نور(light)

[masi eng 47,044]

نور : انرژي خورشيدي در همه ساختار هايي گياهي نقش دارد و نتيجه نهايي اين فرايند ها در رشد گياه است كه منجر به افزايش ماده خشك مي شود . در شرايطي كه همه عوامل از جمله ميزان دي اكسيد كربن , دما و رطوبت در حد مطلوب باشد . براي انجام فتوسنتز به شدت نور در حد مطلوب نياز است . نور كم باعث كاهش فتوسنتز و رشد گياه و نور يشتر باعث صدمه به كلروپلاست ها و كاهش فتوسنتز مي شود .

 

فتو پريود عبارت است از مدت زماني از روز كه نور به گياه مي تابد . طول روز بسته به فصل سال و عرض جغرافيايي تغيير مي كند . در نيمكره شمالي طول روز در چهار روز از سال اهميت ويژه دارد .

 

1 اول فروردين (21مارس) : كه خورشيد مستقيما بالايي خط استوا قرار ميگيرد و در اين روز طول روز و شب مساوي و برابر 12 ساعت است . و به آن اعتدال بهاري مي گويند .

 

2سي و يكم خرداد (21 ژوئن) : كه خورشيد به شمالي ترين قسمت بالايي خط استوا مي گيرد و طولاني ترين روز و كوتاه ترين شب سال است و به آن انقلاب تابستاني مي گويند .

 

3- سي ام شهريور (21سپتامبر ) : كه خورشيد مستقيما بالايي خط استوا است و طول روز و شب مساوي است و اعتدال پاييزي ناميده مي شود .

 

4- سي ام آذر (21 دسامبر ) : كه خورشيد در جنوبي ترين قسمت زير خط استوا قرار مي گيرد و كوتاه ترين روز و بلند ترين شب سال است و انقلاب زمستاني ناميده مي شود (شب يلدا )

 

نقطه موازنه نوري (Light compensation point) : نقطه اي است كه در آن شدت فتوسنتز برابر شدت تنفس است . در اين نقطه تمامي مواد توليد شده در فتوسنتز در تنفس به مصرف مي رسد . نقطه موازنه نوري در گياهان آفتاب پسند بيشتر از گياهان سايه پسند است .

 

نقطه اشباع نوري (Light saturation point) : نقطه اي كه فتوسنتز در آن حداكثر است و با افزايش نور ديگر فتوسنتز افزايش نمي يابد , نقطه اشباع نوري گويند.

 

كيفيت نور : اشعه ماوراي بنفش با طول موج 400- 300 نانومتر باعث صدمه به گياه شده و غير قابل رويت با چشم انسان است . اشعه مادون قرمز با طول موج 750- 700 نانومتر خارج از حس بينايي انسان است و ضروري براي رشد گياه است اما در فتوسنتز گياه بي تاثير است . طيف نوري (760- 380 نانومتر) در فتوسنتز نقش دارد . ميزان فتو سنتز در نور قرمز و آبي حداكثر است . اگر گياه فقط در معرض نور آبي قرار گيرد رشد كاهش و اندام هاي گياه سفت و تيره مي شود و اگر گياه در معرض نور قرمز قرار گيرد رشد گياه افزايش و اندام هاي گياه نرم و لصيف مي شود . براي انجام فتو سنتز تمامي طول موج هاي نور لازم است .

 

افزايش شدت نور : به استثناي سايه پسند ها افزايش نور در اواسط پاييز تا اوايل بهار باعث افزايش محصول مي گردد . ساده بودن قاب هاي شيشه اي روي گلخانه ظرفيت قاب ها و افزايش عرض قاب ها باعث افزايش شدت نور وارده به داخل گلخانه مي شود . اسكلت چوبي به طور كاملا محسوس شدت نور را كاهش مي دهد و بهتر است چهارچوب چوبي زا با رنگ سفيد رنگ آميزي كرد تا به به جاي جذب نور آن را منعكس كنند . همچنين بهتر است كه قاب هاي شيشه اي پوشش گلخانه را نيز با رنگ سفيد رنگ كنند و پوشش بيروني قاب ها را هر دو سال يك بار و از داخل هر 5 سال يك بار رنگ آميزي شود .

 

ميزان كاهش نور تابيده شده به گلخانه عبارت است از : 10 درصد توسط اسكلت و 5 درصد توسط قاب شيشه اي و 7 درصد شيشه ها و 78 درصد نور وارد گلخانه مي شود . شيشه ها را بايد در پاييز و زمستان از موادي كه براي كاهش شدت نور ورودي با رنگ پوشيده شده اند پاك كرد . اين مواد حدود 20 درصد ميزان نور ورودي را كاهش مي دهند .

 

تامين نور تكميلي :

 

انواع لامپ ها

 

1- نور سفيد (حاوي رشته ملتهب تنگستن) : نور در اين لامپ ها حرارت توليدي زياد و كيفيت نور پايين است و راندمان تبديل انرژي الكتريكي به نوراني 7 درصد است . بخش بيشتري به گرما تبديل مي شود .

 

2-لامپ فلورسنت : اين لامپ ها در رشد و نمو موثر هستند . عيب اين لامپ ها قدرت ولتاژ پايين است و لازم است كه تعداد زيادي لامپ مصرف شود كه در اين صورت هزينه سيم كشي و نصب زياد آنها باعث ايجاد سايه روي گياهان مي شود. لامپ هاي سرد و مهتابي گرم بازده خوبي دارند(20درصد ) و مخمترين و معمول ترين لامپ فلورسنت براي رشد گياه هستند . نور در اين لامپ ها نزديك نور آبي است .

 

3- لامپ هاي سديمي فشار بالا : اين لامپ ها ارزان و كاربرد آنها ساده است . راندومان تبديل انرژي الكتريكي به نوراني آن حدود 20 درصد مي باشد .

 

مدت زمان تابش 18 – 16 ساعت (نور طبيعي و تكميلي) است . مدت زمان خاموش كردن لامپ هاي مكمل وقتي است كه نور خورشيد طبيعي محيط را كاملا روشن كرده باشد . در اين زمان نور بايد دو برابر نور تمكيلي لامپ ها باشد . تابش 24 ساعته در مورد اكثر گياهان مضر و يا بي اثر است .

 

واكنش گياهان در مرحله جواني (مرحله نشا در خزانه يا جعبه نشا) زياد و به مرور زمان از شدت آن كاسته مي شود . براي يك بستر كاشت به عرض 1.2 متر , يك رشته لامپ 60 واتي به فاصله 1.2 متر از هم و در ارتفاع 1.5 متر بالاتر از سطح خاك بستر كشت و براي دو بستر يك رشته لامپ 100واتي به فاصله 1.8 متر از هم و در ارتفاع كمتر از 1.8 متر نياز است .

 

براي روشن كردن هر متر مربع مساحت گلخانه 16 وات نور مورد نياز است .