انتخاب جنسیت جنین پیش از تولد

[NYX 1007]

به نام خدا

 

شکی نیست که فرزندان یکی از زیباترین هدیه های خداوند به انسان هستند...

 

 

اما آیا میدانید که از میان همه ی بارداری هایی که که به قصد داشتن فرزند رخ میدهد حدود 70 % شان در ماه اول به طور خود به خودی سقط میشوند؟

از این 30% باقیمانده حدود 50% شان تا ماه سوم سقط میشوند و حدود 20% درصد از 50% باقیمانده نیز تا رسیدن به ماه نهم به علتهای مختلف از میان میروند.

تنها 30% از 30 % کل بارداری ها به زایمان ماه آخر منتهی میشود. در هنگام تولد نیز تعدادی از نوزادان با سندرم های وراثتی متولد میشوند( حدود 3%).

 

پس به راستی که هر کدام از ما در جایگاه خودمان یک معجزه هستیم!

 

 

[NYX 1007]

تصور کنید چقدر احتمال تولد یک نوزاد سالم در میان همه ی بارداری هایی که اتفاق می افتد اندک است؟

با ابن همه امروزه بسیاری از والدین دوست دارند که جنسیت فرزندشان را خودشان تعیین کنند و این موضوع از آنجا که اکثر خانواده ها تمایل به تک فرزندی یا در نهایت دو فرزندی دارند از اهمیت چشمگیری برخوردار میشود.

[NYX 1007]

برای انتخاب جنسیت جنین روشهای مختلف سنتی و جدیدی وجود دارد:

روش سنتی همان روش تغذیه ای است و روش جدید كه به صورت آزمایشگاهی انجام میشود با عنوان تخصصPGDنامیده میشود . در ادامه به معرفی و شرح این روش ها می پردازیم

 

[NYX 1007]

1.روش تغذیه ای

در این روش از طب سنتی قدیم و روشهای علمی جدید استفاده می شود بر اساس طب قدیم خوردن بعضی از غذا ها مانند كاهو، توت فرنگی ، خرما، هل، زعفران ... در هنگام بار دار شدن به پسر شدن و مصرف ماست، ترشی، تخم مرغ... به دختر شدن جنین منجر می شود. همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده ، ثابت شده است كه تغییر در غلظت بعضی از املاح خون باعث كمك به تعیین جنسیت می شود به این شكل كه افزایش سدیم و پتاسیم و كاهش كلسیم و منیزیم بدن برای افرادی كه خواهان پسر هستند و عكس آن برای دختر شدن جنین كمك كننده است البته باید حداقل به مدت ۴ تا ۶ هفته انجام شود تا كارساز باشد البته این رژیم حتما باید زیر نظر پزشك و مراقبتهای خاص و با مقادیر معین انجام شود و انجام خودسرانه آن به هیچ وجه توصیه نمی شود.

[NYX 1007]

2.تعیین جنسیت و تشخیص بیماری ژنتیكی جنین قبل از تولد به كمك تخصص:PGD

 

 

تعیین جنسیت جنین همواره در طول سالیان سال از رویاهای دست نیافتنی انسانها به شمار می‌رفته شاید برای برخی هیچ تفاوتی بین دختر یا پسر وجود نداشته اما بدون شك برای برخی دیگر مساله‌ای مهم بوده است.

 

امروزه به كمك تكنیك‌های جدید علم پزشكی بسیاری از رویاها و آرزوهای انسان ممكن شده یكی از آنها تعیین جنسیت جنین است كه در ایران نیز همپای سایر كشورهای پیشرفته توانایی انجام این كار فراهم شده است.

 

از نظر طبیعی در مقابل هر ‪۱۰۰دختر، حدود ‪۱۰۲تا ‪۱۰۵پسر به دنیا می‌آید در این میان اگر چه در جوامع پیشرفته تعیین جنسیت جنین اغلب موضوع مهمی نیست، ولی در بعضی مواقع و حتی در میان تحصیلكردگان علاقه به یك جنس گاهی بیشتر است.

زوجینی بوده‌اند كه مثلا با داشتن سه یا چهار دختر در انتظار تولد یك پسر به تعداد فرزندان خود افزوده‌اند و نتیجه نگرفته‌اند با استفاده از این تكنیك می‌توان خواسته آنها را محقق كرد و به روند افزایش جمعیت در این خانواده‌ها خاتمه داد.

