا سیاه و اندازه ای بین یک تا پنج سانتیمتر مشخصاتی است که سوسک های منازل را به یاد ما می آورد . سوسک های منازل یا به اصطلاح علمی تر سوسری ها مانند خیلی از موجودات زنده دیگر اقسام متعددی دارند ولی سه نوع زیر بیشتر در اماکن و منازل دیده می شود .

 

 

 

 

 

1- سوسری آمریکائی: این حشره به طول 7/2 تا 5/2 سانتیمتر و به رنگ قرمز متمایل به قهوه ای است ولی بالهای آن کاملاً رشد یافته است .

 

2- سوسری آلمانی: سوسری آلمانی یکی از کوچک ترین سوسری های خانگی است، بدن آنها بین 15-10 میلی متر و به رنگ زرد طلائی تا قهوه ای مایل به زرد است. رنگ نرها روشن تر از ماده ها یعنی قهوه ای مایل به زرد روشن می باشد. همچنین ماده ها درشت تر از نرها هستند. این گونه به بسیاری از سموم مقاوم شده است .

 

3- سوسری شرقی: سوسری شرقی به طول حدود 5/2 سانتیمتر ، برنگ تیره ، مسطح و پهن و با بالهای کوتاه است .

 

نحوه زندگی سوسری ها: سوسک ها پس از ورود به اماکن و مستقرشدن در محل مناسب شـروع به تخم ریزی می کنند. تخم سوسک به تـعـداد شـانزده تـاچهل و هشت عدد می باشد که درون پوشش یا کپسولی قهوه ای و لوبیا مانندشامل دوردیف مـوازی اتاقکهای حاوی تخم به نـام ائوتک قراردارد .

سوسری ها این کپسول ها را در محلهای تاریک و دور از چشم در شکاف ها و درزها گذاشته و یا به سطوح زیرین مـیز وصندلی یا تختخواب ،جعبه چوبی و دیگر وسایـل بسته بـندی شده می چسبانند

کپسول ها به تدریج بزرگ شده، پس از مدتی سوسک های جوان سفیدرنگ کوچک بدون بال از درون آن خارج می شوند .

از ابتدای تخـم ریزی تا خارج شدن نوزاد سـوسک (نـمف)، سی تا پنجاه روز طول می کشد. سوسری بالغ چند ماه تا یک سال زندگی می کند و در این مدت عمل تخم ریزی چندین بار تکرار می شود .

سوسری ها چه می خورند: این حشرات مواد شیرین و نشاسته ای را ترجیح می دهند. آنها از شکر و شکلات های شیرین، شیر، پنیر، گوشت، نان و سایر غلات و نیز از مقوا، جلد کتاب، چوب های روی سقف، کفی کفش، لاشه سوسری های مرده و فلج، خون خشک شده و تازه، مدفوع، خلط، ناخن دست و پای افراد مریض و خوابیده تغذیه می کنند .

سوسک های منازل چه مکان هایی را دوست دارند: سوسری ها گرما را دوست دارند و پشت رادیاتورها و لوله های آب گرم مخفی می شوند . روزها در شکاف و درز دیوارها، چهارچوب درها ومبل ها پنهان می شوند. نقاط تاریک مانند: تختخواب، پشت یخچال و اجاق خوراک پزی و ظروف آشپزخانه، کابینت ها، توالت، حمام - لوله بخاری، محل نگهداری حیوانات، زیرزمین ها، داخـل تلویزیون و رادیو و دیگر وســایل الکــتریکی، آبروها و سیستم فاضلاب محل اختفای سوسک ها است .

گروهی از سوسری هااز طریق راه رفتن و پرواز حرکت کرده و نیز همراه وسایط حمل و نقل، کشتی و هواپیما مسافت های طولانی را طی می کنند. مجاری فاضلاب، وسایل بسته بندی شده، جعبه بطری های نوشابه، کیسه های سیب زمینی و پیاز و سایر مواد غذایی که به گونه ای نامناسب انبار شده اند، اماکن و منازل آلوده مجاور، دودکش بخاریها، راههای انتقال این حشرات هستند .

¤ شب هنگام فعالیت می کنند در مواردی که آلودگی شدید باشد یا به شدت گرسنه باشند در طول روز نیز مشاهده می شوند .

 

 

اهمیت پزشکی و مبارزه با سوسری ها

 

سـوسری ها از آفات مهمی محسوب می شوند که از کثافات، غـذاهای فـاسد، پارچه و چسب کتاب تغذیه نموده، قسمتی از غــذای هضم نشده خود را برمی گردانند، به دفع مدفـوع روی غذا عادت دارند، از دهان و غدد خود ماده ای ترشح می کنند که در مسیر حرکت آنها و منابع غذایی شان بوی ماندگار و نامطبوعی ایجاد می کنند .

ســوســری ها با آلــوده کردن مـواد غذایی از طـریق عـوامـل بیمـاری زای مـوجود در توالت ها، زباله ها، و . . .، عامل انتقال

- بیماری های باکتریایی: -اسهال - دیسانتری -وبا -تب تیفوئید

- بیماری های ویروسی: -فلج اطفال

- حمل تخم کرم های انگلی

و نیز واکنش های آلرژیک مانند ناراحتی پوستی، خارش، تورم پلک و ناراحتی های تنفسی را ایجاد می کنند .

نحوه مبارزه : برای مبارزه در نظر داشته باشید که سوسری ها ( سوسک ها ) برای ادامه زندگی نیازمند آب غذا و پناهگاه هستند می توان با به کارگیری روش های زیر ، دسترسی این حشره را به آب ، غذا و پناهگاه کم نموده و به طور موثری آلودگی را کاهش داد .

 

 

کاهش منابع غذا :

 

- زباله ها را در داخل کیسه های نایلونی غیر قابل نفود و سپس کیسه را در داخل زباله دانی درب دار قرار دهید زباله دان باید به صورتی باشد که در ان کاملاً بسته شود .

- هر شب قبل از ساعت 9 زباله ها را از منزل خارج کنید و کیسه زباله را در مکانی دور از رفت و آمد مردم قرار دهید تا جمع آوری و دفع شود به یاد داشته باشد که در کیسه را محکم گره بزنید .

- مواد غذایی را یا در داخل یخچال و یا داخل ظرف دردار نگهداری کنید .

- باقیمانده مواد غذایی در حین طبخ یا صرف غذا را جمع آوری کنید .

- سکوها و قفسه های آشپزخانه را بخوبی تمیز کنید و انها را پاکیزه نگه دارید .

- سطح به خصوص کف آشپزخانه را بطور مرتب تمیز نمایید

- وسایل شست وشوی ظروف غذا مثل سیم ظرفشویی و اسکاچ را پس از هر بار استفاده بشویید .

- چربی موجود بر هواکش ها و دیوا را بخوبی تمیز کنید .

- کلیه درزها و شکاف های موجود بر دیوار ، کف ، سقف ، درزهای میان پله ها و غیره را با مصالح ساختمانی مناسب مسدود کنید .

- بندهای موجود میان کاشی ها ، دیوار و کف حاشیه اطراف قرنیز ها را پر و بند کشی کنید .

- قفسه های آشپزخانه (کابینت ها) را از نوع پایه دار انتخاب کنید تا زیر آن ضمن تبادل هوا ، بسادگی قابل شستن و تمیز کردن باشد .

 

 

کاهش منابع آب :

 

- کف شوی فاضلاب رو ها بخصوص کف شوی آشپزخانه را به توری مخصوص ( درپوش ) مجهز نمایید .

- آب موجود در زیر گلدانی های منزل یا محل کارتان را تخلیه کنید .

- ظروف تهیه و صرف غذا را در اسرع وقت بشویید هرگز انها را در طول شب نشسته باقی نگذارید اگر شستن ظروف بلافاصله مقدور نیست آنها را در یک محلول شوینده بخیسانید تا در فرصت مناست شسته شوند .

- ظروف شسته شده را بلافاصله خشک کنید تا از جمع شدن باقیمانده آب حاصل از شست وشو در آنها جلوگیری شود .

- شیر هایی را که چکه می کنند تعمیر کنید .

 

 

سم پاشی :

 

علاوه بر به کارگیری موازین بهسازی، با استفاده از سموم حشره کش نیز می توان به مبارزه با سوسکها پرداخت که این روش با توجه به ایجاد آلودگی محیط زیست به عنوان آخرین روش برای مبارزه با سوسکها تلقی می گردد .

اگرچه وجود سوسکها در اماکن موجب بروز مخاطرات بهداشتی فراوان می گردد اما خطرات ناشی از استفاده از ترکیبات سمی برای از بین بردن آنها بخصوص در صورتی که با رعایت کامل جوانب احتیاط نباشد به مراتب بیشتر از وجود سوسکهاست .

نوع سم و نحوه سمپاشی باید توسط افراد ورزیده و متخصص این امر انتخاب گردد و سمپاشی باید توسط این افراد انجام شود. هنگام سمپاشی باید کلیه موازین احتیاطی رعایت گردد .

لازم است قبل از سمپاشی محلهای مورد نظر تمیز و در صورت امکان شست وشو گردند و مواد غذایی، ظروف غذاخوری، وسایل کودکان و وسایل خواب و پرندگان باید از محل خارج یا روی آنها کاملاً پوشانیده شود.

