غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک

[Mahdi Eng 22940]

بیش از 80 سال است که غنی سازی آرد با آهن و سایر ریز مغزیها بطور گسترده و بی خطر در کشورهای صنعتی انجام می شود و مشخص شده که این روش، ایمن ، پایدار و بی خطر بوده و مورد پذیرش مصرف کنندگان قرار می گیرد.

 

سلامت تغذیه ای و کیفیت نیروی انسانی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند لذا همواره بحث امنیت غذایی خانوار از جمله مباحث مهم و مورد توجه برنامه ریزان سیستم های بهداشتی جهان است . اگر چه تولید غذا در جهان امروز به حد کافی است و قاعدتاً نباید گرسنه ای در جهان وجود داشته باشد،اما کمبود ریز مغذیها بخصوص در کشورهای در حال توسعه حتی باوجود تامین انرژی ، شیوع گسترده ای دارد و میلیونها نفر در معرض خطر کمبود انواع ریز مغذیها از جمله ید ، ویتامین A و آهن که از وسیع ترین کمبودهای غذایی دنیاست، قرار دارند . کم خونی فقر آهن و فولات (اسید فولیک) بزرگترین علت مرگ ومیر در حین زایمان و افزایش مرگ ومیر نوزادان است. فقر آهن شایع ترین اختلال تغذیه ای ست که اثرات آن زنان ، کودکان و مردان را تحت تاثیر قرار می دهد. امروزه غنی سازی مواد غذایی اصلی و پایه، به عنوان یک راهکار اساسی و موثر در پیشگیری از اختلالات ناشی از کمبود ریزمغذیها بسیار مورد توجه دولتها قرار گرفته است. در کشور ما از سال 1380 برنامه غنی سازی آرد با آهن و اسیدفولیک در استان بوشهر آغاز شد، امید است به کمک تجارب حاصله بتوان آنرا دراستانهای دیگر نیز گسترش داد.بررسی های لازم در زمینه کم خونی نشان داد که بیش از 31 درصد زنان و مردان در گروه سنی 60- 40 ساله در استان سیستان وبلوچستان دچار کم خونی هستند که در مقایسه با سایر استانها بالاترین میزان شیوع کم خونی را دارا میباشد . با توجه به اینکه حدود دو سوم آهن موجود در گندم کامل در هنگام آسیاب کردن از بین می رود ، سازمان بهداشت جهانی غنی سازی آرد گندم با 30 ppm آهن به فرم فروسولفات یا ppm 60 به فرم المنتال و همچنین ppm 1.5 اسید فولیک را توصیه می کند. نان غنی شده سبب بهبود رشد جسمی ، افزایش توانایی ذهنی و ارتقاء وضعیت تحصیلی و همچنین سبب افزایش بهره وری بزرگسالان در محیط کار می گردد، علاوه بر آن غنی سازی، هیچ تغییری در طعم ، رنگ و مزه نان ایجاد نمی کند.

 

هزینه غنی سازی

بیش از 80 سال است که غنی سازی آرد با آهن و سابر ریز مغزیها بطور گسترده و بی خطر در کشورهای صنعتی انجام می شود و مشخص شده که این روش، ایمن ، پایدار و بی خطر بوده و مورد پذیرش مصرف کنندگان قرار می گیرد. غنی سازی هر تن آرد با آهن فقط 4500 ریال هزینه دارد ، با توجه به اینکه سرانه مصرف آرد در سال برای هر نفر 150 کیلوگرم می باشد ، افزایش بها برای مصرف کنندگان فقط 0.07 دلار آمریکا در سال می باشد و به ازای هر نفر مبلغی در حدود 120- 100 تومان در سال است.

 

سود حاصل از غنی سازی

ضرر افتصادی کارآیی تحصیلی و همچنین کاهش بازدهی ناشی از فقر آهن به میلیونها دلار می رسد. غنی سازی باعث افزایش بهره وری و کاهش هزینه های مراقبتهای بهداشتی ، افزایش کارآیی افراد و درنهایت تقویت بنیه اقتصادی و ایجاد جامعه ای موفق تر خواهد شد.