[NYX 1007]

در ایران انجام روش تعیین جنسیت جنین قبل از تولد و همچنین تشخیص بیماری‌های ژنتیكی پیش از تولد چندین سال است كه توسط مراكز درمانی مختلف انجام می‌شود و نوزادان فراوانی به سلامت با استفاده از این تكنیك متولد شده‌اند

 

‪(Preimplantation Genetic Diagnosis)PGDبا تعیین جنسیت جنین قبل از تولد هم در مورد تعیین جنسیت جنین به واسطه علاقه والدین به یك جنس خاص و هم به علت انتقال بیماری‌های ژنتیكی وابسته به جنسیت خاصی صورت می‌گیرد.

 

تشخیص پیش از لانه‌گزینی گرچه امر جدیدی است ولی در انسان اصول كاربردهای بالینی آن در دهه گذشته پایه‌ریزی شده و امروزه بعنوان یك روش جایگزین برای تشخیص پیش از تولد بكار گرفته می‌شود.

 

در حال حاضر ‪PGDتنها روش ممكن برای زوجینی است كه در معرض داشتن فرزند مبتلا به بیماری‌های ژنتیكی قرار دارند و در ضمن به دلایل قانونی، مذهبی و ... نمی‌توانند سقط جنین را در صورت مبتلا بودن جنین به بیماری های ژنتیكی تجربه نمایند.

 

تشخیص ژنتیكی پیش از لانه‌گزینی یا ‪PGDروشی است كه امكان بررسی ژنتیكی جنین‌ها را قبل از ورود به رحم و شروع حاملگی فراهم می‌سازد.

 

بدین منظور از جنین‌های بدست آمده به روش لقاح آزمایشگاهی (‪ (IVFیك یا دو سلول به عنوان نمونه برداشته می‌شود و از نظر بیماری ژنتیكی خاصی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

 

اگر سلول نمونه برداشته شده مبتلا نباشد، آنگاه می‌توان نتیجه‌گیری كرد كه جنین سالم به رحم مادر منتقل می‌شود تا حاملگی آغاز شود

 

 

 

 

 

همسر نیز توسط متخصصین مردان ویزیت می‌شود و بطور كامل مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و بعد از این معاینات جلسه مشاوره‌ای با حضور جنین شناس و متخصص ژنتیك و زوج متقاضی انجام اینكار برگزار می‌شود.

 

دكتر صادقی می‌گوید تكنیك تشخیص ژنتیكی قبل از تولد، آخرین پیشرفت‌ها را در زمینه ژنتیك و پزشكی تولید مثلی تلفیق نموده است. در این روش با لقاح خارج رحمی جنین اولیه شكل می‌گیرد سپس از این جنین در مرحله ‪۶تا ‪۸ سلولی یك یا دو سلول به عنوان نمونه برداشته شده و به آزمایشگاه ژنتیك ارسال می‌شود.

 

[NYX 1007]

* موارد استفاده از تعیین جنسیت قبل از تولد

استفاده از تكنیك پیشرفته تشخیص ژنتیكی جنسیت جنین قبل از انتقال امكان انتخاب جنسیت جنین‌های انتقالی را فراهم كرده است كه گامی تازه در توسعه تكنیك‌های تشخیص ژنتیكی بیماری‌های پیش از انتقال جنین به شمار می‌رود.

 

دكتر صادقی می‌گوید تكنیك "پی‌جی‌دی" در مورد زوجینی كه حداقل یكی از طرفین بر اساس مطالعات فامیلی حامل یا مبتلا به یك بیماری ژنتیكی قابل وراثت باشند و افرادیكه سقطهای مكرر داشته‌اند خصوصا در افرادی كه سقط ها به دلیل ناهنجاری‌های ساختمانی كروموزومی رخ داده باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

همچنین در زنان بالای ‪۳۵سال و در زوجینی كه به دلیل فاكتور مردانه كاندیدای‪icsi(تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم) هستند تكنیك پی‌جی‌دی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

دكتر صادقی می‌افزاید با استفاده از ‪pgdمی‌توان از بروز بسیاری از اختلالات ژنتیكی پیشگیری نمود و به این ترتیب از صرف هزینه‌های اقتصادی و روانی و اجتماعی كه تولد یك جنین با نقایص ژنتیكی به دنبال دارد پیشگیری كرد.