برای مبارزه با سوسکها، یک بار سمپاشی محلهایی که زود به زود شسته می شود و استفاده از سمومی که اثر ابقائی آنها کم است کافی نمی باشد و ممکن است کپسولهای تخم موجود در محل که پنهان می باشند به تدریج باز شوند، بنابراین لازم است سم بیش از 2-3 ماه روی سطوح باقی بماند و یا در صورت شست وشوی محل، سمپاشی باید تکرار گردد.

منبع: روزنامه کیهان، شماره 20297 به تاریخ 13/6/91، صفحه 7 (خانواده)

[masi eng 47,044]

دانشمندان گونه جدیدی از زنبور را کشف کرده اند از خوردن هیچ چیز به اندازه آب چشم انسان لذت نمی برد.

به گزارش مهر، این گونه از زنبورها که «لیسوتریگونا» (lisotrigona) نام گرفته اند به آرامی زیر پلک انسان می نشیند و پس از آن مکیدن آب چشم یا مایعی که تخم چشم را پوشانده را آغاز می کند.

براساس گزارش انجمن حشره شناسی کانزاس، حتی بستن چشمها هم به این روند کمک نمی کند.

این گزارش می افزاید: با آزمایش این زنبورها، پس از این که آنها روی چشم می نشینند و در حالی که آب چشم را می مکند، انسان به ندرت احساس حضور یک زنبور را در چشم خود دارد، تنها با نگاه کردن در آینه است که می توان از وجود زنبور مطلع شد.

این در حالی است که اگر چند زنبور به طور همزمان وارد چشم شوند و مکیدن آب چشم را آغاز کنند موجب جاری شدن شدید آب چشم خواهد شد.

این زنبور در تایلند کشف شده و تاکنون در اروپا و آمریکا مشاهده نشده است. گفته می شود که این زنبور به علت وجود میزان اندکی از پروتئینی که در آب چشم وجود دارد به آن جذب می شود. آنها همچنین به شوری آب چشم و تعریق بدن نیز علاقه مند هستند.

محققان تلاش کردند که این زنبورها را با ارائه انواع دیگری از غذا چون گوشت و پنیر ترغیب کرده و آنها را از چشم دور کنند، اما این زنبورها تنها به دنبال آب چشم انسان بوده اند.

دانشمندان اعلام کردند که پلک زدن غیرارادی موجب می شود که این حشره از مژه ها سقوط کند، اما در این صورت نیز برخی از زنبورها به قدری تلاش می کنند تا وارد چشم شوند.

منبع: روزنامه کیهان، شماره 20204 به تاریخ 20/2/91، صفحه 7 (دانش و پژوهش)

[masi eng 47,044]

پشه های ماده ناقل بیماریهای تب زرد، تب دانگ و مالاریا تحت تاثیر CO₂و بوی متصاعد شده از بدن میزبان انسانی به سمت آن جلب می شوند. آزمایشات انجام گرفته توسط دو حشره شناس در دانشگاه کالیفرنیا (ریورساید) نشان داده است که چگونه پشه ماده آئدس اجیپتی ناقل تب زرد و تب دانگ به بوی بدن انسان و دی اکسید کربن ناشی از بازدم تنفسی واکنش نشان می دهد.

براساس مقاله منتشره در مجله زیست شناسی تجربی دی اکسید کربن بازدم بدواً موجب می گردد که پشه ها جذب میزبان شوند و سپس با دنبال کردن بوی بدن روی بدن میزبان بنشینند. بیانیه دانشگاه تصریح می کند که یافته های دکتر رینگ کارد استاد حشره شناسی دانشگاه کالیفرنیا(ریورساید) و تیون دکر دانشجوی سابق تحصیلات تکمیلی در آزمایشگاه Carde می تواند دانشمندان را به چگونگی استفاده از این محرکها برای به دام انداختن پشه ها رهنمون گردد. تب زرد یک بیماری ویروسی است که همه ساله در ساسر دنیا 30 هزار نفر را به کشتن می دهد. تب دانگ نیز همه ساله 100-50 میلیون نفر را آلوده می کند که از این میان موجب بستری شدن 500 هزار نفر و کشته شدن یک میلیون و دویست و پنجاه هزار نفر می گردد. کارده می گوید: " رسپتورهای دی اکسید کربن در پشه ها این امکان را به وجود می آورند که به کمترین مقدار گاز موجود نیز واکنش نشان دهند. کربن دی اکسید به تنهایی می تواند موجب جلب پشه ها شود و در این خصوص نیازی به حضور سایر محرکها نیست اما بوی یدن زمانی اهمیت می یابد که پشه نزدیک میزبان است و قصد دارد محل گزش را انتخاب کند. افزون بر این میزان حساسیت پشه ها به بوی بدن میزبان با احساس CO₂حاصل از بازدم بین 5 تا 25 برابر افزایش می یابد." منابع: حشره شناسی پزشکی به نقل از By Indo Asian News Service, IANS

[masi eng 47,044]

تریپانوزو میاز آمریکایی (بیماری شاگاس)

 

تریپانوزوما کروزی (Trypanosoma cruzi) یگ انگل داخل سلولی اجباری بوده و عامل ایجاد کننده بیماری تریپانوزومیاز آمریکایی یا بیماری شاگاس می باشد. انتقال این انگل به انسان توسط ساس خون خوار Triatomine یا بینی مخروطی (cone nose یا kissing) صورت می گیرد. این ساس ها در شکاف و شیارهای دیوارهای خانه های قدیمی در مناطق روستایی زندگی می کنند. این حشرات شب فعال بوده و بدنبال خون خواری از انسان مقادیر زیادی انگل را از طریق ترشحات مدفوعی خود در محل خونخواری آزاد می کنند؛ در صورت خاراندن و زخمی کردن محل، این انگل ها می توانند وارد زخم شوند. انتقال انگل همچنین می تواند از طریق انتقال خون، پیوند عضو و نیز جفت صورت گیرد.

انتشار جغرافیایی: تقریباً 25% از جمعیت آمریکای لاتین در خطر ابتلا به این عفونت قرار دارند. این بیماری در مکزیک، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی وجود دارد. اما موارد ابتلا به آن در ایالات متحده نادر می باشد. مخصوص آمریکای جنوبی، مرکزی و برخی نقاط خاص است و در ایران موردی ندارد (

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

).

 

 

علایم بالینی: مسافرین به ندرت دچار این عفونت می گردند و تنها در صورت بازدید از نواحی روستایی در مناطق اندمیک در ریسک ابتلا قرار می گیرند. بیماری شاگاس دارای 3 مرحله بالینی می باشد. مرحله حاد و مزمن. عفونت حاد معمولاً بدون علامت می باشد اما می تواند با تورم موضعی محل گزش، تب و در 5 تا 10% موارد، مننگوانسفالیت، میوکاردیت و یا هر دو همراه باشد. تظاهرات گوارشى عبارتند از: مگاازوفاگوس (با علائم دیسفاژی، اُدینوفاژی، درد سینه و رگورژیتاسیون) و مگاکولون (با علائم درد شکم، یبوست مزمن، انسداد، سوراخ‌شدگی، سپتیسمی، و حتى مرگ). طول مدت مرحله مزمن متغیر بوده اما می تواند به 10 تا 20 سال نیز برسد.

تشخیص: تشخیص بیمارى شاگاس حاد نیاز به دیدن انگل دارد که ممکن است در بررسى بافى‌کت یا خون تازه یا اسمیر نازک یا ضخیم خون یافت شود. اگر مشاهده مستقیم موفقیت‌آمیز نبود، مى‌توان از تلقیح به موش و کشت در محیط‌هاى اختصاصى کمک گرفت. بیمارى مزمن با کمک سرولوژى تشخیص داده مى‌شود. CF، ایمونوفلورسانس، و الیزا همگى موجود هستند اما مثبت کاذب آنها زیاد است. به همین علت توصیه مى‌شود که هر تست مثبت را با دو تست دیگر تأیید نمود.

 

 

پیشگیری و درمان: از آنجایی که ساس های منتقل کننده انگل شب فعال می باشند، مسافرین می توانند با خودداری از ماندن در کنار ساختمان های قدیمی در شب و خودداری از چادر زدن یا خوابیدن در خارج از منزل در مناطق اندمیک تا حد زیادی خود را نسبت به این بیماری محافظت نمایند. هیچگونه واکسنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. اقدامات محافظتی شامل سم پاشی منازل آلوده، استفاده از پشه بندهای آغشته به حشره کش و رعایت احتیاطات مربوط به مواد غذایی می باشد.

نیفورتیموکس (Nifurtimox) در ایالات متحده تنها داروئى است که بر تریپانوزوماکروزى تأثیر دارد. این دارو مدت و شدت بیمارى حاد را کاهش مى‌دهد اما تأثیر آن در ریشه‌کنى انگل پائین است به‌طورى که تقریباً ۷۰ درصد از عفونت‌هاى حاد را از نظر انگلى درمان مى‌نماید. درمان بایستى سریع و با دوز روزانه ۱۰-۸ mg/kg در بزرگسالان، ۱۵-۵/۱۲ mg/kg در نوجوانان، و ۲۰-۱۵ mg/kg در کودکان ۱۰-۱ سال شروع شود. درمان به‌صورت خوراکی، چهار بار در روز و به‌مدت ۱۲۰-۹۰ روز ادامه مى‌یابد. نیفورتیموکس را مى‌توان از CDC تهیه نمود. پس از سال‌ها بحث توصیه مى‌شود که بیماران آلوده به تریپانوزوما کروزى بدون توجه به وضعیت بالینى و مدت عفونت آنها درمان شوند.

