مزایای تولید گیاهان هاپلوئیدی

[masi eng 47,044]

از گیاهان هاپلوئید در برنامه های اصلاحی برای تولید ارقام جدید یا ارقام با خصوصیات مطلوب استفاده می شود. برخی از این مزیتها به شرح زیر است:

1-

در نتیجه القای هاپلوئیدی و به دنبال آن دو برابر شدن کروموزمها، امکان رسیدن سریع به هموزیگوسیتی وجود دارد و در نتیجه تحقیقات ژنتیکی و اصلاحی را آسانتر می کند. در شرایط هموزایگوسیتی، تفکیک ژنتیکی ساده است و اثر ژنهای مغلوب توسط ژنهای غالب پوشیده نخواهد شد.

2-

هموزایگوسیتی در گیاهانی نظیر گیاهان غده ای و یا درختان میوه و درختان جنگلی که دروه جوانی آنها طولانی است، بسیار با اهمیت است. در این گیاهان حتی اگر امکان خودگشنی دوباره وجود داشته باشد، رسیدن به هموزیگوسیتی فرایندی بسیار طولانی است.

3-

با تولید لاینهای هموزیگوس، امکان تولید هیبرید

F

₁

در حد ممکن یکنواخت خواهد بود.

4-

در هنگام کار با گیاهانی که بطور طبیعی پلی پلوئید هستند، القای هاپلوئیدی برای بدست آوردن سطح پایین پلوئیدی بسیار مفید خواهد بود. زیرا مطالعه توارث صفات و خصوصیات مطلوب در سطح دپلوئیدی خیلی راحتر از تتراپلوئیدی است و این بدان مفهوم است که این تکنیک به ویژه برای گیاهان اتوتتراپلوئید کار آمد است.

5-

در اصلاح به روش موتاسیون، مونوهاپلوئیدی از این نظر اهمیت دارد که موتاسیون های مغلوب فورا قابل تشخیص هستند. در حالیکه بروز این قبیل موتاسیونها در گیاهان دیپلوئید به دلیل وجود غالبیت

A

به

a

قابل تشخیص نیست.

6-

در برخی گونه های گیاهی که کروموزم جنسی دارند، با القای هاپلوئیدی و به دنبال آن دو برابر نمودن کروموزمها، امکان تولید گیاهان نر در سطح وسیع وجود دارد. در این مورد می توان مارچوبه

Asparagus

officialis

را مثال زد. عملکرد گیاهان نر (

XY

) بیشتر و زودرس تر از گیاهان ماده مارچوبه (XX) هستند. با کشت بساک گیاهان نر می توان هاپلوئیدهای حاوی کروموزمهای

X

و

Y

تولید نمود. سپس با دو برابر کردن کروموزمهای گیاه هاپلوئید

Y

می توان گیاهان سوپر نر

YY

بدست آورد. از تلاقی این گیاهان با گیاهان ماده (

XX

) نتاج هیبریدی حاصل می گردد که فقط نر و بنابراین پرمحصول و زودرس خواهند بود.

7-

استفاده از کلشی سین برای تولید مصنوعی هموزیگوت ها در شرایط این ویوو با مشکلاتی همراه است. در برخی از گونه های گیاهی، کروموزمهای گیاهان هاپلوئید حاصل از این ویترو اغلب به طور خودبخودی دو برابر شده و مستقیما هموزیگوسیتی تولید می گردد.

8-

برای انجام هیبریداسیون سوماتیکی، کار کردن با پروتوپلاسم های هاپلوئید، راحت تر از کار کردن با پروتوپلاسم های دیپلوئید است.