خنده درمانی

[masi eng 47044]

آیا تاکنون از خود پرسیده ایدکه چند بار در روز از ته دل می خندید؟ آیا آدم خوش خنده و خوشرویی هستید یا گرفته و عبوس و به اصطلاح جدی و مبادی آداب! پژوهشهای گوناگون در زمینه اثرات خندیدن بر جسم و روح بیانگر این واقعیت است که خندیدن سبب از بین رفتن بسیاری از فشارهای روحی و روانی شده و راندمان کاری را در افراد بالا می برد. در کشور هندوستان برای تشویق مردم به اینکه از دل مشغولی های روزانه خود دست برداشته برای لحظه ای هم که شده با "خنده" مشکلات خود را فراموش کنند، دست به ابتکار جالبی زده اند و دوره هایی تحت عنوان "خنده درمانی" تشکیل داده اند این دوره ها با استقبال بسیاری روبه رو شده است. بهره گـیـری از " خنده" برای درمان ناهنجاری های فکـری و عارضـه های جـسمـی، نخستین بار نیست که به مرحله اجرا درمی آید. پیش از این در کشور ژاپن به معجزه خنده پی برده و از آن برای آرامش روح و روان استفاده نموده اند. طی یک برنامه از پیش تعیین شده در کلاس های خنده درمانی برای علاقمندان به آرامش درونی، فواید خنده به طور مبسوط، شرح داده می شود. در این راستا بر این نکته تاکید می شود که بسیاری از ما اکثر وقت خود را در محل کار سپری می نماییم، جایی که بیشترین فشار را از لحاظ کاری متحمل می شویم، بیماری های زیادی مانند "فشار خون"، "نارسایی های قلبی"، "بی خوابی و افسردگی" حاصل فشارهای بیش از اندازه ای هستند که هر کدام از ما روزانه با آنها دست و پنجه نرم می کنیم، اضطراب و استرس محیط کار و فعالیت ممکن است به وضعیت بدتر مانند اعتیاد به مواد مخدر یا تفریحات غیر سازنده منجر شود. از این رو، تمرین خنده به فواصل زمانی در روز باعث می شود اکسیژن بیشتری به مغز برسد و با آزاد شدن هورمون های انرژی زا در بدن، فرد احساس آرامش بیشتری کند. پس سعی کنید همیشه لبخند بر لبانتان باشد.دست کم پس از هر دو یا سه ساعت کار مداوم یک نفس عمیق کشیده گردن و شانه هایتان را به عقب خم کنید تا به اصطلاح خستگی از تنتان بیرون برود. خنده درمانی سیستم ایمنی بدن را افزایش داده باعث می شود کمتر دچار سرماخوردگی و عطسه شوید همین طور بروز عفونت های حلق و ریه را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش می دهد. خنده استقامت بدن را در ابتلا به بیماری هایی همچون آسم، برونشیت، سردردهای عصبی و میگرن، و نیز دردهای ناشی از آرتروز، دیسک کمر و ستون فقرات افزایش می دهد. خنده درمانی درحقیقت نوعی تمرکز فکری محسوب می شود که افکارانسان را از دنیای فیزیکی جدا می کند تا جایی که ذهن به هیچ چیز دیگری نمی اندیشد. تمام کسانی که از این روش استفاده می کنند به خوبی می دانند که هنگام متمرکز ساختن ذهن، همه افکار بد و منفی از قبیل اندیشه های جرم برانگیز، ترس، عصبانیت، حسادت و خود خواهی را می توان از ذهن بیرون کرد و روحیه ای شاد و سرزنده را با تمرین گذشت و فداکاری، احترام به دیگران، دوست داشتن و محبت ورزیدن و از همه مهمتر "بخشش" در وجود خود زنده ساخت. از این رو افراد بایدبیش از هر چیز زوایای شخصیتی خودرا به خوبی بشناسند و جنبه های شوخ طبعی را در وجود خود شناسایی کنند اگر چه این خصیصه در همه اشخاص به یک اندازه موجود نیست. طی فرآیند خنده درمانی به افراد آموزش داده می شود که صرف نظر از مشکلات و گرفتاری هایی که برای هر فردی در زندگی ممکن است پیش بیاید خندیدن و خوشحالی بخش جدایی ناپذیری از زندگی فردی انسان ها محسوب می شود. وقتی ذهن و فکر شما در آرامش کامل باشد قطعاَ راحت تر و آسان تر می توانید تصمیم بگیرید و با آرامش خاطر مشکلات