 

 

مسافرین باید جهت تشخیص و درمان این بیماری با یک متخصص بیماری های عفونی یا متخصص بیماری های گرمسیری مشورت نمایند.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[masi eng 47,044]

کک ها، حشرات موذی و بسیار خطرناکی هستند که به واسطه ویژگی های حرکتی و دوره زندگی، به دام انداختن آن ها بسیار مشکل و تقریبا غیرممکن است. حتی استفاده از سموم در مبارزه با آن ها راه به جایی نمی برد. اگر کک ها، وارد محیط های مسکونی شوند، بیرون راندن آن ها بسیار مشکل است. از آن جا که این حشرات به طور سریع به سمت انسان جذب می­شوند، افرادی که برای تفریح به مناطق روستایی می روند از گزند آن ها در امان نخواهند بود. به دلیل آن که این حشرات می توانند ناقل بیماری های خطرناک مشترک بین انسان و دام باشند، توجه به مبارزه با آن ها ضروری است. سایر راه های مبارزه در مورد کک ها هم چندان کارساز نمی باشند، بنابراین به دنبال یافتن راهی برای حل این مشکل در جستجوی موادی که بتوانند این حشرات را از انسان دور نمایند، یک ترکیب طبیعی کشف گردید که به طور موثری می تواند سبب دوری و فرار حشرات گردد. از این ترکیب طبیعی پمادی تهیه گردید که روی 30 نفر از افراد ساکن و شاغل در اطراف دامداری ها آزمایش شد و سپس نتایج حاصل بررسی گردید و مشخص شد که این ترکیب می تواند به نحو موثری به احتمال 99% باعث فرار این حشرات و دوری آن ها از افراد گردد.

 

مقدمه

 

آفات؛ گیاهان، جانوران یا میکروارگانیسم هایی می باشند که هر فرد داخل منزل یا آپارتمان خود با مشکلات ناشی از حضور آن ها روبه رو می شود. در حقیقت سالیانه بیش از 5/1 میلیارد دلار هزینه برای سموم آفت کش در منازل و آپارتمان ها صرف می شود. این آفات عبارتند از: آفات کثیف کننده، آزار دهنده و مگس های ناقل عوامل بیماری، پشه ها، سوسک های حمام، بیدهای لباس که از مصنوعات پشمی تغذیه می کنند، سوسک هایی که از مواد چرمی تغذیه کرده و سبب آلودگی غذاهای بسته بندی شده می شوند و حلزون ها، شته ها، کنه ها، سوسک ها و موریانه هایی که ساختمان های چوبی، کتاب ها و مواد سلولزی را می جوند. حشرات نه تنها از نظر بیماری های مختلفی که در انسان ایجاد می کنند در خور توجه اند بلکه به دلیل ضرر و زیان هایی که از نظر کشاورزی و دامداری به اقتصاد جهان وارد می آورند نیز یکی از عوامل کمبود مواد غذایی مورد نیاز انسان ها به شمار می آیند. با وجود تمام پیشرفت های علمی در زمینه مبارزه با حشرات، هنوز هم بسیاری از آن ها در محیط زندگی انسان ها و در کنار آن ها به سر برده و باعث بروز مشکلات فراوانی می گردند، اما راه حل اساسی برای مبارزه با آن ها یافت نشده است. هر نوع مطالعه و تحقیق در این زمینه و یافتن راه های مبارزه جدید می تواند گام موثری در حیطه رفاه انسان ها باشد.

 

روش کار

 

به دنبال یافتن راه حلی برای مبارزه با کک ها، با بررسی انواعی از گیاهان، تعدادی از آن ها که دارای ترکیبات موثری در جهت فراری دادن حشرات بودند شناسایی گردیدند. این گیاهان عبارت بودند از: بابونه، سیر، اوکالیپتوس، پونه، شمعدانی، درخت چای (روغن این درخت)، و اوسطوخودوس. در مرحله بعد، جهت ساخت ترکیب موثری از آن ها، عصاره این گیاهان به صورت عرق گیری تهیه گردید. سپس از مقدار کمی وازلین، پمادی تهیه شد. 15 نفر از افرادی که به طور مرتب در معرض گزش کک ها قرار داشتند و از این مساله شکایت داشتند، انتخاب شدند و پماد مورد نظر در اختیار آن ها قرار گرفت و از آن ها خواسته شد تا روزانه 2 بار دست راست خود را از مچ تا ساعد دست، یعنی نیمی از دست را به این پماد آغشته نمایند. سپس در پایان روز تعداد گزش های ناشی از کک را روی دو دست راست و چپ خود شمارش نمایند. در آزمایش دیگری جهت تعیین اثر وازلین از همان 15 نفر خواسته شد تا یک دست خود را با وازلین آغشته نمایند و تمام مراحل آزمایش تکرار گردید. پس از آن تعداد گزش های روی دو دست چپ و راست با هم مقایسه آماری شد. استفاده از وازلین خالص به عنوان شاهد مثبت برای تعیین تاثیر واقعی مواد بود که نتایج حاصل از این آزمایش ها موید این نکته می باشد.

 

نتیجه گیری

 

در تحقیق انجام شده برای پیدا کردن راهی جهت مبارزه با کک ها، تعداد بسیار زیادی از گیاهان که به احتمال زیاد دارای ترکیبات موثری برای فرار حشرات بودند، شناسایی گردیدند. از میان این گیاهان، 8 مورد بر اساس در دسترس بودن، ارزانی، و سهولت تهیه عصاره انتخاب گردیدند. پس از تهیه عصاره آب گرم با استفاده از ماده زمینه ای وازلین پمادی تهیه گردید. 15 نفر از افرادی که از گزش کک ها شکایت داشتند و شرایط محیطی آن ها باعث می شد که در معرض گزش قرار بگیرند به صورت تصادفی انتخاب شدند. در آزمایش اصلی پماد ساخته شده در اختیار آن ها قرار داده شد. این افراد روزانه دو بار دست راست خود را با آن آغشته می کردند و دست چپ خود را به هیچ ماده ای آغشته نمی کردند. در پایان روز این افراد تعداد گزش های ناشی از کک را بر روی دو دست به صورت جداگانه شمارش و یادداشت نمودند. پس از 10 روز میانگین اعداد مربوط به دست راست و چپ افراد به دست آمد. برای بررسی تایید ماده وازلین بر گزش کک ها و پاسخ به این سوال که آیا خود وازلین به تنهایی تاثیری بر فراری دادن کک ها دارد یا خیر، آزمایش دیگری انجام شد. در این آزمایش از همان 15 نفر خواسته شد تا یک دست خود را با وازلین چرب نمایند و دست دیگر را به هیچ ماده خارجی آغشته ننمایند. سایر مراحل مانند آزمایش اصلی بود. در این آزمایش، میانگین نتایج به دست آمده با وازلین در طی 10 روز، با میانگین نتایج تعداد گزش ها در دست بدون وازلین مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین این دو گروه که در واقع گروه وازلین به عنوان آزمایش و گروه بدون وازلین به عنوان شاهد بودند، اختلاف معنی داری وجود نداشت، یعنی استفاده از وازلین تاثیری بر کاهش گزش کک بر روی دست انسان نگذاشت. در بررسی نتایج حاصل، نتیجه آزمایش اصلی و آزمایش گزش روی دست های آغشته شده به پماد به عنوان گروه آزمایش و گروه شاهد در نظر گرفته شد و مورد مقایسه آماری قرار گرفت که نشان داد به احتمال 95% پماد مذکور می تواند سبب دور کردن کک ها و کاهش گزش آن ها شود. کک ها، از حشرات بسیار موذی و مقاومی هستند که هم برای انسان ها و هم برای حیوانات مشکلات فراوانی ایجاد می کنند، اما تا کنون راه موثر و بی خطری برای مبارزه با آن ها یافت نشده است. چون این جانوران بسیار ریز و مقاوم هستند، به سرعت در پناهگاه ها مخفی می­شوند و به راحتی قابل از بین بردن نیستند. پماد ساخته شده در این پژوهش، به نحو موثری می تواند باعث دور کردن آن ها از انسان شود، بنابراین به عنوان یک راه حل بی خطر، طبیعی، ساده و ارزان قابل توصیه می باشد. گردآورنده و تایید کننده : دکتر مهرداد حلوایی؛ متخصص فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چین

[masi eng 47,044]