 

Permix و جذب آهن

نان قوت اصلی و روزانه افراد خانوار است. بنابراین می تواند حامل مناسبی برای غنی سازی باشد چرا که از دسترسی بالایی برخوردار بوده و به دلیل یارانه ای که دولت به آرد اختصاص داده از قیمت ارزانی نیز برخوردار است. پرمیکس با ترکیب معینی حاوی سولفات آهن،اسید فولیک و نشاسته ذرت باید تهیه شده و با درصد مشخصی ‍‍‍]مقدار 200گرم به ازای هر تن آرد] به آرد اضافه شود. بطور طبیعی محافظت از بدن در مقابل دریافت زیاد آهن به مکانیسم خود تنظیمی فراهم می شود. به عبارتی دیگر هر چه میزان ذخایر آهن بیشتر باشد مقدار آهن کمتری از ر‍‍‍‍ژ‍‍‍‍‍‍‍یم غذایی جذب می شود و اصولاًدر افراد سالم یک سیستم کارا برای کنترل جذب آهن غذایی وجود دارد و نتیجتاًکنترل دقیق جذب آهن غذایی روزانه از ایجاد تجمع و افزونی آهن در افراد سالم جلوگیری می کند.

 

Premix واسید فولیک

بدلیل اهمیت اسید فولیک در ارتقا سطح سلامت جامعه، این ویتامین امروزه در دنیا بسیار مورد توجه قرار گرفته، علاوه بر آن، با توجه به نقش وی‍‍‍‍ژه آن در کاهش هموسیستئین امروزه از این ویتامین،بعنوان یک عامل پیشگیری از بیماریهای قلبی ، عروقی، سکته مغزی، ترومبوز وریدهای عمقی و آمبولی ریوی نام برده اند.

 

امید میرود با تدوین برنامه ملی و حمایت مسئولین بتوان عوارض زیانبار کمبود آهن و اسید فولیک که موجب بروز نقص مادرزادی در لوله عصبی شده و ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش می دهد، را در سطح کشور کاهش داد.

 

تالاسمی و غنی سازی

بطور طبیعی محافظت از بدن در مقابل دریافت زیاد آهن با مکانیسم خود تنظیمی فراهم می شود و میزان آهنی که از رژیم غذایی جذب می شود؛ با میزان ذخایر آهن بدن رابطه معکوس دارد و تالاسمی یک بیماری ارثی پنهان با ژن منفرد است که با نقص در تولید هموگلوبین شناخته می شود و با متابولیسم آهن رابطه نزدیکی دارد. فرم خفیف تالاسمی و فقر آهن غالباً باهم اشتباه می شوند .تالاسمی ماژور وضعیت جدی وخطرناکی است که درمان آن نیازمند تزریق منظم خون و تجویز داروهای شلاته کننده آهن است . هیچ دلیلی مبنی بر اینکه غنی سازی آرد با آهن بتواند اثر مخربی بر سلامت افراد مبتلا به تالاسمی داشته باشد، وجود ندارد. غنی سازی آرد با آهن اثرات سودمندی بر سلامت 150 تا 300 میلیون نفر از مردم کشورهای منطقه که از فقر آهن رنج میبرند و همچنین افراد مبتلا به تالاسمی مینور در بر دارد و در این راستا دولت ها از غنی سازی آرد به عنوان یک راهبرد موثر برای کاهش کم خونی ناشی از فقر آهن استقبال می کنند .

 

علاوه بر آن افزایش قابل ملاحظه ای در خطر سکته قلبی با کل آهن دریافتی روزانه و یا دریافت روزانه آهن از منابع غذایی گیاهی مشاهده نشده و دریافت آهن از منابع غذایی حیوانی ، با خطر سکته قلبی و بیماری کشنده قلبی و عروقی همراه بود.