خود را حل کنید. اعضاء کلاس های خنده درمانی ابتدا یکسری فعالیت های جمعی و گروهی را با هم انجام می دهند سپس هرکدام جداگانه همان فعالیت ها را به طور انفرادی و به فواصل زمانی در روز تکرار می کنند. هر فردی دارای استعدادهای بالقوه نامحدودی است که بکر و دست نخورده باقی مانده اند و می باید در مسیر درست و با شناخت صحیح فعالیت یابند. یکی از این راههای شناخت استعدادهای خاموش در وجود انسان خنده درمانی است. یک محقق دانمارکی با الگوگرفتن ازاتاق های "استراحت" و "استعمال دخانیات" در شرکت ها و ادارات پیشنهاد کرد اتاق هایی با نام "اتاق خنده" به این گونه مراکز اضافه شود تا کارمندان بتوانند دست کم 10 الی 15 دقیقه را در آنجا به خندیدن سپری کنند. هر چند این پیشنهاد هنوز عملـی نشده و تنها در حد یک فـرضیه است اما به عقیده وی ایـن تنها راهی است که می تـوان خنده را به محیـط کار نیز انتقـال داد. باشگاههای خنده در کشورهای غربی ماننـد آمریکا و انگلیس که هفته ای یک بار دایر می شوند مفیـد هستند اما کافی نیستند و نیاز افراد را برطرف نمی سـازند چرا که انسان ها برای تامین نیازهای روحی خود به اینکه هر روز بخندند نیاز دارند. یکی از محاسن ایجاد اتاق خنده این است که دیگر نیازی به وقت قبلی نیست و هر کس می تواند در هر زمانی که دلش خواست به آنجا برود و تا دلش می خواهد بخندد. نکته مهم اینجا است که آیا افراد می توانند هر زمان که اراده کنند بی دلیل بخندند و یا باید محرکی آنها را به این عمل وادارد. تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از انسان ها نسبت به لطیفه هائی که می شنوند عکس العمل نشان می دهند. اگر لطیفه شیرین و بامزه باشد قطعاَ خنده را بر لبانشان خواهد نشاند. برای اینکه بتوانید خندیدن را تمرین کنید باید با افرادی معاشرت کنید که همیشه شاد و خوشحال هستند، گویی هیچ غم و غصه ای در زندگی نــدارند و اگر هم دارند آن را بروز نمــی دهند. در این گونه کلاس ها توسط تلویزیون و یا ضبط صوت داستان های خنده دار و بامزه به نمایش در می آید تا افراد به خندیدن وادار شوند. خنده را می توان به چند گروه تقسیم بندی کرد. گروه اول همان لبخندهایی هستند که افراد در هر زمان و مکانی می توانند از آنها استفاده کنند. به طور مثال خیلی ها برای اینکه ترس و یا اضطراب خود را پنهان کنند آن را با یک لبخند بروز می دهند و یا لبخندهایی که آدم ها از روی تنبلی، بی تفاوتی و اینکه حوصله حرف زدن ندارند به یکدیگر تحویل می دهند. دسته دوم خنده هایی هستند که در مکان های خاص و با کمی احتیاط انجام می گیرند. مثلاَ در مکان های عمومی خنده بی جا و بی مورد شخصیت آدم ها را زیر سؤال خواهد برد. دسته سوم خنده های بی صدایی است که در دل آدم ها انجام می گیرد. برای مثال دوست شما مطلبی در مورد شخصیت شما به زبان می آورد که به نظر شما اصلاَ واقعیت ندارد و شما در دل به او می خندید و یا موردی را از کسی پنهان کرده اید و در دل به او می خندید که از همه جا بی خبر است. دسته چهارم خنده های کاملاَ دوستانه است، زمانی که از ته دل می خندید و در آن لحظه تنها به چیزی می اندیشید که باعث خندیدن شما شده است. در این حالت تمام اعضاء بدن شما از عضلات سر و صورت گرفته تا دست و حتی قفسه سینه، شما را در خندیدن همراهی می کنند. از این رو از ته دل خندیدن بهترین و مفیدترین نوع خنده است! بنابراین از همین امروز تصمیم بگیرید با لبخند زدن به دیگران و از ته دل خندیدن آرامش را به محیط کار و زندگی خود آورده و زمینه ای مناسب برای رشد خلاقیت ها و دوستیهای پایدار را فراهم کنید.