مگس خانگی (Musca domestica) معمولاً در اماکن انسانی دیده میشود و به آنها مگس کثیف نیز گفته می شود . قدرت پرواز این حشره تا حدود 20 کیلو متر است . تاکنون بیش از 40 الی 50 هزار نوع مگس شناسائی شده است بعنوان ناقل مکانیکی باکتری ها / ویروسها / تخم کرمها / و تک یاخته می باشد . مگس از منابع انسانی و حیوانی مانند خلط / ترشحات بینی / زخم / چرک / مدفوع و ..تغذیه می کند . براحتی عوامل پاتوژن را با خود حمل می کند باسیلهای تیفوئید (حصبه) پاراتیفوئید (شبه حصبه). عوامل اسهالهای باسیلی و آمیبی /ویبریوکلرا (وبا) و ... این مگس انسان را نمی گزد اما به علت انتقال عوامل بیماری زا توسط دست و پا و بدن خود از مدفوع یا حیوانات مرده به مواد غذایی یا اماکن تهیه مواد غذایی از نظر بهداشتی دارای اهمیت زیاد است انتقال عوامل پاتوژن را از سه راه انجام می دهد . 1- ضمائم دهانی / پاها بخصوص موهای ئلقع شده در انتهای پاها و قسمتهای خارجی بدن 2-مدفوع مگس حامل عوامل پاتوژن بلعیده شده بوسیله مگس است (در زمان نشستن بر روی مواد غذای مدفوع می نماید ) 3- انتقال عوامل بیماریزا از راه استفراغ موادی که انجام می دهد . بهسازی محیط دفع مواد آلی در حال فساد نظیر فضولات و اجساد در عمق پایین زمین و بصورت بهداشتی استفاده از سموم شیمیایی برای مبارزه با لارو و بالغ آنها نصب توری روی پنجره ها ، درب ها و سوراخهای تهویه بکار بردن پشه بند روی تختخواب و گهواره بچه کشتن مگس ها توسط مگس کش دستی یا کاغذهای چسبنده تمیز نگهداشتن توالت و پوشیدن آن بعد از استفاده نگهداری زباله در زباله دان درب دار پوشانیدن مواد غذایی یا نگهداری آنها در ظروف سر بسته تمیز نگهداشتن مراکز تهیه ، توزیع و فروش مواد غذایی احداث توالتهای بهداشتی به منظور پرهیز از استفاده از فضای آزاد بدین منظور جمع آوری مرتب زباله و دفع بهداشتی آن دفع بهداشتی و از بین بردن لجن و فاضلاب نویسنده: دکتر مهرداد حلوائی؛ متخصص فیزیولوژی جانوری وفلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چینش

[masi eng 47,044]

نظر به تغییر و دگرگونی در محیط ، امکان تشدید فعالیت تعدادی از جانوران و بند پایان در منطقه وجود دارد که در این خصوص راهکارهایی جهت کنترل ناقلین ارائه میشود:

 

 

کنترل پشه ها و مگسها

 

بعد از حوادث غیر مترقبه و بلاهای طبیعی تعادل محیط بهم خورده و تغییرات محوطه سبب ازدیاد تعداد زیادی از دو بالان مزاحم از جمله پشه ها میشود . شکستگی لوله ها ، راهیابی جریان آبهای زیر زمینی به سطح زمین ، پر شدن گودال ها از آب ، فراهم شدن شرایط مساعد برای زیست و تکثیر پشه ها ، در مدت زمان کوتاه سبب ازدیاد پشه ها خواهد شد . پشه ها علاوه بر انتقال عوامل بیماریزایی مختلف با گزش خود آسایش و آرامش را از انسانها و سایر موجودات سلب مینمایند .

جهت کنترل پشه ها مواردی که در شرایط اضطراری توصیه میشود عبارت است از : 1 – توزیع دور کننده های شیمیایی در اسرع وقت تا باز ماندگان حادثه را از گزش و مزاحمت حشرات و بند پایان محفوظ بدارد .

2 – توزیع پشه بندهای آغشته به حشره کش.

3 – اقدامات محیطی برنامه ریزی و ساماندهی دقیق و انجام فعالیتهایی جهت کاهش و تغییر فاکتورهای محیطی و بحداقل رساندن انتشار ناقلین و تقلیل هر چه بیشتر تماس بین انسان ، ناقل و عامل بیماریزا بشرح زیر:

1-3 - بازرسی محل اسکان و محیط اطراف برای تعیین محل زاد و ولد پشه ها

2-3 - زهکشی ، پر کردن چاله ها ، تسطیح زمین و تغییر وضع آبهای جمع شده ، پوشاندن درب ظروف آب

3-3 - نصب تانکرهای درب دار جهت استفاده مردم و کنترل شیر آب و لوله های مربوطه جهت کاهش چکه آب

4 – انجام عملیات سمپاشی با استفاده از سموم بهداشتی

 

کنترل مگسـها

 

مگسها بعد از بلاهای طبیعی در محل به وفور یافت میشوند زیرا شرایط برای تکثیر و زاد و ولد آنها فراهم میباشد . وجود اجساد قربانیان و لاشه حیوانات ، راهیابی فاضلابها به سطوح باز ، تجمع زباله و عدم جمع آوری زباله سبب جلب مگسها می شوند . مگسها بطور مکانیکی توانایی انتقال عوامل بیماریزا را دارند و در جوامع حادثه دیده سالمونلا ، شیگلا ، اشرشیا را به راحتی منتقل میکنند.

جهت کنترل مگسها موارد زیر توجه میشود:

1 – استفاده از پشه بند 2 – پوشاندن ظروف و مواد غذایی با استفاده از کیسه های نایلون 3 – جمع آوری اجساد قربانیان حادثه و دفن آنها 4 – دفن بهداشتی زباله 5 – اختصاص محلهای سر بسته جهت دفع فضولات جامد 6 – ایجاد توالتهای بهداشتی 7 – انجام عملیات سمپاشی با استفاده از سموم بهداشتی و تکرار آنها بعد از 1 هفته

 

 

کنترل شپش

 

شپشها در شرایط غیر مترقبه و اضطراری هنگامی که تعداد زیادی از افراد مجبورند برای مدتی در یک محل غیر بهداشتی زندگی کنند به وفور یافت میشود . شپشها از راه تماس نزدیک انتشار می یابند . شپشها علاوه بر خونخواری مکرر که باعث آزار میشود بیماریهایی نظیر تب راجعه اپیدمیک و تیفوس را نیز منتقل میکنند و در این انتقال فقط شپش بدن نقش دارد . شپش سر با خونخواری ایجاد زخم در روی سر و امکان ورود باکتریها را فراهم آورده و ایجاد زخم میکند .

برای کنترل شپشها در شرایط اضطراری میتوان از راه کارهای زیر استفاده نمود : 1 - تعویض لباسها و ملحفه ها 2 – شستشو و جوشاندن لباسها در آب 60 درجه به مدت 10 تا 20 دقیقه و یا دمای کمتر و مدت شستشوی بیشتر 3 –در صورت دسترسی به آب استحمام ، شستشوی مکرر سر و بدن 4 – استفاده از گرد حشره کشهای بهداشتی مانند پرمترین 5/0 -1% جهت مبارزه با شپش بدن و سر 5 – استفاده از شامپو پرمترین 1% جهت کنترل شپش سر 6 – در صورت نداشتن امکانات عدم استفاده از لباسهای آلوده لااقل برای مدت 10 روز 7 – سمپاشی کمپ یا چادر با استفاده از حشره کشهای بهداشتی

 

 

کنترل هیره (مایت ) مولد بیماری گال

 

یکی دیگر از بیماریهایی که در زمانها و در محلهای خاص بوجود می آید بیماری گال است که توسط یک بند پا (مایت یا هیره ) به نام سارکوپت اسکابیئی ایجاد میشود . با ورود و فعالیت این هیره داخل پوست ، در نواحی مخصوص از بدن خارش شدید ایجاد میشود که علاوه بر خارش، محل خراشها هم راه ورودی برای باکتریهای مختلف میباشد که عفونت ثانویه پیامد آن است . این بیماری در جوامعی مشاهده میشود که تعداد زیادی از افراد مجبورند با هم در یک محل و تحت شرایط خاص زندگی کنند مانند زلزله ، سیل و سایر بلایا .

جهت درمان بیماری گال 1 – مالیدن کرم یا امولسیون 1% گامکسان بر روی بدن ، استفاده از بنزیل بنزوات 10% . داروهایی نظیر میتیگال نیز در صورت در دسترس بودن توصیه میشود . یک بار درمان کافیست ولی اگر به میزان کافی دارو در دسترس باشد 7-2 روز بعد تکرار شود . 2 – جوشاندن ملحفه ها و لباسها (عدم استفاده از ملحفه ها و لباسهای زیر آلوده لااقل برای یک هفته ) 3 – سمپاشی کمپ یا چادر با استفاده از حشره کشهای بهداشتی کلیه افراد اعم از آلوده یا سالم که در یک محل زندگی میکنند بایستی در یک زمان از مواد فوق استفاده نمایند تا بیماری کنترل شود .

[masi eng 47,044]

در تمام دنیا،عقرب گزیدگی از مسائل مهم بهداشتی درمانی است.تمام عقرب های شناخته شده می توانند سم تولید کنند.آنها سم را در کیسه ی سمی ذخیره و هنگام نیش زدن به بدن طعمه وارد می کنند.سم تعدادی از عقرب ها ازنظرپزشکی خطرناک است و باعث علائم و عواض متنوعی در فرد آسیب دیده می شود.از بین این عقرب ها، می توان به خانواده های بوتیده اشاره کرد که سم نوروتوکسیک و همولیتیک خطرناکی تولید می کنند و موجب مرگ افراد به ویژه کودکان کمتر از 6 سال می شوند.

پراکندگی عقرب ها درمناطق مختلف دنیا از نظرجنس و نوع سم (خطرناک یا بی خطر)متفاوت است.یکی از گونه های خطرناک که سم کشنده ای تولید می کند بوتوس (لیروس)(1)درهندوستان و خاورمیانه است. در برزیل و ترینیداد جنس تیتیوس (2)و درمکزیک و صحراهای جنوب غربی آمریکا گونه ی خطرناک سنترورئید (3)هستند. در ایران و به خصوص خوزستان عقرب های خانواده ی اسکورپیونیده (4) و بوتیده سم خطرناکی تولید می کنند.که بیشترین آمار مرگ ومیر کودکان مربوط به آنهاست.ازبین این عقرب ها، عقرب همیسکرپیوس لپتوروس (5)یاعقرب گادیم همه ساله مرگ و میرو عوارض زیادی را برای ساکنان منطقه ی جنوب غربی ایران در پی دارد.این عقرب متعلق به خانواده ی اسکورپیونیده است. دو عقرب مهم نیز درخانواده ی بوتیده وجود دارد.