 

دكتر "ملك منصور اقصی" عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران نیز در مورد تكنیك پی جی دی می‌گوید در این روش به دلیل نیاز به بررسی جنین ناچاریم علی‌رغم بارور بودن زوجین از روش ‪ivfدر آنها استفاده كنیم به این ترتیب كه جنین هشت سلولی از لقاح آزمایشگاهی حاصل شده و سپس، پیش از انتقال آن به رحم یكی از سلول‌ها را جدا كرده و توسط یك متخصص ژنتیك كه در این زمینه مهارت دارد، بررسی و تشخیص جنسیت می‌كنیم و سپس جنین مناسب را به رحم مادر انتقال می‌دهیم.

 

وی در عین حال می‌گوید این روش به هیچ وجه ساده نیست و در هر یك از مراحل متعدد انجام آن، ممكن است مشكلات مختلفی بروز كند كه مانع از حصول نتیجه شود لذا این تصور كه با دستیابی به تكنیك تشخیص جنسیت به روش ‪pgd زوج‌ها می‌توانند به سهولت جنسیت نوزاد خود را انتخاب كنند درست نیست.

 

دكتر اقصی در خصوص اهمیت این روش می‌گوید اهمیت این روش صرفا در انتخاب جنسیت نوزاد از سوی والدین نیست بلكه فراتر از آن می‌تواند گامی در جهت دست یافتن به تكنیك‌های پیشرفته‌تر تشخیص ژنتیكی بیماری‌های كروموزومی قبل از انتقال جنین باشد.

[NYX 1007]

* تعیین جنسیت جنین در آزمایشگاه

فرد بعد از مراجعه به متخصص زنان به مدت یك و نیم تا دو ماه تحت درمان با داروهای تحریك‌كننده تخمك‌گذاری قرار می‌گیرد تا به این طریق بتوان جنین‌های بیشتری را تشكیل داد و جنین‌های دلخواه را افزایش داد.

 

بعد از اینكار طی شرایط خاصی و درآزمایشگاه جنین تشكیل داده می‌شود و این جنین تشكیل شده به مدت سه روز در دستگاهی شبیه رحم مادر نگهداری می‌شود.

 

جنین در این مرحله (سه روزگی) از شش تا هشت سلول تشكیل شده است كه اطراف آن پوسته و لایه‌ای به نام زونا قرار دارد.

 

دكتر صادقی می‌گوید روش تعیین جنسیت جنین قبل از تولد تا این مرحله یعنی تشكیل جنین شبیه همان روش لقاح خارج رحمی و یا میكرواینجكشن است كه ازاین مرحله به بعد و قبل از انتقال جنین به داخل رحم جنین‌های دلخواه در محیط آزمایشگاه تعیین و به داخل رحم انتقال داده می‌شوند.

 

وی افزود برای تعیین جنسیت جنین در مرحله قبل از انتقال جنین به داخل رحم، در لایه تشكیل شده اطراف جنین سوراخ كوچكی ایجاد می‌كنیم و با وارد كردن یك سوزن به داخل جنین یكی از سلول‌های جنین برداشته می‌شود این مرحله از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است و حتما باید با مهارت و دقت بسیار بالایی صورت گیرد.

 

گرفتن این سلول از جنین باید با دقت زیادی صورت گیرد تا آسیبی به جنین وارد نشود این سلول در شرایط خاصی تحویل متخصصین ژنتیك داده می‌شود تا مورد ارزیابی ژنتیكی از لحاظ تشخیص جنسیت جنین قرار گیرد.

 

بعد از اینكه جنسیت جنین‌ها توسط متخصصین جنین شناسی اعلام شد جنین‌های با جنسیت دلخواه و جنین‌های عاری از نقایص ژنتیكی به داخل رحم انتقال داده می‌شوند.

 

دكتر صادقی افزود در مواردیكه تعداد جنین‌های تعیین جنسیت شده زوجین زیاد باشد سه تا چهار جنین به داخل رحم انتقال داده می‌شود.

 

دو هفته بعد از انتقال جنین به داخل رحم فرد با انجام تست حاملگی در صورت مثبت بودن حاملگی ادامه می‌یابد و فرزند دلخواه زوجین متولد خواهد شد.

 

از زمانی كه روش پی جی دی یا روش تعیین جنسیت جنین قبل از تولد برای اولین بار مطرح شده یك دهه سپری شده است كه طی این مدت این تكنیك برای تعیین جنسیت جنین و تشخیص ژنتیكی بیماری‌های مختلفی به كار گرفته شده كه كارایی آن را به اثبات رسانده است.