[masi eng 47044]

گفته مى شود كه خنده بهترين داروست. اما تا به حال هيچ كس آن را ثابت نكرده است. اكنون يك دانشمند ژاپنى مشغول آشكار كردن اسرار خنده است. به اعتقاد وى خنده باعث نشاط ژن هاى افراد مى شود.

«كازو موراكامى» دانشمند علم ژنتيك اميدوار است كه با مشاركت همكاران تحقيقاتى خود يعنى كمدين ها، لطيفه ها را به يك درمان كم هزينه و موثر تبديل كند. ژن ها اغلب تغييرناپذير در نظر گرفته مى شوند اما در واقع بيش از 90 درصد آنها غيرفعال هستند و يا در توليد پروتئين فعاليت كمى دارند. بنابراين برخى محرك ها مى توانند ژن ها را بيدار و فعال كنند.

فرضيه تجربى «موراكامى» عنوان مى كند كه خنده يكى از اين محرك هاست كه با تحريك انرژى درون DNA افراد مى تواند به درمان بيمارى ها كمك كند.

 

«موراكامى» ۷۰ساله كه مدير بنياد پيشرفت علوم بين المللى كشور ژاپن است، مى گويد

«اگر ما ثابت كنيم كه افراد مى توانند ژن ها را با استفاده از يك حالت احساسى مانند خنده روشن و خاموش كنند، ممكن است به يافته قرن دست بيابيم كه ارزش دريافت جايزه نوبل و حتى بيشتر از آن را خواهد داشت.» سه سال پيش، «موراكامى» و شركت يوشيموتو كوگيو كه يك شركت پيشرو در زمينه امور تفريحى است اولين آزمايش خود را به طور مشترك انجام دادند. طى اين آزمايش موقعيتى ايجاد شد كه افراد مبتلا به ديابت بعد از گوش دادن به يك سخنرانى دانشگاهى خسته كننده به تماشاى يك نمايش كمدى كه توسط كمدين هاى حرفه اى اين شركت اجرا شد ترغيب شدند.اين آزمايش دوروزه نشان داد كه سطح گلوكز خون اين افراد با خنديدن در زمان نمايش و در مقايسه با زمانى كه به سخنرانى خواب آور گوش مى دادند كاهش يافت. گلوكز معيار اصلى براى تعيين بيمارى ديابت است.

تازه ترين تجارب مشترك وى با شركت مذكور منجر به يافتن حداقل ۲۳ ژن شد كه قابل فعال شدن هستند. .

 

.و چرخه سلولي هستند - signal transduction -۱۸عدد از اين ژن ها مسئول ايجاد واكنش هاى ايمنى، ترارسانى پيام و عملكرد ۵ ژن باقيمانده هنوز شناخته نشده است. اين يافته ها كه «موراكامى» ادعا مى كند اولين يافته ها از نوع خود هستند در مجله آكادميك «روان درمانى و روان تنى» كه در آمريكا منتشر مى شود به چاپ خواهند رسيد. به گفته «موراكامى»: «خنده درمانى عوارض جانبى ندارد؛ بدين معنى كه روش درمانى بسيار مهمى براى طب بالينى است. اينكه روزى مشاهده كنيم بيماران به داروخانه مراجعه كنند و نسخه يك كمدى ويدئويى را جهت درمان دريافت كنند، خنده دار نخواهد بود.» مدت ها است كه خنده واقعى و خوب به عنوان يك عامل درمانى در نظر گرفته مى شود. استادان يوگا در هند خنده را آموزش مى دهند. در اين كشور تعداد زيادى «باشگاه هاى خنده» وجود دارد كه اعضاى آن فقط براى لذت بردن از خنده گرد هم مى آيند.

انتظارها از تحقيقات «موراكامى» مخصوصاً در ژاپن زياد است زيرا هزينه هاى درمانى در اين كشور كه جمعيت آن به سرعت در حال پير شدن است هرساله در حال افزايش هستند. با اينكه تحقيقات «موراكامى» در مراحل اوليه است، يك شركت انتشاراتى بهداشتى تحت راهنمايى هاى تيم تحقيقاتى «موراكامى» شروع به فروش DVDهايى كرده كه در آنها به افراد ديابتى آموزش خنده داده مى شود.

وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن بر اين عقيده است كه با توجه به افزايش تقاضا براى مراقبت هاى پزشكى پيشگيرانه، خنده درمانى مى تواند به عنوان يك پروژه درمانى مفيد به كار گرفته شود. «هيكارو هوريگوچى» يكى از مقامات اين وزارتخانه مى گويد: «اگر رابطه بين خنده و سلامتى به طور علمى ثابت شود، ممكن است تاثير بزرگى بر روش هاى بهبود سلامتى ايجاد كند.» وى اضافه مى كند: «ما همچنين اميدواريم كه با مرتبط ساختن اين دو زمينه متفاوت _ خنده و درمان پزشكى- يك نوع صنعت جديد ايجاد كنيم.»

در سال 2004 دانشگاه اوزاكا سانگيو در غرب ژاپن با حمايت مالى اين وزارتخانه اقدام به تاسيس يك موسسه شراكتى به نام پروژه تحرك كرد كه محققين، بنگاه ها و پزشكان در آن فعاليت مى كنند. اين موسسه برنامه كاملى از مراقبت هاى پزشكى براى افراد سالخورده فراهم مى كند كه تركيبى از آموزش هاى فيزيكى و خنده درمانى است.

«ميتسوتوشى نيشيكاوا» كه يكى از مسئولين دانشگاهى پروژه تحرك مستقر در شهر اوزاكا است، مى گويد: «اين اولين تلاش كشور و همكارى دولت، بخش صنعت و آموزشگاه هاى عالى براى راه اندازى يك بخش مراقبت هاى پزشكى با به كارگيرى خنده است.»

«نيشيكاوا» مى گويد: «اوزاكا محل ايده آلى براى آغاز پروژه است زيرا اين شهر به خاطر فرهنگ شوخ طبعى خود معروف است و ساكنين آن در مقايسه با اهالى كم حرف توكيو از خنديدن در ملاء عام ترديد نمى كنند.» وى در ادامه مى گويد: «انتظار مى رود كه به كمك اين پروژه هزينه مراقبت هاى پزشكى و پرستارى كاهش يابند. علاوه بر آن، زندگى طولانى همراه با سلامتى براى افراد سالمند امرى مهم است.» طى اين پروژه، شركت كنندگان ضمن لذت بردن از نمايش هاى كمدى كه توسط كمدين هاى حرفه اى اجرا مى شود، تمرينات ژيمناستيك و معاينات پزشكى را دريافت مى كنند. كلاس هاى آموزش تهيه غذاهاى سالم نيز ارائه مى شود. «كيومى ياماناكا» زن خانه دار ۶۱ساله اى كه در اين برنامه شركت كرده مى گويد: «وقتى كه جوان بودم خيلى مى خنديدم اما از زمانى كه پا به سن گذاشتم زياد نمى خندم. ولى بعد از شركت در اين برنامه، گردش خون بدنم روان شده و مى توانم روى زانوهايم بنشينم، كارى كه قبلاً نمى توانستم انجام دهم.» بر اساس گزارش مسئولين اين برنامه، ۹۲ نفر از شركت كنندگانى كه از آنها نظرخواهى شد گفتند كه بعد از پيوستن به اين برنامه هزينه هاى ساليانه مراقبت هاى پزشكى شان 30 درصد كاهش نشان داده است.

«نيشيكاوا» مى گويد: «قصد داريم در آينده درمان پزشكى را به امرى شاد و سرگرم كننده تبديل كنيم نه يك موضوع دلگيركننده. اين هدف اصلى ما است.»