1-عقرب سیاه بزرگ (آندرکتنوس کراسیکودا)(6)به دلیل داشتن نیش بزرگ،درهنگام نیش زدن درد شدیدی ایجاد می کند.حتی ممکن است آسیب دیده از درد زیاد گریه کند.به همین دلیل،درهمان ساعت اول گزش به مراکزبهداشتی درمانی مراجعه می نماید.

درصورتی که افرادی را که عقرب همیسکرپیوس لپتوروس نیش می زند،به علت کوچک بودن نیش دردی حس نمی کنند.درنتیجه، هنگامی که سایرعلائم و عوارض سم عقرب ایجاد شده به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می نمایند.

2-عقرب زرد خالدار(مزبوتوس اوپوس)(7)که از عقرب های خانواده ی بوتیده است و در تمام دنیا و همچنین،خوزستان بسیار پراکنده است.سم این عقرب فقط علائم تحریک موضعی و گاهی علائم خفیف سمپاتیک یا پاراسمپاتیک ایجاد می کند که درادامه به آنها اشاره خواهد شد. عقرب ها گوشتخوار هستند و از حشره ها،کرم ها، بندپایان، مارمولک ها و حتی نوزاد موش تغذیه می کنند.مقاومت این جانوران در برابرگرسنگی زیاد است و قادرند تا چند ماه و حتی یک سال بدون غذا زنده بمانند.عقرب ها به تعقیب شکار نمی روند،آنها دریک محل درانتظار آمدن تصادفی شکارباقی می مانند.

عقرب های مرطوب زی درکنار رودخانه ها و جویبارها و مکان های جنگلی و یا ارتفاعات پوشیده از برف زندگی می کنند.

عقرب های خشک زی درمناطق خشک کوهستانی و صحرایی درزیرسنگ ها، کلوخ ها یا حفره های کوچک زندگی می کنند و به طورعمده درشب های فصل های گرم به فعالیت می پردازند.عقرب ها برای شکارحشره ها شب ها از لانه ی خود بیرون می آیند و درمحیط اطراف به جستجو می پردازند.

جایگیری اتفاقی آنها داخل لباس ها یا کفش ها به گزیدگی منجر می شود.با توجه به اینکه عقرب ها درشب فعال هستند،بیشتر گزیدگی ها نیزدرشب اتفاق می افتد.

عقرب ها فقط به دلیل دفاع ازخود اقدام به نیش زدن می کنند و هرگزبه قصد حمله ازنیش خود استفاده نمی کنند.ممکن است عقرب ها درنزدیکی های صبح داخل کفش ها یا لباس ها پناه بگیرند و فرد را هنگام پوشیدن آنها نیش بزنند به دلیل زاد و ولد عقرب ها در ماههای اول سال و وفورعقرب های جوان، بیشتراین عقرب ها باعث عقرب گزیدگی می شوند.ولی چون توان و ظرفیت عقرب های جوان برای ساختن سم کم است، نیش آنها باعث عوارض و آسیب کمتری می شود.

 

گونه های عقرب در ایران

 

عقرب غیرحفار بوتتوس سولسی (8)

 

پراکندگی دراستان های خوزستان، آذربایجان غربی (چالدران و سردشت)، لرستان، کرمانشاه (جوانرود، سرپل ذهاب، قصر شیرین و پاوه)،هرمزگان (جزایر خلیج فارس)،ایلام (مهران، دهلران و ایوان)،سیستان و بلوچستان، کردستان (بانه و مریوان)، کهگیلویه و بویراحمد،فارس، اصفهان (کاشان)، کرمان و اردبیل.

 

 

 

 

عقرب غیرحفار مناطق خشک همیسکرپیوس لپتوروس

 

پراکندگی دراستان های خوزستان (اهوار،ایذه، مسجدسلیمان، رامهرمز و شوش)، سمنان، فارس (شیراز)، کردستان (مریوان)، هرمزگان (بندعباس)، بوشهر، ایلام (مهران، ایوان و دهلران)، لرستان (پل دختر و الیگودرز)و کرمانشاه (جوانرود، سرپل ذهاب، قصرشیرین و پاوه).

 

عقرب حفار اسکرپیوموروس (9)

 

پراکندگی در استان های خوزستان، کردستان (بانه و سقز)،گیلان، فارس، آذربایجان غربی (اشنویه)، قزوین، تهران (کرج)، لوشان، رودبار، سمنان (شاهرود)، اصفهان، بوشهر، کرمانشاه (جوانرود و سرپل ذهاب)و ایلام (دهلران و ایوان).

 

 

 

 

عقرب غیرحفارمزبوتوس اوپوس

 

 

پراکندگی دراستان های خوزستان (شوش، ماهشهر و آبادان)،هرمزگان (بندرعباس)،گلستان (گرگان)،تهران (ورامین و کوههای برغان)، کردستان (سقز، مریوان و بانه)،کرمانشاه (سرپل ذهاب، قصرشیرین و پاوه)،ایلام (دهلران، ایوان و مهران)، آذربایجان غربی (چالدران ،پیرانشهر، سردشت، سلماس، ماکو، خوی، اشنویه و ارومیه)و خراسان (قوچان، درگز، سرخس، نهبندان، بیرجند، قائن، خواف، تایباد و تربت جام).

 

عقرب حفار اُدنتبوتوس دُریا (10)

 

پراکندگی دراستانهای کرمان (کرمان و شهداد)، یزد،اصفهان (اصفهان، کاشان، شهرضا، مبارکه، شاهین شهر و نائین)، مرکزی (اراک)، قزوین، تهران(بیابانهای اطراف تهران، شمیران، ورامین و کرج)، سمنان (گرمسار)،آذربایجان غربی (ارومیه)، کرمانشاه، بوشهر(برازجان)، همدان و هرمزگان (بندرعباس)و بیشتر مناطق ایران.

 

 

 

 

عقرب غیرحفارآندرکتنوس کراسیکودا

 

پراکندگی وسیع درنواحی شمال کشور تا استان های جنوبی خلیج فارس و تمام استان های کرمان، بوشهر، سمنان، خوزستان (اهواز، امیدیه، بستان، سوسنگرد،ماهشهر، خرمشهر و آبادان)، ایلام (دهلران، مهران و ایوان)، آذربایجان غربی (چالدران، خوی، ماکو، اشنویه و ارومیه)، کردستان (مریوان)،خراسان (تایباد، خواف، قائن، بیرجند و نهبندان)و کرمانشاه (جوانرود، سرپل ذهاب و قصرشیرین).

 

اُدنتبوتوس ادنتوروس (11)

 

پراکندگی دراستان های خوزستان (رامهرمز و مسجد سلیمان)، فارس (کازرون)، بوشهر،کرمانشاه (قصرشیرین، ایلام و دهلران).

 

عقرب غیرحفاربتتوس ساچ (12)

 

پراکندگی در استان های خوزستان، لرستان، هرمزگان و بلوچستان.

 

تشخیص عقرب گزیدگی

 

در ابتدا،مهم است که تشخیص عقرب گزیدگی فرد آسیب دیده درست باشد و فرد توسط حشره ها و بندپایان دیگر گزیده نشده باشد. این مسئله،با توجه به این که دربعضی موارد تأخیر درتشخیص واقدام مناسب ممکن است باعث عوارض خطرناکی برای آسیب دیده بشود،اهمیت فراوانی دارد. به طورکل، ممکن است تشخیص عقرب گزیدگی برمبنای موارد زیر باشد:

*محل زندگی آسیب دیده از نظر وجود عقرب؛

*فصل سال؛

 

*پیدا کردن عقرب درمحل زندگی آسیب دیده؛

*علائم موضعی و عمومی؛

*عوارض موضعی و عمومی.

محل زندگی فرد، از نظر این که در آن مکان عقرب وجود دارد یا خیر و قبلاً آسیب دیده با آن مواجه شده است یا خیر، کمک زیادی به تشخیص عقرب گزیدگی می کند.عقرب ها معمولاً به طور فراوان در درز دیوارها، درون ویرانه ها،زیرتوده های خاک و خاشاک، سوراخ های اطراف درختان و بوته های باغچه ها و جاهای خاکی اطراف خانه های شهری دیده می شوند. بنابراین،ازفرد که با تشخیص نیش خوردن مراجعه می کند،پرسش درباره ی محل زندگی و محیط اطراف آن حائز اهمیت است.اکثرعقرب گزیدگی ها در فصل های گرم اتفاق می افتد و با گرم شدن هوا موارد عقرب گزیدگی افزایش می یابد.درفصل زمستان و هنگام سرد شدن هوا این جانوران در گوشه ای آرام و افسرده و بدون حرکت می مانند و با شروع گرما فعالیت خود را از سر می گیرند.البته درفصل سرما هم تحریک شوند، حرکت می کنند و حتی نیش هم می زنند.گاهی در فصل زمستان نیز، افراد آسیب دیده که معمولاً علائم و عوارض خطرناکی هم دارند،برای مداوا به بیمارستان ها آورده می شوند. بسیاری مواقع دیده شده است که افراد خانواده صبح،هنگام جمع کردن رختخواب، متوجه وجود عقرب درخانه شده اند و با بررسی فردی که در آن رختخواب خوابیده،اثرهای نیش را روی بدن او ملاحظه کرده اند.این مسئله در باره ی عقرب گادیم که نیش کوچکی دارد و درد کمی ایجاد می کند، بیشتر از سایر عقرب ها صادق است. مهم ترین یافته ای که به تشخیص عقرب گزیدگی و نوع عقرب کمک می کند، علائم بالینی موضعی و عمومی است که هرکدام توضیح داده خواهد شد.

