ابعاد کیفیت آماری

[hasti1988 22,046]

ابعاد کیفیت آماری

1. مفهوم کیفیت در آمارهای رسمی

 

کیفیت در آمارهای رسمی یک «مفهوم چندبعدی» است که درستی یکی از ابعاد آن به شمار می رود.

×ابعاد مربوط به کاربران:

مناسبت، بهنگام و بوقت بودن

× ابعاد مربوط به داده ها:

درستی و قابلیت اعتماد، مقایسه پذیری، کامل بودن

×ابعاد مربوط به نمایش داده ها:

در دسترس بودن، وضوح، فراداده

×ابعاد مربوط به فرآیند های آماری:

انسجام، کارایی، معتبر بودن روش ها

×ابعاد مربوط به وضعیت سازمانی:

محیط قانونی و سازمانی

مکانیزم های برنامه ریزی (کوتاه و بلند مدت اما سیستماتیک)، منابع (مالی و نیروی انسانی )

2. تعاریف نظری ابعاد کیفیت:

×مناسبت : میزان تأمین نیازهای کاربران (از لحاظ تعاریف و مفاهیم، طبقه‌بندیها و نوع آمار‌ها)

× بهنگام بودن: فاصله زمانی بین زمان مرجع (آماری) تا زمان انتشار

× به وقت بودن: میزان تطابق بین زمان واقعی و زمان پیش‌بینی شده برای انتشار

× در دسترس بودن: تسهیل و تنوع در ارایه داده‌هایی که در اختیار کاربران قرارمی گیرد.

×وضوح: میزان قابل فهم بودن آمار‌ها برای کاربران غیرمتخصص

×فراداده: در دسترس بودن اطلاعات مربوط به منابع، تعاریف و مفاهیم، طبقه‌بندیها و روش‌ها

×درستی: فاصله بین برآوردهای آماری و مقدار واقعی پارامتر در جامعه

×کامل بودن: میزان پوشش کامل اهداف و پدیده‌های مورد نظر توسط آمارها

× تفسیر پذیری:موجود بودن اطلاعات تکمیلی و فراداده های لازم برای تفسیر و استفاده مناسب از داده ها

×یکپارچگی: به فعالیت هاو ارزش هایی مربوط می شود که اعتماد کاربران را به موسسه تولید کننده آمار و در نهایت به محصول آماری را حفظ می نماید. اعتماد کاربران در طی زمان حاصل می شود.

×مقایسه‌پذیری: میزان مقایسه‌پذیری آمار‌ها در طول زمان و در بین مکان (بین کشورها و مناطق مختلف)

× کارایی: آمارها به روشی جمع‌آوری می‌شوند که بار پاسخگویی حداقل شود.

× انسجام: میزان تطبیق و ارتباط منطقی بین آمارهای مختلف حاصل از چندین منبع

× معتبربودن روش ها: میزان پیروی از روش‌های تخصصی و استانداردهای بین‌المللی که در مورد آنها توافق شده است.

× اعتبار مندی: اعتبارمندی بعدی است که می تواند مهم تر از درستی باشد. اعتبار مندی به میزان یا درجه اطمینان کاربر به داده‌ها گفته می‌شود و می‌توان تابعی از درستی در نظرگرفت یا اینکه برحسب سازگاری فرآیند تولید ارزیابی نمود

× محیط قانونی: میزان قوانین آماری وضع شده‌ای که با اصول آمارهای رسمی هماهنگی دارد.

× مکانیزم های برنامه‌ریزی: میزان برنامه‌های وضع شده در برنامه‌ریزی سیستماتیک و بلندمدت فعالیتهای آماری

× منابع: میزان سرمایه‌گذاری و نیروی انسانی مورد نیاز در سیستم‌های آماری

3 . علل تفاوت در ابعاد کیفیت آماری

تفاوت در دیدگاه و نگرش به کیفیت

دفتر آمار اتحادیه اروپا: دیدگاه محصول گرا

صندوق بین المللی پول: دیدگاه فرآیند گرا

بر این اساس ملاک های ارزیابی هم متفاوت خواهدبود

دفتر آمار اتحادیه اروپا: ملاکهای کمی

صندوق بین المللی پول: ملاکهای کیفی(چهار رده ای)

ابعاد مشترک:

درستی، مناسبت، بهنگام بودن و قابلیت دسترسی

تداخل یا وابستگی ابعاد به یکدیگر:

بهنگام بودن / درستی

درستی/ مقایسه‌پذیری در طول مکان

مناسبت / مقایسه‌پذیری در طول زمان

مناسبت / درستی

ارزیابی و اندازه گیری ابعاد کیفیت:

- درستی بصورت کمی

- سایر ابعاد عمدتاً بصورت کیفی

موفقیت در ارزیابی کیفیت داده بطور وسیعی به انتخاب نماگر‌های کیفیت مناسب بستگی دارد. بنابراین در انتخاب نماگر‌ها بایستی نکات زیر را در نظر گرفت.

×نماگر ‌های کیفیت بایستی به وضوح قابل درک باشند.

×نماگر‌های کیفیت بایستی به آسانی اندازه‌گیری شوند و روش اندازه‌گیری آن برای سالیان متمادی معتبر باشد.

×نماگر‌ها بایستی برای یک ارزیابی بی طرف قابل اندازه‌گیری باشند و امکان مقایسه سری زمانی آنها فراهم شود.

× محاسبه نماگرها نبایستی زمان و هزینه‌های زیادی را تحمیل نماید.

× نماگرها بایستی با توجه به سطح گسترش آمار در کشور انتخاب شود.

 

 

منبع :

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام