معرفی تکنولوژی تولید شیر خشک

[Mahdi Eng 22940]

تعریف

 

شیر خشک

، ماده ی پودر مانندی است که وقتی آن را با

آب

مخلوط نمایند، شیر بدست می آید. این نوع شیر

را معمولاً داخل قوطی های مقوایی بسته بندی می کنند و نگهداری آن از شیر مایع راحت تر است. چون شیر مایع را اگر داخل یخچال نگهداری نکنیم، پس از مدتی ترش می شود؛ در حالی که شیر خشک را برای مدت طولانی می توان نگهداری نمود.

 

تهیه شیر خشک

 

معمولاً برای تهیه ی شیر خشک،

شیر پاستوریزه

را از لوله ای که سوراخ های بسیار ریزی دارد عبور داده و سپس، این شیر را روی ورقه فولادی داغی که عاری از هر گونه

میکروب

است می پاشند. در این قسمت، آب شیر تبخیر می شود و اجزای تشکیل دهنده ی آن به صورت پودر پایین می ریزند. حال، شیر خشک آماده است.

 

 

انواع متفاوت شیر خشک از جمله کم چرب و یا پرچرب موجود می باشد. معمولاً

چربی

موجود در شیر خشک، سبب ترش شدن سریع آن می شود؛ بنابراین، اغلب شیر خشک را به صورت بدون چربی عرضه می نمایند.

 

شیر خشک اولین بار در

قرن بیستم

تهیه شد و امروزه بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. البته هنوز نتوانسته جای شیر را بگیرد.

 

 

 

 

 

شیر خشک حاوی پروتئین، کربوهیدرات، کلسیم، پتاسیم و ویتامین های a و d است. رطوبت آن 4 الی 5% می باشد. در صورتی که شیر تا حدی حرارت بینید که پروتئین های سُرمی اش تغییر ماهیت ندهند، شیر خشک ارزش غذایی بالاتری دارد.

برای خشک کردن شیر از دو روش استفاده می شود:

 

1- روش غلطکی :

 

در این روش استوانه های دواری که داخل آن آب داغ در جریان است به طول 1-6 متر و عرض 0.3 الی 1 متر وجود دارد. لایه نازکی از شیر از طریق منافذ به روی آن ریخته می شود، در نتیجه شیر به علت حرارت استوانه خشک شده و به صورت لایه نازکی به روی سطح غلطک باقی می ماند. همزمان هوا توسط هواکشی به بیرون کشیده می شود. شیر خشک شده به کمک تراشه هایی تراشیده می شود و سپس توسط نوار نقاله به آسیاب منتقل می گردد.

حلالیت شیر تولیدی در این روش کم است و از آن در صنایع شکلات سازی و تغذیه شیر گوساله ها استفاده می شود.

 

 

2- روش اسپری (روش پاششی یا افشان) :

 

در این روش شیر به داخل برج های بزرگی که هوای داغ ف ی لتر شده در آن وجود دارد، پاشیده می شود. ابتدا با دستگاه اتمیزه ذرات شیر با اعمال انرژی برویشان به قطرات ریز تقسیم می شوند. ذرات شیر 70-80 درجه سانتی گراد دما گرفته و از حالت مایع به صورت ذرات ریز و خشکی در می آید.

 

نیاز به آسیاب کردن ندارد و حلالیت این شیر خشک بیشتر است.

[Mahdi Eng 22940]

شیر خشک فوری (Instant dried milk)

شیر خشکی است از شیر کامل یا کم چرب و یا اکثراً از شیر بدون چربی به روش افشان تهیه می شود. از خصوصیات مهم این شیر خشک سرعت حلالیت آن در آب به علت حجیم شدن ذرات شیر طی فرآیند آگلومراسیون است تعداد ذرات این نوع شیر خشک در آزمایش میکروسکوپی بیش از 75 میلیون در هر گرم می باشد.