 

پی نوشت ها:

1-(Buthus (leirus

2-Tetyus

3-Centruroides

4-Scorpionide

5-Hemiscorpius Lepturus

6-Androctonus crassicauda

7-Mesobuthus eupeus

8-Buthotus sulcyi

9-Scorpio maurus

10-Odontobuthus doriae

11-Odontobuthus odonturus

12-Buthotus schach منابع:

کتاب راهنمای درمان عقرب گزیدگی

تارنمای تخصصی دکتر مهرداد حلوائی

[masi eng 47,044]

شپش سر در تمام جوامع وجود دارد. ابتلا به شپش سر ارتباطی با وضعیت اقتصادی ندارد و در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد.ازدحام جمعیت باعث می شود که شپش بتواند از سری به سری دیگر برود و از آنجایی که تماس نزدیک در بچه ها امری شایع است ، شپش سر بیشتر در این گروه سنی اتفاق می افتد ، هر چند هر کس در هر شرایط آب و هوایی ممکن است مبتلا شود. بدن شپش‌ها از 3 قسمت سر‌، سینه وشکم تشکیل شده است. سر شامل یک جفت چشم ساده تقریباً بیضی شکل، یک زوج آنتن 5 بندی و ضمائم دهانی از نوع گزنده- مکنده می باشد. سینه از 3 قسمت مفصل یا بند تشکیل شده است که این 3 بند در شپش‌ها یکی شده و قطعه واحدی را به وجود آورده‌اند. به هر بند سینه یک جفت پا متصل است که هرکدام دارای 5 بند است و بالاخره در سینه یک جفت منفذ تنفسی دیده می شود. شکم از 7 بند تشکیل شده که منفذ تنفسی روی بندهای اول تا ششم وجود دارد. برای تشخیص نر و ماده از اختصاصات آخر بدن آنها استفاده می‌کنیم. هردو جنس نر و ماده از نظر بیماریزایی یکسان هستند به دلیل اینکه هردو از انسان خونخواری می‌کنند. شپش (پدیوکلوزیس) یک بیماری انگلی است که در جوامع مختلف خصوصا در محیط های شلو غ مثل مدارس و آسایشگاهها بیشتر دیده می شود. شپش در سه نوع مختلف وجود دارد،شپش سر – شپش تنه – شپش عانه (پوبیس) . شپش سر بیماری نسبتا شایعی است که در کودکان دبستانی در تمام نقاط دنیا دیده می شود.غالبا در افراد ولگرد و آوراه و معتادین و کسانی که در شرایط بد اجتماعی هستند بیشتر بروز می کند. اولین علایم بالینی در سر، موقعی اتفاق می افتد که شپش شروع به حرکت می کند که معمولاً از حاشیه دو طرف سر شروع می شود و بعد به طرف مرکز سر گسترش می یابد. در این هنگام بیمار احساس خارش در سر می کند. به تدریج خارش سر افزایش می یابد و در سر خراشیدگی با ناخن پیش می آید. گاهی در موارد پیشرفته غدد لنفاوی اطراف سر در ناحیه گردن برجسته می شود. شپش سر از طریق انتقال مستقیم از انسان آلوده به انسان سالم ایجاد می شود، به خصوص از طریق لوازم شخصی آلوده مثل شانه، کلاه، روسری، ملحفه و غیره به سرعت منتقل می شود. بعد از انتقال انگل شپش از انسان آلوده به انسان سالم، انگل بالغ یکی دو ماه زندگی می کند و انگل ماده در هر روز 4-6 تخم می گذارد که به ساقه موها می چسبند و شبیه ذرات سفید مانند شوره دیده می شوند. این تخمها به بالغ تبدیل شده و این سیر همچنان ادامه می یابد. تخم شپش را رشک (نیت) می نامند که بوسیله یک کپسولی خود را به مو می چسباند. زمانی که شپش ها از رشک یا تخم بیرون نیامدند بیماری علامتی ندارد اما بعد از آن باعث ایجاد درماتیت تحریکی (حساسیتهای پوستی) که بیشتر در پشت گوش است دیده می شود . در اثر خاراندن قسمتهای درگیر ضایعات تبدیل به زخم شده و دردناک می شوند که این عفونتها به صورت ثانویه مثل زرد زخم ظاهر می شود .بزرگ و حساس شدن غدد لنفاوی پشت گوش و پشت سر و گردن. بیماری شپش بیشتر در پشت گوش ها و گردن دیده می شود. تشخیص رشک با چشم غیر مسلح امکان پذیر است و برای درمان تراشیدن سر ضروری است اما کوتاه کردن موی سر نیز منجر به تسهیل درمان می شودوخطر آلودگی مجدد را کاهش می دهد . برای افتراق شوره سر با شپش ،شوره سر در واقع پوست مرده است که به راحتی از مو جدا می شود اما رشک چسبندگی دارد و از موها جدا نمی شود و اگر توسط یک دستکش یکبار مصرف رشک را بین ناخنها فشار دهیم صدای «تق» می دهد. برای درمان باید به پزشک مراجعه شود تا در مان لازم در مورد این افراد انجام شود. در اوایل ، که بیماری هنوز گسترش نیافته است با کوتاه کردن موها، استحمام روزانه و جوشاندن وسایل شخصی می توان آن را از بین برد.با جدا کردن بیماران درمان نشده از افراد سالم و درمان سریع آنها می توان از انتقال بیماری جلوگیری کرد.همچنین بارعایت بهداشت تا حد زیادی می توان مانع ایجاد بیماری شد. زیرا انگل بر اثر مواد شوینده از بین می رود. به خاطر داشته باشید اگر پس از انجام دوبار درمان ،مجددا به شپش سر مبتلا شدید ، این بدان معنی است که فرد مبتلای درمان نشده ای در نزدیکی شما وجود دارد. شپش تن ،بیماری است که معمولا با خارش ضایعات ناشی از خاراندن و عفونت ضایعات بدنبال خارش دیده می شود. شپش تن نسبت به شپش سر شیوع کمتری دارد. و همچنین این انگل در بدن فرد ایجاد کهیر ، ماکولهای اریتماتو (برجستگی های قرمز رنگ)می شود. در نتیجه فرد برای درمان باید به پزشک مراجعه کند .پوست این افراد ضخیم می شود. شپش تن در لباسهای انسان به ویژه لباسهای زیر همچنین در درز و شکاف لباسها و جاهایی که بتواند خود را به راحتی مخفی نماید و بیشتر در قسمت‌هایی که لباس با بدن تماس دارد، زیرو کنار ناحیه کمربند، مچ دست وپا زندگی می‌کند. منبع آلودگی را باید در درزهای البسه مجاور با بدن جستجو کرد . معمولا شپش ها در درز لباس تجمع می یابند و در آنجا مستقر می شوند و در موارد بسیار مزمن تغییرات در رنگ پوست ظاهر می شود که می تواند به صورت پر رنگی یا کم رنگی در پوست باشد. برای درمان باید البسه آلوده را از بدن جدا کنیم و با انگل کش هایی مانند (گاما بنزو هگزا کلراید) و سایر انگل کش ها،لباسها راضد عفونی کرد. در زمان قدیم لباس را می جوشاندند و جلوی آفتاب می گذاشتند.بیمار نیاز به یک دوره درمان دارد که باید به پزشک مراجعه کند و پزشک با توجه به ضایعات و عوارض بیماری درمان را انجام دهد. شپش عانه در محل عانه است و احتمالاً در سایر نقاط موارد بدن ممکن است مشاهده شود . در بچه ها شپش عانه در پلکها و مژه ها نیز یافت شده است . این انگل از طریق تماس نزدیک بدنی انتقال می یابد و جزو بیماری های آمیزشی محسوب می شود. علایم این بیماری به صورت خارش غیر قابل تحمل در ناحیه عانه و بروز یک سری لکه های آبی متمایل به سیاه بر روی موهای عانه می باشد که این لکه ها شپشکهای عانه هستند . این شپش ها بعد از مکیدن خون میزبان متورم می شوند. باید حتما کسانی که در تماس فرد مبتلا بوده اند به طور همزمان درمان شوند و برای درمان قطعی خود حتما به پزشک مراجعه کنند .ابتلا به این انگل بیشتر در این فصول دیده می شود چون ارتباطات بسیار نزدیک است . بهترین راه پیشگیری از ابتلا به شپش در تمامی افراد رعایت موازین بهداشت فردی به ویژه استحمام و استفاده از آب گرم و صابون ،همچنین تعویض لباسهای زیر به صورت روزانه، کوتاه کردن موها ، رعایت اصول بهسازی محیط و در مواقع اضطرار جوشاندن لباسها در حرارت بالای 60 درجه و اتو کردن آنها می باشد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[masi eng 47,044]

شپش انگل اجباری خارجی و خونخوار جوامع انسانی است که قدمت آن به دوران قبل از تاریخ بر می گردد . اگر چه در مناطق متعددی بهبود وضعیت بهداشتی ، اقتصادی و اجتماعی تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی به شپش داشته است اما همچنان این انگل گستردگی جهانی دارد . این بیماری در محل های پر جمعیت و در زمان جنگ بعلت عدم توجه به بهداشت فردی ، بیشتر مشاهده می شود. شپش در کودکان، بسیار شایعتر از بالغین بوده و در جنس مونث شایعتر از جنس مذکر می باشد. این حشره به دنبال تماسهای نزدیک بین فردی یا هنگامی که افراد خانواده در فصول سرد برای تامین گرما لباس های بیشتری می پوشند و بصورت دسته جمعی زندگی می کنند ، از شخصی به شخص دیگر انتقال می یابد . شپش به جامعه و یا طبقه اجتماعی خاصی نبوده و تمام افراد جامعه را ( بخصوص در اپیدمی ها) مبتلا می سازد . شپش پوست را می گزد و خون را خورده و ایجاد خارش و سوزش می نماید ، بدنبال خاراندن پوست عوارض گوناگونی مانند زرد زخم ایجاد می گردد. بالا بردن سطح آگاهیهای جامعه، بهبود رفتارهای بهداشتی ، تشخیص و درمان اپیدمیک مبتلایان (بخصوص در مراکز تجمعی جمعیتی)، از راههای مهم مبارزه با شپش می باشد و هماهنگی و همکاری گسترده بخش بهداشت با سایر بخش های توسعه از اقدامات اساسی مبارزه با این حشره محسوب می شود. هدف از تدوین این مجموعه آشنایی کارکنان بهداشتی در خصوص تشخیص و درمان بیماری پدیکلوز در مدارس می باشد امید است این اقدام گامی باشد به سوی تامین سلامت دانش آموزان عزیز که آینده سازان این مرز و بوم می باشند. مشخصات کلی شپش

 

شپش حشره ای کوچک ، بدون بال و خونخوار است و میتواند سر ، تن و عانه را در انسان آلوده کند.

تخم شپش رشک نام دارد و بیضی شکل و سفید رنگ و به اندازه ته سنجاق می باشد و بر حسب نوع به مو و درز لباس ها می چسبد. سه نوع شپش انگل انسانی عبارتند از: 1. شپش سر Pediculosis humans capitis 2. شپش تن Pediculosis humans humans 3. شپش عانه Phthirus pubis crab lice شپش تن و شپش سر بسیار شبیه هم می باشند با این تفاوت که شپش تن کوچکتر و شفاف تر از شپش سر است. تخم شپش بوسیله شپش بالغ ماده بطور محکمی به پایه مو ( در مورد شپش سر و عانه ) و یا تار و پود لباس ( در مورد شپش تن) چسبیده و بصورت یک برآمدگی کوچک کروی و یا بیضی شکل بنام رشک تظاهرمی نماید پوست را سوراخ کرده و بزاق خویش را در زیر پوست تزریق نموده و با مکیدن خون، مواد زائد خویش را نیز دفع می نماید. این تلقیح مواد زائد و بزاق به زیر پوست منجر به ایجاد برآمدگی قرمز رنگ خارش داری می گردد. شپش سر و رشک های آن معمولا در لابلای موها و بر روی پوست سر بخصوص در نواحی پشت گوش و سپس سر دیده می شود ولی در شرایط آلودگی شدید در تمام پوست سر و حتی محاسن و دیگر بخش های مودار بدن ممکن است دیده شود و رنگ آن سفید خاکستری است. شپش سر بیش از شپش عانه ولی کمتر از شپش تن قدرت تحرک دارد و لذا ساعت ها ممکن است دریک محل توقف و خونخواری نماید . این شپش خود را محکم به تار مو چسبانیده و به خونخواری ادامه می دهد و گاها بندرت نیز به مناطق کم موی بدن مهاجرت نموده ولی در ابرو و پلک تخم گذاری نمی نماید.

[masi eng 47,044]

موریانه ها جزو حشراتی می باشند که بصورت کلنی زندگی می کنند گاهی کلنی این حشره به بیش از 5000 موریانه می رسد در خصوص گونه های این حشره اختلاف نظر های متعددی در دنیا وجود دارد ولی آن چیزی که مهم است این است که تاکنون بیش از 2000 گونه از این حشره شناسایی شده است طرز زندگی و زیست این حشره به یکی از پر رمز و راز ترین اسرار طبیعت شناسان و زیست شناسان مبدل شده است بنحوی که تمامی کارشناسان رشته های چون گیاه پزشکی – حشره شناسی – دیرینه شناسی – میراث فرهنگی – مرمت بنا – علوم زیستی – کشاورزی – عمران سازه – زیست شناسی – آفت شناسی – و... بدنبال بررسی شناخت و راههای مبارزه و کنترل با این حشره می باشند. نکته جالب اینست که با توجه به تحقیقات بسیار زیادی که تاکنون بر روی این حشره چه به لحاظ شناخت ساختمان و فیزیولوژیکی و یا خصوصیت شناسی و رفتار شناسی این حشره لحاظ شده است ولی هنوز اکثر محققین اذعان دارند که در شرایطی که نمی توانند آنرا را پیش بینی کنند خصوصیات و رفتار این حشره متفاوت می شود و تغییراتی را در سیستم زندگی و زیست خود همراه با تغییرات رفتاری بروز می دهد که باور نکردنی می باشد بنحوی که با تغییر در سیستمهای گوارشی می تواند فلاژنهای دستگاه گوارش خود را تغییر داده و نوع رژیم غذایی خود از مواد سلولزی به مواد کربنی تغییر دهد. استفاده از سیلیس و بی کربنات در روده گونه ای از موریانه ها نشان از تغییرات شدید در دستگاه گوارش این حشره دارد. نوع زندگی و فعالیت و کانالهایی که ایجاد می کند خود یکی از اسرار این حشره می باشد. استفاده از آسانسورهای هوایی در کلنی خود و یا کاربرد عبور کانالهای آبی در جدار کلنی جهت مرطوب و خنک نگاه داشتن کلنی خصوصا در اطراف ملکه و نوزاد های بوجود آمده خود نشان از یک مهندسی مدرن تهویه درون کلنی این حشره دارد.

مقاومت در برابر سموم و مواد شیمیایی یکی از استعدادهای بی نظیر این حشره در برابر مبارزه با آن دارد . شناخت ساختار شیمیایی مواد و مقاومت با آن از طریق انتقال قسمتی از این مواد به زیر لایه های پوستی و تولید آنتی بادی لازم برای واکسینه نمودن کارگران خصوصا کارگرانی که با دنیای بیرون ارتباط دارند خود نشان از اسرار بقای این حشره دارد. در تحقیقاتی که در دانشگاه جرج میسون انجام گرفته شده است مشخص شده که ملکه ها می توانند با تولید نوعی ماده روغنی و انتقال آن به وسیله کارگران و سربازان نوعی پوشش مقاوم بر تن کارگرانی که با دنیای بیرون ارتباط داشته را بوجود بیاورند که این پوشش حشره را در مقابل نور خورشید که یکی از دشمنان این حشره می باشد مقاوم نماید . بر همین اساس با توجه به پیشرفت علوم جدید و شناخت اکوسیستمی و رفتاری همراه با شناخت فیزیولوژیکی حشره می تواند کمک شایانی را در کنترل و دور نگاه داشتن این حشره از محیط زندگی انسانها بعمل آورد . استفاده از ترکیبات جدید بنحوی که برای نابودی محیط زیست و سلامت انسانها مشکلاتی را بوجود نیاورد خود یکی از علوم جدید در رشته دفع آفات می باشد. بایستی دانست که حشرات یکی از سازگارترین موجوداتی می باشند که بعد از میلیون ها سال هنوز به بقای خود ادامه داده و خواهند داد و این یکی دیگر از اسرار خلقت می باشد. نویسنده: مهرداد حلوائی دکترای فیزیولوژی جانوری و کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چین

[masi eng 47,044]

بیشترین گونه جانوری دنیا حشرات هستند و به همین ترتیب تعداد حشراتی که انسان را می گزند ، محدود نیست .

از جمله مهمترین این حشرات میتوان از زنبور عسل ، زنبور قرمز ، زنبور درشت ، مورچه آتشین ، عنکبوت و عقرب نام برد . برخلاف مارگزیدگی در گزش حشرات محل گزش تنها یک نقطه می باشد .

 

 

 

 

 

نشانه ها و علائم گزش زنبور عسل، زنبور قرمز، زنبور درشت و مورچه آتشین:

1- درد ناگهانی ۶- خس خس سینه

۲- قرمزی ۷- تغییر رنگ پوست

۳- خارش ۸- اشکال تنفس

۴- کهیر ۹- بیهوش

۵- تورم ۱۰- شوک آنافیلاکتیک

تنها عنکبوتی که قادر به گزش است ، بیوه سیاه ماده نام دارد . این حشره با بدن سیاه دارای یک لکه قرمز یا زرد رنگی روی شکمش می باشد .

 

نشانه ها و علائم گزش عنکبوت سیاه بیوه

۱-احساس درد شدید که محل آن گنگ می باشد .

۲- دو محل قرمز رنگ گزش کوچک و بسیار نزدیک هم

۳-سفتی و گرفتگی عضلات خصوصاً در صورت گزش شکم یا پشت مصدوم

۴-سردرد ، لرز ، تب ، تعریق شدید ، تهوع و استفراغ .

 

اقدامات و کمک های اولیه

۱- ABC بررسی کرده و اقدام لازم را بعمل آورید .

۲-در صورت بروز شوک را درمان کنید .

۳-محل را با کیسه آب یخ سرد نمائید . ( مراقب یخ زدگی پوست باشید . )

۴-نیش حشره که در پوست جا مانده را با انبرک نوک تیز خارج کنید .

۵-از پماد کالامین استفاده کنید و در صورت بروز علائم شدید شوک آنافیلاکتیک ، مصدوم را منتقل نمائید .

عقرب

بیشتر عقربهای سمی ایران در مناطق نزدیک کویر نظیر کاشان زندگی می کنند . شدت گزیدگی بسته به میزان سم تزریق شده دارد . بیش از ۹۰ درصد گزش عقرب در دست روی می دهد و کودکان بیشترین افراد در معرض عقرب زدگی هستند .

نشانه ها و علا ئم عقرب زدگی

۱- درد سوزاننده محل گزیدگی ۶- بیقراری و اضطراب

۲- تورم در حالت پیشرفت ۷- آبریزش از دهان

۳- تغییر رنگ محل گزش ۸- اختلال هوشیاری

۴- تهوع و استفراغ ۹- بی اختیاری ادرار و مدفوع

۵- بی حسی و گزگز انگشتان ۱۰- تشنج

اقدامات و کمک های اولیه

۱- مصدوم را به پشت بخوابانید و تا سه سانتی متر بالای محل گزش را با باند محدود کننده ببندید .

۲- محل را با کیسه آب یخ سرد کنید . هرگز یخ را روی پوست قرار ندهید .

۳- در صورت بروز شوک را درمان کنید .

۴- مصدوم را ارجاع دهید .

امداد و کمکهای اولیه در زنبور گزیدگی

۱. زنبور گزیدگی ممکن است در اثر نیش انواع زنبور مانند زنبورعسل و زنبورسرخ بروز نماید.

۲. نیش زنبورعسل ماده، به کیسه محتوی زهر متصل است و پس از گزش در زخم باقی می ماند و محتویات کیسه زهر به زخم منتقل می شود.

۳. در مورد نیش زنبور عسل، برداشتن سریع نیش از روی زخم، جهت جلوگیری از ورود بیشتر سم به زخم ضروری است.

۴. علائم زنبور گزیدگی معمولاً در عرض چند ساعت ناپدید می شود.

۵. اگر فرد زنبورگزیده مشکل تنفسی داشت و یا تورم شدید وسریع در محل گزش بروز کرد، باید به پزشک مراجعه نماید.

۶. زنبورها و زنبورهای سرخ بطور مکرر نیش می زنند و محل گزش آنها به سادگی عفونی می شود.

۷. چنانچه گزش زنبور در نقاط مختلف و آن هم در ناحیه گردن و سر بروز نماید، جدی تر است و می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

۸.فرد زنبور گزیده را برای چند روز از نظر تشدید درد یا باقی ماندن تورم یا علائم شبیه آنفولانزا و یا تب تحت نظر قرار دهید و در صورت بروز این علائم سریعاً به پزشک مراجعه نمائید.

۹. بطور کلی از دست زدن به جانوران گزنده خودداری نمائید.

۱۰. اقدامات اولیه در گزش های معمولی زنبور عبارتند از: محل زنبور گزیدگی را با آب و صابون بشوئید.

۱۱. روی محل زنبور گزیدگی کمپرس سرد یا کیسه محتوی یخ قرار دهید و به طور متوالی هر ۱۵ دقیقه یکبار کیسه یخ را از روی پوست بردارید. از قراردادن مستقیم یخ روی پوست اجتناب نمائید و از گرم کردن موضع بپرهیزید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[masi eng 47,044]

هفتاد و چهار گونه ساس از خانواده سیمیسیده از انسان خونخواری می کنند. از این ۷۴ گونه، شایع ترین گونه Cimex lectularious میباشد که به ساس تختخواب معروف است. گونه هایی از ساس وجود دارد که خفاش، پرستو و کبوتر میزبان آن گونه ها می باشند. اما این گونه ها نیز با دستیابی به فرصت مناسب می توانند بر روی بدن انسان خونخواری کنند.

 

بیولوژی ساس

 

دو نوع ساس که از نظر بهداشتی برای انسان اهمیت دارد، Cimex lectularious (ساس تختخواب) و Hemipterus cimex (ساس گرمسیری) می باشد. این دو نوع ساس از روی پیش سینه یعنی اولین قسمت سینه از هم تشخیص داده می شوند. قسمت پیش سینه ساس تختخواب معمولی پهن تر و حاشیه انتهایی آن صافتر از نوع گرمسیری است. ضمائم دهانی ساس شامل دو لوله توخالی می باشد که از طریق یک لوله، بزاق دهان خود را که حاوی مواد ضد انعقادی می باشد، وارد بدن انسان می کند و از طریق لوله دوم خون را می مکد. مراحل تکاملی ساس شامل مرحله تخم، ۵ مرحله نمفی و مرحله بالغ می باشد. ساس بالغ، قهوه ای رنگ، دارای بدنی تخت و بیضی شکل است که طول بدنش قبل از خونخواری به ۴تا ۵ میلیمتر می رسد. بعد از خونخواری، بدن ساس به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز در می آید. ساس ها در طی هر ۵ مرحله نمفی و قبل از هر بار تخم ریزی نیاز به خونخواری پیدا می کنند. گرمای بدن انسان و دی اکسید کربن عمل بازدم انسان، ساس ها را به خود جلب می کند. ساس تختخواب میربان های دیگر مانند خفاش، مرغ و حیوانات اهلی را نیز مورد تهاجم قرار می دهد. به طور معمول عمل خونخواری قبل از طلوع آفتاب انجام می پذیرد و بعد از خونخواری ساس ها به پناهگاههای خود باز می گردند. اگر در خانه شما این حشره است ساس می باشد. ساس ها در مرحله نمفی پس از یک وعده خونخواری می توانند تا دو ماه و ساس های بالغ تا بیش از یک سال بدون خونخواری به حیات خود ادامه دهند. گزش ساس دردناک نمی باشد، اما رسوب بزاق ساس در لایه صدمه دیده اپیدرم باعث ایجاد حساسیت می شود. در مورد انسان معمولاً نقاطی مثل بازوها و شانه ها درگیر گزش ساس می شوند. ساس تختخواب در ملحفه ها و روبالشی ها، درزها و شکاف های موجود در ساختمان ها و در زیر کاغذ دیواری ها پنهان می شود. به خاطر خصوصیات ویژه ساس، از جمله طبیعت مرموز این حشره، اندازه بخصوص آن و پوشش سخت بدنش باعث می شود وجود ساس در مکانهای آلوده تداوم یابد. ساس در طی روز در جاهای مختلف پنهان می شود و در ساعات آرام شب بر روی بدن انسان خونخواری می کند. ساس ماده در طول زندگی خود تقریباً ۲۰۰ تخم بر جای می گذارد. (حدود ۱ تا ۱۲ تخم در روز). ساس ماده تخم ها را روی سطوح ناصاف قرار می دهد و آنها را با یک ماده سیمانی شفاف به سطح می چسباند. در عرض ۶ تا ۱۷ روز، نمف ساس که غالباً بی رنگ است، از تخم خارج می گردد. بعد از گذرانیدن ۵ مرحله نمفی که که حدود ۱۰ هفته به طول می انجامد، نمف ها به مرحله بلوغ می رسند و ساس بالغ ۱۰ ماه زنده می ماند. از آنجایی که ساس ها حشراتی محتاط هستند، اغلب تشخیص پناهگاههای آنان کار دشواری است. به هر حال وقتی تعداد ساس ها زیاد می شود بوی بدی از ترشحات روغنی بدن آنها متصاعد می شود. نشانه دیگر وجود ساس، تشخیص لکه های مواد دفعی ساس بر روی محل رفت و آمد آنها می باشد.

 

انتشار ساس

 

محل زندگی انسان، آشیانه پرندگان و لانه خفاش مناسبترین مکان برای زندگی ساس است، زیرا هم محل مناسبی برای پنهان شدن ساس است و هم موجوداتی در آن ساکن هستند که ساس می تواند بر روی بدن آنها به خونخواری بپردازد. چهارچوب پنجره ها، پشت قاب عکس، درز و شکاف داخل دیوار، اثاثیه منزل، پشت کاغذ دیواری ها و صفحات چوبی یا زیر فرش و موکت و حتی چینهای پرده بهترین پناهگاه برای ساس می باشد.

 

راههای مبارزه با ساس

 

از آنجایی که ساس از سطوح چوبی به راحتی بالا می رود، پس بایستی پایه های تخت را در داخل صفحات فلزی قرار داد و تخت ها را از دیوار فاصله داد. برای کاهش آلودگی به ساس دما را می توان به بالای ۳۷ - ۳۶ درجه رسانید. تماس طولانی با دمای (۹-۰) درجه نیز در عرض چند ساعت، ساس های بالغ را نابود می کند. ملحفه ها و روبالشی های آلوده را در یک کیسه نایلونی سیاه و در آفتاب قرار دهید. تمام درزها و شکاف های موجود در اتاق را مسدود کنید. پرده ها را با آب داغ مورد شستشو قرار دهید و اگر ملحفه ها و روبالشی ها آلوده به ساس است به روش های کنترل فیزیکی مانند جاروبرقی توجه خاصی داشته باشید. کاغذ دیواری هایی را که شل شده اند، از دیوار جدا کنید. نویسنده دکتر مهرداد حلوائی دکترای فیزیولوژی جانوری و کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چین